Morgunblaðið - 28.03.1995, Qupperneq 17

MORGUNBLAÐIÐ
ÞRIÐJUDAGUR 28. MARZ 1995 17
Morgunblaðið/Rúnar Þór
KENNARAR söfnuðust saman á Ráðhústorgi fyrir stjórnmála-
fund Davíðs Oddssonar og frambjóðenda Sjálfstæðisflokksins á
laugardag þar sem þeir báru saman bækur sínar áður en þeir
fjölmenntu á fundinn og báru upp fjölda fyrirspurna.
Almennur stjórnmálafundur á Akureyri
Kennarar fjöl-
menntu á fund með
forsætisráðherra
KENNARAR fjölmenntu á almenn-
an stjórnmálafund Davíðs Oddsson-
ar forsætisráðherra og frambjóð-
enda Sjálfstæðisflokksins á Norður-
landi eystra sem haldinn var í veit-
ingahúsinu 1929 á Akureyri á laug-
ardaginn.
Segja má að kennarar hafi yfir-
tekið fundinn, nær allar fyrirspurn-
ir beindust að stöðu mála í deilu
kennarafélaganna og samninga-
nefndar ríkisins.
Davíð Oddsson sagðist vænta
þess að tillaga sáttasemjara yrði til
þess að hægt yrði að bijótast út
úr þeirri lokuðu stöðu sem deilan
væri komin í, en algjört þrátefli
væri uppi í deilunni. Vonaðist for-
sætisráðherra til að niðurstaða
fengist í málið sem allir aðilar sættu
sig við. Deilan hefði staðið of lengi,
engum til góðs.
Hann taldi ríkisvaldið hafa teygt
sig verulega til móts við kröfur
kennara, lengra en gagnvart öðrum
stéttum, það hefði verið talið rétt-
lætanlegt því viðurkennt væri að
þeir hefðu dregist aftur úr. Það
væri hins vegar alveg ljóst að kenn-
arar gætu ekki náð til baka leiðrétt-
ingu mörg ár aftur í tímann. Undir
engum kringumstæðum mætti
spilla þeim efnahagsbata sem menn
sæju framundan.
Staðið verði við þá samninga
sem gerðir verða
Tómas Ingi Olrich, alþingismað-
ur, ræddi einnig á fundinum um
deiluna, hann sagði það sína skoðun
að laun kennara hefðu versnað til
muna eftir að ákvörðun um laun
og kjör kennara voru tekin úr kjara-
dómi. Lagði hann áherslu á að gerð-
ir yrðu samningar sem staðið yrði
við.
Halldór Blöndal samgöngu- og
landbúnaðarráðherra sagði á fund-
inum að sér virtist á öllu að meiri
bjartýni ríkti á Akureyri en áður,
fólk sæi að þar væri hægt að keppa
við Reykjavík í mörgum efnum.
Ekki síst hefði tilkoma Háskólans á
Akureyri gert bæinn byggilegri og
gerði m.a. að verkum fólk annars
staðar af landinu vildi setjast þar að.
FRETTIR_____________________
Alþýðuflokkur ekki með fals-
anir um ávinning af EES
„ALÞYÐUFLOKKURINN hefur
ekki falsað neitt,“ segja forystu-
menn Alþýðuflokksins. Flokkurinn
mótmælir að hafa falsað tölur um
ávinning íslendinga af EES-aðild
og hugsanlegri inngöngu í ESB
og yfirlýsingum Alþýðubandalags
um annað er mótmælt.
Aþýðuflokkurinn segir að hann
hafi aldrei fullyrt neitt um magn-
aukningu á útflutningi, enda slíkt
ómögulegt vegná samdráttar í
aflakvótum. Hins vegar hafí út-
flutningsverðmæti aukist um 8,9%.
Tollfrjálsir markaðir hafí opnast
fyrir unninn físk og EES þannig
þýtt hærra vinnslustig og meiri
verðmætasköpun. Evrópa sé orðin
heimamarkaður íslenskra fyrir-
tækja. Alþýðuflokkurinn nefnir,
sem dæmi um breytta samsetningu
og meiri fullvinnslu, að tolla-
lækkanir hafi skilað sér að fullu í
útflutningi á saltfiskflökum til
EES, útflutningur á ferskum flök-
um hafi aukist um 40,6% á síðasta
ári, en þá féll niður 18% tollur og
veruleg aukning hafí orðið á blaut-
verkuðum saltfiski.
Alþýðuflokkurinn bendir á að
Þjóðhagsstofnun hafí ítrekað í
október sl. að ekkert hafi komið
fram sem bendi til að athugun
stofnunarinnar frá 1991 gefí ranga
mynd af efnahagslegum áhrifum
ESS, þegar til lengri tíma sé litið.
Þá vitnar flokkurinn til skýrslu
Hagfræðistofnunar Háskólans, þar
sem segir um ESB-aðild að verð á
landbúnaðarafurðum þyrfti að
lækka til samræmis við verðlag
ESB og neytendur myndu þannig
njóta verulegrar lækkunar matar-
verðs, almennt á bilinu 35-45%.
Ef magnbreytingar verði í neyslu
landbúnaðarvara gæti neytenda-
ábati af verðlækkuninni numið um
6 milljörðum króna á ári, en hald-
ist neyslan óbreytt gæti sparnaður
neytenda numið um 5,5 milljörð-
um.
Loks segir að Alþýðuflokkurinn
hafi ekkert sagt um matvælaverð
í Svíþjóð eða Finnlandi. Margt
bendi þó til að matvælaverð í Sví-
þjóð sé 25-30% lægra en hér á
landi og í Finnlandi hafí verð mat-
vöru frá október/nóvember 1994
til febrúarloka 1995 lækkað um
7%. Þar hafí vöruverð hins vegar
verið mun lægra en hér. í Austur-
ríki hafí matvælaverð lækkað um
25% við inngöngu í ESB.
Alþýðubandalag vinnur að
sáttmála vinstri stjómar
■ FRAMBJÓÐENDUR Kvenna-
listans í Reykjavík verða til við-
tals á kosningaskrifstofu Kvenna-
listans, Laugavegi 17 milli kl. 17
og 19. Þriðjudagur 28. mars: Þór-
unn Sveinbjarnardóttir og Guð-
rún Halldórsdóttir, miðvikudagur
29. mars Guðný Guðbjörnsdóttir
og Kristín Ástgeirsdóttir,
fimmtudagur 30. mars Jóhanna
María Lárusdóttir og Eiín G.
Ólafsdóttir, föstudagur 31. mars
Þórunn Sveinbjarnardóttir og
Guðrún Halldórsdóttir.
„ALÞÝÐUBANDALAGIÐ hóf
undirbúningsvinnu við stjómar-
sáttmála vinstri stjómar fyrir
nokkmm vikum og það gerðum
við með það í huga að stjómar-
myndunarviðræður gætu tekið
skemmri tíma en ella. í þessari
vinnu er lögð áhersla á að fínna
þá þætti, sem sameina flokkana
og við höfum aðallega litið til nú-
verandi stjórnarandstöðu. Það er
ekki útilokað að við birtum drög
að slíkum sáttmála fýrir kosning-
ar, en við höfum ekki tekið end-
anlega ákvörðun um það,“ sagði
Ólafur Ragnar Grímsson, formað-
ur Alþýðubandalagsins.
Ólafur sagði að Davíð Oddsson,
forsætisráðherra, hefði sagt að ef
núverandi ríkisstjórn félli í kom-
andi kosningum tækju við þriggja
mánaða stjórnarmyndunarviðræð-
ur og upplausn. Undir þessi orð
hefði formaður Alþýðuflokksins,
Jón Baldvin Hannibalsson, tekið.
„Alþýðubandalagið ákvað að hefja
undirbúningsjiþmu að stjórnarsátt-
mála vinstri flokka og við skýrðum
frá þeirri vinnu nú, svo kjósendur
gætu séð að val þeirra er ekki eins
og Davíð fullyrðir. Árið 1978 tóku
stjórnarmyndunarviðræður langan
tíma, því þá mættu menn ekki
undirbúnir til leiks. Árið 1988 tók
myndun vinstri stjórnar hins vegar
aðeins eina viku, því þá var undir-
búningsvinnan þegar að baki.“
Ólafur Ragnar sagði að undir-
búningur Alþýðubandalagsins væri
ekki unninn í samvinnu við aðra
flokka. „Við vinnum hins vegar
úr tillögum Alþýðubandalagsins og
óháðra og tillögum annarra félags-
hyggjuflokka og fínnum þannig
samnefnara fyrir flokkana. Við
höfum litið til núverandi stjómar-
andstöðuflokka, sem og tillagna
Alþýðuflokksins og kappkostum
að vinna verkið vel. Að þessu leyti
er ég sammála Davíð að draga
mörk á milli Sjálfstæðisflokksins
og annarra flokka."
Alþýðuflokkurinn efnir til fundar með starfsfólki á heimilnm fyrír fatlaða
Starfskjör gleymst í
umræðu um fatlaða
Morgunblaðið/Kristinn
ÁSTA B. Þorsteinsdóttir, 3. maður á lista Alþýðuflokksins í Reykjavík, og
Jón Baldvin Hannibalsson heimsóttu starfsfólk Landspítalans í gær.
ÁSTA B. Þorsteinsdóttir, formaður Lands-
samtakanna Þroskahjálpar og 3. maður á lista
Alþýðuflokks, efndi til fundar með starfsfólki
á heimilum og stofnunum fýrir fatlaða í gær
á kosningaskrifstofu flokksins, ásamt Rann-
veigu Guðmundsdóttur félagsmálaráðherra
og Hrefnu Haraldsdóttur, formanni Félags
þroskaþjálfa, sem jafnframt skipar 18. sæti
listans.
Kom fram á fundinum að þjónustu við
fatlaða og öryggi þeirra á heimilum væri
stefnt í voða vegna lélegra launa, mikilla
veikinda starfsfólks vegna aukins álags og
örra mannabreytinga sem fylgdu í kjölfarið.
Ásta benti á að starfsfólk heimilanna hefði
orðið útundan í umræðunni um málefni fatl-
aðra en kjör beggja væru samhangandi.
Hrefna Haraldsdóttir gat þess á fundinum
að Alþýðuflokkurinn hefði sett málefni fatl-
aðra á oddinn í stefnuskrá sinni en svo lítið
hafi miðað áleiðis í hagsmunamálum þeirra
til þessa að þeir hafi jafnvel rætt að stofna
stjórnmálaflokk til að koma baráttumálum
sínum til leiðar. Fatlaðir þyrftu fulltrúa á
þingi til þess að koma hagsmunum sínum
áleiðis og leiddi bættur hagur þeirra jafn-
framt til betra lífs fyrir aðra og bætts mann-
lífs.
Léleg launakjör
Kom fram á fundinum að helstu vand-
kvæði á heimilum og stofnunum, auk lélegra
launakjara, væru skortur á starfsfólki, örar
mannabreytinga og fjölgun skjólstæðinga
sem þurfa mikla umönnun á hverju vistheim-
ili.
Sagði Ásta B. Þorsteinsdóttir að þróunin
á heimilum og stofnunum fyrir fatlaða væri
sú sama og á spítölunum, þeim skjólstæðing-
um sem krefðust mikillar umönnunar færi
fjölgandi vegna stuðnings og þjónustu sem
nú væri hægt að veita utan stofnananna.
Einnig nefndi Ásta að ekki væri búið að fínna
fullnægjandi úrræði fyrir fatlaða einstaklinga
sem náð hefðu háum aldri, en þeim fjölgað
jafnt og þétt.
Rannveig Guðmundsdóttir félagsmálaráð-
herra sagði að samstaða ríkti um það að leita
þyrfti leiða til að jafna launakjör starfsfólks
sem ynni á stofnunum og heimilum fyrir fatl-
aða. Sagði hún þess dæmi að þroskaþjálfar
væru á lægri launum en sjúkraliðar, þótt
þeir ættu lengra nám að baki.
Starfsmenn á launum
leita til félagsmálastofnunar
Steinar Júlíusson trúnaðarmaður í Bjarkar-
ási nefndi sem dæmi um launakjör að starfs-
maður þar, sem hefur starfsheitið meðferðar-
fulltrúi og ber ábyrgð á einni deild heimilis-
ins, hefði 60.668 krónur í mánaðarlaun og
fengi 49.951 krónu útborgaða við hver mán-
aðamót fyrir fulla vinnu. Spurði Steinar hvort
við hæfi væri að starfsfólk við stofnanir ör-
yrkja væri nauðbeygt til þess að leita til fé-
lagsmálastofnana sveitarfélaganna um að-
stoð sér til framfærslu, þótt það væri í fullu
starfi. Sú væri raunin. Voru fundarmenn á
einu máli um að fólk sem ynni við að annast
aðrar mannverur væri minna metið en það
sem fengist við tölvur eða fjármuni, svo
dæmi væru tekin.
Vinnuhópur sem félagsmálaráðherra skip-
aði 5. maí 1994 til að gera úttekt á ábyrgð
og verksviði starfsmanna í Starfsmannafélagi
ríkisstofnana (SFR), sem vinna á heimilum
og stofnunum fyrir fatlaða, hefur skilað til-
lögum sínum. Þar er lögð áhersla á að endur-
skoða starfsheiti á stofnunum og heimilum
og nefndi félagsmálaráðherra að ný starfs-
heiti gætu orðið grundvöllur að kjarabótum.
Einnig nefndi Ranr.veig að auka þyrfti fram-
boð og fjölbreytni námskeiða fyrir ófaglært
starfsfólk sem hægt væri að meta inn í kjara-
samninga.
Rannveig kvaðst ganga út frá því að skýrsla
vinnuhópsins yrði lögð til grundvallar í kjara-
samningum SFR. Einnig var rætt um tilfærslu
málaflokks fatlaðra til sveitarfélaganna. Sagði
félagsmálaráðherra að það ylti á því hversu
vel tækist til við að flytja grunnskólann hvenær
málefni fatlaðra yrðu á hendi sveitarfélaganna.