Morgunblaðið - 26.01.1995, Blaðsíða 4

4 FIMMTUDAGUR 26. JANÚAR 1995
MORGUNBllAÐIÐ
FRÉTTIR
Ríkisendurskoðun um ferðalög ríkisstarfsmanna
Uppgjör á kostnaði
víða ófullnægjandi
500 í bein-
þynningar-
mælingu
RÚMLEGA 500 konur hafa geng-
ist undir beinþynningarmælingu á
Borgarspítala, á því hálfa ári sem
liðið er frá því að nýtt tæki til
mælinganna var tekið í notkun á
spítalanum.
Gunnar Sigurðsson, yfirlæknir,
segir að meirihluti þeirra biðji
sjálfar um slíka rannsókn, en aðr-
ar komi að læknisráði.
Beinþynning er miklu algengari
í konum en körlum og verður eink-
um eftir tíðahvörf. Gunnar segir
að notkun tækisins gefi mikilvæga
vísbendingu um hvort ráðleggja
beri konum hormónameðferð eftir
tíðahvörf, þrátt fyrir að önnur ein-
kenni tíðahvarfa séu ekki fyrir
hendi.
Ný lyf rannsökuð
Gunnar sagði að um þessar
mundir tæki Borgarspítalinn þátt
í rannsókn á annars konar lyijum
en hormónalyíjum til að meta
árangur þeirra í sambandi við
beinþynningu.
„Nýja tækið kemur þar að góð-
um notum, því með því er auðvelt
að fylgjast með árangri meðferð-
ar,“ sagði hann. „Niðurstöður
þeirra rannsókna fást hins vegar
ekki fyrr en að 1-3 árum liðnum.“
UPPGJÖR á kostnaði vegna ferða-
laga ríkisstarfsmanna, bæði
innanlands og utan, er víða ófull-
nægjandi, að mati Ríkisendur-
skoðunar. Reglur ríkisins mæla
fyrir um að slíkur kostnaður sé
gerður upp á sérstökum ferða-
reikningi en í skýrslu Ríkisendur-
skoðunar um endurskoðun ríkis-
reiknings fyrir 1993 segir að ýmist
séu ferðareiknigar ekki gerðir upp,
aðeins hluti kostnaðar færðir á þá,
úr hömlu dragist að ljúka uppgjöri
eða greidd séu útgjöld sem starfs-
maður eigi ekki rétt á að fá endur-
greidd.
Skrásetningu eigna
víða ábótavant
Ríkisendurskoðun gerir fjöl-
margar athugasemdir í sambandi
við bókhald og fjárreiður ríkis-
stofnana í skýrslu sinni. M.a. er
bent á að skrásetningu á eignum
stofnana sé í mörgum tilfellum
áfátt, kostnaðarreikningar séu
ekki áritaðir af til þess bærum
aðila áður en þeir eru greiddir, hjá
Bókhaldi víða
áfátt og* viðvera
starfsmanna
ekki skráð með
stimpilklukku
sumum stofnunum þurfi að vanda
betur til færslu bókhalds og við-
vera starfsfólks hjá mörgum stofn-
unum sé ekki skráð með stimpil-
klukku þó lög mæli fyrir um að
svo skuli gert.
Full þörf á að endurskoða
launakerfi ríkisins
„Hjá ríkinu tíðkast yfirborganir
launa í all nokkrum mæli og eru
þær útfærðar með ýmsu móti. í
ljósi þessa sýnist full þörf á að
endurskoða launakerfí ríkisins í
því skyni að tengja greiðslur þess-
ar með eðlilegum hætti í kjara-
samningum eða öðrum lögform-
legum kjaraákvörðunum hjá ríkinu
og tryggja samræmi.
Það kemur fyrir að stofnanir
greiði kostnað sem telja verður
óviðkomandi rekstri þeirra, eink-
um ýmiskonar styrki, gjafír og
risnu,“ segir í skýrslu Ríkisendur-
skoðunar.
Ekki lagður virðisauka-
skattur á starfsemi sem er í
samkeppni við einkaaðila
Þá er gerð athugasemd við að
ýmsar stofnanir, sem hafa með
höndum starfsemi sem undanþeg-
in er virðisaukaskattskyldu, leggja
ekki virðisaukaskatt á hliðarstarf-
semi sem er í samkeppni við sam-
bærilega þjónustu einkaaðila. Er
m.a. bent á rekstur mötuneyta
fyrir starfsfólk og útselda sér-
fræðiþjónustu sem dæmi um það.
Þá telur Ríkisendurskoðun að
rétt hefði verið að tekjufæra sölu
hlutabréfa ríkissjóðs í SR-mjöli hf.
á árinu 1994 en ekki á árinu 1993
eins og gert er í ríkisreikningi
fyrir það ár.
Sjómenn
fá vsk. af
flotg’öllum
ALÞINGI samþykkti við fjár-
lagaafgreiðsluna í lok síðasta
árs að endurgreiða sjómönn-
um virðisaukaskatt af vinnu-
flotgöllum.
„Þetta hefur verið baráttu-
mál víða um land og meðal
annars stofnuð baráttufélög
eiginkvenna sjómanna til_ að
stuðla að þessu,“ sagði Arni
Johnsen alþingismaður, en
hann lagði fyrir nokkrum
árum fram þingsályktunartil-
lögu, ásamt öllum þingmönn-
um Sjálfstæðisflokksins, um
að fella niður virðisaukaskatt
af vinnuflotbúningum sjó-
manna.
Sanna gildi sitt
Vinnuflotgallar kosta um
23-30 þúsund krónur sam-
kvæmt upplýsingum úr versl-
unum og þar af nemur virðis-
aukaskattur um 4.500-5.400
krónúm.
Ámi Johnsen sagði að ekki
lægi fyrir hvernig end-
urgreiðslan færi fram. Að öll-
um líkindum yrði það á hönd-
um sýslumanna og þar gætu
sjómenn framvísað reikning-
um og fengið skattinn endur-
greiddan.
Pl • 1 f'

Vigdís til Frakk-
lands o g Spánar
FORSETI íslands, frú Vigdís
Finnbogadóttir, situr mannrétt-
inda- og jafnréttisráðstefnu Evr-
ópuráðsins, sem haldin verður í
Strassborg í Frakklandi dagana
8.-12. febrúar.
Hlutverk forsetans verður að
fylgja skýrslu ráðsins um þessi
málefni úr hlaði. Þá fer frú Vigdís
til Spánar í lok mars, þar sem hún
opnar norræna menningarhátíð í
Madrid og svokallað íslandstorg í
Barcelona.
Ræðumaður á
jafnréttisráðstefnu
Evrópuráðsins
Yfirskrift ráðstefnu Evrópuráðsins
er „Jafnrétti og lýðræði: Útópía
eða aðkallandi verkefni?" Frú Vig-
dís verður ræðumaður á ráðstefn-
unni, eða „general rapporteur" og
fylgir skýrslu ráðstefnunnar úr
hlaði. Skýrslan verður meðal ann-
ars lögð fram á kvennaráðstefn-
unni í Peking í haust.
Umfangsmikil norræn
menningarhátíð á Spáni
Norræna menningarhátíðin er
sú umfangsmesta sem haldin hef-
ur verið á Spáni, samkvæmt up_p-
lýsingum skrifstofu forseta Is-
lands. Hátíðin verður opnuð í
Madrid og stendur þar dagana
28.-30. mars. Þar verður fjallað
ítarlega um menningu og listir
Norðurlandanna. Vigdís opnar
menningarhátíðina fyrir hönd
þjóðhöfðingja Norðurlandanna.
Þá fer frú Vigdís einnig til Barc-
elona í lok mars og verður við-
stödd opnun torgs, sem hlotið hef-
ur nafnið íslandstorg, en horn-
steinn að torginu var lagður á lýð-
veldisafmælinu 17. júní í fyrra.
Fjöldi manns um allan heim sendir kveðjur vegna hamfaranna á Súðavík
Samúðarkveðj-
ur á Internetinu
Nota
danskar
auglýsing-
ar á ensku
NOKKRA athygli hefur vakið
að verslanirnar Vera Moda og
Jack & Jones auglýsa útsölur
sem nú standa yfir með erlend-
um auglýsingum í gluggum
verslananna. Að sögn Sigurrósar
Hrólfsdóttur, verslunarstjóra
Vera Moda á Laugavegi, er skýr-
ingin á þessu sú að verslanimar
eru hluti af danskri verslana-
keðju og koma allar gluggaaug-
lýsingar og innkaupapokar sem
hér eru notaðir frá höfuðstöðv-
unum í Danmörku, en texti aug-
lýsinganna er á ensku. Sagðist
Sigurrós ekki hafa orðið vör
óánægju meðal viðskiptavina
verslunarinnar vegna dönsku
auglýsinganna.
ENN berast samúðarkveðjur
vegna snjóflóðsins í Súðavík til
landsins. Lára Stefánsdóttir
kennslustjóri Kennaraháskóla ís-
lands er umsjónarmaður alþjóð-
legs póstlista á Intemetinu sem
heitir Kidlink (kidfor-
um@vml.nodak.edu). Hún var
stödd í Brussel þegar snjóflóðið
skall á Súðavík og kom heim
skömmu síðar. Fánar blöktu hvar-
vetna í hálfa stöng og sorgin
grúfði yfír landinu. Lára skrifaði
stuttan pistil, sem birtist í Kidlink,
um hörmungarnar í Súðavík og
lýsti þar tilfínningum sínum og
landsmanna. Viðbrögðin létu ekki
á sér standa og samúðarkveðjur
til Súðvíkinga og annarra lands-
manna hófu að streyma til Kidlink.
Nemendur Systur Dianne
Mollica, IHN, og frú Savino í Skóla
hins flekklausa getnaðar, í New
Jersey, Bandaríkjunum, sendu alls
22 samúðarbréf. Til dæmis skrifar
Susan Smith í 6. bekk: „Kæra
Lára, mér þykir mjög leitt að heyra
um landið þitt. Kennarinn las bréf-
ið þitt og það snerti okkur djúpt.
Ég fæ næstum sektarkennd yfir
því að fólkið þitt þjáist en við höf-
um það gott. Þið eruð í bænum
okkar daglega. Þinn vinur, Susan
Smith.“
Frá Guatemala skrifar Claudia
de Jarquin meðal annars: „Um
allan heim er fólk sem þjáist, jafn-
vel í landi mínu þjást margir. Ég
varð fyrir þeirri slæmu reynslu að
missa manninn minn í slysi fyrir
tveimur árum. Nú finnst mér að
þegar maður missir einhvern þá
sé það erfítt og sorglegt og ekki
auðvelt að sætta sig við ákvörðun
Guðs, en samt ertu á lífí og getur
gert eitthvað gott fyrir þá sem
einnig lifa og þarfnast þín... Guð
blessi þig og landið þitt og varð-
veiti ykkur héðan í frá.“
Jane Coffey í Dutcher grunn-
skólanum í Turlock í Kaliforníu
segir íbúa þar hafa reynt margar
ólýsanlegar hörmungar undanfar-
in ár, jarðskjálfta, flóð, þurrka og
marga skógarelda. Hún skrifar:
„Bréfið þitt vakti djúpa samúð og
kærleika hjá bömunum í skólan-
um. Við skiljum hryggð ykkar,
hvernig þetta íþyngir ykkur og við
sendum þér og landsmönnum öll-
um okkar bestu óskir... Látið okk-
ur vita ef við getum hjálpað á ein-
hvern hátt.“
Frá Helsinki í Finnlandi skrifar
Aarno Ronka: „Ég vil lýsa minni
dýpstu samúð með þér og öðrum
íslendingum vegna þessara sorg-
legu atburða.“
Norma A. Horan í skóla Heil-
agrar Agötu í Ohio skrifar: „Gríp-
andi frásögn þín af snjóflóðinu frá
íslandi kemur einmitt þegar
bekþurinn minn er að læra um
pólsvæðin. Við höfum dáðst að
fegurð snjókomanna og íssins, -
sem er svo fjarri okkur í Colum-
bus, Ohio - en gleymt því að
stundum krefst náttúran grimmi-
legra fórna... Bænir okkar eru með
ykkur á þessum sorgartímum."
Suzie Wetzell skrifar meðal
annars: „Ef til vill minnumst við
syrgjendanna best með því að læra
að meta hvern dag og kærleikann
sem fjölskyldan veitir okkur... Ég
bið þess að þjáningin verði
skammæ fyrir þá sem hafa þjást
svo mjög.“ Elanor Ennis skrifar
frá Bandaríkjunum: „Engin orð fá
breytt þeim harmi sem snjóbyljirn-
ir ollu, en ef til vill er það einhver
huggun fyrir ykkur að vita að
aðrir láta sér annt um ykkur og
biðja fyrir ykkur.“