Morgunblaðið - 14.06.1994, Blaðsíða 48

48 ÞRIÐJUDAGUR 14. JÚNÍ 1994
MORGUNBLAÐIÐ
BRÉF TIL BLAÐSIIMS
Dýraglens
Grettir
Ljóska
Ferdinand
Smáfólk
Ég heyri að þér garijri vel með tölur, Gerum smá próf, segðu Ringur
Rabbi. mér hvað þú sérð.
BREF
TIL BIADSINS
Kringlan 1103 Reykjavík • Sími 691100 • Símbréf 691329
Lögreglan ogfólkið
Frá Ómarí Smára Ármannssyni:
LÖGREGLUYFIRVÖLD víða um
heim hafa undanfarin ár lagt áherslu
á að móta og framkvæma svonefnda
samfélagsstefnu lögreglunnar sem
nýjan möguleika og til stuðnings
„hefðbundinni" löggæslu. Stefna
þessi gengur út á það að baráttan
gegn afbrotum kalli á samstarf og
samhæfmgu sem og virka þátttöku
allra hlutaðeigandi aðila í samfélag-
inu. Arangur aðgerða gegn afbrotum
krefjast aðgerða lögreglu engu að
síður en allra annarra, sem á ein-
hvern hátt tengjast einstökum mál-
efnum samfélagsins, hvort sem um
er að ræða opinbera aðila, félög,
stofnanir og einstaklinga. Eftir því
sem virkari tengsl og jákvæðara
samstarf er með lögreglu og almenn-
ingi því meiri von um árangur. Al-
menningur nýtur góðs af aðgerðum
og upplýsingum lögreglu og lögregl-
an getur leiðbeint fólki og gert það
betur undir það búið að bregðast við
afbrotum og draga úr líkum á þeim.
Með samstarfinu komast lögreglu-
menn í nánara samband við fólkið
og kynnast mun betur þeim vanda-
málum koma eða kunna að koma
upp. Meginforsendan er sú að fólk á
einstökum svæðum beri hvað mesta
umhyggju fyrir sínu nánasta um-
hverfi og sé þess vegna reiðubúið til
þess að leggja sitt af mörkum til
þess að þar megi ríkja meiri friðsemd
en almennt gengur og gerist. Þeir
lögreglumenn, sem sinna tilteknum
hópi fólks skynja betur þarfír hans
en aðrir þeir sem koma og fara. Stað-
bundnir lögreglumenn eru líklegri til
að fá fólk á afmörkuðum svæðum
til að gera þær ráðstafanir sem dreg-
ið geta úr líkum á afbrotum.
Lögreglumenn vita mikið um af-
brot. Hvem dag fá þeir að sjá afbrot-
in frá sjónarhóli fómarlambsins. Þeir
sjá missinn, sársaukan og þjáning-
una. Þeir þekkja hin víðtæku áhrif
afbrotanna. Lögreglan víða um heim
hefur undanfarin ár verið að endur-
skoða upprunaleg takmörk sín og
markmið minnug þess að frumhug-
mynd árangursríkrar löggæslu er
áherslan á fyrirbyggjandi aðgerðir.
Nágrannvarsla
Víða erlendis er komin mikil
reynsla á svonefnda nágrannavörslu.
Helstu kostir hennar er að í því verk-
efni vinnur lögreglan og svæðis-
bundnir hópar samfélagsins saman
að því að draga úr líkum á afbrotum
og gæta nánasta umhverfis síns. Slík
samvinna leiðir til þess að það dreg-
.ur úr ótta fólks, afbrotum fækkar,
hinn samfélagslegi andi batnar og
og jákvæð þróun verður á samstarfi
lögreglu og fólksins.
Lögreglan hér á landi getur að-
stoðað við að koma á fót nágranna-
vörslu með tilstuðlan hlutaðeigandi
aðila á afmörkuðum svæðum. Ná-
grannavarslan fellur þó og stendur
með þátttöku fólksins á viðkomandi
svæðum. Viðfangsefnið er jafnan
vinsælt úrræði á meðal almennings.
Fólki finnst góð sú hugmynd að
mega taka þátt í baráttunni gegn
afbrotum. Fólk vill að lögreglan noti
afl sitt, áhuga og orku fyrst og
fremst til þess að hafa áhrif á samfé-
lagið til hins betra.
Þátttaka almennings áhrifarík
Það hefur lengi verið viðurkennt
í Bretlandi, í Bandaríkjunum og víða
á Norðurlöndum að áhrifaríkar af-
brotavamir verði að fela í sér þátt-
töku alls samfélagsins. Forvarnir
með þátttöku samfélagsins mega
ekki einungis verða viðfangsefni lít-
illa deilda lögreglunnar eða fárra
lögreglumanna. Forvarnir eiga að
vera yfirgripsmiklar og fela í sér
samhæfð vinnubrögð á landsvísu.
Sumt að því sem gert hefur verið
erlendis gæti nýst ágætlega hér á
landi, en að öðru þurfa lögreglumenn
hér á landi að keppa, enda á stundum
ólíkt um umhverfí að ræða.
Yfírvöld víðast hvar hafa komist
að því að fenginni reynslu, í fyrsta
lagi, að einangruð nálgun afbrota
er óvirk aðferð. I öðru lagi að lögregl-
an hefur mikilvægu hlutverki að
gegna í árangúrsríku samstárfsverk-
efnum. Hún hefur þekkinguna,
reynsluna og langtíma áhuga á
áhrifaríku forvarnastarfí. I þriðja
lagi að forvamir mega ekki byggjast
eingöngu á möguleikum og áhuga
fárra lögreglumanna heldur heild-
inni. Samspil lögreglunnar og samfé-
lagsins þarf sífellt að vera að end-
umýja sig með markvissum hætti.
Lögreglan í Reykjavík hefur gert
tilraun með grenndarlöggæslu í
Breiðholtshverfunum frá árinu 1989
og síðar í Grafarvogshverfum með
mjög jákvæðuni árangri. Niðurstaða
þeirra tilrauna sýnir að full ástæða
er til að halda áfram á þeirri braut.
ÓMAR SMÁRIÁRMANNSSON,
aðstoðaryfirlögregluþjónn
í Reykjavík.
Gagnasafn
Morgnnbladsins
Allt efni sem birtist í Morgun-
blaðinu og Lesbók verður fram-
vegis varðveitt í upplýsinga-
safni þess. Morgunblaðið áskil-
ur sér rétt til að ráðstafa efninu
þaðan, hvort sem er með endur-
birtingu eða á annan hátt. Þeir
sem afhenda blaðinu efni til
birtingar teljast samþykkja
þetta, ef ekki fylgir fyrirvari
hér að lútandi.