Morgunblaðið - 09.01.1996, Blaðsíða 22

22 ÞRIÐJUDAGUR 9. JANÚAR 1996
MORGUNBLAÐIÐ
V
LISTIR
Listrænn
Gamlar hugmyndir,
nýjar aðferðir
Martial Sigrún Anita
Nardeau Hjálmtýsdóttir Nardeau
TÓNLEIKAR verða haldnir í Hjalla-
kirkju í kvöld kl. 20.30 þar sem
meðal annars verður frumflutt
messa eftir Martial Nardeau fyrir
einsöngvara, barnakór, blandaðan
kór og málmblásara en fram koma
Sigrún Hjálmtýsdóttir sópran, Anita
Nardeau mezzosópran, sem er systir
Martials og starfar í kór Radio
France, hljómskálakvintettinn,
Skólakór Kársness og Samkór Kópa-
vogs. Stjórnendur verða auk Mart-
ials, Þórunn Björnsdóttir og Stefán
Guðmundsson.
Fyrir hlé munu Hljómskálakvint-
ettinn og kórarnir tveir flytja verk
eftir Haendel, Scheidt, Nyberg og
Britten en eftir hlé flytja þau mess-
una ásamt einsöngvurunum tveimur.
Martial segir verkið vera samið í
sumar sem leið. „í stuttu máli mætti
lýsa verkinu sem svo að í því séu
gamlar hugmyndir útfærðar á nýjan
hátt, með nýjum aðferðum en fimm
málmblásturshljóðfæri má telja
nokkuð óvenjulega samsetningu
hljóðfæra."
Martial segir að síðasta ár hafi
verið eins konar jarðskjálftaár í tón-
listarheiminum. „Það hefur allt log-
að í illdeilum; Jón Leifs-deilan og
svo Langholtskirkjudeilan nú hafa
helst sett svip sinn á tónlistarlífið
hér þannig að mér þykir gaman að
geta komið fram með svolítið já-
kvætt innlegg."
Flytjendur verða alls um eitt
hundrað talsins og segir Martial að
það hafi verið sérlega góður starfs-
andi á æfingatímanum. „Sumir flytj-
endanna eru ekki vanir því að taka
þátt í frumflutningi verks en þetta
hefur gengið mjög vel enda hefur
andrúmsloftið verið mjög gott.“
gervi-
gómur
í NIKOLAJ-kirkju í Kaup-
mannahöfn stendur nú yfir
listsýningin Skoðanamyndun
1-3, þar sem fjallað er um
hvaðan svokölluð „góð“ list er
sprottin, hvorki meira né
minna. Að sögn skipuleggjand-
ans, Morton Lerhard, er ætlun-
in ekki að segja fólki hvað sé
góð list, heldur hvernig hún
verði til. Listsýningin er í
nokkrum hlutum og í þeim
fyrsta, sem hófst í síðustu viku,
eru til sýnis eftirlætisverk 19
manna sem tengjast list á ein-
hvern hátt; eru gagnrýnendur,
listamenn, listaverkasafnarar
eða listfræðingar. Á myndinni
getur að líta eitt eftirlætis-
verkanna á sýningunni, verkið
„Uppercut“ eftir Dennis
Oppenheim en það er gervi-
gómur úr tréplötum, plast-
froðu og listaverkabókum. Það
er í eigu listaverkasalans
Patriciu Asbæk.
Fyrirlestur
Hanne
Backhaus
HANNE Backhaus hönnuður
flytur fyrirlestur með skyggn-
um og myndbandi miðvikudag-
inn 10. janúar kl. 16.30 í Mynd-
lista- og handíðaskóla íslands,
Skipholti 1, 4. hæð (Barmahlíð).
Hanne er gestakennari í
textíl við Myndlista- og hand-
íðaskóla íslands og heldur nám-
skeið í mynsturgerð og textíl-
þrykki, en hún starfar við Dan-
marks Designskole.
Fyrirlesturinn fjallar um
hvernig vinna að þrykki, hönn-
un og kennslu spila saman í
starfi hennar, annars vegar
fyrir Danmarks Sesignskole og
einnig fyrir Bla Form, sem er
verslun rekin af sjö listakonum
sem vinna saman að hönnun
fatnaðar og skartgripa.
í hópnum eru listakonur sem
vinna að textílþrykki, ptjóni,
skartgripagerð, vefnaði og
tískuhönnun.
Hópurinn hefur rekið sam-
eignarfyrirtæki sitt í 14 ár og
tekið þátt í sýningum, bæði sem
hópur og sem einstaklingar.
Einar Már fær góða dóma
í Bókablaði Times
Hefur dómgreind
o g hugarflug
mikils rithöfundar
LOFSAMLEGUR
dómur birtist nýlega
um verðlaunabók Ein-
ars Más Guðmunds-
sonar, Engla alheims-
ins, í Times Literary
Supplement en í
enskri þýðingu Bern-
ards Scudder heitir
bókin, Angels of the
Universe. Gagnrýn-
andi blaðsins, Paul
Binding, segir að Ein-
ar Már sé kannski einn
virtasti íslenski rithöf-
undur af sinni kynslóð.
„Einar Már er talinn
hafa frelsað alvarlegri
bókmenntir í landi
sínu undan þeirri ofuráherslu á
fortíðina sem þær hafa helst ein-
kennst af,“ segir Binding. „Áhrif
sín og innblástur sækir hann meira
í popp- og pönkgoð samtimans en
í hetjur fornsagnanna; Páll í Engl-
um alheimsins er þannig undir
meiri áhrifum frá Bítlunum, Frank
Zappa og Bowie en Njáli og Agli.“
I dómnum ræðir Binding umþað
hvernig líf Páls í skugga geðveik-
innar kallast á við veru Islands í
NATO en Páll er fæddur sama dag
og þjóðin gekk í hernaðarbanda-
lagið, „þegar þjóðin varð allt í einu
eins og smækkuð mynd af geðsjúk-
um manni, vitfirrtur
og klofinn í tvennt“,
og sviptir sig lífi
skömmu eftir að kalda
stríðinu lýkur. Binding
segir að minni rithöf-
undur hefði notað
þessa hliðstæðu til að
hamra á gagnrýni um
íslenska menningu og
sálsýki, „en Einar Már
lætur sér nægja að
draga upp myndlíking-
ar en útskýrir ekki.
Spumingin sem skáld-
sagan vekur er sú
hvernig við getum
sætt okkur við samfé-
lagið, eða tilveruna
yfirleitt, þegar menn lifa í þvílíkri
sálarkvöl sem Páll.
Einar Már hefur bæði innsæi
og stílgáfu (sem kerpst vel til skila
í fallegri þýðingu Bernards Scudd-
er) til að fást við spurningar af
þessu tagi. Þar sem Páll lýsir dauða
sínum sýnir Einar Már að hann
býr bæði yfir dómgreind og djörfu
hugarflugi mikils rithöfundar.
Englár alheimsins hlaut bók-
menntaverðlaun Norðurlandaráðs
árið 1995. Vonandi ratar hún til
vandfýsnari lesenda á Bretlandi
því hún á það svo sannarlega skil-
ið.“
Einar Már
Gðmundsson
IE(B{M(S(sítM leysir vandann
fíeflectix er 8 mm þykk endurgeislandi einangrun í rúllum.
7 lög en 2 ytri alúminíum-lög endurgeisla hitann.
Breiddir; 61 og 122 mm. Rúllulengdir: 15, 38 og 76m.
háaloft, bak við ofna, í fjós, hesthús, á rör, á veggi,
tjaldbotna, sessur, svefnpoka o.m.fl.
Skæri, heftibyssa og límband einu verklærin.
BVGGIHGAVÖRUVERSLUN
P. ÞORGRIMSSON & GO
AHtmf tll t lmg*r
ARMULA 29 - REYKJAVIK - SIMI553-8640
KYIKMYNDIR
Iláskólabíó
PRESTUR (Priest) ★★★'/!
Leikstjóri Antonia Bird. Handrits-
höfundur Jimmy McGovem. Tónlist
Fred Tammes. Aðalleikendur Linus
Roache, Tom Wikinson, Robert
Carlyle, Cathy Tyson, James Ellis,
Christine Tremarco, Robert Pugh.
Bresk. BBC/Polygram 1994.
ÞESSI gagnrýna en þó örlítið
gamansama mynd tekur skynsam-
lega á hinum margvíslegustu hliðum
mannlífsins í áhrifamikilli frásögn
af kennimönnum og söfnuði í fá-
tækri sókn kaþólskra í Liverpool.
Hinn nýráðni faðir Greg (Linus Roac-
he) er algjör andstaða miðaldra
klerksins sem fyrir er í sókninni, hins
vinstrisinnaða, fijálslynda föður
Matthew (Tom Wilkinson), sem held-
ur stólræður er minna Greg á fram-
boðsfundi hjá Verkamannaflokknum,
og býr í synd með Mary Kerrigan
Guðsótti og góðir siðir
(Cathy Tyson), ráðskonu
sinni. Augu Gregs, boð-
andi guðsótta , og góða
siði, eiga fljótlega eftir
að opnast fyrir eigin
brestum og vangetu.
Hann viðurkennir sam-
kynhneigð sína með því
að eiga mök við mann
sem hann hrífst af á
hommabúlu. Lisa (Christ-
ine Tremarco), ung
stúlka, skriftabam hans,
biður hann ásjár þar sem
hún er kynferðislega mis-
notuð af föður sínum.
LINUS Roache í
hlutverki sínu.
Klerkurinn ungi er hjálparvana og
getur lítið að gert, múlbundinn kirkj-
unnar lögum. í lokin grillir þó í heið-
skíran himin.
Það þarf gott handrit til að koma
trúverðuglega til skila öllum þeim
ytri og innri átökum sem einkenna
Prestinn, og það er sannarlega fyrir
hendi. Fjallað hispurs-
laust, í anda bresks ný-
raunsæis, um tilvistar-
kreppu kaþólsku kirkj-
unnar, vanmátt þjóna
hennar, sem bundnir eru
skírlífseið og þagnarheiti
skriftaklefans. Myndin
virkar sjálfsagt öðru vísi
á kaþólska, en í augum
flestra mótmælenda orka
þessar reglur tvímælis.
Kirkjufeður fá á baukinn
fyrir veraldlegan hroka
og hræsni, þá er komið á
raunsæjan hátt inn á
markmið og leiðir ólíkra skoðana inn-
an kirkjunnar, sem holdiklæðast í
prestunum ólíku. Hæst rís gagnrýnin
í sifjaspellsþættinum, sem er í alla
staði sérstaklega vel unninn, kvöl
stúlkunnar, djöfulskapur föðurins,
örvænting getulauss skriftaföðurins.
Ástamál kaþólsks prests, og það sam-