Morgunblaðið - 24.12.1992, Page 62
, 62
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 24. DESEMBER 1992
Heljusaga á indíánaslóðum
Kvikmyndir
Arnaldur Indriðason
Síðasti Móhikaninn
„The Last of the Mohicans"). Sýnd
í Regnboganum.
Leikstjóri: Michael Mann. Handrit:
Mann og Christoper Crowe eftir
sögu James Fenemore Coopers og
handriti Síðasta Móhíkanans frá
1936.
Kvikmyndataka: Dante Spinotti.
Aðalhlutverk: Daniel Day-Lewis,
Madeleine Stowe, Eric Schweig,
Russell Means, Steven Wadding-
ton, Wes Studi og Maurice Roeves.
Síðasti Móhíkaninn í leikstjórn
Michaels Manns og með Daniel Day-
Lewis í aðalhlutverki er hrífandi æf-
intýramynd uppúr hinni frægu land-
nemasögu James Fenimore Coopers.
Hún er ein af þessum sjaldséðu mynd-
um núorðið sem dregur mann til sín
og fær mann til að hrífast feimnis-
laust af hetjuskap og orustum og
ástum og vondum mönnum og góðum
líkt og teiknimyndablöðin Sígildar
sögur hrifu unga lesendur á sak-
lausari tímum. En Síðasti Móhíkaninn
er aldrei svikinn í hendur teikni-
myndastflsins. Hún er á miklu vit-
rænna plani, sniðin að kröfum sagna-
gerðar nútímans, ævintýramynd fyrir
fullorðna sem ennþá treysta sér til
að upplifa bíó í bestu merkingu þess
orðs þar sem borin er virðing fyrir
efninu og góðir sögumenn ráða ferð
en ekki jakkalakkar upplýstir af
grænum skjáum markaðsáætlana.
Hún er heilmikil upplifun þeim sem
ekki óttast slíkan munað.
Síðasti Móhíkaninn segir eins og
margir þekkja frá hvítum manni, leik-
inn af Day-Lewis, sem alinn hefur
verið upp á meðal Móhíkana ætt-
flokksins. Myndin gerist öll sumarið
1757 í nýlendustríði Breta og Frakka
í New York ríki, en indíánaættflokkar
taka þátt í stríðinu. Day-Lewis og
vinir hans tveir dragast inní átökin
þegar þeir bjarga tveimur dætrum
yfírmanns í breska hemum og ástin
Landnemasaga; Day-Lewis (fyrir miðju) í hlutverki sínu í Síðasta Móhík-
ananum.
kviknar á milli hans og annarrar
dótturinnar, sem Madeleine Stowe
leikur.
Síðasti Móhíkaninn er gerð eftir
amerískri klassík og í anda slíkrar.
Hún er þriðja stórmyndin með stuttu
millibili sem fjallar um samskipti indí-
ána og hvíta mannsins á jaðri hvítu
siðmenningarinnar. Hinar eru Dansar
við úlfa og Kolstakkur. Eins og þær
fjallar Móhíkaninn öðrum þræði um
hvemig persónur af ólíkum kynþátt-
um, hvítir og indíánar, sameinast í
harðri lífsbaráttu þar til öll landa-
mæri, sem ólíkur bakgrunnur og
menningarheimur setur, em þurrkuð
út. Móhíkaninn er að auki stríðsmynd
með stórfenglegum umsátursatriðum
og brennheit ástarsaga sem Day-
Lewis og Stowe færa í annað veldi.
Líklega á Daniel Day-Lewis ekki
svo lítinn þátt í að gera Síðasta Mó-
híkanann að einhveiju meiru en
skemmtilegri drengjasögu á fomum
indíánaslóðum — hið alvarlega yfír-
bragð og íjallmyndarlega útlit hans
gefur orðinu aðalleikari nýja vídd.
En það er leikstjórinn Mann („Man-
hunter"), sem fínnur sögunni frá-
sagnarstíl sem er allt í senn skemmti-
legur og spennandi, goðsagnakennd-
ur og hetjulegur, mannúðlegur og
rómantískur. Það skiptast á flauels-
mýkt og bláköld harka í lýsingunni
en myndin er frábærlega tekin af
Dante Spinotti; hinir fíngerðu brún-
leitu tónar gefa myndinni yfírbragð
horfíns tíma og brothættri ástarsög-
unni tilfínningu og mýkt sem mót-
vægi við hörkuna í stríðinu og bar-
dögunum. Mann stýrir Móhíkananum
af fæmi og myndugleik sem hæfir
hinni epísku frásögn — lokasennan í
fjallshlíðinni er eins og klippt úr ís-
lendingasögunum — svo eftir stendur
kraftmikil og glæsileg stórmynd.
Hann nær líka því besta úr leikur-
unum. Day-Lewis lýsir af viljastyrk,
hugrekki og karlmennsku sem er inn-
takið í lýsingunni á Móhíkönunum
og Stowe sýnir ekki minni ákveðni á
hættulegum slóðum sögunnar. Aðrir
leikarar fara prýðilega með hlutverk
sín. Mann hefur gert góða bíómynd,
sem býr yfír töfrum sem erfitt og
ástæðulaust er að veijast.
Göróttur galdradrykkur
Eilífðardrykkurinn
(„Death Becomes Her“). Sýnd í
Laugarásbíói og Bíóhöllinni.
Leikstjóri: Robert Zemeckis.
Handrit: David Koepp og Martin
Donovan. Aðalhlutverk: Meryl
Streep, Bruce Willis, Goldie
Hawn, Isabella Rossellini.
Leitin að hinni eftirsóttu eilífu
fegurð hefur yfírleitt verið bundin
við æfíntýrin en fer að mestu fram
á skurðlæknastofum í Hollywood
þessa dagana. Eilífðardiykkurinn er
kaldhæðnisleg svört kómedía eftir
tæknibrelluleikstjórann Robert
Zemeckis, sem gerir óspart grín að
hégómleika, fallvaltri fegurð og
fegrunarlækningum Hollywoodliðs-
ins, en virkar meira fyrir augað en
hláturtaugamar. Zemeckis hefur
sjaldnast haft neitt að segja en hann
kann að fela það með furðulegustu
göldram kvikmyndarinnar.
í myndinni hans leikur Meryl Stre-
ep Hollywoodleikkonu sem má muna
fífíl sinn fegri, er gersamlega gagn-
tekin af útliti sínu og á í sálamauð
vegna óumflýjanlegrar og vonlausr-
ar baráttu við Elli kerlingu. Hún
rænir vinkonu sína, leikin af Goldie
Hawn, verðandi brúðguma, sem
einnig er lýtalæknir (Brace Willis)
og ætlar þannig að tryggja sér gott
útlit um aldur og ævi. Mörgum áram
seinna þegar hjónabandið er farið í
hundana, fegurðin er á undanhaldi
og gamla vinkonan hefur snúið aftur
í hefndarhug, kemst leikkonan í
kynni við Isabellu Rossellini, sem á
göróttan galdradrykk og gefur henni
sjöunda himininn, tímalausa fegurð.-
Reyndar fylgir böggull skamm-
rifí, sem óþarfí er að tíunda hér.
Streep er senuþjófurinn ef frá era
taldar tæknibrellur Zemeckis. Hún
Fegurðin kemur utanfrá; úr jólamyndinni Eilífðardrykknum.
er eins og nomin í Mjallhvít sem
stendur fyrir framan spegilinn og
veit að hún er ekki og verður aldrei
fegurst og það veldur takmarka-
lausu hugarangri. Hjá henni kemur
fegurðin alltaf utanfrá; hún fer á
kostum sem svona illgjamt kvikindi
sem hrakið hefur manninn í drykkju-
skap og metnaðarlausar lýtaaðgerðir
á útfararstofnun og gæti selt bömin
sín fyrir svolitla strekkingu í andliti
eða silíkon í bijóstin. Það kemur í
ljós hér eins og í Ævi og ástum
kvendjöfuls og „Postcards From the
Edge“ að Streep er virkilega
skemmtileg- gamanleikkona.
Hawn er sú sem á harma að hefna
og fer ágætlega með reiðina sem
bullar undir niðri og Willis, ímynd
karlmennskunnar í „Die Hard“
myndunum, er næstum viðkunnan-
legur sem alger rola.
En eins og búast mátti við af
Zemeckis eru það tæknibrellumar
sem taka völdin áður en lýkur. Ádeil-
an dvínar og flugeldasýningin tekur
við. Undarlegt mjög er að sjá Hawn
blása upp í a.m.k. 150 kíló áður en
hún verður þvengmjó aftur. Hún fær
gat á magann svo sér í gegn. Streep
raðast eitthvað vitlaust saman eftir
hátt fall svo hausinn á henni snýr
aftur og hálsinn skrúfast upp. Aðals-
merki Zemeckis er vandvirkni og það
er erfítt að sjá hvaða brögðum hann
og brellumeistarar hans beita nema
sumstaðar ber á þeirri tækni sem
við sáum í Tortímandanum 2.
Eilífðardrykkurinn verður aldrei
eins fyndin og hún greinilega ætlar
sér en það er gaman að leikurunum,
Streep sérstaklega, og brellumar em
kostulegar.
I
s IAUGAKD. 26. DES
8 JOIAGI 11)1
N-l TUNGLSINS í ALGLEYMINGI
100. HVER GESTUR FÆR HARÐAN PAKKA
FRUMLEGASTI GESTURINN FÆR JOLATRE
GESTAPLÖTUSNÚÐUR FRALONDON
ASIRAISrORMSVETT
ásamt gestastjörnum
VEISLUSTJÓRN:
grínararnir
STEINN ÁRMANN ö
DAVÍÐ ÞÓR
RADÍUSBRÆÐUR HF.
MÚEEXJR JÚNÍUSDÓTT1R
BEE GEES BRÆEXJR
FORSALA MIÐA: KÓKÓ KRINGLUNNI,
LEVIS BÚÐINNI LAUGAVEGI,
JÓI & FÉLAGAR OG SÓLON ÍSLANDUS
MIÐAVERÐ KR. 1300,-
SPARIBALL
0G MILLJÓNAMÆRINGARNIR
ásamt sérstökum heiðursgesti
BJÖRK GUÐMUIMDSDÓTTIR
VEISLUSTJÓRN
f HÖNDUM LANDSFRÆGS
LEYNIGESTS
HLÁTURFÉLAG SUÐURLANDS
KITLAR HLÁTURTAUGARNAR
GLÆSILEGT SJAVARRÉTTAHLAÐBORÐ
AO HÆTTI ÚLFARS A ÞREM FROKKUM
KAMPAVÍN
SUÐRÆNIR ÁVEXTIR í EFTIRRÉTT
BOGOMILFÖNT
KAMPAVÍN • HATTAR S KNÖLL
PIZZUR FRÁ HORNINU
JÚPÍTERS
Opið annan í jolum
23-03
Annan í jólum
forsala á óramot aldarinnar
23-03, 29. des. 16-20, 30. des. 16-20
og gamlórsdag 12-14