Morgunblaðið - 16.03.1996, Blaðsíða 47

MORGUNBLAÐIÐ
MINIVIIIMGAR
IjAUGARDAGUR 16. MARZ 1996 47
JOHANNA ALBERTSDOTTIR
MAGNÚS BJÖRNSSON
+ Jóhanna Guð-
björg Alberts-
dóttir fæddist á
Vindheimum í
Skagafirði 11.
mars 1897. Hún
andaðist á Héraðs-
sjúkrahúsinu á
Blönduósi 3. mars
síðastliðinn og fór
útför hennar fram
frá Höskuldsstaða-
kirkju 9. mars.
Magnús Björnsson,
bóndi og fræði-
maður, fæddist á
Syðra-Hóli í Vind-
hælishreppi 30. júlí 1889. Hann
lést 20. júlí 1963. Jóhanna og
Magnús gengu í hjónaband 12.
júní 1917 og bjuggu allan sinn
búskap á Syðra-Hóli eða í 46
ár. Þau eignuðust sex börn.
Á sólbjörtum sumardegi í júní
1950 erum við Sveinbjörn heitinn
Magnússon á göngu í hlíðinni sunn-
an við Syðra-Hól og höfðum verið
að skoða tijálund þeirra hjóna Jó-
hönnu Albertsdóttur og Magnúsar
Björnssonar, foreldra Atla, eins og
Sveinbjörn var alltaf kallaður. Jó-
hanna var mikil garðyrkjukona,
með græna fingur, hún ræktaði
matjurtir, ttjágróður og blóm,
dyggilega studd af bónda sínum.
Þegar við Atli komum heim að
bænum á hólnum, námum við stað-
ar og litum yfir sveitina, Húnafló-
ann og Strandafjöllin, flóinn logn-
kyrr, allt baðað í sólskini, stórkost-
legt og fagurt.
Hér höfðu hjónin byggt við
gamla torfbæinn að mestu úr
timbri. Þetta var fyrsta ferð mín
að Syðra-Hóli, en við Atli höfðum
kynnst í skóla á Akureyri og vorum
nú gagnfræðingar. Var mér nú
boðið til stofu og sest að kaffi-
borði. Þessi fyrstu kynni mín af
þessum heiðurshjónum voru lögð
þarna yfir kaffinu og sú hlýja og
notalegheit sem frá þeim stafaði
varð að vináttu sem entist meðan
bæði lifðu.
í dag er Jóhanna kvödd og minn-
ingin um góða og litríka bóndakonu
mun lengi lifa, en sálin er komin
á æðra stig, þangað sem við öll
förum og kannski hittumst við þar,
við vitum aðeins að jarðvistinni og
lífsbaráttunni er lokið.
Jóhanna fæddist í Skagafirði, en
fluttist fjögurra ára með foreldrum
sínum, Hólmfríði og Albert, að
Neðstabæ í Norðurárdal. Þar ólst
hún upp á miklu myndarheimili og
þangað sótti Magnús þessa góðu
konu. Þau giftu sig 1917 og hófu
búskap á Syðra-Hóli og bjuggu þar
í 46 ár en þá tók Björn sonur þeirra
við búi og byggði nýtt hús neðan
við gamla bæinn. Sá móðir hans
um húsfreyjustörfin meðan heilsan
entist. Seinna giftist Björn Ingveldi
Hjaltadóttur og höfðu þau búið
svipaðan tíma og Magnús og Jó-
hanna, en eru nú flutt á Blönduós.
Magnús sonur þeirra er nú tekinn
við búskapnum og ég vona að
Syðri-Hóll megi áfram vera menn-
ingarstöð og höfuðból sveitarinnar.
Magnús Björnsson er löngu orð-
inn þjóðkunnur maður fyrir ritstörf
sín og fræðimennsku og fór hönd-
um listamannsins um efni sitt. Ein-
hvers staðar las ég umsögn um
stíl Magnúsar, að líkja megi við
tæran fjallalæk sem freyðir og klið-
ar í margbreytilegu umhverfi.
Jóhanna átti stóran þátt í að
gera Magnúsi mögulegt að sinna
störfum utan heimilis og var hún
þá bæði bóndinn og húsfreyjan.
Hún stóð þétt við bakið á bónda
sínum í lífsbaráttunni og fimm eru
börnin komin til fullorðinsára, allt
efnisfólk.
Sveitungar Magnúsar hafa reist
honum minnisvarða neðan við bæ-
inn og er það þakkarvert. Nú vildi
ég vera þátttakandi í að girða
svæðið og gróðursetja tré kringum
minnisvarðann um Magnús, ekkert
væri ljúfara í minningu Jóhönnu.
Mætti það vera minningarlundur
um þau hjónin, fyrir það sem þau
hafa unnið jörðinni og sveit sinni.
Ég votta öllum ættingjum og
vinum samúð okkar hjóna. Megi
minningin um þessi mætu hjón
lengi lifa.
Jóhann Indriðason.
Nú er hún amma mín blessunin
dáin. Hún hefði orðið 99 ára 11.
mars, það er hár aldur, ekk.i sist á
slíkum breytingatímum eins og hafa
verið síðan á síðustu árum nítjándu
aldar til okkar tíma, því segja má
að meiri breytingar hafi orðið á síð-
ustu sjötíu árum en sjö öldum þar
á undan. Það hlýtur því að hafa
þurft sterkar rætur og góðan stofn
til að njóta þessara áratuga, en það
hafði hún amma mín, hún hélt í
heiðri fornar dyggðir, og naut
þeirra framfara sem urðu með vél-
væðingu í landbúnaði og rafmagni
inn_ á heimilið.
Ég fór fyrst í sveit til ömmu og
afa á Syðra-Hóli þegar ég var fimm
ára. Fyrstu árin hjá þeim en síðan
hjá móðurbróður mínum Birni
Magnússyni þegar hann tók við
búinu. Ég varð að vísu aldrei var
við það því þau voru áfram á Syðra-
Hóli, í horninu hjá syni sínum, eins
og það er kallað. Hann var þá ógift-
ur svo amma sá eftir sem áður um
heimilið.
Amma mín var einstök kona, svo
vinnusöm að henni féll aldrei verk
úr hendi. Ég hef oft hugsað um það
síðan hvernig hún kom öllu því í
verk sem hún gerði. Fyrst þegar
ég man eftir var kolaeldavél og það
hlýtur að hafa verið sérstök list að
elda og baka í svoleiðis tækjum,
ekki bara hægt að stilla á 250 og
bíða eftir hringingu, heldur þurfti
að bæta akkúrat rétt á eldinn svo
ekki syði uppúr. Og þarna var nú
ekki bara eldað fyrir þijá, heldur
var margt í heimili og gestkvæmt,
sérstaklega á sumrin. Þarna
brenndi hún líka kaffibaunirnar í
stórum svörtum potti. Þetta hefði
því átt að vera nægilegt dagsverk,
en hún amma hafði nú margt annað
að gera.
Hún hafði mjög mikinn áhuga á
blómum og fyllti því alla glugga
af þeim og borð og hillur líka.
Ég man að afa fannst nóg um
pokablómið á skrifborðinu, það var
svo gróskumikið að hann rétt komst
með blað á borðshornið. Og með
einhveijum óskiljanlegum hætti
tókst henni að koma upp alveg ein-
stökum blómagarði sunnanvið
gamla bæinn. Þetta var sannkallað-
ur Edenslundur og allir sem komu
í heimsókn fengu að koma þangað
og njóta ilms og litadýrðar blóm-
anna og margir fóru þaðan ríkir
af afleggjurum eða rótarsprotum.
Og svo var það grænmetið sem
hún ræktaði. Ég var orðinn fullorð-
inn þegar ég heyrði um grænmetis-
tegund sem amma ræktaði ekki,
það voru kál og rófur og radísur
og gulrætur og salat. Þessu hélt
hún að okkur börnunum og sagði
okkur hversu hollt þetta væri og
ríkt af vítamínum.
Svo ræktaði hún tré líka, hún
kom sér upp trjáreit í brekkunum
norðan við bæjarhólinn, þar gróður-
setti hún birki og barrtré sem eru
orðin þó nokkuð stór núna. Ég man
eftir því að hún sagði að það tæki
12 ár að fá lerki í girðingarstaura-
stærð. Það féll nú í grýtta jörð hjá
körlunum á heimilinu. Þeir héldu
nú að það yrði komið fé í túnið ef
ætti að bíða eftir staurum í þann
tíma. Ekki man ég hvort þetta tókst
BRIDS
Umsjón Arnór G.
Ragnarsson
Bridsdeild Félags
eldri borgara í
Kópavogi
SPILAÐUR var Mitchell tvímenningur
föstud. 15. mars. 18 pör mættu, úr-
slit urðu:
N/S
Alfreð Kristjánsson - Þorleifur Þórarinsson 243
Júlíus Ingibergsson - Jósef Sigurðsson 236
Asthildur Sigurgíslad. - Lárus Arnórsson 231
A/V
Eysteinn Einarsson - Sigurleifur Guðjónsson 256
Ingibjörg Stefánsd. - Þorsteinn Davíðsson 239
Stefán Jóhannesson - Kristinn Magnússon 232
Meðalskor 216.
Spilaður var Mitchell- tvímenningur
þriðjud. 12. mars. 26 pör mættu, úrslit:
N/S
Þorsteinn Sveinsson - Eggert Kristinsson 381
Eysteinn Einarsson - Sigurleifur Guðjónsson 374
Ernst Backmann - Einar Emst 370
Gunnar Sigurbjömss. - Sigurður Gunnlaugss. 349
A/V
Eggert Einarsson - Anton Sigurðsson 379
Baldur Ásgeirsson - Magnús Halldórsson 371
Þorsteinn Erlingsson - Þorleifur Þórarinsson 346
Bragi Salómonsson - ValdimarLárusson 345
Meðalskor 312.
Bridsdeild Breiðhyltinga
og Rangæinga
Staðan eftir 10 umferðir í Butler-
tvímenningnum
Alfreð Þ. Alfreðsson - Björn Þorvaldsson 85
María Ásmundsd. - Steindór Ingimundarson 71
Helgi Skúlason—Loftur Pétursson 68
Una Árnadóttir — KristjánJónasson 55
Skor kvöldsins:
Alfreð Þ. Alfreðsson - Bjöm Þorvaldsson 41
Guðmundur Grétarsson - Guðbjöm Þórðarson 39
ÞorsteinnBerg-JensJensson 25
Þriðjudaginn 26. mars verður hald-
inn aðalfundur félaganna að Þöngla-
bakka 1, kl. 18.30. Dagská fundarins:
Venjuleg aðalfundaretörf og tekin
ákvörðun um framtíð félaganna.
Bridsfélag Akureyrar
Þriðjudaginn 12. mars hófst Hall-
dórsmótið sem er sveitakeppni með
Bardomats fyrirkomulagi. 10. spil á
milli sveita og mesti sigur getur verið
32-0. 10 sveitir mættu til leiks og
voru spilaðar 3 umferðir samtals 30
spil. Staðan er nú þessi:
Sv. Antons Haraldssonar 79
Sv. Soffíu Guðmundsdóttur 57
Sv. Ævars Ármannssonar 52
Næstu 3 umferðirnar verða spilaðar
þriðjudaginn 19. mars.
Urslit í Sunnudagsbrids 10. mars.
PéturGuðjónsson - Una Sveinsdóttir 192
Sigurbjörn Haraldss. - Ragnheiður Haraldsd. 182
Anton Haraldsson - Sverrir Haraldsson 176
Gissur Jónasson - Ragnhildur Gunnarsdóttir 173
Bridsfélag Sauðárkróks
Mánudaginn 11. mars var fyrri
umferð í hjóna- og parakeppni félags-
ins spiluð. Staða efstu para er sem
hér segir:
BertaFinnbogadóttir - Birkir Jónsson 132
MargrétGuðvinsd.-GunnarÞórðars. 124
Ágústa Jónsd. - Kristján Blöndal 116
Þórdís Þormóðsd. - Einar Svavarsson 111
Seinni umferð hjóna- og parakeppni
félagsins verður spiluð mánudaginn
18. mars í Bóknámshúsi Fjölbrauta-
skólans og hefst spilamennska kl. 20.
hjá henni, en það sýnir glögglega
framsýni hennar og þrautseigju.
Hún hafði miklar mætur á kvæð-
inu Björkin eftir Ármann Dal-
mannsson:
Framtíð fögru lofar,
flytur markið ofar.
Hrynja hreysi og kofar,
hallir taka við.
Björkin landi breytir
í betri og fegri sveitir,
eykur ilm og veitir
öðrum gróðri lið.
Mér leið svo vel hjá ömmu og
afa að ég vildi ekki fara heim á
haustin, svo ég var þar tvo vetur.
Þá tóku vetrarstörfin við hjá
ömmu, hún var alveg einstök hann-
yrðakona, saumaði út, heklaði og
prjónaði dúka af slíkri lyst að þetta
eru gersemar í eigu afkomendanna.
Á veturna gekk líka rokkurinn
tímunum saman. Eitthvað gerði hún
af því að spinna á vetrum, en aðal-
lega var hún að tvinna og þrinna
band. Amma mín var bókelsk og
sérstaklega hafði hún yndi af ljóð-
um, og til þess að sóa ekki tímanum
í bóklestur hafði hún bókina opna
hjá sér þegar hún sat við rokkinn
og las þá og lærði ljóðin meðan hún
spann.
Við nútímafólk erum alltaf að
bæta heiminn, en ef það er að
bæta heiminn að börn fái ekki að
alast upp hjá afa og ömmu er ég
illa svikinn, að minnsta kosti vildi
ég ekki hafa farið á mis við það.
Amma mín, ég vona að þú fáir
að hugsa um blómagarð í himna-
ríki, ég veit að hann verður sá fal-
legasti þar um slóðir.
Þinn dóttursonur
Hólmsteinn Snædal.
t
Konan mín og móðir okkar,
ERDMUTHE URSULA GLAGE EINARSSON,
Víkurbakka 30,
Reykjavfk,
andaðist í Landspítalanum að kvöldi hins 13. mars.
Stefán Haukur Einarsson,
Stefán Einar Stefánsson,
Marlín Aldís Stefánsdóttir.
t
Elskulegur fósturfaðir okkar,
ODDUR JÓNSSON,
Bakkahlíð 39,
Akureyri,
lést á heimili sínu 14. mars.
Herdís H. Oddsdóttir,
Iðunn Heiðberg
og fjölskyldur.
t
Maðurinn minn og vinur,
GUÐMUNDUR FINNBOGASON
pípulagningameistari,
Sæviðarsundi 15,
Reykjavík,
lést á Hrafnistu 15. mars sl.
Fyrir hönd aðstandenda,
Sigrún Svaia Eggertsdóttir.
t
Útför ástkærrar móður okkar, tengda-
móður, ömmu og langömmu,
ÓLÍNU SOFFÍU
BENEDIKTSDÓTTUR
frá Steinnesi,
verður gerð frá Dómkirkjunni mánudag-
inn 18. mars kl. 13.30.
Sigurlaug Þorsteinsdóttir,
Guðmundur Þorsteinsson, Ásta Bjarnadóttir,
Gisli Þorsteinsson, Lilja Jónsdóttir,
barnabörn og barnabarnabörn.
t
SÖREN BANG,
Laugavegi 144,
Reykjavík,
lést í Sjúkrahúsi Reykjavíkur (Landa-
koti) aðfaranótt 12. mars.
Minningarathöfn verður í Fossvogs-
kapellu (minni) miðvikudaginn 20. mars
kl. 13.30.
Vinir hins látna.