Morgunblaðið - 15.06.1996, Blaðsíða 44
44 LAUGARDAGUR 15. JÚNÍ 1996
MORGUNBLAÐIÐ
[HORFSTU i AU6U l//£> þAE>. vþÚERTUM.\JAF/NN /Hý/ /
' J l,! :
Grettir
' ArSAKAOÚ, EM 6R pÉK LTÓSv)
y/tt> nú ER^veeicsópvio
Tommi og Jenni
flfdrei! þui -f/eiri sem ég,
sc þeim mun hrifnari ereA
af-þe/m
L-sa 4-5 ©KFS/Distr. BULLS
Ferdinand
Mér er illa við að segja þér Einhver lítill strákur hef-
frá þessu, en ég er að fara ur boðið mér að búa
úr eyðimörkinni... heima hjá sér...
BREF
TTL BLAÐSINS
Kringlan 1103 Reykjavík • Sími 569 1100 • Símbréf 5691329
• Netfang: lauga@mbl.is
Dulítil
athugasemd
Frá Ragnari Inga Aðalsteinssyni:
í MORGUNBLAÐINU miðvikudag-
inn 12. júní er grein eftir Þröst
Helgason sem heitir „Samkeppnis-
skáld í myndarlegri röð“. Er þar fjall-
að um uppákomu í Loftkastalanum
að kvöldi mánudagsins 10. júní sl.,
þegar 14 ljóðskáld sem tengdust
ljóðasamkeppni Listahátíðar 1996
lásu úr verkum sínum. Af ákveðnum
ástæðum sér undirritaður sig til-
neyddan til að gera dulitla athuga-
semd við þessi skrif. Um þessa uppá-
komu er það að segja að þar var
fyrst og fremst um að ræða upplest-
ur úr hinu nýútkomna ljóðasafni Blá-
nótt, en sú bók geymir úrval ljóða
þeirra sem bárust í samkeppnina.
Það kemur hins vegar hvergi fram
hjá Þresti að hveijum höfundi var
uppálagt að flytja þijú ljóð og þess
vegna lásu flestir sem komu þarna
fram eitthvað fleira en það sem þeir
áttu í Blánótt, þ.e. önnur ljóð en þau
sem tengdust ljóðasamkeppninni.
Lífleg kynning
Skáldskapurinn sem þarna kom
fram var því afar fjölskrúðugur og
kom víða við eins og ætla má. Um
gæði einstakra ljóða eða flutning
skáldanna skal allt látið ósagt hér
en rétt er að nefna líflega kynningu
Silju Aðalsteinsdóttur sem stjórnaði
samkomunni. Silja fléttaði inn í
kynninguna ýmsum skemmtilegum
frásagnum af hremmingum dóm-
nefndarinnar sem varð að lesa sig
gegnum rúmlega fimm hundruð ljóð
og auk þess las hún úr Blánótt verk
nokkurra skálda sem ekki gátu verið
viðstödd.
Um hefðbundin ljóð
í fyrmefndri grein Þrastar Helga-
sonar er eftirfarandi málsgrein: „At-
hyglisvert er að ekkert var ort í hefð-
bundnu formi nema þijár sonnettur
eftir Þórð Helgason og Kristján Þórð
Hrafnsson." I þessu sambandi er
rétt að byija á að átta sig á því
hvað venjulega er kallað hefðbundið
ljóð. Vísast þar í skilgreiningu í bók-
inni Hugtök og heiti í bókmennta-
fræði sem dr. Jakob Benediktsson
ritstýrði og kom út hjá Máli og menn-
ingu 1983. Þar segir: „Hefðbundið
ljóðform hefur á síðustu áratugum
verið notað um gerð þess íslensks
skáldskapar sem er stuðlaður og oft-
ast rímaður að meira eða minna leyti.
Hugtakið er einkum notað í andstöðu
við óbundin ljóð og prósaljóð." •
Hefðbundið ljóðform í sókn
í Blánótt eru 54 ljóð. Þar af eru
11 sem ótvírætt falla undir það að
vera hefðbundin samkvæmit skil-
greiningunni sem vitnað er til hér
að framan. Auk þess má víða sjá
stuðlum beitt af nokkurri kúnst án
þess að hægt sé með réttu að flokka
þau ljóð sem hefðbundin. A ljóða-
kvöldinu mátti því heyra allmörg
skáld lesa stuðlaðan kveðskap og
rímaðan og Silja las a.m.k. eitt hefð-
bundið ljóð, Um höfuðdag eftir Erl-
ing Sigurðarson frá Grænavatni. Þá
mátti heyra enn fleiri hefðbundin ljóð
en þau sem eru í Blánótt. Má þar
taka til dæmis sonnettu eftir Kfistján
Þórð (hann las alls þijár) og ljóðið
Skálavík eftir Ólínu Þorvarðardóttur.
Undirritaður las upp eitt ljóð sem
bæði var stuðlað og rímað og tvö
undir fomyrðislagi. Það er því alveg
ljóst að hefðbundna ljóðið er í nokk-
urri sókn. Má sjá greinileg merki
þess á afrakstri ljóðasamkeppninnar
að hefðbundin ljóð í gömlum stíl og
óbundin nútímaljóð eru farin að lifa
saman í sátt og samlyndi og jafnvel
bæta hvert annað nokkuð upp. Slíkt
er vissulega gleðiefni.
Önnum kafnir blaðamenn
Af ofangreindu má ljóst vera að
Þröstur Helgason hefur ekki hlustað
grannt á ljóðskáldin þetta mánudags-
kvöld i Loftkastalanum. Er það nokk-
ur skaði, hans vegna, því að hefði
hann hlustað betur væri hann ef til
vill ekki í svona óttalega vondu skapi
út af bókmenntum Listahátíðar.
Blaðamenn eru líka stundum að flýta
sér þessi lifandis ósköp, starfsins
vegna, og sæmir víst illa þeim sem
hér situr við skjá að áfellast menn
fyrir það. Og vissulega getur orðið
erfitt fyrir venjulegan blaðamann í
erli síns rúmhelga dags að þekkja
sundur fomyrðislag og óbundið nú-
tímaljóð. En hann gæti þó spurt.
RAGNARINGIAÐALSTEINSSON,
Fannafold 103, Reykjavík.
Yfirsjónir fjölmiðlafólks
Frá Hannesi Hóimsteini Gissurarsyni:
í UMRÆÐUþÆTTI vegna forseta-
kjörs í Sjónvarpinu sunnudagskvöld-
ið 9. júní sást berlega, hversu margt
blessað fjölmiðlafólkið okkar á ólært.
Ólafur Ragnar Grímsson, sem nýtur
yfirburðafylgis samkvæmt skoðana-
könnunum, var þar tekinn sannkölluð-
um vettlingatökum. Hann var meðal
annars spurður tveggja spuminga um
undirskrift forseta. Onnur var, hvort
hann hefði skrifað undir hin umdeildu
lög um verkalýðsfélög og vinnudeilur.
Hann svaraði játandi. Hin spumingin
var, hvort hann hefði í spomm for-
seta skrifað undir lögin til staðfesting-
ar samningnum um Evrópska efna-
hagssvæðið. Hann svaraði þá, að
hann vildi ekki svara slíkri spumingu,
þar eð hann vildi ekki gagnrýna for-
seta íslands. Hér komst Ölafur í
mótsögn við sjálfan sig. En enginn
benti á þetta í þættinum.
Hitt dæmið var, að Ólafur var
spurður um trú sína. Hann sagðist
þá vera kristinn, enda væri hann í
Þjóðkirkjunni. En í réttarsal fyrir sjö
árum kaus hann að vinna drengskap-
arheit að framburði sínum í stað eiðs.
Skýr ákvæði em um það í lögum,
eins og hefur margoft verið bent á
síðustu vikur, að menn geta því að-
eins valið að vinna drengskaparheit,
að þeir lýsi því fyrir dómara, að þeir
trúi ekki á Guð, eða að þeir séu ekki
í neinu viðurkenndu trúfélagi. Eng-
inn tók þetta upp í þættinum. Hvar
var hið gagnrýna fjölmiðlafólk, sem
tekur sér bandaríska rannsóknar-
blaðamenn til fyrirmyndar og gefur
engum grið? Er það bráðnað eins og
mjöllin frá liðnum vetri?
HANNES HÓLMSTEINN
GISSURARSON.
Allt efni sem birtist í Morgunblaðinu og Lesbók verður framvegis varðveitt í
upplýsingasafni þess. Morgunblaðið áskilur sér rétt til að ráðstafa efninu það-
an, hvort sem er með endurbirtingu eða á annan hátt. Þeir sem afhenda blaðinu
efni til birtingar teljast samþykkja þetta, ef ekki fylgir fyrirvari hér að lútandi.