Morgunblaðið - 12.11.1987, Blaðsíða 52
52
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 12. NÓVEMBER 1987
CHANEL
Snyrtivörukynning
í dag kl. 13-18 og föstudag kl. 13-18.
Guðmundur Barker leiðbeinir.
Laugavegi 15— Sími 14033
Æfinga-. i
a~i
"Siggu Guðjohnsen
LEIKFIMI PÚLTÍMAR
Furugrund 3 Kópavogi
4ra vikna námskeið hefst
16. nóvember
Núna hefst lokaspretturinn fyrir jól. Losum
okkur við aukakílóin og byggjum upp sterkan
skrokk.
Innritun stendur yfir í síma
46055.
SJÁUMST HRESS,
Sólskin, Furugrund.
Fjölbreytt og vandað námskeið í notkun
ritvinnslukerfisins WordPerfect.
FORRITIÐ ER Á ÍSLENSKU OG MEÐ
ÍSLENSKU ORÐASAFNI.
Leiðbeinandi:
Dagskrá:
★ Helstu grundvallaratriði í DOS
★ Byrjendaatriði i WordPerfect
★ Helstu skipanir við textavinnslu
★ Verslunarbréf og töflusetning
★ Dreifibréf
★ Gagnavinnsla
★ fslenska orðasafnið og notkun þess
★ Umræður og fyrirspurnir
Tími: 17.-20. nóv. kl. 17-20
Innifalin í námskeiðsgjaldinu er nýja WordPerfect bókin.
VR og BSRB styðja sina félaga til þátttöku á námskeiðinu.
Inniritun í símum 687590 og 686790
Matthias Magnússon,
rrthöfundur
Tölvufræðslan
Borgartúni 28
Þessu verður að linna
eftír Signrð Þór
Guðjónsson
Óspektir unglinga í haust er þeir
unnu spjöll í verslunum hafa orðið
kaupmönnum mikið hneykslunar-
efni. í Morgunblaðinu 17. október
á bls. 11 er auglýsing frá samtökun-
um Gamli miðbærinn. Þar er fjallað
um þetta mál og segir svo:
„Langlundargeð manna er á
þrotum og skyldi nú engan undra
þegar það er haft í huga, að sami
verslunareigandi hefur orðið fyrir
því að vera vakinn upp allt að 15
sinnum vegna þess að skemmdir
hafa verið unnar á verslun hans.
Menn spyrja: Hvar er löggæslan?
Menn spyija einnig: Er virkilega
ekkert hægt að gera til að fá þessa
unglinga til að snúa sér að ein-
hvetju sem væri þeim til meiri
sóma? Nú er það ljóst að mestur
hluti þeirra unglinga, sem safnast
saman í miðbænum, eru bestu skinn
og er ekki kominn til þess að vinna
skemmdarverk. Væri ekki reynandi
að fá þessa unglinga til að eyða
þessum kvöldum annars staðar en
í miðbænum? Er ekki hægt að ein-
angra þann hóp skemmdarvarga
sem í skjóli margmennis vinna sín
spellvirki? Er ekki nauðsynlegt að
við tökum höndum saman um að
fínna lausn á þessum vanda? For-
eldrar, skólar, æskulýðssamtök,
lögregla og allir þeir sem hljóta að
hafa áhyggjur af þessu: Er það
ekki okkar verk að beina unglingun-
um inn á réttar brautir? Tökum
höndum saman. Þessu verður að
linna."
Svo mörg voru þau orð og er það
nýlunda í auglýsingum að þær skuli
misnotaðar til þess að ráðast
beinlínis á aðra. Hvemig myndi
fólk bregðast við, ef „ábyrgur aðili"
í opinberri umræðu kallaði ein-
hveija þjóðfélagshópa „bestu
skinn", t.d. sjómenn og bændur,
verkamenn eða kennara, konur eða
Sjálfstæðisflokkinn? Ætli þessum
hópum fyndist ekki virðingu sinni
freklega misboðið? Fullorðnir voga
sér ekki svona móðganir sín á milli.
En það er sjálfsagt að lítilsvirða
unglinga með niðrandi orðum í
trausti þess að þeir geti ekki borið
hönd fyrir höfuð sér. Hér tala kaup-
menn langt niður fyrir sig af því-
líkum hroka að sjaldgæft er nú á
tímum. Ef þið viljið vita hvaða
mann náunginn hefur að geyma
skuluð þið ekki skeyta um, hvemig
hann kemur fram við fullorðna jafn-
ingja. Gætið að hvemig hann hagar
sér við böm og unglinga. En krakk-
amir láta þetta ekki á sig fá. Ef
einhver gerir sig svona breiðan í
■ ffaman, þá hrylla þeir sig bara í
herðunum og fussa við honum með
fyrirlitningu: Oj, hvað ’ann er
ógeðslegur!
Það læra börnin sem
fyrir þeim er haft
Á ráðstefnu er nýlega var haldin
í háskólanum um einstaklinginn og
samfélagið hafði einn ræðumaður
miklar áhyggjur af andlegu ástandi
þjóðarinnar. Hann færði fyrir því
rök, að hún væri sokkin niður í
skefjalausa einstaklingshyggju og
sjálfsdýrkun er skeytti einungis um
lífsþægindi og efnaleg gæði. Afleið-
ingamar væru brenglað mat á
lífsgildum, siðferðisleg upplausn og
ábyrgðarleysi einstaklinga og
stétta.
Það læra bömin sem fyrir þeim
er haft. Enginn neitar því að spell-
virkin í miðbænum báru vitni um
fullkomið virðingarleysi fyrir rétti
og eignum annarra. Hugarfar er
stendur á sama um allt og alla.
Frekju, jrfírgang, ófyrirleitni og of-
beldi. En unglingamir em aðeins
endurspeglun samfélags hinna full-
orðnu. í ölæði þeirra og skrflslátum
sér þjóðin sjálfa sig. Nákvæmlega
svona emm við. Og þess er ekki
að vænta að krakkamir taki mikið
mark á siðaboðum hinna fullorðnu.
Þar er oft svo skelfílegt ósamræmi
milli fagurra orða og raunverulegr-
ar breytni. Getum við ætlast til
þess að blessuð bömin nenni að
hlusta á „lífsreyndan" gaur, er
áminnir þau stranglega um bindind-
issemi og skírlífí, en veltist svo
sjálfur blindfullur og „skandalíser-
andi“ á kvennafari út um allan bæ.
En einmitt þetta gera hinir upp-
komnu góðborgarar fyrir framan
blásaklaust nefíð á unglingunum,
ef ekki í bókstaflegum skilningi þá
í óeiginlegri merkingu. Þó tekur út
yfír þegar alræmdir skemmdar-
verkamenn fara að vitna og tala
hneykslunartungum út af skemmd-
arverkum annarra. Það er eins og
fjandanum ofbyði andskotans
djöflagangurinn í helvíti.
Kaupmenn í miðbæ Reykjavíkur
fremja hin verstu skemmdarverk á
almannafæri. Þeir gera það með
því að setja upp glymjandi gjallar-
hom á verslunum sínum og þrymja
út um þau poppmúsík að eigin geð-
þótta. Þannig menga þeir sameigin-
legt umhverfí íbúanna með
andstyggilegum hávaða. Hann bitn-
ar á öllum sem um götumar fara
þó þeir eigi ekkert erindi í verslan-
ir þeirra. Með þessum hætti valda
búðaeigendur vegfarendum sál-
rænu tjóni og hugarangri. Og það
gerir borgarbraginn glamurkennd-
an og auvirðilegan, blæ mannlífsins
ljótan og leiðinlegan. En alvarlegast
er þó hið ruddalega tillitsleysi í
annarra garð, hin forherta fyrirlitn-
ing á rétti þeirra. Kaupmenn traðka
á persónuhelgi einstaklingsins. Og
þeir skella skollaeymm við marg-
endurteknum og vinsamlegum
tilmælum um að láta af þessum
ósköpum og sjá fólk í friði. Þvert
á móti færast þeir fremur í auk-
ana. Þeir hugsa sem svo: Skemmd-
arverk er skaða okkur og verslunina
eru forkastanleg og verður að kveða
niður. En skemmdarverk sem við
sjálfír vinnum á umhverfínu em
fullkomlega eðlileg og það er móðg-
un ef ekki atvinnurógur ef einhver
dirfíst að rísa gegn þeim. Þetta
segja kaupmenn að vísu ekki upp-
hátt bemm orðum. En þeir sýna
meiningu sína í verki svo að ekki
verður um villst. Þeir em klókir og
afburða ósvífnir. Nú bíða þeir eftir
SMAHLUTIR
— sem skipta máli. Er ekki gott að vita til þess
að BB á alla þá smáhluti sem þú þarft til að
koma saman þínu verki. Skrúfur, boltar, krókar,
naglar, skrúfjárn, sporjárn, hamrar, borar og
allt annað sem kemur að notum.
B.B.BYGGINGAVÖKUR HF
Suðurlandsbraut 4, Sími 33331 og Nethyl 2, Ártúnsholti, Sími 687447
mmm
því að hávaðaumræðan detti niður
svo þeir geti látið öllum illum látum
í framtíðinni.
Spellvirki unglinganna vom að
sönnu ekki framin vegna þess
beinlfnis að kaupmenn eitra and-
rúmsloft bæjarins. Ekki alveg. En
unga fólkið er smitað af þeirri sið-
fræði er gegnsýrir þjóðfélagið og
hinir fullorðnu hafa skapað og
standa þar kaupmangarar einmitt
fremstir í flokki. Þessi em skilaboð-
in: Allt er einskis virði nema
peningar. Mig varðar ekkert um
rétt annarra. Menning er af hinu
illa.
En þegar afleiðingar þessarar
heimspeki sækja hugsuðina heim,
botna þeir ekki neitt í neinu en
grenja af reiði og skilningsleysi.
Kaupmenn gamla miðbæjarins lflq'-
ast garðyijumanni er sáir illgresi í
garðinn sinn. Þegar illgresið fer að
vxa og dreifa sér um garðinn og í
aðra garða og út um allt verður
hann þmmulostinn yfír því að ekki
skuli spretta fogur blóm og ilmandi
skrautjurtir.
Og þessir glappagaurar ráða
mestu í þjóðfélaginu í krafti auðs
og valda er honum fylgja. Þess
vegna er meira tillit tekið til þeirra
en annarra í samfélaginu. Besta
sönnunin er einmitt sú staðreynd
að þó flestum sé farið að blöskra
hávaðaofbeldið í miðbænum gerir
enginn neitt til að stemma við því
stigu. Yfírvöld halda að sér hönd-
um. Fjölmiðlar yppta öxlum.
Morgunblaðið segir ekki styggðar-
yrði í leiðumm sínum, Víkveija eða
þessum „metafysisku" Reykjavík-
urbréfum. Aftur á móti þeytast
fjölmiðlar, ekki síst ríkissjónvarpið,
upp á gátt til að koma á framfæri
við þjóðina fordæmingu verslunar-
eigenda á unglingunum. En þeir
eiga ekkert vantalað við Steingrím
Gauta, Atla Heimi eða undirritaðan,
þó að við höfum vitnað með rök-
studdri og siðmenntaðri gagnrýni
um grimma hávaðaáþján frá versl-
unum í miðbænum. Enda eigum við
ekki bótina fyrir rassinn á okkur í
viðskiptalegum skilningi. Þannig
vegur hagur kaupmanna miklu
þyngra á metunum en heill al-
mennra borgara.
Nú mælir auðvitað ekkert á móti
því, að kaupmenn hafí með sér fé-
lag til að gæta atvinnuhagsmuna
sinna eins og aðrar stéttir. En sam-
tökin Gamli miðbærinn hafa heldur
betur villt á sér heimildir. Þau kom
fram í fjölmiðlum sem eins konar
fulltrúi Reykvíkinga um málefni
Kvosarinnar; allra manna, kvenna
og bama er í borginni búa. Þetta
em hrein svik.
Félaginu stendur hjartanlega
sama um þennan reit sem einhvem
merkasta sögustað landsins og það
hefur engan skilning á hinni mann-
legu hlið þess fyrirbæris sem er
miðbær einnar borgar. Samtökin
Gamli miðbærinn virðast fyrst og
fremst bera hag einkabflsins fyrir
bijósti. Háleitustu hugsjónir þeirra
“fr
Allar gerðir
Tengið aldrei
stál-í-stál
JbIL
S8uBllaMg)Mr ®
VESTURGÖTU 16 SIMAR 14680 21480