Morgunblaðið - 25.05.1989, Blaðsíða 16

16
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 25. MAÍ 1989
Þoirablót efla samheldní
Islendinga erlendis
Ljósm/Ransy Morr.
Frú Guðrún Martiny, fyrrverandi forseti íslendingafélagsins í
Washington, aðstoðar sendiherralyónin firú Hólmfríði Jónsdóttur
og Ingva S. Ingvarsson við val á þorramat.
Washington. — Frá ívari Guðmundssyni.
Það hefir farið í vöxt víða erlend-
is, þar sem íslendingar dvelja, að
efnt er til þorrablóta sem kallað
er, er líða fer á veturinn. Fáar eru
fómir færðar Ásum forfeðranna á
þessum samkomum, nema ef vera
skyldi að Æsum þóknist að sjá
menn glaða og reifa í góðum f'
lagsskap og gera mat sínum góð
skil.
Hitt þarf ekki að efa, að þorra-
blótin efla samheldni íslendinga
erlendis. Gömul kynni ættingja og
vina eru endumýjuð og ný treyst.
íslendingar hafa dreifst svo um
víða veröld, að það er ekki vel stað-
sett ból í neinni heimsálfu, ef þar
finnst ekki fyrir íslenskur maður
eða kona. Þegar ég var búsettur í
Pakistan á vegum Sameinuðu þjóð-
anna á sextugasta tugnum brá mér
ekkert við er ég hitti kunnan Reyk-
víking á þeim ámm, Sigurð Jónas-
son, spígsporandi á einni aðalum-
ferðargötunni í Karachi. í sömu
borg kom hópur ungra íslenskra
verslunarmanna við í Karachi á
leið sinni frá Tókýó. íslensk kona,
ættuð af Akranesi, kenndi strákun-
um mínum fyrstu sundtökin þeirra
í sundlaug Sundklúbbsins í Kar-
achi. Hún var gift íslenskum verk-
fræðingi, sem var í Pakistan á veg-
um bandarísks fyrirtækis, sem
hann vann hjá. Á þorrablóti hér í
Washington í fyrra- vetur hittust
systkinaböm, tvær íslenskar konur,
á fimmtugsaldri, í fyrsta skipti á
ævinni. Það eru vafalaust fleiri
dæmi þessu lík að ættingjar hafa
kynnst í fyrsta sinni á þorrablóti á
erlendri gmnd. Hitt er vafalaust
algengara að þorrablótin efla vin-
áttu gamalla vina og kunningja,
sem ekki hefðu haft tækifæri til
að hittast ef þorrablótin væm ekki
haldin.
Þorramatur er
aðdráttaraflið
Það fer ekki á milli mála, að það
er fyrst og fremst þorramaturinn,
sem er aðalaðdráttarafl fólks að
þorrablótunum. Blóðmör og svið,
hangikjöt, harðfiskur og jafnvel
kæstur hákarl, þegar vel veiðist.
Virðulegar dömur í síðkjólum og
stássaðar í bak og fyrir háma í sig
kjamma eða rífa harðfisk úr roði.
Karlamir haga sér eins og þeir
væm komnir í réttir. Þá skortir þó
tóbaksbauka forfeðranna eða silf-
urdósir, svo ekki sé minnst á skro,
sem ekki sést lengur meðal siðaðra
manna, hvort heldur þeir era af
íslensku eða öðm bergi brotnir.
Þeir sem em komnir nokkuð til ára
sinna sakna vafalaust sjálfskeið-
ungsins til að geta gert kjamman-
um sómasamleg skil. Og kristaltær
glös hafa komið í stað vasapelans
— á réttarveggnum — elsku vinur!
Ókunnugir útlendingar eiga til
með að spyija spuminga sem jafn-
vel karlmenn sem konur hika við
að svara: „Hvað em þessir egglög-
uðu bitar?“ spyija þeir, sem ekki
þekkja súrsaða hrútspunga. — Æ,
ég gleymdi að þeir em víst hrað-
frystir nú til dags.
Veraldarvanir landar, sem
þekkja inná útlent mál og venjur,
em ekki á flæðiskeri staddir að
greiða úr þeirri spumingu. „Þið
kallið þetta víst sjálfír „fjallaostr-
ur“, „eða lambasteikt" (lambfries).
Þetta lostæti fæst nú ekki hjá
McDonald, ekki ennþá að minnsta
kosti. Jæja, þá fékkst svar við því
hvað hrútspungarnir heita í út-
landinu. Sumir útlendingar, sem
sjá sviðakjamma á borðum í fyrsta
sinn, eiga bágt með að horfa á
kjammana án þess að láta bera á
undran sinni. En menn venjast
kjömmunum furðu fljótt og læra
átið áður en langt um líður.
Þegar ég var í Danmörku á
seinni helmingi fímmta tugs aldar-
innar sendi móðir mín mér oft ósoð-
in svið. Ég gleymi því seint, er
kona mín, sem er erlend og hafði
aldrei séð svið er við giftumst, sá
kjamma í fyrsta sinni. Þegar fyrsta
kjammasendingin kom til Hafnar
fór ég niður að höfn, þar sem Gull-
foss lá við festar, og sótti pakkann
sjálfur. Er ég kom heim var konan
mín ekki heima. Ég gat hins vegar
ekki beðið að bragða sviðin. Setti
pott á hlóðir og fór að sjóða. Þegar
kona mín kom heim fór hún að
fusa, rann á lyktina sem kom henni
spánskt fyrir sjónir. Lyfti pottlok-
inu af sviðapottinum og rak upp
undrunarhróp. Hún gat ekki trúað
sínum eigin augum! Hún sagði mér
síðar að hún hefði verið sannfærð
um, er hún sá sviðin, að Islending-
ar væm' villimenn og hún hefði
gifst einum þeirra. Hún vandist
aldrei sviðum og snertir þau ekki
enn þann dag í dag. Ekki harma
ég það, því það kemur þess meira
í minn hlut.
Margir sækja langt að
Þorrablótin em að sjálfsögðu
fjölmennust í stærri borgum hér
vestra t.d. í_ New York og Was-
hington. En íslendingar, ættingjar
þeirra og vinir sækja oft þorrablót-
in langt að og telja ekki eftir sér
sporin. Það er siður á fjölmennari
þorrablótum að fengin er hljóm-
sveit frá íslandi til að leika fyrir
dansi. Vinsælar íslenskar hljóm-
sveitir em taldar ómissandi á
þorrablótasamkomum. Það væri
freistandi að nefna nöfn í því sam-
bandi, en það er hætt við að ekki
sé hægt að gera það, nema að
mismuna einhveijum sem ætti skil-
ið að vera þar nefndur með þakk-
læti fyrir komuna.
Hjá hinu verður þó ekki komist,
að þakka þeim, sem hafagert þess-
ar miðsvetrarsamkomur Islendinga
í útlöndum mögulegar. Er þá fyrst
að nefna Flugleiðir og stjórn þeirra,
sem aldrei hafa bmgðist þegar leit-
að hefír verið til þeirra um flutning
á hljómsveitum og oft á matvælum
í hófin.
Þá mætti heldur ekki gleyma
hlut Þorbjöms Jóhannessonar í
Kjötbúðinni Borg, sem um árabil
útbjó þorrablótsmatinn fyrir íslend-
inga erlendis, — og gerir vonandi
enn — af kunnáttu og rausn. Fleiri
matgerðarmenn munu nú koma við
sögu í því efni. En Þorbjörn í Borg
er eins og margir vita brautryðj-
andi meðal kaupmanna á íslandi
að hafa á boðstólum matvæli tilbú-
in á borðið. Það fyrirkomulag kom
sér vel þegar Reykvíkingar gátu
ekki lengur skroppið heim úr vinnu
til að matast, eða þeim var færður
matur á vinnustað. Sá tími er að
sjálfsögðu löngu liðinn.
• V 7 »
ORIÐ Jy
Sýningin Vorið ’89
byrjar í dag með skemmtun
og fróðleik fyrir alla.
Á fjórða tug sýnenda með allt fyrir sumarið.
FRÓÐLEIKUR
í sýningardeildum kynnist þú öllu því helsta, sem teng-
ist sumrinu. Þar eru ferðavörur, sportvörur, sumarhús,
sumarhúsgögn, grill, gróður, hjólhýsi, tjaldvagnar,
seglbretti, reiðhjól, veiðivörur, olíulampar, gosbrunn-
ar og margt fleira. Nýjasti sportfatnaðurinn er sýndur
á danssýningu hjá Dansnýjung Kollu, fjórum til sex
sinnum á dag.
BRESKIR HJÓLABRETTASNILLINGAR
Alla sýningardagana munu fjórir breskir lyólabretta-
sniliingar sýna listir sínar á sérstökum palli (,,Ramp“).
Sýningarnar verða með stuttum hléum allan daginn.
DANSSÝNINGAR ALLAN DAGINN
Dansnýjung Kollu mun sýna sportfatnaðinn með til-
þrifum á sviðinu.
FJÖR Á SVIÐINU
Látúnsbarkarnir Bjarni Arason og Arnar Freyr ásamt
hljómsveitinni Sex-menn, sjá um tónlistina á sviðinu
alla sýningardagana.
FJALLAREIÐHJÓLIN ERU VINSÆL
Vinsældir fjallareiðhjólanna hafa náð til íslands fyrir
alvöru. Við kynnum þessa skemmtilegu íþrótt með að-
stoð fjallahjólafrömuðar frá Bretlandi.
Um helgina verður hindrunarkeppni á útisvæði með
þátttöku sýningargesta. Einnig verður gestum boðið í
reiðlyólaferð um nágrennið. Skilyrði fyrir þátttöku í
þessari æyintýraferð er að viðkomandi hafi með sér
eigið fjallahjól. Reiðhjólaferðin er á laugardaginn kl. 14
og stendur yfir í 5 tíma. Hindrunarkeppnin er á sunnu-
daginn kl. 14.
ÞÚ GETUR UNNIÐ SEGLBRETTI
Aðgöngumiðar gilda sem happdrættismiðar, og eru
vinningar m.a. seglbretti, fjallareiðhjól og hjólabretti.
Dregið verður í lok sýningarinnar.
MATUR OG DRYKKUR
í fordyri Reiðhallarinnar verður kjötveisla og drykkj-
arvörukynning, þar sem þú getur bragðað það nýjasta
og gert góð kaup á kynningarverði.
Sýningin Vorið ’89 í Reiðhöllinni 25.-28. maí