Morgunblaðið - 14.06.1994, Blaðsíða 26

Morgunblaðið - 14.06.1994, Blaðsíða 26
MORGUNBLAÐIÐ 2Í6 ÞRIÐJUDAGUR 14. JÚNÍ 1994 LISTIR Saxófónveisla í Norræna húsinu Kvartett fjögurra saxófóna er sérkennileg hljóð- færaskipan og skemmtileg, en hingað til lands er einmitt kominn danskur saxófónkvartett, sem -----------------------------?---- meðal annars mun frumflytja ýmis verk. Arm Matthíasson rekur sögu Nýja danska saxófón- kvartettsins, sem er meðal gesta Listahátíðar. DZINTARS kvennakórinn frá Riga í Lettlandi. Sungið af listfengi ÞAÐ er nokkuð um liðið síðan menn tóku að gera tilraunir með kvartett sem skipaður væri einungis fjói-um saxófónum, enda má segja að þegar saman fer virtúósaspila- mennska og hugmyndaauðgi sé vart til það verk sem ekki má leika með þannig hijóðfæraskipan. Slíkt gerir eðlilega gríðarlegar kröfur til spilar- anna og því ekki margir saxófón- kvartettar starfandi, en hingað til lands er væntanlegur fremsti saxó- fónkvartett Norðurlanda, Nýi danski saxófónkvartettinn, og leikur í Nor- ræna húsinu í kvöld Nýi danski saxófónkvart- ettinn var stofnaður 1986 og hefur unnið sér orð fyrir frumleika í efnisvali og frá- bæra spilamennsku víða um lönd. Kvartettinn skipa Jorgen Bove, sem leikur á sópransaxófón, Christian Hougaard, sem spilar á alt- saxófón, Torben Enghoff sem spilar á tenórsaxófón, og Per Engholm, sem spilar á Barítonsaxófón. Þeir koma úr ólíkum áttum í tónlist og hafa ólíkan bakgrunn, sem verður að telja kvartettinum til tekna. Jorgen Bove útskrifaðist frá Konunglegu dönsku tón- listarakademíunni 1982 og lærði eftir það hjá Aage Voss, Jean-Marie Londeix og Daniel Deffayet. Hann kennir við tónlistarakadem- íuna. Christian Hougaard er langyngstur þeirra félaga, en hann útskrifaðist frá Konunglegu dönsku tónlistarakademíunni 1991. Hann vann til gullmedalíu við Conservato- ire National de Musique de Cergy- Pontoise í París ári síðar og nam síðan hjá Aage Voss, Jorgen Bove og Jean-Yves Fourmeau. Hann er einnig meðlimur í Réunion kvartettn- um. Torben Enghoff starfaði sem jass- tónlistarmaður og blaðamaður á ár- unum 1967 tii 1988, en meðal kenn- ara hans er Dexter Gordon, auk þess sem Torben lærði sitthvað í saxófón- leik í Los Angeles 1979. Per Engholm lærði píanó- og saxó- fónleik í Kaupmannahöfn á árunum 1981 til 1983. Hann kennir við fjónska og jóska tónlistarskóla og hefur meðal annars leikið inn á geisladisk með Niels Viggo Bentzon og útvarpshljómsveitinni í Basel. Þeir kvartettfélagar hafa leikið mikið af klassík í gegnum tíðina, en alla jafnan lagt áherslu á að leika ný verk, enda hafa tónsmiðir keppst við að semja fyrir þá og þannig eru á fyrsta geisladisk kvartettsins, „Samtímaverk fyrir saxófón", ein- ungis lög sem samin voru fyrir kvart- ettinn. Liður í utanferðum kvartetts- ins hefur einmitt verið að komast í kynni við tónsmiði víða um lönd og eiga við þá samstarf. Á efnisskránni hér er að finna fróðlega blöndu eldri verka og nýrri; umskrifaða Contra- punkta 1, 4, og 9 úr Die Kunst der Fuge eftir Johann Sebastian Bach, Andante og scherzo eftir franska tónskáidið Eugene Bozza, Villta svani, sem Per Norgárd samdi sér- staklega fyrir Listahátíð, kóral eftir sænska tónskáldið Jan W. Morthen- son, Capriccio eftir Pál P. Pálsson, Saxófónkvartett eftir Lárus H, Grímsson og þijá tangóa eftir. meist- ara tangósins Astor Piazzolla, sem búið er að umskrifa fyrir saxófón- kvartett. Höfundarnir Per Norgárd er tvímælalaust eitt þekktasta tónskáld Norðurlanda, en hann hóf tónsmíðaferil sinn ungur að árum og lærði meðal annars hjá Vagn Holmboe. Fyrsta meiriháttar verk Norgárds var Stjörnumerki fyr- ir 12 strengjahljóðfæri sem kom út 1958 og vakti mikla athygli,. enda hafði hið unga tónskáld markað sér persónulegan stíl sem það átti eftir að þróa út í hörgul næstu áratugina. Eins og áður segir samdi Norgárd Villta svani að beiðni Listahátíðar í tilefni hálfrar aldar afmælis Lýðveld- isins íslands og frumflytur saxófón- kvartettinn verkið. Lárus Halldór Grímsson hóf náms- ferill sinn 1971 með flautu sem að- alnámsgrein. Hann lék um tíma í ýmsum hljómsveitum, þar á meðal í hljómsveitinni Eik, í Þursaflokknum og síð- ar í Súld, en hann nam tón- smíðar í Instituut voor Sono- logie í Utrecht í Hollandi, þar sem aðalkennari hans var Jaap Vink. Flest verk hefur Lárus samið fyrir hollenska hljóðfæraleikara, en þegar hann frétti af væntanlegri komu saxófónkvartettsins danska hingað til lands dró hann fram úr pússi sínu saxó- fónkvartett sem beið eftir flytjendum. Páll P. Pálsson hefur verið áberandi í íslensku tónlistar- lífi frá því hann settist hér að árið 1949. Hann hóf feril sinn hér sem stjórnandi Lúð- rasveitar Reykjavíkur, réðst svo fyrsti trompetleikari Sin- fóníuhljómsveitar íslands og var fastráðinn stjórnandi hljómsveitarinnar 1971. Hann hefur verið stjórnandi Karla- kórs Reykjavíkur frá 1964. Páll hef- ur samið margs konar hljómsveitar- tónlist og hann átti einnig í fórum sínvm verk fyrir saxófónkvartett sem beðið hafði flytjenda. Eins og áður segir leikur Nýi danski saxófónkvartettinn í Norræna húsinu í kvöld og hefjast tónleikam- ir kl. 20.00. TONLIST Víöistuöakirkja KVENNAKÓR Stjórnendur Ausum Derkerica og Sirmais Maris. Orgelleikari, Alvars Kalejs. Islensk, lettnesk, ungversk, ensk og þýsk kórtónlist. Sunnudag- ur 12. júní 1994. DZINTARS-kvennakórinn frá Riga í Lettlandi kemur til íslands í boði Karlakórs Reykjavíkur en Dzint- ars-kórinn var gestgjafi karlakórsins á ferð þeirra til Lettlands fyrir nærri tveimur árum. Kórinn er skipaður atvinnusöngvurum og bar söngur kórsins merki þess, því allt var fag- lega vel unnið en einnig af listfengi, eins og kom vel fram í lettnesku þjóðlögunum og afburðavel sungnu lagi eftir Kodaly, sem heitir Nótt á flöllum, næturstemmning sem er sungin án texta. Tónleikamir hófust með þjóðsöngvum landanna og til marks um sérlega fallegan söng kórsins, var flutningur þeirra á lagi Magnúsar Þórs Sigmundssonar, Is- land er land þitt, sem var einstaklega góður en í þeirra munni varð það að hjartnæmu ættjarðarlagi. Áve Maria, eftir Herbert H. Ágústsson var og fallega flutt, en auk hennar flutti kórinn fjórar Ave Maríur, eftir Kodaly, Robert Pappert, Gustav Holst og Brahms, allt frábær tón- verk, sem þó gerði efnisskrána undir lokin nokkuð þunga. Þar í móti kom afburðafögur söngtúlkun, er reis hæst í Missa Brevis, eftir Britten. Eitt af því athyglisverðasta á tónleik- unum var nútímalegt verk eftir Pet- eris Vasks (f.1946), þar sem leikið var með talsöng, glissando, óhrin- bundna raddskipan á sérlega glæsi- legan máta. Dzintars-kórinn er frá- bær sönghópur, skipaður góðum söngkonum og undir stjórn afburða tónlistarmanna. Söngtæknin er nokkuð ólík þeirri sem unnið er út frá í Vestur-Evrópu, sem kom skí- rast fram hjá sópranröddunum, eink- um á hásviðinu og í djúpröddunum. Þessi blæmótun var samfelld í öllum röddum og kórinn því einstaklega samvirkur og hin músíkalska mótun söngsins var frábær. Þar í er fólginn lykillinn að þeim góða árangri sem kórinn hefur náð. Kynnir á tónleikun- um var Andris Morkans, leikari frá Riga, sem hefur dvalið hér á landi og talar hann býsna góða íslensku. Dzintars-kórinn vekur upp þá spurn- ingu, hvort ekki sé fleira gott að fmna meðal Letta og því rétt að huga að menningu samheija okkar í frelsisbaráttu smáþjóðanna, því „ber er hver að baki, nema sér bróð- ur eigi“. Jón Ásgeirsson NÝI danski saxófónkvartettinn, sem frumflytur verk eftir Pál P. Pálsson, Lárus H. Grímsson og Per Norgárd í Norræna húsinu í kvöld. Djasshátíðin á Egilsstöðum Egilsstöðum. Morgunblaðid DJASSHÁTÍÐ Egilsstaða verður haldin í sjöunda sinn 24.-27. júní. Hótel Valaskjálf verður miðpunktur hátíðarinnar eins og undanfarin ár. Aðalhvatamaður og sá er framkvæmdin hvílir mest á er Árni ísleifs tónlista- kennari og djassari til margra ára. Á engan er hallað þó fuilyrt sé að hátíðin eigi stofnanda sín- um tilveru sína að þakka að mestu, ef ekki öllu leyti. Óeigin- gjarnt starf Árna og fórnfýsi hefur komið Egilsstöðum inn á sumardagskrá (jjassista. Ekki bara íslenskra, heldur einnig erlendra. En af hverju djasshá- tíð? Látum Árna svara því, ásamt fleiru. Hugmyndin að Djasshátíð Eg- ilsstaða kviknaði fyrir átta árum síðan þegar Steini Steingríms píanisti hjá KK sextett, var á gangi með Árna um Egilsstaði og sagði sem svo að hérna ætti að vera djass í hveiju horni, hér væri svo skemmtilegt umhverfi. Þetta kveikti í Árna og árið eft- ir var fyrsta hátíðin haldin. Hann hefur nánast staðið einn að allri skipulagningu en notið góðra styrkja bæði frá fyrirtækj- um á Egilsstöðum og annars staðar á landinu. Hann telur djasshátíðina á Egilsstöðum hafa lagt grunninn að öðrum hátíðum sem nú eru haldnar víða um land. Aðsókn hefur verið með ágæt- um undanfarin ár og fer vax- andi. Árni segir djassáhuga- menn hringja og spyija hvenær hátíðin sé fyrirhuguð, svo hægt verði að stíla inn á hana þegar gera sfnar ferðaáætlanir. Meira að segja hafa komið fyrirspurnir erlendis frá. Aðsókna lista- manna hefur verið slík að Árni hefur þurft að velja úr, en ekki biðja menn um að koma. Margir listamenn hafa samband við hann á hverju ári og spyijast fyrir um ráðningar fyrir kom- andi sumar. Heiðursgestur í ár verður Poul Weeden, bandarísk- ur djassari, sem á sínum tíma Árni ísleifssson, tónlistarkennari. vera á staðnum og upplifa dýrð- ina, það er málið. Um framhald djasshátíðar á Egilsstöðum segir Árni það fyr- irsjáanlegt að hún komi til með að lifa um ókomin ár. Hann er þegar farinn að leggja drög að því að fá hingað mjög stór nöfn á tíu ára afmælið. Enn sé þó of snemmt að segja nokkuð um það hveijir þar verða á ferð. Á hon- um mátti þó skilja að þar færu stórlaxar í djassheiminum. Morgunblaðið/Benedikt Sigurðsson HLJÓMSVEITIN Dixie-drengir frá Neskaupstað. spilaði með Count Basie. Meðal annarra sem fram koma má nefna Vini Dóra og Chicago Beau. Áðspurður um stöðu djassins í dag segir Árni honum ekki vera gert nógu hátt undir höfði og vill kenna fjölmiðlafólki um það að hluta. Djass sé lítið spil- aður á útvarpsstöðvunum, en þó séu einstaka þulir sem vegna persónulegs áhuga spila djass. Hann telur ástæðu til að spila meiri léttari djass sem vepjulegt fólk skilur, enda sé djassinn þess eðlis að hann fer vel í lappirnar á fólki, sérstaklega þegar sveifl- an er Iífleg. Hins vegar sé flók- inn djass mjög torskilin almenn- ingi. Arni bendir á að nálægðin við flytjendur geti breytt miklu um viðhorf fólks til djassins. Fólk sem komið hafi á fyrstu hátíðirnar með hálfum huga sé nú farið að sækja þær reglulega. Hann líkir djasshlustun af plöt- um við að fá eingöngu að tala við kærustuna gegnum síma. Að
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.