Morgunblaðið - 29.03.1994, Side 1

72 SIÐURB
73. tbl. 82. árg.
ÞRIÐJUDAGUR 29. MARZ 1994
Prentsmiðja Morgunblaðsins
Fyrstu tölur úr ítölsku þingkosningunum benda til sigurs hægrimanna
Frelsisbandalagi Berl-
usconis spáð meirihluta
Róm. Reuter, The Daily Telegraph.
FYRSTU tölur bentu í gærkvöldi til þess að Frelsisbandaiag ítaiskra
hægrimanna, undir forystu auðjöfursins Silvios Berlusconis, hefði
unnið sigur í þingkosningunum, sem fram fóru í gær og á sunnu-
dag. Samkvæmt tölvuspá ítalska ríkissjónvarpsins, RAI, fær Frelsis-
bandalagið hreinan meirihluta í báðum deildum þingsins. I neðri
deildinni, þar sem 316 þingmenn þarf til að mynda meirihluta, var
bandalaginu spáð 325-345 þingmönnum. „Það hefði engin getað búist
við þessu fyrir nokkrum mánuðum," sagði Berlusconi, er hann fagn-
aði sigri í gærkvöldi. Sagðist hann ætia að gera allt sem í hans valdi
stæði til að mynda ríkisstjórn með samstarfsflokkum sínum. Frelsis-
bandalagið er bandalag ýmissa hægriflokka, þar á meðal flokks Ber-
lusconis, Afram Italía (Forza Italia), sem stofnaður var fyrir tveimur
mánuðum, Norðursambandsins og nýfasískra flokka.
Sigurvegarinn
SILVIO Berlusconi greiðir atkvæði í Róm í gær.
Reuter.
Helsti keppinautur Frelsis-
bandalagsins í kosningunum var
kosningabandalag vinstrimanna,
Framfarabandalagið, undir forystu
Achille Occhetto, fyrrum leiðtoga
ítalska kommúnistaflokksins.
Samkvæmt tölvuspá IiAI fær
Framfarabandalagið 225-245
menn kjörna. Occhetto játaði ósig-
ur vinstrimanna í gærkvöldi en
spáði því að Berlusconi myndi ekki
takast að mynda ríkisstjórn.
Spá Occhettos gæti ræst.
Gianfranco Fini, leiðtogi Þjóðar-
bandalagsins, flokks nýfasista,
sem á aðild að Frelsisbandalaginu,
hvatti Oscar Luigi Scalfaro Ítalíu-
forseta í gær til að veita Berlusc-
oni umboð til stjórnarmyndunar.
Umberto Bossi, leiðtogi Norður-
sambandsins, sagði hins vegar að
hann gæti ekki séð hvernig kaup-
sýslumaður á borð við Berlusconi
gæti leitt ríkisstjórn þar sem hann
myndi lenda í hagsmunaárekstrum
daglega. „Þannig breytum við ekki
landinu,“ sagði Bossi. Hann gagn-
rýndi einnig Þjóðarbandalagið í
sjónvarpsviðtali og sagði ítali nú
hafa fjárfest í nútímanum en ekki
afturhaldi.
Berlusconi hefur ekki lýst því
yfir hvort hann sækist eftir emb-
ætti forsætisráðherra.
Kosningarnar á sunnudag og
mánudag voru þær fyrstu sem
haldnar eru, frá því tekið var upp
nýtt kosningakerfi. Sökum þess
hvé flókið það er, er talið líklegt
að endanleg úrslit muni ekki liggja
fyrir fyrr en síðdegis í dag.
Þá bætti ekki úr skák, að nán-
ast allir þeir flokkar og stjórnmála-
menn, sem voru í framboði í síð-
ustu þingkosningum fyrir tveimur
árum, hafa horfið algjörlega af
sjónarsviðinu. Er talið, að 80%
þeirra stjórnmálamanna, sem nú
voru í frarhboði, hafi nær enga
stjórnmálareynslu.
Talið að
Bretar fall-
ist á mála-
miðlunina
London. The Daily Telegraph.
TALIÐ er fullvíst að breska ríkis-
stjórnin muni í dag samþykkja
málamiðlunartillögu um atkvæða-
vægi innan Evrópusambandsins
(ESB), eftir að aðildarríkjum
fjölgar úr tólf í sextán, er fram
kom á fundi utanríkisráðherra
sambandsins í Aþenu um helgina.
Þó að Douglas Hurd utanríkisráð-
herra hafi ekki viljað gefa upp af-
stöðu sína opinberlega er talið að
hann muni skýra ríkisstjórninni frá
því í dag að ekki sé svigrúm til frek-
ari málamiðlana. „Það er búið að
ná árangri. Nú verður ríkisstjórnin
að ákveða hvort að það sé nægilegur
árangur," sagði heimildamaður inn-
an stjórnarinnar. Búist er við að
Hurd muni segja samráðherrum sín-
um að ef tillagan verði ekki sam-
þykkt muni það valda kreppu innan
sambandsins og koma í veg fyrir að
Svíar, Norðmenn, Finnar og Austur-
ríkismenn geti gengið í sambandið
um næstu áramót. Þá er talið að
erfitt verði fyrir Hurd að sitja áfram
sem utanríkisráðherra hafni Bretar
tillögunni.
Bretar náðu ekki fram þeirri kröfu
að 23 atkvæði í ráðherraráðinu dugi
áfram til að stöðva ákvarðanir. Mun
þurfa 27 atkvæði samkvæmt mál-
amiðlunartillögunni. Ef 23 atkvæði
eru hins vegar á móti verður ákvörð-
un frestað á meðan framkvæmda-
stjórn sambandsins reynir að finna
nýja lausn sem er ásættanleg fyrir
alla.
Reuter.
Hlaupið í skjól
ZULU-menn leita skjóls er skotið er á göngu þeirra.
18 falla í skothríð
í Jóhannesarborg
Jóhannesarborg. Rcuter.
AÐ MINNSTA kosti 18 manns biðu bana og rúmlega 50 særðust
í Jóhannesarborg í gær þegar þúsundir zulu-manna gengu um
miðborgina til að lýsa yfir stuðningi við konung sinn, Goodwill
Zwilithini.
Sjónarvottar sögðu að skothríð
hefði hafíst þegar hópur zulumanna
hefði gengið framhjá höfuðstöðvum
Afríska þjóðarráðsins (ANC) í mið-
borginni. Lögreglan sagði að örygg-
isverðir ANC hefðu skotið átta zulu-
menn til bana. Verðimir sögðu að
zulu-mennirnir hefðu reynt að ráð-
ast inn í bygginguna.
Sjónarvottar sögðu að leyni-
skyttur hefðu síðan drepið nokkra
zulumenn sem hefðu safnast sam-
an á torgi í miðborginni.
Thabo Mbeki, formaður ANC,
sagði að til greina kæmi að lýsa
yfir neyðarástandi í Suður-Afríku
til að tryggja að þingkosningar
gætu farið fram 26.-28. apríl.
Eiiiing Ukraínu talin
vera í mikilli hættu
Kíev. Reuter.
FYRRI umferð þingkosninganna í Úkraínu á sunnudag leiddi í ljós,
að alvarlegur klofningur er meðal landsmanna, annars vegar milli
þjóðernissinna í austur- og miðhluta landsins og hins vegar rússnesku-
mælandi fólks, sem er í meirihluta í austurhluta landsins og á Krím
og krefst nánara sambands og jafnvel bandalags við Rússland. Ágrein-
ingur milli fólks í austur- og vesturhluta landsins er aldagamall og
augljóst þykir, að með kosningunum hafi þungamiðja valdanna færst
austur á bóginn.
í Donbass-kolanámahéruðunum
og á Krím sigruðu kommúnistar og
bandamenn þeirra og samþykkt var
í eins konar skoðanakönnun að auka
tengslin við Rússland, stofna jafnvel
nýtt sambandsríki Rússlands, Hvíta
Rússlands og Ukraínu, og ennfrem-
ur að krefjast þess, að rússneska
verði opinbert mál til jafns við úkra-
ínsku. Á Krím var auk þess sam-
þykkt, að íbúar þar mættu einnig
vera rússneskir borgarar.
í Vestur- og Mið-Úkraínu vegnar
hófsömum þjóðernissinnum Rúkh-
flokksins vel en auk þess náðu tveir
öfgasinnaðir þjóðernissinnar kjöri í
fyrri umferðinni og þrír aðrir standa
vel að vígi í þeirri seinni.
Vestur- og Austur-Úkraína hafa
lengi verið eins og tveir aðskildir
heimar. Vesturhlutinn, miðstöð
úkraínskrar menningar og sjálfstæð-
isbaráttu, var í 150 ár undir austur-
rísk-ungverska keisaradæminu en í
austurhlutanum hafa rússnesk áhrif
alltaf verið rík. Stalín lét síðan flytja
í yfirlýsingu frá ísraelsher sagði
að Palestínumennirnir hefðu verið
grunaðir hryðjuverkamenn og vopn-
aðir hríðskotarifflum og skamm-
byssum. Voru þeir skotnir í Jebala-
ya-flóttamannabúðunum. Palest-
ínsk vitni sögðu að mennirnir hefðu
verið úr Fatah-samtökum Yassers
Arafats, leiðtoga PLO. Þeir hefðu
þangað milljónir Rússa til starfa í
þungaiðnaðinum.
Þótt endanleg niðurstaða verði
ekki kunn fyrr en eftir síðari umferð-
ina 10. apríl er ljóst, að kosningarn-
ar eru ósigur fyrir Leoníd Kravtsjúk,
forseta Úkraínu, en fyrir utan auk-
inn styrk rússneskumælandi iands-
manna gekk ýmsum öðrum and-
stæðingum hans vel á sunnudag.
Sjá „Djúpstæður klofningur
..." á bls. 30.
verið klæddir búningum Fatah og
verið að dreifa bæklingum úr bíl er
óeinkennisklædda ísraelska her-
menn bar að.
Friðarviðræðurnar hófust að nýju
í síðustu viku en þær höfðu legið
niðri eftir fjöldamorðið í Hebron.
Samningamenn Israela og Palestínu-
manna hittast á fundi í Kaíró í dag.
Felldu 6 Palestínumeun
Gaza. Reuter.
ÍSRAELSK stjórnvöld sögðust í gær vona að friðarviðræður við Frels-
issamtök Palestínu (PLO) inyndu halda áfram þrátt fyrir að ísraelsk-
ir hermenn skutu sex Palestínumenn til bana á Gaza-svæðinu í gær.