Morgunblaðið - 14.03.1995, Side 22

22 ÞRIÐJU.DAGUR 14. MARZ 1995
MORGUNBLAÐIÐ
ERLEIMT
Skýrist í dag hvort Kanadamenn sleppa togaranum Estai gegn tryggingu
ENRIQUE Davila Gonzalez, skipstjóri frá bænum Viga á Spáni,
eftir að honum var sleppt úr haldi gegn tryggingu. Vinstra
megin er José Luis Pardos, sendiherra Spánar.
Míkíll fjöldi
fagnaði töku
togarans
St. Johns’s. Reuter.
Reuter
SPÁNSKI togarinn Estai í höfninni í St. John’s á Nýfundna-
landi. Tveir kanadískir sjómenn sigldu á litlum bát um höfnina
til að lýsa yfir stuðningi við stefnu Kanadastjórnar í málinu.
ÞÚSUNDIR manna söfnuðust sam-
an í höfninni í St. John’s á Ný-
fundnalandi í fyrrakvöld þegar
þangað var komið með spánska
togarann Estai, sem tekinn var á
grálúðuveiðum fyrir utan lögsögu
Kanada. Grýttu margir eggjum og-
ýmsu rusli í skipstjórann og sendi-
menn Evrópusambandsins, ESB, en
á Nýfundnalandi er rányrkju ESB-
skipa meðal annars kennt um hrun
fiskstofnanna við landið og gífur-
legt atvinnuleysi.
Eftir komuna til St. John’s var
skipstjóri spánska togarans kærður
fyrir ólöglegar veiðar en síðan lát-
inn laus gegn 360.000 kr. trygg-
ingu. Spænst varðskip er nú á leið
til vemdar spænskum skipum við
Austur-Kanada og Spánarstjórn og
ESB kröfðust þess í gær, að Estai
yrði látinn laus.
Yfirmaður CIA
Deutch í
stað Cams
MICHAEL P.C. Cams, sem Bill
Clinton Bandaríkjaforseti tilnefndi
í embætti yfirmanns bandarísku
leyniþjónustunnar CIA, sagði um
helgina að hann gæfi ekki kost á
sér í embættið. Að sögn fréttastof-
unnar APhafði rannsókn alríkislög-
reglunnar FBI leitt í ljós að hann
kynni að hafa gerst brotlegur við
innflytjenda- og vinnulöggjöfina.
Clinton ákvað að tilnefna John
Deutch aðstoðarvarnarmálaráð-
herra í embættið. James Woolsey
sagði af sér sem yfirmaður CIA
fyrir tæpum þrem mánuðum og að
sögn AP hafnaði Deutch þá emb-
ættinu, enda telja menn það lítt
eftirsóknarvert vegna deilna og
vandamála sem komið hafa upp í
kjölfar Ames-njósnamálsins.
Carns er fyrrverandi hershöfð-
ingi í flugher Bandaríkjanna og
flutti ungan Filippseying, Elbino
Runas, til Bandaríkjanna sem hús-
hjálp þegar hann flutti þangað með
fjölskyldu sína frá Filippseyjum
seint á síðasta áratug. Honum var
það heimilt samkvæmt lögum ef
hann hefði greitt Runas laun, en
það gerði hann ekki. Þess í stað
leyfði hann Runas að vinna utan
heimilisins, sem brýtur í bága við
innflytjenda- og vinnulöggjöfína.
Kanada, sagði, að engin von væri
um, að lausn fyndist á deilunni
nema skipinu yrði sleppt enda hefði
það verið tekið 45 km fyrir utan
kanadísku efnahagslögsöguna.
Spænski skipstjórinn kemur aftur
fyrir rétt í dag, þriðjudag, og að
því búnu mun skýrast hvert fram-
haldið verður af hálfu Kanada-
manna.
Snýst um fiskvernd
í yfírlýsingu, sem Brian Tobin,
sjávarútvegsráðherra Kanada, gaf
út á sunnudag, segir hann, að þetta
mál snúist um fískvernd. Kanada-
menn séu ekki í stríéi við sjómenn,
heldur þá, sem setji stundarhagnað
ofar vemd fískstofnanna. Sagði
hann, að spánskir og portúgalskir
togarar hefðu hætt veiðum á Tagl-
inu og Halanum, landgrunnssvæð-
unum, sem ná út fyrir efnahagslög-
söguna, og í ljósi þess væri rétt að
SEX VIKUM fyrir fyrri umferð for-
setakosninganna í Frakkland benda
skoðanakannanir til að Jacques
Chirac, fyrrum forsætisráðherra,
muni vinna auðveldan sigur á þeim
Lionel Jospin, frambjóðanda sósíal-
ista, og Edouard Balladur forsætis-'
ráðherra. Jospin er einnig komið
með nokkurt forskot á Balladur,
sem til skamms tíma var með yfír-
burðastöðu í könnunum.
Balladur kom fram í vinsælasta
fréttaþætti Frakklands, sept sur
sept á sunnudagskvöld og sagðist
þá vona að hann ætti eftir að ná
sér betur á strik í kosningabarátt-
unni. „Þetta er í fyrsta skipti sem
ég býð mig fram til forseta. Þetta
er í fyrsta skipti sem ég hef verið
forsætisráðherra. Á vissan þátt er
ég enn í þjálfun. Ég er hins vegar
staðráðinn í því að gera betur og
beijast áfram,“ sagði Balladur.
Stór hluti þjóðarinnar fylgist
ávallt með þessum þætti og er talið
skipta mikiu fyrir áframhaldandi
gengi Balladur hvemig til tókst.
Vill fleiri konur í framboð
Stöðugt hefur dregið úr fylgi við
taka upp viðræður um málið.
Fiskstofnarnir við Nýfundnaland
hafa hrunið á síðustu árum af ýms-
um ástæðum, ofveiði Kanadamanna
sjálfra, kólnandi sjó og rányrkju
erlendra skipa á landgrunninu rétt
við lögsögumörkin. Eiga þar eink-
um hlut að máli Spánverjar og Port-
úgalir og ríkir mikil reiði í þeirra
garð á Nýfundnalandi. Grálúðu-
stofninn er kannski sá eini, sem
ekki er kominn að fótum fram, en
ESB ætlar að virða kvótatillögur
NAFO, Norðvestur-Atlantshafs-
fískveiðinefndarinnar, að vettugi.
Balladur á undanförnum vikum og
hefur hann verið í_vöm vegna ásak-
ana um spillingu. í sjónvarpsþættin-
um sagði Balladur að hann yrði að
útskýra stefnu sína betur fyrir kjós-
endum. Hann sagðist ekki ætla að
draga framboð sitt til baka og gagn-
rýndi harðlega þá er reyndu að
draga heiðarleika hans í efa.
Balladur greindi einnig frá ýms-
um stjómarskrárbreytingum, sem
hann sagðist ætla að leggja fyrir
þjóðaratkvæði í ’september næði
hann kjöri. Meðal þess sem Balladur
sagðist vilja koma á væri að þriðj-
ungur allra frambjóðenda á fram-
boðslistum flokka yrði að vera kon-
ur. Þá sagðist hann vilja stytta hið
sjö ára kjörtímabil Frakklandsfor-
seta. ■
Francois Mitterrand Frakklands-
forseti lýsti í gær í fyrsta skipti
yfír stuðningi við Jospin, sem til-
nefndur var af sósíalistum fyrir
fímm vikum. Mitterrand hafði til
þessa ekkert tjáð sig um frambjóð-
endur og kosningabaráttuna en í
síðustu viku lýsti náfrændi hans,
Frederic Mitterrand, yfir stuðningi
við Chirac.
Þjóðhátíðarstemmning
„Skipin okkar er bundin við
bryggju, fólkið gengur um atvinnu-
laust en á sama tíma ætla Spánveij-
ar og aðrir að gera hvað þeir geta
til að eyðileggja það, sem eftir er,“
sagði sjómaður nokkur við frétta-
menn þegar komið var með Estai
til St. John’s.
Nokkurs konar þjóðhátíðar-
stemmning ríkti meðal þeirra, sem
safnast höfðu saman á hafnarsvæð-
inu, og veifaði fólkið kanadískum
fánum.
Chirac pólitískur
„klæðskiptingur“
Forsetinn sagði í viðtali við Le
Figaro Jospin vera frambjóðanda
er „vonir og raunveruleiki vinstri-
manna kristölluðust í“.
Er stuðningur forsetans talinn
eiga eftir að hleypa nýjum krafti í
kosningabaráttu sósíalista.
Jospin hélt á sunnudag baráttu-
fund á frönsku eyjunni Réunion í
Indlandshafi og sakaði þá Chirac
um að vera pólitískan „klæðskipt-
ing“ sem klæddist gervi vinstri-
manns til að villa um fyrir kjósend-
um. „Ef þið eruð sammála gildis-
mati sósíalista þá skulið þið kjósa
raunverulegan vinstrimann," sagði
Jospin.
Jacques Chirac varaði stuðning-
insmenn sína við því, á kosninga-
fundi í borginni Avignon, að fyllast
of mikilli bjartsýni, Aðstoðarmenn
hans sögðu þó að þeir teldu forskot
hans vera orðið það traust að það
myndi duga jafnvel þó einhveijar
óvæntar uppákomur kæmu upp.
13 drepnir
í Karachi
BENAZIR Bhutto, forsætis-
ráðherra Pakistans, sætir
harðri gagnrýni andstæðinga
sinna fyrir að grípa ekki til
aðgerða til að binda enda á
blóðsúthellingarnar í heima-
borg hennar, Karachi. 13
manns biðu þar bana á sunnu-
dag, þar af níu vegna deilna
milli stríðandi fylkinga í einum
af stjómarandstöðuflokkun-
um. Hartnær 500 manns hafa
beðið bana í borginni síðustu
þrjá mánuði, meðal annars
vegna deilna síta-múslima og
súnníta.
Samið um
frelsi í flugi
STJÓRNVÖLD í Bandaríkjun-
um og Lúxemborg hafa undir-
ritað samning um aukið frelsi
í flugi milli ríkjanna. Áður
höfðu Bandaríkjamenn gert
slíkan samning við Sviss, Belg-
íu, Austurríki og ísland og við-
ræður eru fyrirhugaðar við
Finna, Norðmenn, Svía og
Dani.
Lefebvre
stytti sér aldur
LJÓST þykir, að uppgjafa-
hershöfðingi í belgíska hern-
um, sem fannst látinn í hótel-
herbergi í Brussel á miðviku-
dag, hafi stytt sér aldur. Áður
hafði belgíska sjónvarpið
bendlað hann við mútu-
hneykslið, sem mikið hefur
verið í fréttum og Willy Claes,
framkvæmdastjóri Atlants-
hafsbandalagsins, NATO, er
meðal annars orðaður við.
í tilkynningu frá skrifstofu
belgíska saksóknarans sagði,
að hershöfðinginn, Jacques
Lefebvre, hefði tekið inn ban-
vænan skammt af róandi lyij-
um og engin merki verið um
ofbeldi af neinu tagi.
Villekkitil
Singapore
NICK Leeson, Bretinn sem
setti Baringsbanka á hausinn
með spákaupmennsku í Sin-
gapore,
hefur
formlega
farið fram
á það í
Þýskalandi
að verða
ekki fram-
seldur til
Singapore.
Stjórnva-
öld þar á
bæ segjast gruna hann um
skjalafals. Lögmaður Leesons
sagðist telja líklegt að breskir
embættismenn myndu einnig
krefjast framsals og þýsk
stjómvöld myndu senda Lee-
son til heimalandsins.
Finnskir
kennarar
semja
EKKERT varð úr verkfalli
kennara í Finnlandi sem hefj-
ast átti í gærmorgun. Um 85%
opinberra starfsmanna höfðu
þegar samþykkt 2,5% launa-
hækkun og ákvað forysta
kennara að sætta sig við sömu
prósentuhækkun. Hún hafði
krafíst tvöfalt meiri hækkunar
til að vinna upp kjaraskerð-
ingu á undanförnum kreppu-
árum.
John Beck, sendiherra ESB í
• •
Orugg forysta Chiracs sex vikum fyrir forsetakosningarnar
Balladur heitir því
að berjast áfram
Reuter.