Morgunblaðið - 09.05.1995, Síða 56
MORGUNBLAÐIÐ, KRINGLAN i, 103 REYKJAVlK, SÍMl 569 1100, SÍMBRÉF 569 1181,
PÓSTHÓLF 3040, NETFANG MBL@CENTRUM.1S / AKUREYRl: llAFNARSTRÆTl 85
ÞRIÐJUDAGUR 9. MAÍ 1995
VERÐ í LAUSASÖLU 125 KR. MEÐ VSK
Yfirvinnubanni mj ólkurfræðinga og verkfalli hjá KEA aflýst í gærkvöldi
Mjólkur-
fræðingar
sömdu
VERKFALLI mjólkurfræðinga hjá
KEA og yfirvinnubanni mjólkurfræð-
inga við mjólkurbú í landinu var af-
lýst eftir að mjólkurfræðingar og
viðsemjendur þeirra undirrituðu
kjarasamning í húsnæði Ríkissátta-
semjara á ellefta tímanum í gær-
kvöldi. Samningar tókust þegar
fundur deiluaðila hafði staðið í um
30 klukkustundir.
Að sögn Guðlaugs Björgvinssonar,
forstjóra Mjólkursamsölunnar, tók-
ust samningar sem veita mjólkur-
fræðingum hliðstæðar hækkanir við
það sem aðrir hópar iðnaðarmanna
hafa fengið, t.d. rafiðnaðarmenn.
Aðgerðum aflýst
Morgunblaðið/Bjöm Gíslason
Guðlaugur vildi í gærkvöldi ekki
tjá sig um hvaða hækkanir fælust í
samningunum og sagði ekki liggja
fyrir hver kostnaðarauki Mjólkur-
samsölunnar yrði vegna þeirra.
Yfírvinnubann um 70 mjólkur-
fræðinga við mjólkurbúin í landinu
hófst í gær og þá hófst jafnframt
þriggja daga verkfall mjólkurfræð-
inga hjá KEA. Boðað var verkfall
hjá 8-9 mjólkurfræðingum hjá
Mjólkursamsölunni frá miðvikudegi
til föstudags.
Aðgerðunum hefur verið aflýst en
Guðlaugur sagði að þær hefðu engin
áhrif haft í gær á starfsemi MS.
Fleytifullir tankar
ENGIN mjólk var sótt til bænda í Eyjafirði í
gærdag vegna verkfalls mjólkurfræðinga í
Mjólkursamlagi KEA. Einhveijir bændur
þurftu að hella niður hluta af mjólkinni, en
flestir ætluðu að bíða í lengstu lög og væntu
þess að kjaradeilan fengi farsælan endi eins
og raunin varð í gærkvöldi. Aætlað hafði verið
að sækja um 90 þúsund lítra af mjólk til ey-
firskra bænda í gær, en samlagið hefði greitt
um 2,5 milljónir króna fyrir það magn. Hörður
Snorráson í Hvammi stendur hér við fleytifull-
an mjólkurtankinn, en hann tekur 2.100 lítra.
80 milljarð-
ar kr. tap-
aðir í gjald-
þrotum
FRÁ 1985-1994 er áætlað að um
80 milljarðar króna hafí tapast í
gjaldþrotum 2.595 fyrirtækja'í land-
inu.
Þetta er niðurstaða athugunar á
gjaldþrotum á íslandi sem gerð var
á vegum Aflvaka Reykjavíkur.
Könnunin náði frá 1960-1994
en ítarlegastar upplýsingar lágu
fyrir um síðustu tíu ár tímabilsins.
Þá urðu 2.595 fyrirtæki gjaldþrota,
1.498 þeirra í Reykjavík.
1991 mesta gjaldþrotaárið
Mesta gjaldþrotaár sögunnar
virðist vera árið 1991. Þá urðu 318
félög gjaldþrota og var lýst í þrota-
búin kröfum fyrir 11,1 milljarð
króna á verðlagi ársins 1994.
Flest gjaldþrot tengdust heild-
verslunum, þá byggingafyrirtækj-
um og veitingahúsum.
Skiptum er ekki lokið í 35 búanna
en eignir fundust í 167 hinna. Þær
dugðu fyrir greiðslu 378 milljóna
króna til kröfuhafa.
Frá 1985 hefur sami stjórnarfor-
maður komið við sögu fleiri en eins
gjaldþrota félags í 345 skipti. í
tveimur tilvikum var sami maður
stjórnarformaður sjö gjaldþrota fyr-
irtækja.
■ Athugun á gjaldþrotum/29
Meðal-
Framkvæmdanefnd gegn skattsvikum skilar skýrslu til fjármálaráðherra
aldur hóp-
ferðabfla
erl4ár
MEÐALALDUR hópferðabíla
hérlendis er 14 ár og er það
mat Karls Ragnars, fram-
kvæmdastjóra Bifreiðaskoðunar
íslands, að of stór hluti þeirra
sé gamall. Ef viðhald sé eðlilegt
komi aldur bifreiðanna ekki að
sök en því sé oft ábótavant.
Segir hann öiyggi hópferða-
bíla sem flytja ferðamenn um
landið oft ekki sem skyldi og
einkum séu gerðar athugasemd-
ir við stýris- og hemlabúnað við
skoðun. Að jafnaði sé krafist
endurskoðunar 30-35% bíla eða
þeir settir í akstursbann, hið
sama gildi um hópferðabíla.
Notaðir bílar fluttir inn
Meðalaldur langferðabíla
yfir landið allt er 14 ár en hjá
sumum fyrirtækjum er hann
frá rúmum 18 árum (árg.
’71-’83), hjá Allrahanda/Is-
ferðum í Reykjavík, upp í rúm
26 ár, (’61-’77) líkt og hjá
Sérleyfisbifreiðum Siglufjarðar
og Oskari Guðmundssyni í
Garðabæ (’57—’85). Meðalald-
ur bíla hjá Sæmundi Sigmunds-
syni í Borgarnesi er rúm 18
ár, (’47-’88) og eru níu bflar
milli 15 og 25 ára.
Segir Karl ennfremur
áhyggjuefni hversu margar
hópferðabifreiðar sem hætt sé
að nota í Evrópu vegna aldurs
séu keyptar hingað til lands.
■ Of margar/4
Endurskoðendur verði
ábyrgir fyrir skattskilum
FRAMKVÆMDANEFND gegn skattsvikum, sem nýlega skilaði áfanga-
skýrslu til Friðriks Sophussonar fjármálaráðherra, leggur meðal annars
til að löggiltir endurskoðendur og aðrir, sem taka að sér gerð skattfram-
tala, verði gerðir ábyrgir fyrir skattskilum og verði þannig framlenging
á skatteftirliti í reynd. í skýrslu nefndarinnar kemur fram að viðhorf
löggiltra endurskoðenda sé almennt það að þeir beri ekki ábyrgð á skatt-
skilunum sem slíkum, heldur aðeins reikningshaldslegri vinnu sinni.
Samaranch í heimsókn
FORSETI Alþjóðaólympíunefnd-
arinnar, Juan Antonio Samar-
anch, kom hingað til lands í gær
í tilefni af heimsmeistarakeppn-
inni í handknattleik. Er hann
tignasti gesturinn sem sækir
keppnina heim. Dagmar Þórð-
ardóttir afhenti forsetanum
blómvönd þegar hann kom í
Smárann til að fylgjast með leik
Þýskalands og Rúmeníu. í Smár-
anum urðu óvæntustu úrslit móts-
ins til þessa í gærkvöldi þegar
Alsír vann Danmörku 25:24.
■ HM í handknattleik/Bl-16
Yrði framlenging
skatteftirlits
Samkvæmt upplýsingum Morg-
unblaðsins telja nefndarmenn eðli-
legt að endurskoðendur, sem hljóti
hvort sem er að gera þá kröfu til
viðskiptavina sinna að þeir láti þeim
í té gögn, sem gefí rétta mynd af
skattskilunum, taki á sig ábyrgðina
á skattframtalinu. Með þeim hætti
yrðu endurskoðendur í raun fram-
lenging á skatteftirliti, með því að
tryggja rétt skattskil á frumstigi.
Samkvæmt heimildum blaðsins
hefur verið rætt um það í nefndinni
að breytingum af þessu tagi verði
ekki við komið án viðræðna við
endurskoðendur og samtök þeirra.
Lög um starfsemi
réttindalausra
Framkvæmdanefndin vill jafn-
framt taka á þeim hópi manna, sem
ekki hafa nein viðurkennd starfs-
réttindi en starfa engu að síður við
gerð skattframtala. Hluti hópsins
hefur með sér samtök, sem kallast
Félag bókhalds- og fjárhagsráð-
gjafa.
Nefndin telur afleitt að menn
geti staðið í jafnviðkvæmu verkefni
og gerð skattframtala sé án þess
að bera ábyrgð að lögum, og telur
hún því að huga verði að lagasetn-
ingu um störf þessara aðila, tryggja
skyldur þeirra, til þess að skattskil
séu rétt, og kveða hugsanlega jafn-
framt á um réttindi þeirra. Nefndin
hyggst undirbúa viðræður við þenn-
an hóp á næstunni.
Endurskoðun reiknaðs
endurgjalds
Eitt af þeim verkefnum, sem
framundan eru hjá framkvæmda-
nefnd gegn skattsvikum, er endur-
skoðun á reiknuðu endurgjaldi hjá
sjálfstætt starfandi einstaklingum,
sem þiggja verktakagreiðslur. Sam-
kvæmt heimildum Morgunblaðsins
er hér einkum rætt um þann hóp
manna, til dæmis iðnmeistara, sem
hafa aðra í vinnu. Dæmi munu um
að sá, sem ábyrgur er fyrir rekstrin-
um, reikni sjálfum sér jafnvel lægri
laun en iðnsveinum sínum á skatt-
framtali. Fram kemur í skýrslu
nefndarinnar að reiknað endurgjald
hafí á undanförnum árum þótt lágt
í samanburði við meðallaun laun-
þega.
Meðal annarra verkefna fram-
kvæmdanefndarinnar á næstunni
eru aðgerðir gegn gerviverktöku
og kynning á nýsamþykktum lögum
um bókhald og ársreikninga og
hertum viðurlagaákvæðum skatta-
laga. í skýrslu nefndarinnar kemur
m.a. fram að hún telji að útgáfa
reglugerðar um bókhaldslög þurfi
að eiga sér stað hið fyrsta.