Morgunblaðið - 31.03.1995, Blaðsíða 14

14 FÖSTUDAGUR 31. MARZ 1995
MORGUNBLAÐIÐ
Listar
Náttúru-
laga-
flokksins
FRETTIR
Frambjóðendur Sjálfstæðisflokks með starfsmönnum Eimskips
Öll skilyrði fyr-
ir hendi til
framfarasóknar
Morgunblaðið/Kristinn
STARFSMENN Eimskips við Sundahöfn létu ekki heimsókn Guð-
mundar og Geirs raska ró sinni í matartímanum í gær. Engu að
síður höfðu þeir ýmislegt til málanna að leggja og snerust flestar
fyrirspumir um skattamál og skuldastöðu heimilanna.
„VIÐ sjálfstæðismenn segjum
stundum að kosningarnar snúist um
hvort kjósendur vilji sterka tveggja
flokka ríkisstjórn undir forystu
Sjálfstæðisflokksins eða hætta á 4
tii 5 flokka ríkisstjórn vinstri-
aflanna. Hver er munurinn á þessu?
Annars vegar er um að ræða stöð-
ugt stjórnarfar tveggja flokka og
hins vegar óvissu, óstöðugleika rifr-
ildisríkisstjórnar þar sem allur
tíminn fer í að ná sáttum innbyrð-
is,“ sagði Geir Haarde, 4. maður á
framboðslista Sjálfstæðisflokks, á
vinnustaðafundi með starfsmönnum
Eimskips í Sundahöfn í gær. Hann
sagði öll skilyrði til framfarasókn-
ar. Því tækifæri mætti ekki glutra
niður. Með Geir á fundinum var
Guðmundur Hallvarðsson, 7. maður
á listanum.
Geir sagði vitað að á lýðveldistím-
anum hefði engin ríkisstjórn setið
út heilt kjörtímabii nema undir for-
ystu sjálfstæðismanna. Staðreynd-
irnar töluðu skýrustu máli. „Við
erum búnir að ganga í gegnum erf-
iða tíma hér á Islandi á kjörtímabil-
inu. Mótbyr hefur verið í efnahags-
máiunum. En það er búið að snúa
þessu við og leggja grunninn að
nýju framfaraskeiði. Eg hitti hér
mann sem sagði við mig áðan:
„Hvað ætlið þið að gera fyrir okk-
ur?“ og við ætlum auðvitað að reyna
að tryggja að fyrirtækið sem þið
vinnið hjá geti haldið áfram að
dafna og þar af leiðandi að fjár-
festa og halda áfram að bæta kjör-
in í landinu og kjör ykkar í leið-
inni. Um þetta snýst málið. Að hafa
hér áframhaldandi stöðugt efna-
hagsumhverfi, lækkandi vexti,
lækkandi matarkostnað og margt
fleira se_m hefur áunnist á kjörtíma-
bilinu. Ég segi því við ykkur: Við
skulum ekki hætta á að fórna þess-
um árangri og eina leiðin til að
koma í veg fyrir að það gerist er
að kjósa Sjálfstæðisflokkinn í kosn-
ingunum," sagði hann.
Skattamál
Geir og Guðmundur fengu fjöl-
margar spurningar um skattamál.
Geir sagðist ekki vilja lofa öðru en
hann gæti staðið við og vildi ekki
lofa því að skattar yrði lækkaðir á
næstunni. Hann sagðist hins vegar
tilbúinn til að lofa að skattar hækk-
uðu ekki og tók fram að fullnýting
persónuafsláttar milli hjóna væri
forgangsmál þegar svigrúm skapað-
ist til skattalækkana. Þegar spurt
var hvort til stæði að veita foreldrum
heimild til að nýta persónuafslátt
16 til 20 ára ungmenna minnti Geir
að mikill kostnaður, um tveir og
hálfur milljarður, fælist í fullri nýt-
ingu afsláttarins. Hins vegar kæmi
til greina að skoða einstaka hópa í
þessu sambandi „Ég lofa ekki öðru
í þessum efnum en að skoða málið
af opnum hug og af velvilja.“
Skuldastaða heimilanna brann á
mörgum og sagði Geir að samræmt
átak lánastofnana, Húsnæðisstofn-
unar og hins opinbera þyrfti til að
hjálpa fjölskyldum í greiðsluvanda.
Hann sagði að þó húsbréfakerfið
væri að mörgu leyti ágætt þyrfti
kerfið að vera sveigjanlegra og
lengri lánstími gæti hjálpað einhvetj-
um. Hann tók fram að ríkisstjórnin
hefði meðal annars aflétt aðstöðu-
gjaldi og lækkað virðisaukaskatt á
matvælum. Hvort tveggja hefði
komið til góða og matarlækkunin
hefði sérstaklega komið sér vel fyrir
láglaunafólk. Sá hópur eyddi meira
fé í mat en ,jeppakallarnir“ sagði
Geir og vitnað með því í orð eins
fundarmannanna.
Ráðdeildar þörf
Guðmundur Hallvarðsson sagði að
vísa Hjálmars Jónssonar, varaþing-
manns Sjálfstæðisflokks, segði allt
sem þyrfti í kosningabaráttunni. Vís-
an er svona: íhaldið með þrek og
þor/á þjóðarráðum lumar/en ef það
kemur vinstra vor/þá verður ekkert
sumar. Guðmundur minnti á að ekki
hefði í áraraðir gerst að verðbólga
væri nokkur ár í röð undir 5%. Hann
sagði að atvinnuleysi væri langtum
minna en spáð hefði verið við upphaf
kjörtímabilsins og haldið yrði áfram
að minnka það. Guðmundur sagðist
fínna að almenningur hefði skilning
á því að stjórna þyrfti af ráðdeild í
ríkisrekstrinum eins og á öðrum
heimilum.
NÁTTÚRULAGAFLOKKURINN
hefur skilað inn framboðslistum í
fjórum kjördæmum, Reykjavík,
Reykjanesi, Suðurlandi og Vestur-
landi. Reykjavíkurlistinn hefur
birst í Morgunblaðinu og hér birt-
ast hinir framboðslistarnir:
Reykjaneskjördæmi: 1. Aðal-
heiður Einarsdóttir, húsmóðir,
Kópavogi, 2. Sigríður Bachmann,
húsmóðir, Reykjavík, 3. Úlfur
Ragnarsson, læknir, Reykjavík, 4.
Kristín Björg Guðmunsdóttir,
dýralæknir, Reykjavík, 5. Geir Sig-
urðsspn, kafari, Kópavogi, 6. Katr-
ín Hrafnsdóttir, kennari, Kópa-
vogi, 7. Edda Jónsdóttir, sjúkra-
liði, Kópavogi, 8. Þorgeir Þor-
bjömsson, verkfræðingur, Kópa-
vogi, 9. Atli Bergþórsson, nemi,
Hafnarfirði, 10. Jakobína Gunn-
þórsdóttir, hjúkrunarfræðingur,
Kópavogi, 11. Gissur Guðmunds-
son, matreiðslumeistari, Reykja-
vík, 12. íris Þorkelsdóttir, nemi,
Reykjavík.
Vesturlandskjördæmi: 1. Þor-
varður Björgúlfsson, myndatöku-
maður, Reykjavík, 2. Sigfríð Þóris-
dóttir, framkvæmdastjóri, Reykja-
vík, 3. Benedikt Kristjánsson,
húsasmíðameistari, 4. Leifur Leop-
oldsson, garðyrkjumaður, 5. Pétur
Pétursson, sölumaður.
Suðurlandskjördæmi: 1. Inga
Lúthersdóttir, húsmóðir, Reykja-
vík, 2. Andrés Úlfarsson, garð-
yrkjumaður, Hveragerði, 3. Sigur-
björg Björgúlfsdóttir, skrifstofu-
maður, Hellu, 4. Halldór Gíslason,
kerfisfræðingur, Hellissandi, 5.
Bjarki Björgúlfsson, nemi, Hellu,
6. Aðalsteinn Pétursson, landpóst-
ur, Egilsstöðum.
Framsóknarmenn afar andvígir hugmyndum Alþýðubandalags um hækkun tekjuskatta á fyrirtæki
Vilja fara varlega í
fjármagnstekjuskatt
Morgunblaðið/Kristinn
SIV Friðleifsdóttir og Halldór Ásgrímsson á fundinum í Hafnarfirði.
FRAMSÓKNARFLOKKURINN gæti ekki fall-
ist á hugmyndir Alþýðubandalagsins um að
hækka tekjuskatt á þau fyrirtæki sem skila
miklum hagnaði, kæmi til ríkisstjómasamstarfs
milli þessara flokka að loknum kosningum.
„Þama myndi alveg bijóta á stefnu þessara
flokka,“ sagði Siv Friðleifssdóttir, efsti maður
á lista Framsóknarflokksins í Reykjaneskjör-
dæmi, á fundi þeirra Halldórs Ásgrímssonar
formanns flokksins í Hafnarfirði í gær.
Siv sagði að hvergi í heiminum þekktust
tvö tekjuskattsþrep á fyrirtæki, og slíkt væri
óframkvæmanlegt. Fyrirtæki myndu einfald-
lega deila sér upp í einingar og dreifa þannig
hagnaði sínum og lækka til að sleppa við þenn-
an skatt. „Við teljum að fyrirtækin verði að
hafa afkomu til þess að hækka laun í land-
inu,“ sagði Siv. Halldór tók í sama streng og
sagði að til að fjármagna velferðarkerfíð
mætti ekki gera neitt til að draga úr vilja
fólks til verðmætasköpunar. „Það þýðir ekk-
ert að tala um einhveija útflutningsleið og
segjast um leið ætla að hækka tekjuskatt á
fyrirtæki þannig að tekjuskattur hér á landi
verði mun hærri heldur en annars staðar.
Stjómarflokkarnir lofuðu skattalækkunum
fyrir seinustu kosningar en þeir hækkuðu
skattana. Við erum ekki að tala um að lækka
skatta á fyrirtæki að neinu marki, heldur að
beita meiri skattívilnunum til þeirra sem vilja
leggja í áhættu í atvinnurekstri. Þetta mun
ekki kosta mjög mikið og er spuming um
nokkur hundruð milljónir króna," sagði Hall-
dór.
Fyrst rætt við stjórnarandstöðu
Hann útiloki þó ekki stjórnarsamstarf með
Alþýðubandalaginu og fái Framsóknarflokk-
urinn góða útkomu í kosningunum, verði fyrst
rætt við stjórnarandstöðuna og reynt að
mynda ríkisstjórn með henni. „Við göngum
hins vegar óbundnir til þessara kosninga,
alveg eins og aðrir flokkar nema Þjóðvaki."
Hann sagði flokkinn gera ráð fyrir að fyrsta
skrefið í sambandi við fjármagnseignir verði
samræming eignarskatts. Framsóknarmenn
vilji hins vegar fara varlega í fjármagnstekju-
skattinn til að byija með. „Við getum ekki
hugsað okkur að vextirnir hækki því þá kyrkj-
um við atvinnulífíð," sagði Halldór en sann-
gimissjónarmið væri þó að leggja skatt á fjár-
magnstekjur.
Ekki eignarrétt á kvóta
Álit Ríkisendurskoðunar þess efnis að
greiða skuli erfðafjárskatt af kvóta barst í tal
og dómur Hæstaréttar árið 1993 þess efnis
að kaupanda kvóta beri að eignfæra og af-
skrifa hann um 20% á ári. „Kvótinn fylgir
bátnum og mér finnst eðlilegt að erfðafjár-
skattur sé greiddur af þessum afnotarétti, en
í því felst ekki viðurkenning á eignarrétti,"
sagði Halldór. „Eignarréttur og afnotaréttur
era ólík fyrirbæri. Því er alveg Ijóst í mínum
huga, að handhafar kvótans í dag era ekki
eigendur hans, en þeir hafa afnot af auðlind-
inni. Vel getur verið að sá dagur komi að
menn vilji breyta því öllu og löggjafinn hefur
fullt svigrúm til þess.“ Algjört lykilatriði sé
að koma í veg fyrir að slíkur eignarréttur
geti myndast.
Siv sagði að framsóknarmenn í Reykjanes-
kjördæmi vilji að allur afli verði settur á fisk-
markað. Slíkt sé.til bóta því hægt sé að fá
betra verð fyrir fiskinn og auðveldara sé fyr-
ir fyrirtæki að stunda góða fullvinnslu. „Rök-
in á móti þessu fyrirkomulagi hafa verið á
þá leið að ekki sé hægt að aðskilja útgerð
og fiskvinnslu o.s.frv., en við teljum það al-
veg hægt,“ sagði Siv. Halldór kvaðst vel
gera sér grein fyrir mismunandi sjónarmiðum
í landinu sökum tíðra ferða sinna um það,
og skoðanir framsóknarmanna í Reykjanesi
um fiskmarkaði séu ekki yfirgnæfandi ann-
ars staðar í landinu. „Ég tel ekki tímabært
á þessu stigi að skylda hvern einasta aðila
að fara með afla sinn á fiskmarkað. Ég held
að slíkur ófriður yrði um það, að ég treysti
mér ekki til að standa fyrir því á þessu stigi,
en mér finnst áherslan eðlileg og svo verður
örugglega áfram í Reykjanesi. Fiskmarkaðir
eru að þróast og ég vil leyfa þeim það og
vil helst ekki vera með boð og bönn í meira
lagi en þörf er á. Ég tel þó að smám saman
muni fiskurinn að mestu leyti verða boðinn
upp.“
„Stefna dauðans“
Halldór sagði að íslendingar ættu að gera
kröfu um veiðiheimildir í Barentshafi, en
óraunhæft væri að halda að þær veiðiheimild-
ir yrðu óskaplega miklar. Langtímahagsmunir
íslendinga lægju ekki í veiðum í Smugunni,
heldur á Reykjaneshrygg og í Síldar-Smug-
unni. „Ég er andvígur þessu stríði sem hefur
verið að blása upp gagnvart Norðmönnum og
Rússum og tel nauðsynlegt að hafa vinsamleg
samskipti við þessar þjóðir. Ég er líka andvíg-
ur þeim djöfulgangi sem hefur verið þyrlað
upp gagnvart Kanadamönnum," sagði Halldór
og bað fundarmenn að gera sér í hugarlund
ef íslendingar stæðu i í sporum Kanada-
manna: „Hrygningarstofn gráðlúðu hjá þeim
er trúlega kominn niður í næstum ekki neitt.
Haldið þið að íslendingar sætu undir þessu?
Nei, ætli við tækjum ekki fram klippurnar og
reyndum að gera eitthvað, hvort sem einhver
alþjóðalög segðu annað.“ ísland eigi að standa
með Kandamönnum í þessum málum og efla
samstöðu með þeim, Norðmönnum, Rússum,
Grænlendingum og Færeyingum. „Þar felast
langtímahagsmunir okkar en ekki með fisk-
veiðistefnu ESB, því að það er stefna dauð-
ans,“ sagði Halldór og Siv ítrekaði að Fram-
sóknarflokkurinn hafnaði algjörlega aðild að
ESB.
Halldór sagði að Framsóknarflokkurinn
myndi beita sér fyrir því að hvalveiðar hæf-
ust að nýju og að áhersla yrði lögð á m.a.
að flokkurinn fengi sjávarútvegsráðuneytið
til umráða, fari flokkurinn í stjórn að loknum
kosningum.