Morgunblaðið - 07.04.1988, Blaðsíða 46

46
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 7. APRÍL 1988
Guðrún S. Helga-
dóttir - Minning
Krístján Guðmundsson
bóndi — Kveðjuorð
Fæddur 27. september 1918
Dáinn 28. mars 1988
Foreldrar hans voru hin lands-
kunnu hjón, Guðmundur Einarsson,
bóndi og rofaskytta á Brekku og
Guðrún Magnúsdóttir, alkunn,
stjómsöm og hög húsmóðir. Bæði
vom þau borgfírskrar ættar. Fluttu
þau til Vestíjarða 1899.
Kristján var 14. bam þeirra
hjóna, af 17 er þeim fæddust.
Hinn látni vinur minn var bóndi
á Brekku frá 1946, lengi samherji
í byggða- og félagsmálum okkar
kæra heimadals.
Ævisaga Kristjáns er mér vel
kunn, frá fyrstu dögum hans út í
varpa Brekkubæjarins til hans
hinstu daga, dánardægurs hans 28.
mars sl.
Það var skemmtilegt að veita
þessum unga dreng eftirtekt strax
í bemsku. Hann varð að veita öllu
umhverfí í náttúm athygli. Fögur
er útsýnin frá heimabæ hans,
Brekku, í miðjum dal Ingjaldssands-
ins, landnámsbæ Gríms Kögurs, er
fyrstur allra á íslandi veitti vatn á
„engi“ sín frá læknum Ósóma í
landi hans. Hver sem kemur á
bæjarhólinn á Brekku fyllist eins
konar áhrifum náttúmnnar innan
sjóndeildarhrings, þaðan jafnt um
láglendi, hraun, hlíðar, fjöll, fj'alla-
brúnir með heiðardrögum, tindum,
giljum og berghillum.
Allt þetta þekkti Kristján manna
best, enda má segja „að hann elsk-
aði það“. Hann naut þess vel i
bemsku, æsku og fulltíða að leita
til háfjalla og afdala, þá aðrir sváfu.
Ekki má Jónsmessunóttin verða
útundan, að sjá kvöldsólina prýða
dalinn hans sólgylltri skikkju sinni.
Þessum unga dreng var létt um
sporið enda göngumaður mikill og
viljugur.
Landsþekking hans var mikil og
eftir að bíllinn gat létt for kynntist
hann víða góðu fólki, byggðum þess
og ömefnum.
Margir fyrri búendur á Ingjalds-
sandi munu minnast óbeðinnar
hjálpar hans, þá veikindi gerðu
húsbændum erfítt fyrir með dag-
legu störfín. Þá var oft Kristján
kominn og bauð hjálp sína við mjalt-
ir og gegningar. Slíkt er mér
ógleymanlegt, þá litið er í liðna
minningartíð. „Það er svo gaman,“
sagði hann „að vita ykkur batnar
fyrr, ef ykkur er hjálpað."
Það traust hafði Kristján af
læknum á Flateyri að geyma meðul
á heimili sínu, sem læknir gæti
vísað til, ef með þurfti. Þetta var
ágætt og kom sér vel, vegna fjar-
lægrðar læknanna.
I félagsmálum okkar Sands-
manna var Kristján heilsteyptur og
áhugasamur félagsmaður, lengi
formaður Umf. Vorblóms og ritari
félagsblaðsins Ingjalds. Einnig var
hann sterkur og glöggur við störf
og fjármál bændafélagsins Eining-
ar, og áttum við-þar samstarf í 20
ár, með rekstur jarðýtu félagsins
að vegagerð yfír Sandsheiði, rækt-
un á löndum heima og utan sveit-
ar, ásamt vegagerð í Isafjarðar- og
Barðarstrandarsýslum. Kristján var
söngvinn vel, og skemmtinn á
mannafundum og heim að sækja.
Fundarstjóm tókst honum vel, enda
leikinn við formannsstörf fyrir
Umf. Vorblóm, einnig er hann verð-
ur formaður Búnaðarfélags Mýra-
hrepps. Þar fannst mér hann réttur
maður á réttum stað. Þá stjómaði
hann löngum íjársmölun og fjár-
réttum á Ingjaldssandi. Iðinn var
hann við eftirleitir fjár og hjálp við
sauðfé í illgengum fjöllum. Yndi
hans var að leita og bjarga.
Kona Kristjáns er Árelía Jó-
hannsdóttir frá Flateyri af eldri
Hraunsætt á Ingjaldssandi — frá
Tómasi Eiríkssyni í Mesdal, Álfta-
dal og Hrauni. Kvongaður Þuríði
Pálsdóttur, Hákonar prests á Álfta-
mýri, Mála Snæbjamar bónda af
Álfadal og Sæbóli. Þeim hjónum
varð 12 bama auðið, en 2 dóu ung
en 10 lifa. Annaðist Árelía heimilis-
störfin og uppeldi þessa stóra
bamahóps með ágætum. Dætumar
sex og synimir fjórir talin í fæðing-
arröð eru: Eygló, Guðrún Elísabet,
Guðný, Guðmundur bóndi á Brekku,
Jóhannes, Kristján, Finnbogi, Helga
og Halla, búkonur í Tröð og Kirkju-
bóli í Bjamardal í Önundarfirði. Óll
er fjölskyldan söngelsk og sómdi
sér vel meðal söngfólks í kirkju og
samkomum.
Á heimsóknarstundum mínum
frá Reykjavík til þeirra skemmti-
lega, fagra heimilis naut ég oft
gestrisni þeirra, gleði og umhyggju,
allt í ljósi gamalla minninga.
Fleiri störfum Kristjáns mætti
skýra frá og þess munu aðrir minn-
ast í umsögn sinni um hann.
Eiginkonu hans og bömum þeirra
bið ég varðveislu Guðs og góðra
vætta í framtíðinni.
Ég kveð Kristján. Farsæld fylgi
vini mínum. í Guðs friði.
Guðmundur Bernharðsson frá
Ástúni.
RNÁMSKEIÐ
7 vikna námskeið frá 11. apríl - 31. maí
Fædd 19. október 1917
Dáin 25. mars 1988
Mig langar að minnast hennar
Siggu frænku með nokkrum orðum.
Hún var svo elskuleg og góð alla tíð.
Guðrún Sigríður Helgadóttir var
yngst bama þeirra hjóna Helga
Guðmundssonar frá Heyholti í
Borgarhreppi og Katrínar Maríu
Jónsdóttur frá Drápuhlíð í Helga-
fellssveit. Þau hjónin Katrín og
Helgi hófu búskap í Borgamesi og
eignuðust þar þrjú böm: Guðmund
Óskar (1912), föður minn, Þorstein
Axel (1913, d. 1980) og síðast
Guðrúnu Sigríði (1917). Þau hjónin
höfðu eignast böm áður en þau
giftuaát. Hann átti Margréti sem
ólst upp á Akranesi en hún átti tvö
böm Guðrúnu Sigríði sem dó ung
og Jón sem ólst upp hjá móður sinni.
Borgarnes var Siggu afar kært
og minntist hún oft bamæsku
sinnar þar, þó stutt væri, því 6 ára
gömul fluttust foreldrar hennar til
Hafnarfjarðar ásamt bræðmm
hennar: Munda, Steina og Nonna
eins og þeir voru alla tíð kallaðir.
í Hafnarfírði eignaðist Sigga nýjar
vinkonur og þar fór hennar skóla-
ganga fram.
Sigga var einstaklega skemmti-
leg, jafnt unglingur sem fullorðin
kona. Hún var sérstaklega orð-
heppin og bjó yfír sérstökum hú-
mor, þannig að smávægilegir at-
burðir urðu svo sérstaklega
skemmtilegir í frásögn hennar. Hún
var afar trygg þeim sem hún tók
og átti sína vini til dauðadags.
Þegar hún var 14 ára gömul tók
fjölskyldan sig upp og fluttist vest-
ur í Hraunhrepp á Mýmm að bæn-
um Hólmakoti, þá vom bræðumir
um tvítugt. Hún sagði mér að þar
hefði henni leiðst mikið fyrst, sem
nærri má geta að flytjast úr kaup-
stað á þessum aldri í sveit þar sem
hún hafði aldrei verið, en vinimir
sópuðust að henni vegna hennar
einstöku kæti og létta lundarfars.
Þegar hún var 18 ára gömul flutt-
ist hún að Hamraendum í sömu
sveit til Gísla Frímannssonar, eign-
uðust þau tvær dætur: Helgu
Katrínu og Maríu, þau slitu sam-
vistum eftir tveggja ára samvem
og varð María þá eftir hjá föður
sínum og ólst þar upp til 15 ára
aldurs er hún fluttist til Reykjavík-
ur. En Sigga fór til Hafnarfjarðar
og eignaðist þar dótfur, Svölu Svan-
ijörð Guðmundardóttur, vegna
ýmissa erfiðleika varð hún að koma
litlu stúlkunni í fóstur og fór hún
til móðurömmu minnar sem var þá
komin yfír fímmtugt og reyndist
henni sem besta móðir alla tíð, hún
fluttist með hana til Reykjavíkur
þegar Svala var 6 ára. Ég veit að
þetta reyndist Siggu afar erfítt að
þurfa að skilja við tvær dætur sínar.
Sigga var af þeirri manngerð að
hún faldi innra með sér sínar sorg-
ir og tár, þótt miklir erfiðleikar
steðjuðu að bar hún höfuð ætíð
hátt. Síðan kynntist hún Hjálmtý
Hjálmtýssyni og eignuðust þau þijá
drengi: Hjálmtý Guðmund, Elvar
Berg og Hólmar Heiðdal. Em öll
böm hennar gift svo em bamaböm
orðin mörg og eins bamabama-
bömin.
Sigga og Hjálmtýr bjuggu lengst
af í Mosgerði 5 og fluttist Helga
líka þangað þar sem hún fylgdi
móður sinni alla tíð. í Mosgerði var
alltaf gaman að koma ef manni
leiddist eitthvað, það var gaman að
fara til Siggu, þá breyttist allt, það
var svo gaman að glaiðværð hennar
og þessu einstaka fijálslyndi sem
henni var lagið. Henni féll aldrei
verk úr hendi, alltaf var hún að
venda gömlum flíkum og saumaði
úr þeim fín og snyrtileg föt á dreng-
ina sína, allt var svo hreint og
snyrtilegt þótt litlir peningar væm
milli handa hennar. Hún hafði þá
eiginleika að geta gert hreysi að
höll ef svo má segja.
Oftast kom hún vestur á Mýrar á
sumrin þegar hún gat því við kom-
ið, þar sem bræður hennar bjuggu.
Það var mikil tilhlökkun hjá okkur
þá lifnaði allt af kátínu og oft man
ég eftir að mikið var hlegið út af
litlu þegar þessi einstaka gaman-
semi sem henni einni var lagið kom
ölllum í gott skap.
Sigga og Hjálmtýr slitu sam-
vistum og fór hún þá að vinna
ýmsa vinnu, enda vom drengimir
að verða uppkomnir. Þegar hún var
komin undir sextugt varð hún þeirr-
ar gæfu aðnjótandi að kynnast önd-
vegismaniiinum Þorgrími Her-
mannssyni frá Hofsósi og fluttist
til hans sem ráðskona norður á
Hofsós þar sem Þorgrímur reisti
lítið og fagurt hús, þá kominn á
áttræðisaldur. Snyrtimennsku áttu
þau bæði í ríkum mæli, allt var svo
snyrtilegt. Þorgrímur sá um allar
smíðar sem léku í höndum hans,
en hún sá um allt innanstokks, sá
um að allt væri svo snyrtilegt.
Á Hofsósi bjuggu þau Þorgrímur
í rúm 10 ár.
Fyrir um einu og hálfu ári flutt-
ust þau til Reykjavíkur, að Iðufelli
12 í litla snotra íbúð, en dvöl henn-
ar var ekki lengi þar, í september
síðastliðinn kenndi hún sér þess
meins sem leiddi hana til dauða.
Reyndist Þorgrímur henni einkar
vel í veikindum hennar og kom þá
vel fram hvern mann hann hafði
að geyma.
Hún andaðist á Landakotsspítala
þann 25. mars síðastliðinn, eftir
þungbæra sjúkdómslegu. Við sem
kynntumst henni söknum hennar
sárt.
Nú er þessi þrautastund hennar
á enda runnin og er hún horfín á
vit feðra sinna, gengin inn í þann
fögnuð á landi því sem allra bíður,
þar sem ástvinir sem á undan eru
gengnir fínnast á ný og fagna end-
urfundum.
Nú ertu leidd mín ljúfa
lystigarð Drottins í
þar áttu hvfld að hafa
hörmunga og rauna fri.
Við guð þú mátt nú mæla
miklu fegri en sól.
Unan og eilífð sæla
er þín hjá lambsins stól. (H.P.)
Guð blessi minningu hennar.
Hinsta kveðja.
María Þorsteinsdóttir
• MORGUNTÍMAR
• HÁDEGISTÍMAR
• SÍÐDEGISTÍMAR
• KVÖLDTÍMAR
ATH!:
Sértfmar fyrir karla
í hádeglnu
Innritun hafinl
S:15103 og 17860
I Leikfimi
I Dansleikfimi
I Þolfimi
KENNARAR:
Bryndls Petra Bragadóttir
Elisabet Guðmundsdóttir
Callie McDonald
Hafdis Árnadóttir
I Jassdans
I Nútímadans
I Ballett
I Blues
I Stepp
KENNARI :
Keith Taylor
I Flamenco
K E N N A R I:
Concha (frá Granada)
I Leikir-spuni (4-7 ára)
K E N N A R I:
Anna Richards
I Jassdans (7-11 ára)
KENNARI:
Keith Taylor
I Leiklist fyrir börn
og unglinga
KENNARI:
Sigríður Eyþórsdóttir
Birting afmælis-
og minningargreina.
Morgunblaðið tekur af-
mælis- og minningargreinar
til birtingar endurgjaldslaust.
Tekið er við greinum á rit-
stjórn blaðsins á 2. hæð í Aðal-
stræti 6, Reykjavík og á skrif-
stofu blaðsins í Hafnarstræti
85, Akureyri.
Athygli skal á því vakin, að
greinar verða að berast með
góðum fyrirvara. Þannig verður
grein, sem birtast á í miðviku-
dagsblaði að berast síðdegis á
mánudegi og hliðstætt er með
greinar aðra daga.