Morgunblaðið - 22.03.1988, Side 29

Morgunblaðið - 22.03.1988, Side 29
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 22. MARZ 1988 29 AF ERLENDUM eftir STEVE VINES „Litli Gorba- tsjovu í Víetnam EKKI er langt síðan yfirvöld í Víetnam neituðu alfarið að ræða um pólitíska fanga í landinu, en nú hefur ríkisstjórnin tilkynnt að 1.014 fyrrum herforingjar og embættismenn gömlu Saigon- stjórnarinnar, sem Bandaríkjamenn studdu (og kommúnistar steyptu af stóli 30. april 1975) hafi verið leystir úr haldi. Meðal fanganna sem nú hafa verið látnir lausir voru Tran Trung Dung fyrrum varnarmála- ráðherra, þrír fyrrum þingmenn, 11 hershöfðingjar og 35 prestar kristinna og búddatrúarmanna, en alls var 9.147 pólitískum föngum og afbrotamönnum sleppt til að minnast Tet-hátíðarinnar, upphafs nýs tunglárs. Auk þessa voru 6.685 fangar látnir lausir í sept- ember í fyrra, þar af 480 pólití- skir fangar. Þessar fangalausnir eru í sam- ræmi við þann nýja og breytta anda sem ríkir í Víetnam undir forustu Ngyen Van Linh, sem er 72 ára og aðalritari stjórnarflokks kommúnista. Á því rúma ári sem liðið er frá því hann tók við sem flokksleiðtogi hefur Linh sýnt að hann er engu minni umbótamaður en Mikhail Gorbatsjov Sovétleið- togi, og hann er stundum nefnd ur„Litli Gorbatsjov". En umbótastefnan sem Linh rekur er á margan hátt mun rót- tækari en sú sem reynt er að fylgja í Sovétríkjunum, sem veita megnið af þeirri erlendu efnahagsaðstoð, sem Víetnam nýtur. Víetnam er eitt af fátækustu löndum heims. Lengst af undanfarna áratugi hef- ur þjóðin staðið í borgarastyrjöld með öflugri erlendri ihlutun. Að vísu lauk borgarastyijöldinni árið 1975, en bardagar bijótast þó enn út öðru hveiju við landamæri Kína. Gegn skriffinnsku og spillingu Þjóðin er vel búin til hemaðar, var löngum undir herstjórn og hrærðist í hemaðaranda. Verkefni Linhs er að færa' hemaðinn yfir á svið efnahagsmála. Hann hefur staðið ötullega að því og beitt sér af hörku gegn vandamálum skrif- fínnsku og spillingar sem hafa átt sinn mikla þátt í að hefta fram- farir í landinu. Það fór ekki lengi leynt að ónafngreindur dálkahöfundur í málgagni kommúnistaflokksins, Nahn Dan, var enginn annar er Linh sjálfur, sem notaði blaðið til koma upp um spillingu og dáð- leysi skriffínnskunnar. Var hann þannig óbeint að gagmrýna harðlínumenn í flokknum, gamal- reynda sigurvegara styijaldar sem varð bæði Frakklandi og Bandaríkjunum til lítillækkunar. Ríkisstjóm Linhs reynir ekki að efna til beinna árekstra við þessa harðlínumenn, en bæði Linh og fylgismenn hans hafa hægt og sígandi unnið að einangrun þeirra. í september i fyrra ákvað for- sætisnefnd flokksins að hefja hreinsun innan flokksins. Er reiknað með að hún leiði til þess að tugir þúsunda missi flokksskír- teini sín. Reyndar er álitið að á tiu árum, milli 1976 og 1986, hafi 200.000 flokksmenn misst skírteini sín. Þá hefur forsætis- nefndin einnig lagt til að „sérrétt- indi og forréttindi" þau sem emb- ættismenn flokksins njóta verði afnumin. Jafnframt þessu hefur þess verið vandlega gætt að friða gam- alreyndu leiðtogana með því að láta þá halda stöðum sínum, og í stöku tilfellum hafa þeir hlotið stöðuhækkanir þrátt fyrir háan aldur. í júní í fyrra var Pham Hung skipaður forsætisráðherra og Vo Chi Cong var útnefndur forseti. Báðir eru þeir hálfáttræð- ir og tilheyra gamla skólanum, aldir upp undir leiðsögn Ho Chi Minhs. Nýjar stjörnur En nýju mennimir, sem em að láta til sín taka innan ríkisstjórn- arinnar, em af allt öðmm toga. Þar ber mikið á Nguyen Xuan Danh, sem er hagfræðingur frá Harvard- háskóla í Bandaríkjun- um og aðalráðgjafi stjómarinnar í efnahagsmálum. Hann hefur gengið erinda yfírvalda erlendis við að reyna að fá útlyndinga til að fjárfesta í Víetnam. Vo Van Kiet, fyrrnrn borgarstjóri og flokksleiðtogi í Ho Chi Minh borg ■- sem áður hét Saigon - er nú aðstoðarforsætisráðherra og yfir- maður fjárhagsáætlanadeildar ríkisins. Hann er eindreginn fylg- ismaður raunsæisstefnunnar. Jafnhliða umbótum innanlands er lagt mikið upp úr því að bæta sambandið við umheiminn. Yfir- völd í Víetnam, sem áður vom mjög einangmð gagnvart um- heiminum, buðu nýlega fjölda við- urkenndra blaðamanna frá ná- grannalöndunum að ferðast um landið og ræða við embættismenn, þar á meðal við Linh. Hópur bandarískra þingmanna og aðstoðarmanna þeirra fékk konunglegar móttökur þótt enn hafi ekki verið tekið upp stjóm- málasamband milli ríkjanna. Bandarískir blaðamenn eiga nú allt í einu auðvelt með að fá vega- bréfsáritanir til að fara til Víet- nam, reyndar er þeim það auð- veldara en blaðamönnum frá lönd- um sem ekki áttu aðild að Víet- nam-stríðinu. Tilgangurinn með þessu breytta hugarfari er augljós. Víet- nam þarfnast aukinnar erlendrar VETTVANGI Enn ýta Víetnamar úr vör á litlum og lekum bátum í leit að betra lífi utan heimalandsins. aðstoðar og fjárfestinga. Sjálf- stæðisþörf þjóðarinnar er mjög mikil, og hún vill verða óháðari Sovétríkjunum og öðrum stuðn- ingsríkjum sínum í Austur-Evr- ópu. Stjóminni er ljóst að það gerist ekki átakalaust. Hún gerir sér einnig fulla grein fyrir því að ein helzta hindrunin í vegi bættrar aðstöðu á alþjóðavettvangi er her- seta Víetnama í Kampútseu. Mikið gert - en ekki nóg Og stjómin hefur jafnvel lýst sig reiðubúna til að hefja viðræður við Bandaríkjamenn um örlög bandarískra hermanna sem sakn- að var í stríðinu. Það sem Víetnamar hafa þegar gert er að setja ný lög um erlend- ar fjárfestingar þar sem megin- reglumar eru skýrðar í fyrsta sinn. Þeir hafa lýst stuðningi við friðarviðræður milli fulltrúa stjómar Kampútseu og samtaka uppreisnaraflanna undir forustu Sihanouks prins, og þeir hófu brottflutning fjölmenns herliðs frá Kampútseu í lok síðasta árs. í janúar á þessu ári lýsti Linh því yfir við bandaríska blaðamenn að hann væri reiðubúinn til sam- vinnu um að reyna að hafa upp á þeim bandarísku hermönnum sem saknað er, jafnvel þótt Víet- namar dragi mjög í efa fullyrðing- ar um §ölda þeirra sem sagt er að séu á lífi og búsettir í landinu. En þrátt fyrir allt þetta tjá margir Víetnamar énn skoðanir sínar í verki með því að ýta úr vör á litlum og lekum bátum í leit að betra lífi utan heimalands- ins. Árangur umbótanna er tak- markaður. Fyrst og fremst verður að beijast gegn fátæktinni. Höfundur er blaðamaður hjá brezka blaðinu The Observer. Rúmlega 1100 manns hvaðanæva úr Víetnam sitja þing kommún- istaflokks landsins. ÓSKAEFTIR TOYOTUHILUX '80-81 í skiptum fyrirToyotu Carinu ’81. Gott útlit og í góðu lagi. Milligjöf greiðist upp á 10 mán. Nánari upplýsingar í síma 680120 eftir kl. 17 eða 44113. A-STIGS LEIÐBEIN- ENDANÁMSKEIB Dagana 7.-10. apríl nk. efnir íþróttasamband fatlaðra til A-stigs leiðbeinendanámskeiðs. Námskeiðið, sem fer fram í Iþróttamiðstöðinni í Laugardal, verður alls 35 kennslustundir og verður bæði bóklegt og verklegt. Námskeiðið er öllum opið en þátttökutilkynningar þurfa að hafa borist til skrifstofu íþróttasambands fatlaðra, íþróttamiðstöðinni í Laugardal, fyrir 27. mars nk. Síminn á skrifstofunni er 91-83377. Námskeiðsgjald, sem er 3500 kr., greiðist í upphafi námskeiðsins. SIEMENS Fjölhæf hrærivél frá Blandari og grænrtietiskvörn fylgja með! Siemens hrærivélin MK 4500 >Allt á einum armi. ► Hrærir, hnoðar, þeytir, blandar, brytjar, rífur, og sker — bæði fljótt og vel. ► ítarlegur leiðarvísir á íslensku. Smith & Norland Nóatúni 4 — s. 28300 MICROSO HUGBÚNAÐUF FT \

x

Morgunblaðið

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.