Morgunblaðið - 24.03.1998, Blaðsíða 10

10 ÞRIÐJUDAGUR 24. MARZ 1998
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Utandagskrárumræða um stöðuna í kjaradeilu sjómanna og útvegsmanna
Alþingi
Stutt
Vilja að frumvörp þrí-
höfða verði lögð fram
ÞEIR þingmenn
stjórnarandstöðu
sem til máls tóku
í utandag-
skrárumræðu á
Alþingi í gær um
stöðuna í kjara-
deilu sjómanna og
útvegsmanna
töldu að ríkis-
stjórnin ætti að
falla frá þeirri
kröfu sinni að sjómenn aflýsi verk-
falli áður en frumvörp svokallaðrar
þriggja manna nefndar um kvóta-
þing og verðlagsstofu skiptaverðs
verði lögð fram á Alþingi. Forsæt-
isráðherra, Davíð Oddsson, sagði
hins vegar í svari sínu að annað
væri óviðeigandi en að vinnufriður
skapaðist þegar málið „flyttist af
vettvangi viðsemjendanna yfir á
vettvang þjóðþingsins", eins og
hann orðaði það. Hann sagði enn-
fremur að það væri sameiginlegt
mat utanríkisráðherra, sjávarút-
vegsráðherra og sín sjálfs að mál
þetta verði ekki leyst nema á
grundvelli frumvarpanna þriggja.
Málshefjandi, Sighvatur Björg-
vinsson, þingmaður þingflokks
jafnaðarmanna, rakti stöðuna í
kjaradeilu sjómanna og útvegs-
manna og fullyrti að útvegsmenn
hefðu fellt málamiðlunartillögu
sáttasemjara fyrst og fremst til að
koma í veg fyrir framgang fyrr-
nefndra frumvarpa á Alþingi.
Sagði hann ennfremur að verkfall
sjómanna sem nú stæði yfir væri
alfarið á ábyrgð útgerðarmanna og
spurði hvort ríkisstjómin hefði gef-
ið Landssambandi íslenskra út-
vegsmanna (LÍÚ) til kynna, áður
en atkvæðagreiðsla um málamiðl-
unartillögu sáttasemjai-a fór fram,
að frumvörpin yrðu ekki flutt á AI-
þingi ef samningar næðust ekki.
„Er það virkilega svo að hendur
ríkisstjórnarinnar í málinu séu
bundnar vegna þess að hæstvirtur
sjávarútvegsráðherra hafi lofað út-
gerðarmönnum því að leggja ekki
þessi frumvörp fram á Alþingi
nema sjómenn aílýsi verkfalli?"
spurði hann.
í svari Davíðs Oddssonar for-
sætisráðherra kom m.a. fram að
ríkisstjórnin væri engum bundin
hvað þetta varðaði nema sjálfri sér
og Alþingi. Ennfremur sagði hann
að annað væri óviðeigandi en að
vinnufriður skap-
aðist þegar málið
flyttist af vett-
vangi viðsemj-
enda yfir á vett-
vang þjóðþings-
ins.
Forsætisráð-
herra sagði
einnig að það
hefðu verið mikil
vonbrigði að
miðlunartillaga sáttasemjara sem
byggðist á áðumefndum frumvörp-
um hefði verið felld í atkvæða-
greiðslu. Hann sagði að það hefði
verið sameiginlegt mat utanríkis-
ráðherra, sjávarútvegsráðherra og
sín sjálfs að mál þetta verði ekki að
lokum leyst nema á grundvelli
þessara fmmvarpa.
Enginn ágreiningur milli
ráðherra
„Það er mat okkar þriggja og eng-
inn ágreiningur um það,“ sagði
hann. Ráðherra skýrði því næst frá
stöðunni i kjaradeilu sjómanna og
útvegsmanna og sagði ekki tíma-
bært að svo stöddu að kveða upp
úr um hver næstu skref ríkis-
stjómarinnar verði.
I máli Kristins H. Gunnarsson-
ar, þingmanns Alþýðubandalags
og óháðra, kom fram að lausn á
þessari kjaradeilu væri ekki fyrir-
sjáanleg nema að undangenginni
lagabreytingu. Breyting á
lagaumhverfi deilenda væri nauð-
synleg til þess að skapa skilyrði
fyrir samninga. „Það liggur því
ótvírætt fyrir að það sem ber að
gera núna í þessari stöðu er að
ríkisstjórnin flytji þau þrjú frum-
vörp sem boðuð hafa verið.“ Hann
sagði ennfremur að ríkisstjórnin
þyrfti að falla frá þeirri óskiljan-
legu og óeðlilegu kröfu að sjó-
menn aflýsi verkfalli áður en
frumvörpin verði flutt. „Það skil-
yrði er óeðlilegt og óskiljanlegt
inngrip í kjaraviðræður," sagði
hann.
Svanfríður Jónasdóttir, þing-
maður þingflokks jafnaðarmanna,
tók í sama streng og Kristinn og
sagði að ríkisstjórnin gæti ekki
krafist þess að sjómenn aflýstu
verkfalli án kjarasamnings undir
þessum kringumstæðum. „En rík-
isstjórnin getur sett deilunni betri
umgjörð með því að leggja fram
fmmvörpin þrjú. Þá vita aðilar
hvar þeir standa,“ sagði hún meðal
annars.
Guðmundur Hallvarðsson, þing-
maður Sjálfstæðisflokks, sagði m.a.
að einsýnt væri að deilendur næðu
ekki saman og að allt stefndi í að
grípa þyrfti til þeirrar óvenjulegu
málsmeðferðar að setja lög á út-
gerðarmenn. „Það þarf auðvitað að
fara fram með þeim hætti að það
sem nú þegar hefur áunnist í þess-
um kjarasamningum verði þar
inni,“ sagði hann m.a.
ALÞINGI
17,2% kennara
við grunnskóla án
kennsluréttinda
YFIR 17% þeirra sem kenna við
grunnskóla landsins eru án
kennsluréttinda og 25% þeirra
sem kenna við framhaldsskóla
landsins hafa ekki kennslurétt-
indi. Þetta kemur fram í skrif-
legu svari menntamálaráðherra
við fyrirspurn Svavars Gestsson-
ar, þingmanns Alþýðubandalags
og óháðra.
Sé litið á einstök sveitarfélög
kemur í ljós að hlutfall kennara
án kennsluréttinda í grunnskól-
um landsins er lægst í Reykja-
vík, en 5,7% þeirra sem kenna
við grunnskóla þar eru án
kennsluréttinda. Á Vestíjörðum
er þetta hlutfall hins vegar hæst,
því 53% þeirra sem kenna við
grunnskóla þar eru án kennslu-
réttinda.
I framhaldsskólum er þetta
hlutfall lægst í Reykjavík, því
þar hafa um 20% kennara ekki
kennsluréttindi. Á Vestfjörðum
er þetta hlutfall á hinn bóginn
hæst því 68,8% þeirra sem kenna
við framhaldsskóla þar hafa ekki
kennsluréttindi.
Kjalarneshreppur og
Reykjavík sameinuð
FRUMVARP um sameiningu
sveitarfélaganna Kjalarnes-
hrepps í Kjósarsýslu og Reykja-
víkur var samþykkt sem lög frá
Alþingi í gær. Lögin öðlast þeg-
ar gildi og hafa ekki áhrif á
skipan kjördæma við alþingis-
kosningar.
ALPINUI
ÞINGFUNDUR Alþingis hefst kl.
13.30 í dag. Eftir atkvæða-
greiðslu um ýmis þingmál verða
eftirfarandi mál á dagskrá:
1. Umferðarlög. 2. umr.
2. Vörugjald. 2. umr.
3. Búfjárhald. 1. umr.
4. Framleiðsla og sala á búvör
um. 1. umr.
5. Lax- og silungsveiði. 1. umr.
6. Búfjárhald. 1. umr.
7. Jarðabréf. Fyrri umr.
8. Aðgerðir vegna hitasóttar í
hrossum. Fyrri umr.
9. Lágmarkslaun. Frh. 1. umr.
10. Ritun sögu landnáms ís-
lendinga á Grænlandi. Fyrri
umr.
11. Slit á eignarhaldsfélaginu
Brunabótafélag fslands. Frh.
1. umr.
12. Þingsköp Alþingis. 1. umr.
13. Hlutafélög. 1. umr.
14. Ársreikningar. 1. umr.
Hefur Alþingi fram-
selt lagasetningar-
valdið til ESB?
HALLDÓR Ásgrímsson utanríkisráð-
herra telur að íslensk lög eigi að gilda í
máli því sem rekið hefur verið fyrir Hér-
aðsdómi Reykjavíkur um vangoldin laun
til starfsmanns vegna gjaldþrota. Lög-
maður viðkomandi starfsmanns heldur því
hins vegar fram að íslensk lög gangi
skemur en evrópsk lög í málinu og því eigi
þau síðamefndu að gilda.
Þetta kom fram í máli ráðherra á Al-
þingi í gær en Hjörleifur Guttormsson,
þingmaður Alþýðubandalags og óháðra,
hreyfði þessu máli í fýrirspurnartíma.
Vitnaði Hjörleifur í hádegisfréttir Ríkisút-
varpsins þar sem kom fram að Eftirlits-
stofnun EFTA hefði komist að þeirri nið-
urstöðu að íslensk lög verða að víkja fyrir
lögum og reglum Evrópusambandsins.
Það vekti hins vegar upp þá spurningu
hvort Alþingi hefði framselt yfirþjóðlegum
stofnunum Evrópusambandsins lagasetn-
ingavald er það samþykkti EES-samning-
inn á sínum tíma.
Utanríkisráðherra tók undir orð Hjör-
leifs og kvað þetta stórt mál bæði út frá
pólitísku sjónarmiði sem og lagalegu.
Hann sagði ennfremur að utanríkisráðu-
neytið hefði unnið að álitsgerð í málinu og
undirbúið vöm í því. „Ég get að sjálfsögðu
ekki fullyrt um hver niðurstaða þessa
máls verður, en það liggur ljóst fyrir, af
íslands hálfu, að við föllumst ekki á þessar
kröfur. Við teljum að íslensk lög eigi að
gilda í þessu máli,“ sagði ráðherra.
Vinnubrögð utan-
ríkisráðuneytisins
gagnrýnd
UMMÆLI Vilhjálms Egilssonar, þingmanns
Sjálfstæðisflokks, sem hann lét falla á ráð-
stefnu um Norðurlandasamstarf fyrir síðustu
helgi, þess efnis að útgáfa C-deildar Stjómar-
tíðinda, sem fjallar um alþjóðlega samninga,
hefði dregist úr hömlu, vom gerð að umtals-
efni í fyrirspurnartíma á Alþingi í gær. Að
sögn Ágústs Einarssonar, þingmanns þing-
flokks jafnaðarmanna, virtist sem ýmsir al-
þjóðlegir samningar hefðu ekki hlotið gildi
þar sem þeir hefðu ekki verið birtir í C-deild
Stjórnartíðinda eins og lög gerðu ráð fyrir.
„Hér er um að ræða forkastanleg vinnubrögð
utanríkisráðuneytisins, en þetta dregur bæði
gildistöku viðskiptasamninga og samninga
um tvísköttun,“ sagði Ágúst. Spurði hann ut-
anríkisráðherra m.a. að því hvernig stæði á
þessum drætti og hvort einstaklingar eða fyr-
irtæki hefðu orðið fyrir fjárhagstjóni vegna
þessa.
Halldór Ásgrímsson utanríkisráðherra
sagði að einhvers misskilnings gætti í þessu
máli, því eftir þeim upplýsingum sem hann
hefði úr utanríkisráðuneytinu hefðu flestir
þessara samninga öðlast lagalegt gildi þrátt
fyrir að þeir hefðu ekki verið birtir í C-deild
Stjórnartíðinda. Utanríkisráðherra sagði enn-
fremur að ástæðan fyrir því að útgáfa Stjórn-
artíðindanna hefði dregist úr hömlu væri
mannekla í þeirri deild ráðuneytisins sem
hefði með þetta mál að gera. Kvaðst hann hins
vegar vænta þess að úr þessu yrði bætt innan
tíðar. Þá sagðist ráðherra ekki vita til þess að
neinn skaði hefði hlotist af þessum drætti.