Morgunblaðið - 02.12.1987, Blaðsíða 76
76
^—
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 2. DESEMBER 1987
KNATTSPYRNA / BÆKUR
Amór—bestur í Belgíu
FUÓTLEGA kemur á markað bókin „Arnór — bestur í Belgíu“
eftir Víði Sigurðsson, blaðamann. Víðir dvaldi í Belgíu í hálfan
mánuð í haust og er bókin að mestu leyti unnin á þeim tíma.
Bókin er að lang mestu leyti skrifuð eftir hans frásögn. Hún
hefst á Húsavík, þar sem Arnór fœddist og óist upp, og lýkur i
lok kepnistímabilsins í vor. Síðan er í stuttu máli rakið það sem
gerst hefur síðan. Þetta er sagan um „litla strákinn sem átti sér
draum — og sá hann rœtast," eins og Víðir Sigurðsson, sagði í
samtali við Morgunblaðið. Hór á eftir birtast stuttir kaflar úr
bókinni, með góðfúslegu leyfi höfundar og útgefanda. Millifyrir-
sagnireru Morgunblaðsins.
Gunnlaugur Rögnvaldsson
„Arnór — bestur í Belgfu" er bók um knattspymumanninn' Amór Guð-
hjonsen sem kemur út fyrir jólin. Höfundur bókarinnar er Víðir Sigurðsson,
blaðamaður.
Upphafið
egar Amór var sex ára hóf
Völsungur í fyrsta skipti skipu-
lagða þjálfun fyrir 6. aldursflokk,
þá sem voru tíu ára og yngri. Jó-
hannes Siguijónsson, núverandi
ritstjóri Víkurblaðsins á Húsavík,
sá fyrstur um þessa þjálfun og seg-
ir að Amór hafi strax skorið sig
úr að tvennu leyti. „í fyrsta lagi
var hann strax sex ára gamall orð-
inn sterkur og stæltur, eitt vöðva-
búnt en ekki beinaber eins og flestir
jafnaldrar hans. Svo var þessi litli
naggur kominn með pottþétta
skallatækni sem var alveg einstök,
ekki síst á Húsavík þar sem segja
má að fáir hafi virkilega kunnað
— að skalla bolta, allt uppí meistara-
flokk. Á þessum ámm var Amór
líka búinn að þróa með sér mikla
leikni með boltann þannig að hann
skar sig strax frá sínum jafnöldrum
hvað getu snerti," segir Jóhannes.
Fyrsta leikinn með Völsungi keppti
Amór sjö ára gamall. „Við spiluðum
í 6. flokki við KA á velli sem var
á bakvið bamaskólann á Húsavík.
Við litum mikið upp til Akur-
eyringa, töldum þá vera með
svakalega gott lið, enda töpuðum
við 0—3. Ég var með þeim minnstu
á vellinum. En tapið skipti ekki svo
miklu máli, á þessum ámm var svo
spennandi að keppa að það skyggði
á allt annað."
Þessi leikur við KA var bara „gam-
anleikur" þó hjá strákunum væri
allt í römmustu alvöm. En fljótlega
var Amór farinn að keppa með 6.
flokki Völsungs á Norðurlandsmóti,
oft sá yngsti og minnsti á vellinum.
Eiður segist strax hafa séð Amór
fyrir sér sem atvinnumann en aðrir
vom ekki hrifnir af hugmyndinni.
„Hann Amór litli — nei, nei, þvílík
vitleysa," sagði móðirin.
Hvað sem slíkum draumum leið var
Amór ekki gamall þegar hann hafði
sínar fyrstu beinhörðu tekjur af
r knattspymunni. Amór langafi hans
á Brávöllum var ekki hrifinn af
þessari íþrótt, sagði hana stór-
hættulega og rakti fjálglega dæmi
um slys af hennar völdum. Sá lest-
ur fór innum annað eyra stráksins
og útum hitt, og svo fór að hann
fékk nafna sinn á sitt band. Stráksi
var nefnilega ekki hár í loftinu þeg-
ar sá gamli fór að gauka að honum
aurum fyrir unnin afrek og skomð
mörk. „Já, hann rétti mér peninga
þegar ég hafði skorað og þetta
varð bara oft heilmikill gróði!“ seg-
ir Amór. Guðrún langamma hans
vissi ekki mikið hvað sneri upp og
hvað niður á fótbolta en hún smitað-
ist af áhuganum og var alltaf fyrst
til að spyija um úrslitin og hvort
hann Amór hefði nú ekki skorað
mark. Þeirri spumingu var oftast
svarað játandi.
„Maöur var orAlnn hálf-
gerður töffarl og mátti
akki vera að þessu"
Þegar skyldunáminu lauk í 2. bekk
gagnfræðaskóla, eða áttunda bekk
eins og það heitir nú, var námsá-
huginn orðinn heldur á undanhaldi.
„Maður var orðinn hálfgerður töf-
fari og mátti ekki vera að þessu."
"VAmór var í fyrsta árgangnum sem
þreytti samræmdu prófin og fór þá
í Armúlaskólann þar sem Breið-
holtsskóli var ekki með 3. bekk.
Heldur var slegið slöku við námið,
svo mjög að fjölskyldan og nánustu
ættingjar höfðu miklar áhyggjur
af piltinum. Einn tók þessu þó létt,
.Amór sjálfur, en ekki fór mikið
” "’fyrir lestrinum þennan veturinn.
Samræmdu prófín liðu hjá og fjöl-
skyldan beið á milli vonar og ótta
eftir útkomunni. Amór fór síðla
dags til að sækja einkunnimar og
heima fyrir vom allir á nálum. Amr-
ún lýsir þessari örlagastund:
„Loksins kom hann heim og dró
smámiða uppúr vasanum og sýndi
mér. Allt í þessu finasta, sagði
hann.
Ömmumar vom báðar í heimsókn
og Amór fór til að sýna þeim út-
komuna, heldur kæmleysislegur.
En þegar hann kom aftur fram var
hann eitt bros og sagði: Þær vom
ekki lítið ánægðar, ömmumar!"
Amór tók þama ágæt próf en var
hræddastur við reikninginn eins og
allir aðrir. Meðaleinkunnin var mjög
lág yfír landið, Amór stefndi að því
að fá C, en útkoman varð enn
betri, hann fékk B og þar með vom
allar greinar í góðu lagi.
Um þetta leyti héngu Breiðholts-
unglingamir mikið fyrir utan
Breiðholtskjör eins og þeir gera enn
í dag. Þar var „harkið" sívinsæla
mikið spilað, þ.e. peningum rúllað
í vegg og sá sem kemst næst veggn-
um fær fyrstur að kasta öllum
myntunum og hirða þær sem snúa
rétt. Amór var á kafi í harkinu og
segir að oft hafi verið komnar ansi
álitlegar upphæðir í pottinn þegar
margir vom með og köstuðu miklu.
Við verslunarkjamann í Leimbakk-
anum vom settir upp kúluspilakass-
ár, flipparar, í litlu skoti og Ólöf
segir að þar hafi hún getað gengið
að Amóri vísum. Ef hann var ekki
þar, kom hann eftir nokkrar mínút-
ur! Reynt var að ná sem hæstu
skori í kössunum og spilað uppá
peninga.
En eitt sinn gerðist Amór einum
of djarfur og veðsetti hálsmen Ólaf-
ar, hjarta með nafninu hennar,
dýrgrip sem hún hafði fengið í ferm-
ingargjöf og lánað sínum heittelsk-
aða. Hjartanu tapaði hann — og
þau sáu það ekki framar! Unnustan
unga var ekki sérlega hrifin af þeim
viðskiptum en hennar hjarta hélt
þó réttum takti þótt vafalítið hafí
fallið úr slag.
Þorði ekkl annað en segja að
Nóii v»ri Iðngu farinn og
rak hannsvoafstað
Eiður var ekki afskiptasamur af
stundvísi sonarins þegar skólinn var
annars vegar en um fótboltann giltu
aðrar reglur. Hann fylgdist vel með
því að atvinnumaðurinn verðandi
mætti reglulega og stundvíslega á
Víkingsæfingamar. Það kom jafn-
vel fyrir að hann hringdi heim til
Ólafar þegar hann vissi af Arnóri
þar til þess að ganga úr skugga
um að strákurinn væri farinn á
æfingu. „Ég þorði ekki annað en
að segja Nóri að væri löngu farinn,
og rak hann svo af stað með æf-
ingatöskuna!" segir Ólöf.
Tll Belgíu
í næstu viku fóm Arnór og Eiður
til Belgíu. Þeir dvöldu á hóteli í
Antwerpen og var mjög vel tekið
af stjóm Lokeren. Liðið var nýbyij-
að að æfa eftir sumarfrí og þeir
feðgar fóm og fylgdust með gangi
mála þar. En þeir fengu óvænta
heimsókn á hótelið. Þar var mættur
sá knattspymumaður sem Amór
hafði litið hvað mest upp til alia tíð
og tekið sér sem fyrirmynd. Ásgeir
Sigurvinsson var kominn til Ant-
werpen ásamt stjómarmanni frá
félagi sínu, Standard Liege.
„Við spjölluðum saman og ég
fékk þama boð frá Standard um
að koma til þeirra í næstu viku og
æfa. En fyrst þurfti ég að fara
heim og leika með Víkingi gegn ÍBV
í 1. deildinni, og þangað hélt ég
með fullmótaðan samning frá Lok-
eren uppá vasann. í honum var frá
því gengið að öll mín fjölskylda
kæmi með mér til Lokeren, en það
voru foreldrar mínir búnir að sam-
þykkja."
Amór fór heim og svo beint út aft-
ur, nú til Standard Liege. Þar æfði
hann út vikuna og Waseige þjálfari
lét berlega í ljós áhuga á að Amór
gerðist íeikmaður með félaginu.
„Þetta var ákaflega freistandi, ekki
síst vegna þess að Ásgeir var þama
fyrir. Hann var mér mjög hjálplegur
á allan hátt meðan ég dvaldi hjá
félaginu, ég þurfti margs að spytja
og hann leysti úr því eftir fremsta
megni. Ásgeir reyndi samt aldrei
að þrýsta á mig um að semja við
Standard. Ég veit ekki hvað stjórn-
armennimir vom að hugsa en þeir
vom ekki hrifnir af því að ég kæmi
með íjölskylduna með mér út. Ég
er helst á því að það hafi verið
stærsti ásteytingarsteinninn. Ég
hélt heimleiðis, án tilboðs eða skuld-
bindinga, en þeir lofuðu að hafa
samband."
Nú dró óðum að 17. afmælisdegi
Amórs, þann 30. júlí. Þeir feðgar
höfðu gert sér grein fyrir þýðingu
þess að ganga frá samningi fyrir
þann tíma, ef það tækist yrði Amór
talinn Belgi hvað knattspymuna
varðaði en ekki útlendingur. „Þetta
var lykilatriði eins og síðar kom á
daginn. Lokeren var með þijá út-
lendinga fyrir og í belgísku knatt-
spymunni máttu aðeins þrír slíkir
leika hvem leik. James Bett, sem
Lokeren krækti í frá Val þama um
sumarið, lenti einmitt í því að vera
fjórði útlendingurinn hjá félaginu
og slíkt hefði getað orðið afdrifaríkt
fyrir mig.“
Melðslln...
Að lokum varð ekki lengur við unað
og Martens ákvað að skera upp
hnéð á ný í nóvember. Þá kom í
ljós að samgróningamir í sárinu
voru geysilega miklir og hann fjar-
lægði stærðar stykki. Aftur gips,
aftur þriggja mánaða fjarvera frá
æfingum og keppni. Mommens,
gamli samheijinn frá Lokeren, kom
í heimsókn og hitti Amór dapran í
bragði. Mommens sagði síðan frá
því að Amór væri niðurbrotinn og
það væri ólíklegt að hann ætti eftir
að leika knattspymu framar. Frá
þessu var skýrt í blöðum heima á
Islandi.
„Ég hef líklega verið heldur daufur
og Mommens varð víst frekar hverft
við að sjá mig svona, í hjólastól
með hangandi haus. En staðreyndin
er sú að þrátt fyrir öll þessi meiðsli
og þijá uppskurði á tveimur árum
hvarflaði aldrei nokkurn tíma að
mér að ég ætti ekki eftir að halda
áfram og ná mér á strik á ný. Ég
vissi að einhvem tíma tæki þetta
enda, einn góðan veðurdag yrði allt
í stakasta lagi. Þetta var of mikil
óheppni til þess að hún gæti enda-
laust staðið mér fyrir þrifum. Ég
held að þessi trú mín hafi verið
mikilvæg og fleytt mér yfir erfið-
ustu hjallana."
Þótt ótrúlegt megi virðast vissi Van
Himst ekki um þennan þriðja upp-
skurð Arnórs. Hann var furðulega
sinnulítill um leikmennina, var mik-
ið einn með sjálfum sér og vantaði
samband við þá sem í kringum
hann voru. Rene Vandereycken
sagði Amóri frá því sem gerðist
daginn eftir uppskurðinn. Eftir æf-
ingu var Van Himst með leikmönn-
unum inni í búningsklefa, saknaði
Amórs og spurði hvort einhver hefði
séð hann. Leikmennimir litu upp
og hver á annan með furðusvip.
Allir vissu að Amór hefði gengist
undir uppskurð daginn áður. Þarna
kom Van Himst af fjöllum og
hringdi síðan í Ólöfu, heldur
skömmustulegur, til að kanna
hvemig sjúklingnum heilsaðist.
„Ekkert í hans fari kom mér lengur
á óvart,“ segir Amór.
Og Van Himst hafði tekið pokann
sinn áður en jólin gengu í garð.
Þessum snjalla knattspymumanni
sem hafði áratug áður heillað stuðn-
ingsmenn Anderlecht með töfmm
sínum var að lokum sagt upp störf-
um á miðju leiktímabili. Anderlecht
hafði ekki gengið nógu vel í deild-
inni, liðið var orðið fimm stigum á
eftir Club Brugge og lítil von virtist
um að veija meistaratitilinn án rót-
tækra breytinga.
Þama urðu kaflaskipti. Hollenski
snillingurinn Arie Haan sem hafði
fáum ámm áður hrellt bestu mark-
verði heims með þijátíu metra
þmmufleygum tók við embættinu.
„Mér leist strax vel á Haan. Hann
er útsjónarsamur og þekkir knatt-
spymuna sundur og saman.
Æfingamar hjá honum vom stór-
skemmtilegar og hann var ekki með
þennan leiðinlega aga sem einkenn-
ir belgíska þjálfara. Belgamir em
alltaf með rembing, ef einhver kem-
ur mínútu of seint er hann sektaður.
Haan sagði bara, mættu á réttum
tíma næst, og það virkaði betur á
menn. Nú var líka loksins óhætt
að segja sitt álit og ræða málin
opinskátt. Það var hægt að rífast
við Haan og rökræða um knatt-
spymuna, hann var opinn fyrir öllu
og leyfði mönnum að hafa sjálf-
stæðar skoðanir."
Spennaní vor
Um þetta leyti var Amór mikið í
fréttum og belgísku blöðin gerðu
sér mat úr áhuga Kölnar. Het Volk
sagði líka að Bayem Munchen hefði
boðið 60 miljónir í Arnór en hann
heyrði aldrei um þann áhuga frá
öðmm aðilum og hefur ekki hug-
mynd um hvort einhver fótur hafi
verið fyrir þeirri frétt.
Spennan var orðin gífurleg. And-
erlecht og Mechelen jöfn að stigum
þegar tveimur umferðum var ólok-
ið, Amór markahæstur með 17
mörk og Martens næstur með 16.
I 33. og næstsíðustu umferð lék
Anderlecht við Gent á heimavelli
og sigraði 1—0. Þar skoraði Amór
sigurmarkið, enn einu sinni með
skalla eftir fyrirgjöf frá Vercauter-
en. Anderlecht lék ekki vel en
einbeitti sér að því að vinna leikinn
til að vera í góðri stöðu fyrir loka-
umferðina. Mechelen vann líka,
bæði félögin komin með 55 stig en
Anderlecht átti eftir útileik gegn
botnliðinu Berchem sem var fallið
í 2. deild. Mechelen átti að sækja
heim Club Brugge sem þurfti stig
til að tryggja sér Evrópusæti.
Að þessum leik loknum gerði Amór
sér grein fyrir því að innan seiling-
ar væru hlutir sem hann hafði aldrei
látið sig dreyma um, allra síst eftir
allt sem á undan var gengið síðustu
árin. Nú fann hann að laun erfíðis-
ins væm á næstu grösum. And-
erlecht átti góða möguleika á
meistaratitlinum, hann var sjálfur
kominn með tveimur mörkum fleira
en næstu menn, 18 gegn 16, og svo
kom það þriðja til. Het Nieuwsblad
útneftiir jafnan besta leikmann
Belgíu á hveiju vori og þá nafnbót
fær sá sem flest stig hlýtur í einkun-
nagjöf blaðsins fyrir 1. deildarleiki
vetrarins. Amór hafði allt tímabilið
verið í námunda við toppinn en gaf
því ekki sérstakan gaum lengi vel,
fylgdist með því útundan sér. Eftir
leikinn gegn Gent var hann skyndi-
lega búinn að taka forystuna.
Staðan var sú að hann hafði það í
hendi sér að vera valinn besti knatt-
spymumaður Belgíu, þurfti ríflega
miðlungsleik gegn Berchem til að
vera ömggur með þann titil.
Vikan var óbærilega lengi að líða
og alls staðar kraumaði spennan
og eftirvæntingin undir. Blöðin vom
alla daga uppfull af umfjöllun um
það sem í vændum var, Amór var
fenginn í sjónvarpsþátt ásamt Haan
þjálfara þar sem þeir sátu gegnt
leikmanni og þjálfara frá Mechelen
og ræddu um lokaumferðina og
möguleikana sem fyrir hendi vom.
Ólöf og Eiður Smári vom eirðarlaus
heima fyrir — þau vom jafnvel enn
spenntari en sá þriðji á heimilinu
sem þó var í miðri hringiðunni og
allt snerist í kringum.