Morgunblaðið - 09.01.1996, Blaðsíða 8

8 ÞRIÐJUDAGUR 9. JANÚAR 1996
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Áramótaræða Daviðs Oddssonar forsætisráðherra:
Góðærið gengur í garð 11||ii
Skálum fyrir góðærinu kæru fjölskyldur. Lýðurinn hefur aldrei fengið svona mörg
bein til að naga . . .
Röntgentæknar
Svartsýni
um lausn
deilunnar
PÉTUR Jónsson, framkvæmda-
stjóri stjómunarsviðs Ríkisspítala,
kveðst svartsýnn á að deila við
röntgentækna leysist í bráð, en
lítill árangur varð af fundi þessara
aðila í gær.
Pétur segir að náðst hafi sam-
komulag um ákveðna þætti, en
eftir standi atriði þess eðlis að
stjórnendur Ríkisspítala geti ekki
fallist á þau. Röntgentæknar sam-
þykki að mörgu leyti vaktakerfi
það sem um hefur verið rætt að
undanfömu, en vilji halda tekjum
þeim sem yfirvinna hefur veitt
þeim óskertum. Ríkisspítalar vilja
að röntgentæknar vinni á tvískipt-
um vöktum, sem þeir telja fela í
sér skerðingu á möguleikum til
að vinna yfirvinnu.
Prófmál um margt
Pétur kveðst líta á þessa deilu
sem prófmál að mörgu leyti, þar
sem svipað sé ástatt um ýmsar
aðrar stéttir ef dregið verði saman
í rekstri Landspítala í samræmi
við fjárlög.
„Deilan snýst nú um hvort þessi
hagræðing sé kjaraskerðing eða
ekki. Við getum borgað þeim 15
yfirvinnutíma áfram, en eigum
ekki nægjanlega marga slíka ef
vaktakerfi kemst á, sem röntgen-
tæknar túlka sem kjaraskerðingu.
Þeir eru að veija sín vé en við
viljum koma á innri hagræðingu
og viljum ekki útvega þeim eins
mikla yfirvinnu og þeir vilja fá.
Maður spyr sjálfan sig hvernig á
því standi að ekki er hægt að koma
á hagræðingu í ríkisstofnun án
þess að allt verði vitlaust? Það
versta er að röntgentæknar eru
studdir af BHMR,“ segir Pétur.
Ekki hefur verið boðaður annar
fundur deiluaðila.
Morgunblaðið/Kristinn
Hátt í 10 þúsund
heimsóttu Bílheima
Á MILLI 8 og 10 þúsund manns
komu á opnunarhátíð Bílheima
ehf. um síðustu helgi að Sævar-
höfða 2a, við hlið Ingvars Helga-
sonar ehf., en Bílheimar eru
umboðsaðili Opel, General Mot-
ors, Isuzu og Saab. Ýmsir bílar
voru þá kynntir í fyrsta sinn hér
á landi og i tilefni opnunarinnar
var boðin ný útgáfa af Opel Astra
langbaki með ýmsum aukabúnaði
á sérstöku tilboðsverði, en með
öllum bílum sem Bilheimar buðu
um helgina voru sérstök opnun-
artilboð og gilda þau út janúar-
mánuð. Að sögn Júlíusar Vifils
Ingvarssonar framkvæmdastjóra
var áhugi fólks á opnunarhátíð-
inni alveg ótrúlegur og sýningar-
salurinn nánast troðfullur af
fólki báða dagana. Hann sagði
að veruleg sala hefði verið um
helgina og fjöldi manns sem þá
hefði komið í heimsókn hefði lagt
leið sína aftur í Bilheima í gær
til þess að prófa og skrifa sig
niður á bíla.
Loftmyndin sýnir hinar um-
fangsmiklu byggingar Ingvars
Helgasonar og Bílheima en hin
var tekin á opnunarhátíðinni á
laugardag.
Boutros Ghali-verðlaun SÞ
Verðlaunin veita
aukið sjálfstraust
Ingvar B. Friðleifsson
INGVAR Birgir Frið-
leifsson hlaut í septem-
ber í haust Boutros
Ghali-verðlaun Sameinuðu
þjóðanna við hátíðlega at-
höfn í Tókýó. Þessi verð-
laun voru stofnuð fyrir
tveimur árum og er þetta í
annað skipti sem þau eru
veitt. Þau eru veitt af al-
þjóðlegum sjóði sem er til
styrktar starfsemi Samein-
uðu þjóðanna. Verðlaunin
eru tengd nafni Boutros
Ghali sem afhendir þau.
Verðlaunin eru veitt fyrir
góðan árangur í rannsókn-
ar- og háskólastarfi, sem
jafnframt miðar að því að
framfylgja markmiðum
Sameinuðu þjóðanna um
frið, þróun, jafnrétti og vel-
megun í aðildarlöndum.
Fyrír hvað hlaut Ingvar Birgir
þessi verðlaun?
„Það eru fimm aðilar sem fá
þessi verðlaun á hveiju ári, einn
frá Afríku, annar frá Asíu, þriðji
frá latnesku Ameríku, fjórði frá
Arabalöndunum, Indlandi og
Pakistan og svo loks einn frá
Norður-Ameríku og Evrópu.
Verðlaunin fékk ég fyrir starf við
alþjóðlega jarðhitastarfsemi og
hlut minn við stofnun, framgang
og rekstur Jarðhitaskóla Samein-
uðu þjóðanna, en hann_ hefur nú
starfað í sextán ár. Á þessum
tíma hefur skólinn útskrifað 150
nemendur frá 29 þjóðlöndum.
Mikið af þessu fólki er nú leið-
andi aðilar í jarðhitamálum í sín-
um heimalöndum. Umrædd verð-
laun eiga ekki aðeins að deilast
á milli fyrrnefndra heimsálfa og
landa heldur eiga þau einnig að
deilast milli hagfræði, læknis-
fræði, raunvísinda, félagsvísinda
o.s frv. Fyrir mig, Jarðhitaskól-
ann og Orkustofnun er mikill
heiður að fá þessi verðlaun."
Breyta þessi verðlaun miklu?
„Ekki fyrir mig persónulega.
Þetta veitir okkur hér hins vegar
eðlilega ánægju og aukið sjálfs-
traust í okkar störfum. Það eru
milli 20 og 30 manns sem koma
nærri skólastarfinu árlega. Fyrir
alla þá sem nærri hafa komið er
þetta mikil viðurkenning. Alþjóð-
leg dómnefnd fer yfir tilnefningar
sem berast frá aðildarstofnunum
Sameinuðu þjóðanna. í þessu til-
viki var það Háskóli Sameinuðu
þjóðanna sem tilnefndi mig.“
Hvað eru margir núna í Jarð-
hitaskólanum?
„Við erum með nemendur hér
í sex mánuði í senn og náum
þannig nokkurn veginn háskóla-
ári, fáum nemendurna í apríl og
útskrifum þá í lok október. Sext-
án útskrifuðust í haust.
Væntanlega hefja 18
manns nám í apríl nk.
Þetta fólk hefur allt
lokið háskólaprófum í
hinum ýmsu greinum,
svo sem jarðfræði, efnafræði,
eðtisfræði, stærðfræði eða verk-
fræði og er búið að vihna a.m.k.
eitt ár að jarðhitastörfum í sínu
heimalandi. Það er mikill vandi
að velja þetta fólk og það kostar
mikil ferðalög, við höfum farið
þessara erinda í um 40 lönd.
Rætt er við hvern og einn um-
sækjanda áður en ákvörðun er
tekin um inntöku. Haft er að leið-
arljósi við valið hver sé þörfin
fyrir slíka menntun í heimalandi
viðkomandi einstaklings. Við ger-
um úttekt á orkumálum í þessum
löndum og reynum að finna út
hvort jarðhitinn geti komið þar
►ingvar Birgir Friðleifsson,
forstöðumaður Jarðhitaskóla
Sameinuðu þjóðanna og forseti
Alþjóða jarðhitasambandsins,
er fæddur árið 1946 og lauk
stúdentsprófi 1966 frá Mennta-
skólanum í Reykjavík. Hann
lauk prófi í jarðfræði frá há-
skólanum í St. Andrews í Skot-
landi árið 1970 og doktors-
prófi frá Oxford 1973. Hann
starfaði eftir það hjá Orku-
stofnun við jarðhitaleit og tók
við forstöðu Jarðhitaskóla
Sameinuðu þjóðanna við stofn-
un skólans árið 1979 og hefur
gegnt því starfi að mestu síð-
an. Hefur jafnframt unnið sem
ráðgjafi fyrir alþjóðastofnanir,
svo sem Sameinuðu þjóðirnar,
Alþjóðbankann og Norræna
fjárfestingarbankann. Hjá
þeim síðastnefnda starfaði Ing-
var í tvö og hálft ár sem yfir-
maður verkefnamats.
að einhveiju gagni. Ef ekki er
verið að vinna við jarðhita í land-
inu tökum við helst ekki nemend-
ur þaðan, nema að stjórnvöld séu
búin að ákveða að setja peninga
í að fara að þróa jarðhita viðkom-
andi lands. Við erum sem sagt
ekki að þjálfa fólk fyrir alþjóðleg-
an markað heldur markvisst að
reyna að hjálpa einstökum lönd-
um til þess að koma jarðhitanum
í gagnið sem orkulind. Við tökum
yfirleitt ekki einn umsækjanda
frá hveiju landi heldur reynum á
nokkurra ára bili að þjálfa tvo
og jafnvel þijá samlanda á hverri
af átta sérhæfðum námsbrautum
Jarðhitaskólans. Þann-
ig höfum við hjálpað til
við að skapa öflugar
jarðhitadéildir í hinum
ýmsu löndum. Við
reynum að ganga
þannig frá kennsluefninu að nem-
endur okkar geti haldið námskeið
heima hjá sér og þannig þjálfað
á eigin máli mikinn fjölda fólks
til starfa."
Er eitthvað nýtt á döfinni hjá
Jarðhitaskólan um?
„Helsta breytingin í náinni
framtíð verður líklega að nokkrir
okkar bestu nemenda fá hugsan-
lega að vera í eitt til eitt og hálf
ár lengur hér og taka hér mast-
ers-próf. Við höfum sótt ítrekað
um fjárveitingu svo þetta nái
fram að ganga og yrði námið
væntanlega í vissum tengslum
við Háskóla íslands.
Jarðhiti sem
orkulind fyrir
aðrar þjóðir