Morgunblaðið - 09.01.1996, Blaðsíða 18

18 ÞRIÐJUDAGUR 9. JANÚAR 1996
MORGUNBLAÐIÐ
ÚRVERINU
FRÉTTIR: EVRÓPA
Morgunblaðið/HG
RÚNAR Jónsson ræðir málin við Árna Sæmundsson í messanum á Ottó Wathne í síðustu viku.
Rúnar er nú að störfum um borð í togaranum.
Hafna eftirliti Fiskistofu
á Flæmska hattinum
Eftirlitsmenn um borð í tveimur rækjuveiðiskipum -
útgerðir þriggja neita að taka við þeim
TVEIR eftirlitsmenn frá Fiskistofu
eru nti um borð í íslenzkum skipum
á Flæmska hattinum. Árelíus Þórð-
arson er urn borð í Kletti SU og
Rúnar Jónsson um borð í Ottó Wat-
hne NS. Þrír eftirlitsmenn eru hins
vegar um borð í kanadísku
strandgæzluskipi á miðunum og var
ætlunin að þeir færu um borð í skip-
in Dalborgu EA og Kan og Erik frá
Bíldudal. Útgerðir þeirra háfa hins
vegar neitað að taka þá um borð.
Deilt er bæði um þörf þessa eftirlits
og hverjum beri að standa straum
af kostnaði við það.
Guðmundur Karlsson, forstöðu-
maður veiðaeftirlits Fiskistofu, segir
Fiskistofu fara að tilmælum sjáv-
arútvegsráðuneytisins, þegar hún
sendir mennina um borð í íslenzku
skipin á Flæmska hattinum. Hann
segir, að samkvæmt nýútgefinni
reglugerð, beri útgerðum þeirra
skipa, sem fá eftirlitsmenn um borð,
að greiða fyrir fæði þeirra og sjá
þeim fyrir aðstöðu um borð. Að öðru
leyti greiði íslenzka ríkið kostnaðinn.
Hann segir að eftirlitsmennirnir á
Flæmska hattinum séu á sömu kjör-
um og veiðaeftirlitsmenn hér við
land. Þeir séu á föstu kaupi sam-
kvæmt ákveðnum launaflokki ríkis-
starfsmanna og fái fasta yfirvinnu
meðan þeir eru úti á sjó. Að auki
leggist svo ferðakostnaður við eftir-
litið þarna vestur frá.
Guðmundur segist ekki hafa ná-
kvæmlega hver kostnaður við þetta
eftirlit sé, en þegar Fiskistofa krefur
útgerðir um gjald vegna eftirlits-
manna, er miðað við kostnað upp á
10.000 krónur á dag. Hér við land
eru það útgerðir fullvinnsluskipa og
erlendra skipa, sem þurfa að greiða
þennan kostnað.
Að öðru leyti segir Guðmundur
að málið sé í biðstöðu. Ekki hafi
reynt á það hvort tekið verði við
eftirlitsmönnunum um borð í skipin
þijú, enda sé ekkert veður til þess
á miðunum að fara á milli skipa.
„Engin formleg ósk um
eftirlitsmann um borð“
„ÞAÐ hefur ekki verið haft samband
við mig með formlegum hætti um
að hafa eftirlitsmenn um borð,“ seg-
ir Snorri Snorrason, sem gerir út
Dalborgina á Flæmingjagrunni. „Ég
heyrði í fyrsta skipti af því í útvarp-
inu að eftirlitsmenn væru á leiðinni
á kanadísku strandgæsluskipi."
Að hans sögn hafði lögfræðingur
sjávarútvegsráðuneytisins samband
við hann daginn fyrir Þorlák og sagði
honum að eftirlitsmenn sem yrðu
um borð yrðu honum alveg að kostn-
aðarlausu: „Ég sá svo reglugerðina
3. janúar þar sem kom fram að við
ættum að sjá þeim fyrir fríu fæði
og starfsaðstöðu.“ Hann segist hafa
sent bréf til að mótmæla þessum
vinnubrögðum, enda efaðist hann
um að þau stæðust lög.
Fá að vera um borð á kostnað
íslenska ríkisins
Snorri segir að í reglugerðinni
komi fram að skipstjórnarmenn séu
skyldugir til að sjá eftirlitsmönnum
fyrir fríu fæði, starfsaðstöðu, afnot-
um af fjarskiptatækjum, staðsetn-
ingartækjum, kortum og skjölum
skipsins og að þeir megi skrifa inn
á þau athugasemdir.
„Hvorki ég né nokkur annar hefur
hugmynd um hvað átt er við með
þessu," segir Snorri.„Það hefur ekk-
ert verið talað við okkur. Ef formleg
ósk kæmi um það að eftirlitsmenn
fengju að vera þarna á kostnað ís-
lenska ríkisins væri ekkert því til
fyrirstöðu."
Snorri segir að ekki hafi heldur
verið haft samband við Kan eða
Erik með formlegum hætti: „Við
höfum ekki fengið neina staðfest-
ingu á því hveijir það séu sem um
ræðir, hvað þeir heita eða hvort þeir
hafí tryggingu. Það þarf að lögskrá
þessa menn og staðfesta við lög-
skráningu að þeir séu trvggðir."
Hann segir að útgerðarmennirnir
sem standi á bak við Erik, Kan og
Dalborgina hafi sent skipstjórnar-
mönnum sínum tilkynningu og óskað
eftir því að hún yrði lesin fyrir skip-
stjóra strandgæsluskipsins. „Þar
segir að við höfum ekkert við NAFO-
eftirlitið að athuga. Hins vegar tök-
um við ekki við eftirlitsmönnum
Fiskistofu," segir Snorri.
Heimskulegt og
tilgangslaust eftirlit
„Það er verið að koma á okkur
kostnaði sem við teljum okkur ekki
eiga að bera. Þama er stefnt að
heimskulegu og tilgangslausu eftir-
liti þar sem fjármunum er illa varið.
Mér sýnist af því að lesa blöðin að
þörf sé fyrir þessa fjármuni víða
annarsstaðar."
Snorri segir að þetta sé draugur
sem hafí vaknað upp út af slag ESB
við Kanadamenn í vor út af grálúðu-
veiðum: „Kanadamenn íengu.þetta
samþykkt í NAFO með því fororði
að þeir ætluðu að senda sína menn
og sjá um að greiða þetta eftirlit.
22. desember barst svo bréf í ráðu-
neytið frá Kanadastjórn þar sem því
var alfarið hafnað.
Snorri segir að þar hafí komið
fram að þetta væri byggt á misskiln-
ingi og hefði aldrei staðið til.
Kanadamenn hefðu aðeins ætlað að
greiða eftirlit fyrir fátækar þjóðir,
t.d. baltnesku ríkin.
Einnig hafí komið fram að þeir
gætu ekki greitt þetta þar sem ís-
lendingar hefðu mótmælt sóknar-
stýringu. Færeyingar hefðu engu að
síður fengið samskonar bréf þótt
þeir hefðu ekki mótmælt sóknarstýr-
ingunni. „Ég er hræddur um að
Kanadamenn hafí áttað sig á því að
þetta væri dýrt spaug og tilgangs-
laust,“ segir Snorri.
Reglugerðin ekki komin í gildi
Snorri segir að það hafí komið í
ljós á stofnfundi félags úthafsút-
gerða um helgina að eftirlitsmenn
hafí verið sendir um borð í Klett SU
og Otto Wathne NS á þeim forsend-
um að það væri algjörlega á kostnað
Fiskistofu. „Það stóðst síðan ekki
samkvæmt reglugerðinni. Útgerðar-
menn þessara togara áskilja sér rétt
til að krefja Fiskistofu um kostnað
og óska eftir því í bréfi til sjávarút-
vegsráðherra að mennirnir verði
fjarlægðir úr skipunum sem fyrst.“
Snorri segir að reglugerðin hafi
verið gefín út 28. desember. Hann
hafí svo fengið upplýsingar um það
í fyrradag að hún væri ekki komin
út í stjórnartíðindum og þar af leið-
andi ekki búin að taka gildi. „Eftir-
litsmennirnir eru því úti á skipunum
á röngum forsendum,“ segir hann.
„Ég hef áður orðið var við það
að ráðuneytið leggi áherslu á að
hlutir séu kynntir með formlegum
hætti og það hlýtur að gilda á báða
vegu. Að mínu mati eru vinnubrögð
sjávarútvegsráðuneytisins í þessu
máli út úr kú.“
Forseti Ítalíu á fundi með
framkvæmdastjórninni
Forysta ESB í
góðum höndum
Róm. Reuter.
OSCAR Luigi Scalf-
aro, forseti Ítalíu,
reyndi á sunnudag að
fullvissa fram-
kvæmdastjóm Evrópu-
sambandsins um að
þrátt fyrir óvissu í inn-
anlandsstjórnmálum
væri forysta ráðherra-
ráðs ESB í öruggum
höndum hjá ríkisstjórn
Ítalíu.
Framkvæmda-
stjómin, undir forystu
Jacques Santer, kom
til Rómar á sunnudag
til skrafs og ráðagerða
við ítalska ráðamenn.
Á kvöldverðarfundi
með framkvæmda-
stjórnarmönnum sagði
Scalfari forseti að ítal-
ía reyndi ekki að fela
erfiðleika sína — þeir
sæjust bæði og heyrð-
ust. „En hefð okkar
fyrir hollustu við Evr-
ópu er sterkari og hún
veitir raunverulega
tryggingu fyrir því að
við munum komast yfir
núverandi erfíðleika,"
sagði forsetinn.
Hann sagði „við-
kvæmt" tímabil fram-
undan hjá ESB, en lof-
aði því að Ítalía myndi
stýra sambandinu í gegn um það
með „trúmennsku, fórnarlund og
skyldurækni við þjónustuhlutverk
sitt.“
Susanna Agnelli, ut-
anríkisráðherra Ítalíu,
tók í sama streng og
forsetinn í blaðaviðtali,
sem birtist um helgina.
„Félagar okkar [í Evr-
ópusambandinu] vilja
umfram allt að þróun
mála á Ítalíu sé skýr
og fyrirsjáanleg,"
sagði Agnelli. „Við
erum hins vegar ófyrir-
sjáanleg. Hugsanlega
munum við jafnvel ger-
ast sek um það allra
versta — að boða til
kosninga á miðju for-
mennskutímabili ítal-
íu.“
Agnelli bætti hins
vegar við að þótt svo
færi, væri það enginn
heimsendir, ekki held-
ur þótt hún hyrfi úr
utanríkisráðuneytinu.
„Formennskan hefur
verið vel undirbúin. Við
höfum góða embættis-
menn í Róm og Bruss-
el. Allt mun ganga eft-
ir áætlun.“
Framtíð Lambertos
Dini forsætisráðherra,
sem hefur boðizt til að
segja af sér, mun vænt-
anlega ráðast á ítalska
þinginu í vikunni. Dini
átti fund með Jacques Santer í
gær. Á sama tíma funduðu ráðherr-
ar ríkisstjórnar hans með fram-
kvæmdastjórnarmönnum.
Bretar illa að sér um
Evrópusambandið
London. Reuter.
MEIRIHLUTI Breta er illa að sér
um Evrópusambandið, sam-
kvæmt niðurstöðum skoðana-
könnunar, sem gerðar voru opin-
berar í gær.
í könnuninni, sem Gallup-fyr-
irtækið gerði fyrir brezku Evr-
ópuhreyfinguna, sögðust 56%
svarenda vera illa eða mjög illa
að sér um starfsemi Evrópusam-
bandsins. Aðeins 8% sögðust vera
vel eða mjög vel að sér og af-
gangurinn sagðist vera þarna á
milli.
Evrópuhreyfingin birti niður-
stöður könnunarinnar um leið og
hún hleypti af stokkunum nýrri
herferð til að auka fylgi Breta
við aðildina að Evrópusamband-
inu. „Bretar eru ekki á móti
Evrópusambandinu. Þeir vita
einfaldlega ekki um hvað það
snýst,“ sagði Giles Radice, for-
maður hreyfingarinnar og þing-
maður Verkamannaflokksins.
Skiptar skoðanir um EMU
í niðurstöðum könnunarinnar
kom jafnframt fram að mjög
skiptar skoðanir eru á því hvort
Bretland eigi að taka þátt í Efna-
hags- og myntbandalagi Evrópu
(EMU) eða nota rétt sinn til að
standa utan þess. Um fjórðungur
(24%) sagðist telja að hafna ætti
upptöku sameiginlega Evrópu-
gjaldmiðilsins. Annar fjórðung-
ur (23%) sagði að Bretland ætti
ekki að vera í þeim hópi, sem
fyrst tekur upp myntina árið
1999, en ætti að halda opnum
möguleikanum á að bætast í
hópinn síðar. Fjórðungur (25%)
taldi hins vegar að halda ætti
opnum þeim möguleika að taka
upp Evrópugjaldmiðilinn á
næstu fimm árum. Loks töldu
13% að Bretar ættu að stefna
að því að verða stofnaðilar EMU.
Santer bjartsýnn á
EMU-aðild Belgíu
Brussel. Róm. Reuter.
JACQUES Santer, forseti fram-
kvæmdastjórnar Evrópusambands-
ins, segist bjartsýnn á að Belgía
geti orðið í hópi stofnríkja Efna-
hags- og myntbandalags Evrópu
(EMU) og tekið upp sameiginlegu
Evrópumyntina árið 1999.
Forsetinn lét þessi orð falla í
viðtali við RTCrsjónvarpsstöðina í
Belgíu. Hann vitnaði í nýjar tölur
um ástand ríkisfjármála, sem belg-
íska stjórnin hefur birt.
Herman van Rompuy, fjármála-
ráðherra Belgíu, sagði í síðustu
viku að ríkisstjórninni hefði orðið
verulega ágengt í baráttunni við
fjárlagahallann og byggist við að
uppfylla skilyrði fyrir þátttöku í
EMÚ að tveimur árum liðnum, þ.e.
um það leyti sem ESB tekur
ákvörðun um það hvaða ríki verða
með.
Santer sagði í viðtalinu að hann
byggist við að sjö til níu ríki ESB
myndu uppfylla skilyrðin í ársbyijun
1998. Hann nefndi ekki hin ríkin.