Morgunblaðið - 09.01.1996, Blaðsíða 34
34 ÞRIÐJUDAGUR 9. JANÚAR 1996
IUIINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ
+ Svanhildur Guð-
björg Sigurðar-
dóttir fæddist í
Reykjavík 17. febr-
úar 1938. Hún lést
á gjörgæsludeild
Landspítalans 31.
desember síðastlið-
inn. Foreldrar
hennar voru Sigurð-
ur Guðmundsson
frá Tröð í Kolbeins-
staðahreppi og
Kristjana S. Helga-
dóttir frá Ólafsvík.
Þau bjuggu lengst
af á Freyjugötu lOa
í Reykjavík. Systkini hennar
eru: 1) Sigurrós, f. 20.12. 1926.
2) Pálína Matthildur, f. 26.2.
1928. 3) Ámý, f. 5.1. 1930. 4)
Guðmundur Helgi, f. 15.5. 1932.
5) Guðný, f. 16.10. 1935. 6) Páll
Valgeir, f. 3.5. 1940.
Svanhildur giftist Hákoni
ELSKULEG systir mín, Svanhildur
Guðbjörg, er látin. En í mínum
huga verður hún alltaf Bubba mín.
Við vorum mjög nánar systur og
góðar vinkonur.
Af miklu er að taka því minning-
arnar hlaðast upp en hér er aðeins
smábrot af þeim.
Við ólumst upp í stórum systkina-
hópi á Freyjugötu lOa. Húsnæðið
var ekki stórt, en þar var nóg pláss
fyrir alla, ömmu, afa, öll sjö systk-
inin, mömmu og pabba, svo ekki
sé talað um alla ættingjana utan
af landi, sem komu og gistu hjá
okkur. Oft var þröng á þingi og
mikill hávaði, en glaðværð og
ánægja er minningin frá þessum
tíma.
Bubba fór snemma að vinna og
vann nokkur ár hjá Kexverksmiðj-
unni Frón. Snemma hitti hún hann
Hákon sinn, þau voru 16 og 17
ára þegar það gerðist. Þau hófu
Svani Magnússyni
12. september 1959.
Hann starfaði
Iengst af hjá Stræt-
isvögnum Reykja-
víkur og Flugleið-
um (Flugfragt).
Hann lést 19.2.
1993. Börn þeirra
eru: 1) Helga, f.
16.7. 1959. Maður
hennar er Þór
Garðarsson bifvéla-
virki. Börn þeirra
eru Hákon Svanur
og Edda Karen. 2)
Hildur, f. 26.1.
1962. Maður hennar er Þorgeir
Guðmundsson stýrimaður.
Börn þeirra eru Svanhildur og
Brynjar Freyr. 3) Magnús, f.
29.J0. 1966.
Utför Svanhildar fer fram
frá Fossvogskirkju í dag og
hefst athöfnin klukkan 13.30.
búskap á Rauðalæknum og þar
fæddist Helga, svo bættist Hildur
við, voru þau þá flutt á Freyjugöt-
una. Á þessum tíma var mikill
samgangur á milli efstu og neðstu
hæðarinnar, en gott var að koma
við á miðhæðinni því alltaf tóku
amman og afinn við litlu öngunum
sínum með opnum örmum. Á þess-
um tíma ólust börn okkar upp sam-
an. Við Elli fluttum frá Freyjugöt-
unni 1962, en samgangur okkar
systra minnkaði ekkert við það.
Frá árinu 1977 var heimili þeirra
í Stífluseli 6.
Maggi fæddist 1966 og var mik-
il gleði þegar lítill snáði kom í heim-
inn.
Bubba og Hákon voru einstak-
lega samrýnd hjón sem gott var
að heimsækja og vera með. Þau
ferðuðust mikið innanlands á þess-
um árum og man ég sérstaklega
eftir ferðalagi sem við fórum saman
í júlí 1957 með okkar heittelskuðu
um Norður- og Austurland. Á þessu
ferðalagi gerðust allir þeir ótrúleg-
ustu hlutir sem hugsast gat hjá
þeim og reyndi það mikið á þolin-
mæði Hákonar en aldrei lét hann
það bitna á okkur. Eitt atvik verð
ég að minnast á. Við vorum að
fara yfir Reykjaheiðina þegar hlið-
arrúðan á bílnum þeirra brotnaði,
þeim megin sem Bubba sat. Á þeim
árum var ekki til plast eða annað
til að setja í opið. Þegar komið var
til Húsavíkur og þau Bubba og
Hákon stigu út úr bílnum sást ekki
í þau fyrir moldryki. Mikið og oft
hefur verið hlegið að þessu atviki
og öðrum álíka sem komu fyrir í
þessari ferð.
Eins kemur í huga minn ferð sem
farin var til Miami og var það fyrsta
utanlandsferð þeirra. Með í þeirri
ferð voru Maggi og Elli yngri.
Gaman var að fylgjast með þeim
og sjá undrunina yfir öllu sem fyr-
ir augu bar, átti Hákon ekki til
nógu sterk lýsingarorð yfir hrað-
brautirnar þar.
Ekki gleymum við ferðinni sem
við fórum saman til Lúxemborgar
í september 1992. Við flengdumst
um allt, fórum t.d. til Parísar. Þar
gerðum við allt sem okkur langaði
til, borðuðum uppi í Eiffelturninum,
skoðuðum söfn og kirkjur. Þaðan
fórum við til Þýskalands og var
allt gert sem hugurinn girntist.
Þessi ferð er okkur Ella alveg
ógleymanleg. En viku eftir að við
komum heim brá fyrir skugga,
Hákon fór að finna fyrir lasleika,
sem enginn hélt þá að væri alvar-
legur, en annað kom í ljós. Þremur
mánuðum síðar var hann allur. Var
þetta gífurlega mikið áfall fyrir
Bubbu mína, því hún hafði þá ver-
ið búin að glíma við sinn illvíga
sjúkdóm í fimm ár.
Þau þrjú ár sem liðin eru frá því
að Hákon lést hafa verið henni
mjög erfið, en hennar einstaka
skapgerð og æðruleysi yfir öllu sem
yfir hana dundi er alveg sérstakt.
I hennar huga var ekki til það
hugtak að gefast upp á hverju sem
gekk.
Á sl. þremur árum hef ég verið
svo lánsöm að hafa haft tækifæri
til að vera meira með henni en
áður. Hún var aufúsugestur á okk-
ar heimili og margar eru þær
stundirnar sem við þrjú kveiktum
upp i arninum, spiluðum Pavarotti,
lágum sitt í hverjum sófanum og
hlustuðum. Fyrir tveimur árum
voru gerðar breytingar hér heima
og var Bubba skipuð yfirverkstjóri
og eftirlitsmaður. Fyrir rúmri viku
þegar ég heimsótti hana fárveika
upp á Landspítala fórum við að
tala um þetta tímabil og minnt-
umst á það þegar við sátum í öllu
draslinu, kveiktum upp í arninum
og á kertum, bjuggum til pláss svo
hægt væri að borða við arineldinn.
Þá sagði hún: „Guðný mín, eftir
áramótin, þegar ég verð búin að
ná mér, þá kem ég í hornið mitt,
því ég á eftir að taka út verkið,
þið eruð ekki búin að setja mig af
því, er það?“
Hún átti líka á þessu tímabili
mjög góðar stundir úti í Maryland
hjá henni Öddu systur okkar. Þar
naut hún sín vel innan um sitt fólk.
I júní sl. var ég svo lánsöm að
fá hana með mér til Lúxemborgar.
Áttum við þar saman Ijóra yndis-
lega daga sem verða mér perlur í
minningunni um mína elskulegu
systur.
Bubbu var annt um alla sína
nánustu, fylgdist með öllum, börn-
um mínum, tengdabömum og
barnabörnum. Hún var þeim mjög
góð frænka. Þakka þau henni alla
þá hlýju og umhyggju sem hún
sýndi þeim.
í veikind hennar hafa börnin
hennar stutt hana og styrkt og litlu
barnabörnin, þau Svanhildur, Há-
kon, Brynjar og Edda, voru henni
miklir dýrgripir, og var tilhlökkun
hennar mikil að fá að sjá þau í
jólagjöfunum sem hún færði þeim
á jólunum, en því miður entist henni
ekki aldur til þess.
Elsku Helga, Hildur og Maggi.
Ég veit að missir ykkar og söknuð-
ur er mikill, en minningin um góða,
elskulega og fórnfúsa móður,
tengdamóður og ömmu verður ykk-
ur öllum dýrmætt veganesti í fram-
tíðinni. Við biðjum góðan guð að
styrkja ykkur og styðja í ykkar
miklu sorg.
Sérstakar þakkir vil ég flytja
Sigurði Árnasyni lækni, starfsfólki
deildar 11E, gjörgæsludeildar
Landspítalans og Heimahlynningar
Krabbameinsfélagsins. Ég veit að
hún sendir þeim öllum sínar inni-
legustu þakkir fyrir einstaka alúð,
hlýju og elskulegheit í veikindum
sínum. Guð blessi ykkur öll.
Elsku Bubba, við vitum að nú
ert þú laus við allar þjáningarnar
og Hákon hefur tekið á móti þér
opnum örmum.
Við Elli þökkum þér fyrir allar
góðu stundirnar sem við áttum
saman og á ókomnum árum eigum
við eftir að ylja okkur við dýrmæt-
ar minningar um okkar ógleyman-
legu samverustundir.
Guðný.
Svanhildur Guðbjörg Sigurðar-
dóttir, eða hún Bubba, eins og við
ættingjarnir kölluðum hana, hefði
orðið 58 ára 17. febrúar næstkom-
andi. Hún og Hákon voru ekki
gömul þegar kynni þeirra hófust
og það voru eflaust margir þá sem
töldu að það samband myndi ekki
endast lengi, en það fór nú á annan
veg. Þau voru aldrei rík af efnisleg-
um auði, en þau voru rík af þeim
auðæfum sem skipta okkur mestu,
hjartahlýju og umhyggju fyrir öðr-
um. Það kom vel fram þegar for-
eldrar okkar þurftu á aðstoð að
halda, ekki síst þegar faðir okkar
var orðinn einn.
Fyrir átta árum fékk Bubba
þann sjúkdóm sem nú leiddi hana
til dauða. Um tíma leit út fyrir að
hún hefði yfirunnið hann eða bar
sjúkdóminn að minnsta kosti svo
vel að ekki var annað séð en að
hún gengi heil til skógar.
Bubba og Hákon voru búin að
koma sér vel fyrir. Barnabörnin
voru farin að koma og af þeim
höfðu þau mikið yndi. Þau nutu
þess að ferðast saman og lífið var
þeim mjög gjöfult. En þá kom reið-
arslagið. Hákon veiktist skyndilega
fyrir þremur árum og að nokkrum
mánuðum liðnum var hann látinn.
Hún Bubba systir var aldrei há í
loftinu og sagði stundum sjálf að
hún væri stutt í báða enda, en það
var aldrei neitt smátt í því sem hún
gerði. Það sýndi hún vel á meðan
Hákon barðist fyrir lífi sínu, þá vék
SVANHILDUR
GUÐBJÖRG
SIG URÐARDÓTTIR
o
ÓLAFUR
PÁLSSON
+ Ólafur fæddist
á Litlu-Heiði í
Mýrdal 3. júlí 1899
og ólst þar upp.
Hann lést 3. janúar
síðastliðinn. For-
eldrar hans voru
Páll Ólafsson,
bóndi á Litlu-Heiði,
f. 5. maí 1862, d.
16. júní 1945, og
kona hans, Guðrún
Brynjólfsdóttir,
húsfreyja og ljós-
móðir, f. 5. júní
1860, d. 13. ágúst
1935. Börn þeirra
voru átta auk Ólafs: Sigurlaug,
f. 9.4. 1896, d. 29.9. 1939, Þor-
gerður, f. 10.12. 1897, d. 28.8.
1933, Brynhildur, f. 5.1. 1901,
d. 20.4. 1992, Kjartan, f. 3.6.
1902, d. 13.4. 1921, Jón, f. 10.4.
1904, Matthildur, f. 8.11. 1905,
d. 23.2. 1945, Katrín, f. 10.1.
1907, d. 10.4. 1982, og Sigrún
f. 5.2. 1909. Uppeldisbræður
systkinanna voru
tveir: Jónatan Jóna-
tansson, f. 30.4.1894,
d. 7.7. 1987, og Páll
Pálsson, f. 11.3.1902,
d. 13.6. 1978.
Ólafur kvæntist
2.6. 1927 Jóhönnu
Jónsdóttur kennara,
f. 8.7. 1900, d. 2.6.
1931. Hún var dóttir
Jóns Jakobssonar,
bónda á Eyri í Seyð-
isfirði við Djúp, og
konu hans, Kristjönu
Hinriku Kristjáns-
dóttur húsfreyju.
Sonur Ólafs og Jóhönnu er Jón,
f. 30.1. 1929, bankamaður í
Reykjavík. Ólafur kvæntist 2.6.
1934 seinni konu sinni, Steinunni
Ögmundsdóttur hjúkrunarkonu
f. 14.8. 1901, d. 2.10. 1989. Hún
var dóttir Ögmundar Gíslasonar,
bónda í Laugarási í Biskups-
tungum, og Helgu Einarsdóttur
húsfreyju. Dætur Ólafs og Stein-
„MIG LANGAR að biðja ykkur að
bera kveðju mína í dalinn,“ sagði
hann Ólafur móðurbróðir minn við
brúðhjón sem höfðu beðið hann að
leyfa sér að dvelja brúðkaupsnótt-
ina í sumarbústað hans í Heiðar-
dal. Var það leyfi veitt fúsléga og
af höfðingsskap. En þannig var
hann Ólafur. Hann var höfðingi.
Það sópaði af þessum gamla manni
hvar sem hann fór. En jafnframt
hafði hann til að bera þá glaðværð
og hlýju, sem gerði að fólki þótti
ljúft að fá að vera í návist hans.
„Það er ekki víst að ég fái nokkru
sinni að sjá dalinn aftur,“ hélt hann
áfram, í samtali við brúðhjónin sem
höfðu beðið um næturgreiðann í
bústaðnum hans. „Ég er orðinn svo
gamall,“ bætti hann við, „ég fer
ekkert af sjálfsdáðum. Stelpurnar,
dætur mínar, fara bara með mig.
Haldið þið að þær hafi ekki farið
með mig á Snæfellsjökul í fyrra-
sumar. Það var mikil upplifun.
Þarna stóð ég á jökulbungunni þar
sem hæst bar, á blánkuskóm. Ein-
hver hafði orð á því, að það væri
unnar eru Jóhanna, f. 28.10.
1934, húsmóðir í Reykjavík,
gift Sigfúsi Thorarensen tann-
lækni, og eiga fjögur börn,
Helga, Ólaf, Jónínu og Stein-
unni Thorarensen; Helga, f.
4.6. 1937, forstöðumaður
Blindrabókasafns Islands, gift
Hilmari Skarphéðinssyni verk-
fræðingi, og á hún eina dóttur,
Steinunni Stefánsdóttur. Heim-
ili Ólafs og Steinunnar stóð í
Drápuhlíð 24 í Reykjavík í rúm-
lega 40 ár. 1987 fluttu þau að
Hrafnistu í Reykjavík.
Ólafur lauk kennaraprófi frá
KÍ 1921 og sveinsprófi í
múraraiðn 1932. Hann var
skólastjóri í Deildarár- og
Reynisskólahverfi í Vestur-
Skaftafellssýslu 1921-26,
stundaði múrverk í Reykjavík
1930-42 og varð síðan mælinga-
fulltrúi Múrarafélags Reykja-
víkur frá 1942-81, auk mæl-
ingastarfa fyrir önnur iðnfélög
um lengri eða skemmri tíma.
Ólafur var fyrsti mælingamað-
ur á uppmælingu iðnaðar-
manna hér á landi.
Útför Ólafs verður gerð frá
Áskirkiu í dag og hefst athöfn-
in kl. 13.30.
merkilegt að sjá svo gamlan mann
á spariskónum svo langt yfir
sjávarmáli. Ég sagði manninum að
það væri ekkert merkilegt. Það sem
væri merkilegast, væri þessi ótrú-
lega heppni, sem sumt gamalt fólk
hefði á þessu landi. Fólk sem ætti
börn sem teldu það ekki eftir sér
að leyfa öldruðum foreldrum sínum
að upplifa ævintýri lífsins í sinni
fylgd. Ég veit aldrei," sagði Óli,
„hvað þeim dettur í hug að gera
næst. Helgu dóttur minni þótti það
sjálfsagt mál að ég ætti með þeim
hjónum Hilmari og henni sumarfrí
í Danmörku. Fór ég einn í flugvél
þar út, til móts við þau. Var Helga
búin að gera ráðstafanir til að ég
yrði sóttur út í vélina með hjóla-
stól, svo ég gæti trillað fyrirhafnar-
laust úr flugvélinni inn í kóngsins
Kaupinhafn. Var það hin reffileg-
asta kona í einkennisbúningi sem
kom með stólinn inn í flugvélina.
Þar vatt hún sér að mér og spurði
á dönsku: „Eruð þér blindur?" „Nei,
nei,“ svaraði ég. „Ég er ekki blind-
ur, bara gamall.“ Og þetta svar
virtist nægja fyrir frökenina til að
leyfa mér afnot af hjólastólnum,"
sagði Óli og skellihló.
Það virtist einkenna allt dagfar
þessa móðurbróður míns einhver
sátt og þakklæti til forsjónarinnar.
Samt hafði líf hans ekki eingöngu
verið neinn dans á rósum, frekar
en okkar flestra hér í heimi.
Ungur að árum hafði þessi fá-
tæki bóndasonur úr Heiðardalnum
brotist til náms í Kennaraskólan-
um. Lokið þar kennaraprófi með
miklum ágætum. Og gat nú snúið
sér að hugsjóninni, að fara aftur í
sveitina sína og kenna þar. Og
umfram allt að láta drauminn ræt-
ast. En það var að kenna Mýrdæl-
ingum að synda. Margir sóttu þar
sjóinn. En engin kennsla hafði ver-
ið þar í því sem okkur finnst nú
það sjálfsagðasta af öllu. Að sjó-
menn kunni skil á þeirri íþrótt sem
oft hefur orðið þeim lífsbjörg á
hættustund: Að synda.
Hann var búinn að finna stað
úti hjá Dyrhólaey, þar sem hann
áleit heppilegast að byrja sund-
kennsluna, og ekki skorti áhuga
sveitunganna á þessu framtaki. En
þá strandaði á einu. í þessari blóm-
legu sveit var ekki mikið um
munaðarvöru á bæjunum, svo ekki
voru til handklæði fyrir alla þessa
nemendur. Sundföt voru hégómi
sem auðvelt var að vera án við
kennslu í sundi. En handklæði fyr-
ir fólkið þegar það kæmi nötrandi
upp úr ísköldum sjónum! Ekki var
hægt að láta það vera nema ör-
skamma stund í sjónum, við að
fikra sig áfram við sundtökin, því
kuldinn var ægilegur.
Ég _ heyrði haft fyrir satt, að
hann Ólafur Pálsson frá Litlu-Heiði
hefði verið staðráðinn í því að láta
ekki handklæðisleysi sveitunga
sinna, hindra sig í að koma hugsjón
sinni í framkvæmd. Hann skrifaði
fyrirtæki í Reykjavík, L.H. Muller,
og útskýrði vandann. Verslunar-
stjórinn í þeirri verslun lét sem
betur fer hrífast af hugsjón þessa
unga kennara. Því austur í Mýrdal
sendi verslun L.H. Mullers tuttugu
handklæði af bestu gerð með því
fororði að þau yrðu send aftur til
Reykjavíkur, þegar búið væri að
kenna Mýrdælingum að synda. Svo
vel þekkti ég hann Óla frænda
minn að ég veit að þessi ágæti
kaupmaður hefur fengið öll hand-
klæðin sín til baka skilvíslega. Og
mörg var sú móðirin og eiginkonan
sem átti eftir að þakka Ólafi
kennsluna, þar sem synir, eigin-
menn og feður höfðu bjargast úr
háska vegna þess eins að þeir voru
syndir.
Á þessum árum sem Ólafur var
við kennslu í Mýrdalnum notaði
hann sumarleyfið til að hjálpa föð-
ur sínum og systkinum í heyskapn-
um í Heiðardalnum. Kom alltaf
glampi í augu hans og hýrnaði svip-
ur þegar hann minntist þessara
ára. Og hægt var að sjá að þessi
ár höfðu verið mikil hamingjuár í
lífi hans.
Og birtuna skæru inn í þessi ár
hefur án efa ástin gefið sem gróður-
sett hafði verið í bijósti hans. „Hann
-b