Morgunblaðið - 04.03.1988, Qupperneq 31
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 4. MARZ 1988
Hér sést hvar ísinn hefur flætt upp á túnið. Morgunblaðið/Bemhard Jóhannesson
Stóri-Kroppur:
Isinn flæðir upp á túnið
vndir
i...
Gert hafði verið ráð fyrir stjórn-
arfundi í ISC fyrri hluta desember,
en það dróst að halda hann þar til
29. janúar sl. Þar lagði ég fram
ítarlega greinargerð um launa-
samningana við fyrrverandi for-
stjóra ISC. Ekki voru á þessum
fundi lögð fram bréfin tvö frá Snyd-
er, en í upphafi þessa fundar skýrði
stjómarformaður ISC og forstjóri
Sambandsins frá því, að það hefði
orðið að samkomulagi milli hans
og stjómarformanns Sambandsins
að fá Geir Geirsson, endurskoðanda
Sambandsins, til þess að fram-
kvæma athugun á þessum launa-
málum.
Næsti stjómarfundur ISC var svo
haldinn þann 12. febrúar sl., en í
millitíðinni hafði stjórnarmönnum
borist ljósrit af áðurnefndum bréf-
um Snyders endurskoðanda til nú-
verandi stjómarformanns ISC. Á
þessum fundi lagði ég fram aðra
greinargerð sem í nokkrum atriðum
var í ósamræmi við greinargerð
Snyders. Það gerðist hins vegar
ennfremur á þessum fundi, að lagt
var fram bréf frá stjómarformanni
Sambandsins, þar sem þess var
óskað, að endurskoðandi Sam-
bandsins fengi þetta mál til athug-
unar. Stjóm ISC samþykkti þessi
tilmæli og fékk endurskoðandinn í
hendur þau gögn, sem lögð höfðu
verið fram í stjóm ISC um málið.
Þar með er mál þetta vonandi kom-
ið úr mínum höndum.
Ég kemst ekki hjá því að lokum
að leiðrétta grófar missagnir sem
komið hafa fram í blaðaskrifum
um hópum, sem vildu ganga úr
félaginu og stofna eigið, hefði verið
boðið upp á samstarfssamning um
not af eignum Starfsmannafélags-
ins, sem það að sjálfsögðu hefði átt
þátt í að byggja upp, meðan nýja
félagið væri að koma undir sig fót-
unum. Eignirnar væru hins vegar
félagslegar og tilheyrðu ekki ein-
staklingnum, sem væri í félaginu,
það væri alveg skýrt.
„Það má til dæmis benda á að
Starfsmannafélag Reykjavíkur-
borgar greiðir stór fé til sameigin-
legra þarfa BSRB og greiðir mikiu
meira en sem svarar þeirri sameig-
inlegu þjónustu, sem það fær í stað-
inn. Við höfum talið þetta eðlilegt
og sjálfsagt til þess að styrkja veik-
ari félögin innan Bandalagsins, en
við teljum okkur ekki skulda félaga-
brotum út um allt land nokkrar íjár-
upphæðir og þessi nýju félög hljóta
að þurfa að standa á eigin fótum.
Ég óttast verulega að þetta frum-
hlaup þessara aðila eigi eftir að
skaða sameiginlega hagsmunabar-
áttu opinberra starfsmanna," sagði
Haraldur Hannesson ennfremur.
Einar Ólafsson:
Skil ekki
þessa frjó-
semiíórum
„Ég hef aldrei heyrt aðra eins
vitleysu og þessa að halda að
menn gangi út með þá fjármuni
sem skapast inn í stéttarfélagi.
Ég skil ekki þá hugsun að ef
menn flytji milli landa eða sveitar-
félaga, þá hafi þeir með sér hluta
af sköttum sínum, sem er sam-
bærilegt við þessar hugmyndir"
undanfarið er varða mig persónu-
lega. Því hefur verið haldið fram í
ræðu og riti, að ég vinni að því
öllum árum að koma eftirmanni
mínum í forstjórastarfi burt úr
Sambandinu, og ég sé þar í banda-
lagi við aðra aðila. Þessum ásökun-
um vísa ég algjörlega á bug.
I öðru lagi hefur því verið haldið
fram, að ég hafí reynt að hafa áhrif
á ákvarðanatökur í Sambandinu
eftir að ég hætti þar sem forstjóri.
Þessi málflutningur á ekki við nein
rök að styðjast. Þvert á móti hefur
ekki verið neitt leitað til mín um
álit á málum, ef undanskilið er
Útvegsbankamálið, sem rætt var í
bankaráði Samvinnubankans.
Því miður er það alveg ljóst að
umræðan og fjölmiðlúnin undan-
farna daga hefur skaðað samvinnu-
hreyfinguna. Hreyfíngin hefur að
vísu oft áður þurft að mæta and-
blæstri í fjölmiðlum og blaðaskrif-
um. En uppákoman núna er að því
leyti á annan veg en oft áður, að
deilumar sem valdið hafa öllu þessu
neikvæða fjaðrafoki koma nú innan
frá. Deilumar eru milli manna innan
hreyfíngarinnar og það stýrir ekki
góðri lukku.
Ég vil að lokum leggja áherslu á
það, að bæði í brottrekstrarmáli
Eysteins Helgasonar og Geirs
Magnússonar og í svokölluðu launa-
máli fyrrverandi forstjóra Iceland
Seafood Corporation, hefi ég alfarið
látið samvisku mína ráða afstöðu
minni og málsmeðferð, sem og ótví-
ræða ábyrgð og skyldu til að sýna
hlutlægni í störfum, sem fyrrver-
andi stjómarformaður ISC í þijá
áratugi og nú sem stjómarmaður í
þessu vandasama og viðkvæma
máli.
Það er von mín, að þessu máli
lykti þannig, að samvinnuhreyfíng-
in verður ennþá sterkari þegar upp
er staðið, og menn geti látið svona
mál verða sér til vamaðar í framtíð-
inni.
Höfundur er fyrrum forstjóri SÍS
ogfyrrum stjómarformaður Ice-
land Seafood Corporation, en situr
nú ístjóm þess fyrirtækis.
sagði Einar Ólafsson, formaður
Starfsmannafélags ríkisstofn-
anna, aðspurður um hugmyndir
um þessi eignaskipti.
„Starfsmannafélag ríkisstofn-
anna telur um fímm þúsund manns
og ég held að iðgjaldið sé hið lægsta
sem þekkist. Okkur hefur samt tek-
ist að eiga afganga og þeir renna í
það að þjóna félögunum á einhvem
hátt, til dæmis með því að byggja
sumarbústaði og við eigum þriðjung
húseignarinnar við Grettisgötu. Ef
einhver á eitthvað hjá mínu félagi
þá em það elstu félagamir, þeir sem
hafa verið lengst í félaginu og lagt
mest til. í öðm lagi geta hópar ekki
haldið svona löguðu fram að mínu
mati, vegna þess að að báðum þess-
um félögum, þ.e. Starfsmannafélagi
Reykjavíkurborgar og Starfsmanna-
félagi ríkisstofnana, em menn aðilar
sem einstaklingar og þeir fara út
sem einstaklingar," sagði Einar.
Hann sagði að höfðatölureglan
væri sú óréttlátasta sem til væri,
enda réði starfsaldur ávallt þegar
ákveða þyrfti neyslureglur innan
SFR. Fjórðungur félagsmanna að
meðaltali væri á hreyfíngu í og úr
félaginu árlega. Hann skyldi ekki
réttlætið í þessari hugmynd um eign-
atilflutning, né að hægt væri að
framkvæma hana. Margir aðilar
hefðu yfirgefíð BSRB í gegnum
tíðina, til dæmis Kennarasamband
íslands, og engum hefði dottið svona
nokkuð í hug. „Ég skil ekki hvers
lags fíjósemi í ómm þetta er,“ sagði
Einar.
Hann sagði að enginn hefði hreyft
þessum hugmyndum innan SFR. Þó
væm meinatæknar að hugsa um
stofnun sérstaks félags. Það væri
gert í framhaldi af samningsréttar-
lögunum og gott samkomulag um
það, en þeim dytti ekki í hug að
þeir tækju með sér eignir félagsins.
„Annað hvort er ég skyni skroppinn
eða þetta er eitthvert mesta mgl sem
ég hef rekist á í sambandi við félags-
mál," sagði Einar Ólafsson að lok-
um.
VTÐ AÐ færa ylinn inn í íbúðir
á veitusvæði Hitaveitu Akraness
og Borgarfjarðar flæðir ís upp á
tún hér i sveitinni.
Síðan farið var að dæla heitu
vatni frá Deildartunguhver til Akra-
ness og Borgamess hefur Reykja-
dalsá kólnað nokkuð og verður
meiri ís á ánni á vetuma en áður
var. Við þetta myndast klakastífla
í ánni á hverju ári við túnið á Stóra-
Kroppi og flæðir mikill ís upp á
túnið. Ber hann með sér stórgrýti
og möl, með þeim afleiðingum að
túnið er ónýtt, því ekki þýðir að
girða það þar sem girðingin fer ár
hvert í flóðunum.
Ekki er hægt að sjá fyrir allar
afleiðingar þegar verið er að skipu-
leggja og gera áætlanir um hita-
veitu eins og í þessu tilfelli. Túnið
sem um ræðir er 10 til 15 hektarar
að stærð og er þetta tilfínnanlegt
tjón fyrir Andrés Jóhannesson
bónda á Stóra-Kroppi.
— Bemhard
Athugasemd við ummæli
Jónatans Þórmundssonar
eftir Davíð Oddsson, borgarsljóra M1
Hinn 1. mars sl. birtist í Morg-
unblaðinu viðtal við Jónatan Þór-
mundsson, prófessor í refsirétti,
„ráðgjafa" félagsmálaráðherra í
skipulagsmálum. í viðtaiinu kem-
ur fram að refsiréttarprófessorinn
hafí lagt til við ráðherrann að
deiliskipulag miðbæjarins yrði
samþykkt með fyrirvara um ráð-
húsreitinn. Kveðst hann hafa
komist að niðurstöðu sinni eftir
að hafa kynnt sér öll gögn máls-
ins, þ. á m. álitsgerðir ríkislög-
manns, sem undirritaðar eru 2.
og 9. febrúar sl.
Því verður ekki neitað, að við-
tal þetta kom æði mikið á óvart.
Ekki vegna þess að það var
óvenjulega rýrt af lögfræðilegum
sjónarmiðum, sem skiptu máli um
efnislega niðurstöðu. Heldur
vegna annars, sem í engu var lá-
tið getið. Viðtalið bar með sér,
að prófessor Jónatan Þórmunds-
son hafði tekið að sér að gefa
félagsmálaráðherra munnlega
ráðgjöf varðandi það, hvort stað-
festa bæri deiliskipulag fyrir
gamla miðbæinn. Ekki kom fram
að prófessorinn hefði gert ráð-
herranum ljóst, að hann væri í
raun vanhæfur til að gefa óhlut-
dræga ráðgjöf í því máli.
Jónatan Þórmundsson hefur
verið virkur aðili í hópi þess fólks,
sem hefur haft uppi andóf gegn
ráðhúsbyggingunni. Hann hefur
setið fundi í þeim tilgangi, hann
hefur skrifað undir tvö mótmæla-
plögg og sent til borgaryfírvalda,
hann gengur um með mótmæla-
merki í barminum, svo allir geti
séð hver sé skoðun hans á mál-
inu. Út af fyrir sig er ekki nema
gott um slíkt að segja, að því frá-
töldu, að þessar staðreyndir gera
hann vanhæfan til þeirrar ráðgjaf-
ar, sem hann virðist hafa tekið
að sér.
í öðru mótmælaplagginu, sem
dagsett er 24 janúar sl., ritar J.Þ.
nafnið sitt undir áskorun til borg-
aryfírvalda, þar sem skorað er á
þau að slá á frest framkvæmdum
við ráðhús, af ýmsum þar til-
greindum ástæðum, m.a. „þar til
lögmæt kynning á skipulaginu
hefur farið fram“. Þama gefur
prófessorinn sér það fyrirfram,
áður en hann hefur athugun sína
fyrir félagsmálaráðherrann, að
lögmæt kynning hafí ekki farið
fram. Það fer ekki á milli mála,
að Jónatan Þórmundsson hefði af
slíkum ástæðum verið talinn van-
hæfur til að fjalla um umrætt
mál sem dómari, hvort sem væri
í almennum dómi, eða sem odda-
maður í gerðardómi og hann hlýt-
ur með sama hætti að teljast æði
ótrúverðugur til að fjalla um mál-
ið sem óhlutdrægur ráðgjafi, og
Davíð Oddson.
verður það að flokkast undir dóm-
greindarleysi af hans hálfu að
taka slíkt að sér.
í þessu sambandi er óþarfi að
ræða sérstaklega þann einkenni-
lega málatilbúnað félagsmálaráð-
herra að óska eftir því að lögform-
legur lögfræðilegfur ráðgjafi ríkis-
stjómarinnar og einstakra ráð-
herra, ríkislögmaðurinn, gefí ítar-
legt álit á málefninu og að feng-
inni vandaðri umsögn hans biður
ráðherrann um munnlega ráðgjöf
aðila, sem alls ekki getur talist
vera hæfur að gefa álit á því til-
tekna máli.
3. mars 1988.