Morgunblaðið - 01.03.1997, Síða 2

2 LAUGARDAGUR 1. MARZ 1997
FRETTIR
MORGUNBLAÐIÐ
Hanes-hjónin fá
mánaðarfrest til að
yfirgefa landið
Framsals-
beiðni
vænst í
næstu viku
DÓMSMÁLARÁÐUNEYTIÐ hef-
ur að tilhlutan forsætisráðherra
heimilað Hanes-hjónunum að
dveljast hérlendis mánuði lengur
en gert var ráð fyrir í samkomu-
lagi þeirra við Útlendingaeftirlitið,
eða til 1. apríl.
Hjónin höfðu samþykkt að fara
úr landi í dag, en ræddu við for-
sætisráðherra og fengu frest á
þeim forsendum að mál þeirra
hérlendis væru ekki fullfrágengin.
Þegar þau samþykktu að fara úr
landi 1. mars var það gert með
vitund fulltrúa bandaríska sendi-
ráðsins, sem féllst á í því sam-
bandi að kröfu um framsal hjón-
anna til Bandaríkjanna yrði slegið
á frest.
Fara kannski fyrr utan
Stefán Eiríksson, lögfræðingur
í dómsmálaráðuneytinu, segir að
sendiráðið hafi hins vegar ákveðið,
þar sem brottför hjónanna frest-
ast, að málið verði sett í gang að
nýju og framsalsbeiðni muni ber-
ast í næstu viku.
„Við verðum að haga okkur í
samræmi við lögin um framsal
sakamanna og þann samning sem
er í gildi um þetta á milli íslands
og Bandaríkjanna. Því er mögu-
leiki á að hjónin fari úr landi fyrir
1. apríl, en fari málið í farveg
framsals og óski þau eftir að bera
kröfuna undir dómstóla, gæti það
tafið slíka lausn,“ segir hann.
Samkvæmt heimildum Morgun-
blaðsins hefur sendiráðið fylgst
grannt með málinu og haft grun-
semdir um að hjónin muni ekki
standa við heit sitt um að fara á
tilsettum tíma. Af þeim sökum
bregðist það svo fljótt við nú.
3,5%
aukning í
sölu á inn-
lendum
ostum
SELD voru 3.423 tonn af osti
framleiddum á íslandi á síð-
asta ári. Þetta er aukning upp
á 123 tonn milli áranna 1995
og 1996, eða 3,5%.
Samkvæmt upplýsingum
Hagstofunnar voru flutt inn
90 tonn af ostum á síðasta
ári, sem er 364 grömm á hvem
landsmann. Heildameysla á
ostum á árinu 1996 var 14,1
kg á hvem landsmann.
Óskar Gunnarsson, hjá
Osta- og smjörsölunni, sagði
að menn væm ánægðir með
að ná 3,5% aukningu í sölu á
innlendum osti. Söluhæsti ost-
urinn var gouda 26% og í öðru
sæti gouda 25%. Skólaosturinn
var í næsta sæti, þá mozza-
rella sem að mestu er notaður
í pitsur og þá loks brauðostur.
Magrir ostar æ vinsælli
Óskar sagði að salan hefði
færst nokkuð frá feitari ostum
yfir í magrari og einnig hefði
sala á kotasælu og gouda 11%
aukist mikið.
Andstaða við að ístak flytji
inn bandaríska iðnaðarmenn
MIKIL andstaða er meðal félagsmanna í Verka-
lýðs- og sjómannafélagi Keflavíkur og Iðnsveina-
félagi Suðumesja við því að veita atvinnuleyfi
fyrir bandarískt vinnuafl vegna framkvæmda á
Keflavíkurflugvelli.
Verktakafyrirtækið ístak, sem hefst handa
við endurnýjun flugskýlis bandaríska flotans á
Keflavíkurflugvelli í marslok, hyggst sækja um
atvinnuleyfí fyrir nokkra bandaríska iðnaðar-
menn til að vinna hluta verksins.
„Þarna er um að ræða 15-20 starfsmenn sem
eru sérhæfðir í ákveðnum verkum, eins og t.d.
að hreinsa asbest, blý og PCB, og eru með þjálf-
un samkvæmt þeim kröfum sem gerðar eru í
útboðsgögnum til þess að vinna þessi verk,“
segir Grétar Halldórsson, verkfræðingur hjá ís-
taki.
Sigfús Eysteinsson, formaður Iðnsveinafélags
Suðumesja, segir það ekki koma til greina að
*
Einu Islendingarnir sem
uppfylla skilyrðin starfa
hjá keppinautinum
veita atvinnuleyfi fyrir bandaríska iðnaðarmenn
á félagssvæðinu en þegar sótt er um atvinnu-
leyfi fyrir útlendinga er leitað umsagnar verka-
lýðsfélaga á viðkomandi svæði. Að fenginni
umsögn verkalýðsfélaganna tekur félagsmála-
ráðherra ákvörðun um veitingu leyfanna.
Kristján Gunnarsson, formaður Verkaiýðs- og
sjómannafélags Keflavíkur, segir það afar fátítt
að veitt séu atvinnuleyfí fyrir útlendinga á fé-
lagssvæðinu og þá sé það eingöngu af fjöl-
skyldu- eða mannúðarástæðum. Hann segir að
hvert tilfelli verði skoðað fyrir sig og að ein-
göngu verði gefín leyfí ef engir íslendingar geti
uppfyllt kröfur um að vinna tilskilin verk.
Stefnan að ráða sem flesta
Suðurnesjamenn
Spurður hvort ljóst sé að enginn íslendingur
hafí þá þjálfun sem þarf til að vinna umrædd
verk segir Grétar að einu fagmennirnir sem
uppfylli skilyrðin hér á landi séu starfandi hjá
Keflavíkurverktökum, sem einnig buðu í verkið
á sínum tíma. „Það segir sig sjálft að það geng-
ur ekki að vera að bjóða í verk og nýta sér síð-
an starfsmenn keppinautarins," segir hann.
Að sögn Grétars munu alls um 50 manns
koma að verkinu og þar af verða hinir umdeildu
15-20 sérhæfðu starfsmenn aðeins í skamman
tíma. „Annars er okkar stefna sú að ráða til
verksins Suðurnesjamenn, svo lengi sem við
fáum þá,“ segir Grétar.
Morgunbláðið/Sigurður Sigmundsson
Samkomulag
um loðnu
undirritað
LARS Emil Johansen, formaður
grænlensku landstjórnarinnar, og
Halldór Ásgrímsson utanríkisráð-
herra undirrituðu í gær í Ráðherra-
bústaðnum yfírlýsingu þar sem stað-
fest var samkomulag Grænlendinga
og Islendinga um loðnuveiðar frá
því fyrr í mánuðinum.
„Ég vona að þessi undirritun sýni
í verki viljann til frekara samstarfs
þjóðanna," sagði Lars Emil á blaða-
mannafundi eftir undirritunina.
Davíð Oddsson forsætisráðherra
sagði ákveðið að hefja samninga um
fiskveiðar á Reykjaneshrygg utan
200 mílnanna og veiðar við miðlínu
norðvestur af íslandi.
Opinberri heimsókn Lars Emils
Johansens lýkur í dag. Hann mun
m.a. heimsækja Þingvöll og Hvera-
gerði.
■ Sýnir vonandi/33
Mikil fundahöld fyrirhuguð um kjaramál yfir helgina
Viðræðum um færslu
taxta að launum miðar vel
Titrarinn
aðstoðar
flugumar
ÞAÐ fór illa fyrir hunangsflug-
unum i gróðurhúsi Helgu Karls-
dóttur og Guðjóns Birgissonar á
Flúðum á dögunum. Flugurnar
gegna því hlutverki að fljúga um
gróðurhúsið og fijóvga tómata-
plöntur. Gróðurhúsið er eina
gróðurhúsið á landinu þar sem
ræktaðir eru tómatar með aðstoð
raflýsingar. Flugurnar áttuðu
sig ekki á því að gula Ijósið í
loftinu var rafmagnspera en ekki
tómatablóm og flugu á peruna
og dóu.
Þetta var tilfinnanlegt tjón
fyrir Guðjón og Helgu því að
hunangsflugur eru dýrar. Til að
bjarga málum var ekki um annað
að ræða en að taka upp gömlu
aðferðina og frjóvga með titrara,
en sú aðferð var notuð í mörg
ár áður en heimild fékkst til þess
að flytja inn hunangsflugur og
áður en mannfólkið uppgötvaði
ágæti þessa hjálpartækis. Á
myndinni er Þóra Sædís Braga-
dóttir með titrarann góða.
Núna er hins vegar búið að
kaupa nýjar hunangsflugur og
þeim er hleypt út úr búum sínum
tvisvar á dag, en fyrst er slökkt
á ljósaperunum. Þegar þær hafa
frjóvgað nægju sina er búunum
lokað og kveikt á perunum að
nýju. Titrarinn hefur því verið
lagður til hliðar á ný.
VIÐRÆÐUR samtaka vinnuveit-
enda og formanna landssambanda
ASÍ héldu áfram hjá sáttasemjara
í allan gærdag og var leitað sam-
komulags um aðferðir við að færa
taxta að greiddu kaupi.
„Við þokuðum áfram umræðunni
um hvernig hægt væri að færa
taxta að greiddu kaupi. Við höfum
verið að ræða nýjar hugmyndir sem
við höfum verið að þróa á milli
okkar og munum halda því áfram
á morgun (laugardag). Það er ekk-
ert sem bendir til annars en að við
getum lokið þeim þætti á morgun,“
sagði Þórarinn V. Þórarinsson,
framkvæmdastjóri VSÍ, í gær-
kvöldi.
Reiknað er með að kjaraviðræð-
um landssambanda og vinnuveit-
enda verði haldið áfram yfír alla
helgina en að sögn Þórarins hefur
gengið illa að koma á samninga-
fundum með forystu Dagsbrúnar
þessa dagana. „Okkur virðist að
þeir séu mjög uppteknir af undir-
búningi aðgerða," segir hann.
Vinnutímabreytingar
Bjöm Grétar Sveinsson, formað-
ur VMSÍ, sagði að viðræður hefðu
þokast áfram í gær en þær héldu
áfram í dag. Kvaðst hann gera ráð
fyrir að umræða yrði einnig tekin
upp um útfærslu á vinnutímabreyt-
ingum yfir helgina. Hins vegar hefði
ekkert verið rætt um launaupphæð-
ir í væntanlegum samningum.
„Við söknum þess að heyra ekk-
ert í stjómvöldum landsins. For-
menn landssambandanna lögðu
fram heildstæðan pakka til lausnar
á þessu máli. Mér fínnst það ótrú-
lega gamaldags hugsunarháttur að
taka það sem einhvem óskalista.
Það er hann ekki, heldur heildstæð
lausn og stjórnvöld eiga ekkert með
það að bíða, því þetta er hluti af
lausninni," sagði Björn Grétar.
Greiðir 900 þús-
und fyrir hund
HÆSTIRÉTTUR hefur dæmt öku-
mann og tryggingafélag hans til
að greiða rúmar 900 þúsund krónur
í bætur til íslenska ríkisins. Öku-
maðurinn ók yfír hund, sem var
sérþjálfaður til leitar að fíkniefnum.
I dóminum kom fram, að gæslu-
maður leitarhunda var að opna
afturdyr sendibifreiðar og voru laus-
ir hundar hjá honum. Bílstjórinn
kom akandi eftir veginum og hljóp
einn hundanna í veg fyrir bílinn,
varð undir honum og drapst.
Hæstiréttur metur það gæslu-
manninum til gáleysis að vera á
ferð með lausa hunda á bílvegi, án
þess að gera ráðstafanir til að af-
stýra því að þeir hlypu frá honum.
Þótti eðlilegt að ríkið bæri þriðjung
tjóns síns.
Hins vegar viðurkenndi bílstjór-
inn að hafa séð gæslumanninn með
hund og var lagt til grundvallar
dómi að hann hefði ekki dregið
nægilega úr ferð bílsins.
Af hálfu ríkisins var farið fram
á bætur sem næmu kaupverði á
fullþjálfuðum leitarhundi, tveggja
og hálfs árs gömlum, auk greiðslu
ýmiss kostnaðar. Hæstiréttur taldi
tjón ríkisins tæpar 1,4 milljónir
króna og þar af var ökumanninum
gert að greiða tvo þriðju, eða rúm
900 þúsund.