Morgunblaðið - 26.05.1998, Side 6
6 ÞRIÐJUDAGUR 26. MAÍ 1998
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Umboðsmaður Alþingis um ákvörðun lögreglustjóraiis 1 Reykjavík um sektarafborgunarsamning
Meðvitundar-
lítill á
slysadeild
ÞRIR ungir menn réðust á mann á
Laufásvegi aðfaranótt sl. sunnudags.
Maðurinn var bólginn í andliti og fór
sjálfur á slysadeild.
Stuttu síðar var maður fluttur
meðvitundarlítill á slysadeild eftir að
hópur fólks hafði ráðist á hann í
Tryggvagötu. Maðurinn var skallað-
ur og sparkað í höfuð hans og andlit.
Arásarmennirnir náðust ekki.
Þá var tilkynnt að kona hefði verið
rænd veski sínu á bilastæði við
Alþingishúsið. Hún meiddist á hendi
og gagnauga er veskið var hrifsað af
henni og var flutt á slysadeild. Veskið
fannst stuttu síðar með öllu sem þar
átti að vera nema 1.000 kr. Árás-
armaðurinn fannst ekki.
------♦♦♦-------
Ofsaakstur
í Hvalfirði
MAÐUR var handtekinn eftir ofsa-
akstur í Hvalfirði á fóstudagskvöld.
Tilkynnt var um atburðinn kl.
22.13 og hafði sá sem tilkynnti orðið
að aka útaf veginum til að komast
hjá árekstri við bifreið sem kom á
móti. Ökumaðurinn, sem hélt síðan
akstrinum áfram, var handtekinn og
bifreiðin sem var bílaleigubifreið og
talsvert skemmd, var tekin af hon-
um.
Um helgina voru teknir 17 öku-
menn, grunaðir um ölvun við akstur.
Þá voru 74 teknir fyrir of hraðan
akstur. Lögreglan hefur aukið eftir-
lit sitt á Suður- og Vesturlandsvegi
og var verulegur hluti þessara öku-
manna, sem óku of hratt, stöðvaður á
þessum vegum á ýmsum tímum sól-
arhringsins.
----------------
Ætluðu sem
laumufarþegar
LÖGREGLA hafði afskipti af þrem-
ur mönnum sem fundust í þýsku
skipi sem Eimskipafélagið leigir.
Mennirnir þrír fundust í skipinu í
Sundahöfn eftir miðnætti aðfaranótt
laugardags. Þeir kváðust hafa komið
í skipið degi fyrr og ætlað að komast
með því sem laumufarþegar til
Kanada eða Bandaríkjanna. Menn-
irnir eru taldir vera Júgóslavar en
munu hafa verið hér á landi í nokkra
mánuði. Útlendingaeftirlitið afgreið-
ir mál þeirra.
Morgunblaðið/Golli
HERDÍS Egilsdóttir í faðmi Fosseyinga. Fyrir framan hana standa frá vinstri, Berglind Pétursdóttir, Ásdís Ólafsdóttir, Salbjörg Tinna ísaksen og
Heiga Björg Antonsdóttir, sem allar klæðast þjóðbúningum Fosseyinga og halda á fánanum stoltar á svip.
Skrásetning stendur yfír í Háskóla íslands
Sérskipulagt hjúkrun-
arnám lagt niður
Herdís
kveður
HERDÍS Egilsdóttir kennari hefur
látið af störfum við Skóla fsaks
Jónssonar eftir 45 ára starf.
Af því tilefni var haldin hátfð
henni til heiðurs á laugardaginn.
Tilefni hátíðarinnar var einnig
það að þjóðhátíðardagur Fossey-
inga var haldinn hátíðlegur, en
þeir bekkir sem fylgja Herdísi í
gegnum skólann kallast þjóð, sem
hefur sín eigin þjóðareinkenni,
þjóðbúning og fána.
Mikið var um dýrðir á þjóð- og
kveðjuhátiðinni í Isaksskóia um
helgina. Sýndur var dans, sungnir
voru söngvar og flutt var leikritið
Rympa á rusiahaugnum sem er
eftir Herdísi sjálfa. Nemendur
hennar, sem allir eru í átta ára
bekk og kveðja skólann ásamt
Herdísi, fluttu leikritið með glæsi-
brag og tilheyrandi söng og
kátínu.
SKRÁSETNING nýrra stúdenta
stendur nú yfir í Háskóla íslands.
„Skrásetning stendur til 5. júní og
fólki ber að koma og leggja inn
gögn sín fyrir þann tíma,“ sagði
Brynhildur Brynjólfsdóttir, deildar-
stjóri Nemendaskrár, í samtali við
Morgunblaðið í gær.
„Enda er skráningin tímabundin
aðgerð þrátt fyrir að MA-stúdent-
um sé veitt sérstök undanþága og
heimild sé til þess í lögum að veittar
séu undanþágur í undantekningar-
tilfelium," en Menntaskólinn á Ak-
ureyri útskrifar stúdenta síðastur
allra eða 17. júní ár hvert.
I auglýsingu háskólans er vakin
athygli á því að þetta sé í síðasta
skipti sem boðið sé upp á sérskipu-
lagt nám í hjúkrunarfræði en það
hefur miðað að því að gefa hjúkrun-
arfræðingum sem útskrifuðust úr
Hjúkrunarskólanum kost á
háskólanámi til BS prófs þar sem
fyrra nám þeirra var metið að hiuta.
Að sögn Brynhildar hefur verið
boðið upp á slíkt nám frá því Hjúkr-
unarskólinn var lagður niður og allt
hjúkrunamámið fært inn í háskól-
ann. „í rúm tuttugu ár hefur verið
boðið upp á þetta nám sem aðlögun
að breyttum aðstæðum og það á sér
langan aðdraganda að því verði
hætt,“ sagði hún.
Dýrt að tvíkeyra hjúkrun-
arnámið
„Það er auðvitað dýrt að tvíkeyra
hjúkrunarnámið og sennilega telja
menn að eftirspurninni eftir þessu
námi sé að mestum hluta fullnægt.
Aðsóknin hefur snarminnkað en
auðvitað má þó alltaf gera ráð fyrir
því að einhver telji með þessu brotið
á rétti sínum.“
Brynhildur bendir hins vegar á
að þrátt fyrir að umrætt nám verði
lagt niður muni Endurmenntunar-
stofnun áfram bjóða upp á nám-
skeið sem gætu höfðað til þessa
hóps hjúkrunarfræðinga.
Rétt að hafna
samningi til lengri
tíma en árs
UMBOÐSMAÐUR Alþingis
svaraði fyrir nokkrum dögum ein-
staklingi sem kvartaði yfir úrskurði
dómsmálaráðuneytisins um að lög-
reglustjóranum í Reykjavík hafi
verið rétt að hafna ósk mannsins
um að gera upp sektarskuld sína við
ríkissjóð með öðrum hætti en sam-
kvæmt almennum hegningarlögum
eins og þau breyttust með lög-
reglulögum sem tóku gildi 1. júlí á
síðasta ári. Maðurinn taldi sig hafa
gert samkomulag við lögreglustjóra
fyrir þann tíma og því ætti breyt-
ingin ekki við.
Mál þetta er sambærilegt við það
þegar Sigurður Gizurarson, sýslu-
maður á Akranesi, gerði samkomu-
lag um greiðslu 50 milljóna króna
sektar, sem Hæstiréttur dæmdi
Þórð Þ. Þórðarson á Akranesi til að
greiða vegna skattsvika, og hlaut
áminningu dómsmálaráðuneytisins
fyrir en áminningin byggðist
einmitt á því að samkomulagið hefði
ekki verið í samræmi við gildandi
lög sem kveða á um innheimtu
sekta innan árs frá endanlegum
dómi.
Lögum breytt til að samræma
framkvæmd
Fyrir gildistöku breytingarinnar
giltu engar skýrar reglur um þann
greiðslufrest er veita mátti en mót-
ast höfðu ýmsar venjur um þetta á
lögreglustjóraembættum landsins
þegar um hærri sektir var að ræða.
Þannig var t.d. við það miðað í
Reykjavík að semja mætti um
greiðslu sektar með jöfnum mánað-
arlegum greiðslum þannig að sekt
væri að fullu greidd innan fyming-
arfrests kröfunnar samkvæmt
hegningarlögum. Breytingin sem
varð á almennum hegningarlögum
með lögreglulögum miðaði að því að
marka skýra reglu um þetta efni,
koma í veg fyrir að lögreglustjórar
landsins semdu um mjög langan
greiðslufrest og samræma fram-
kvæmd sem viðhöfð er á innheimtu
sekta hjá lögreglustjóraembættun-
um víðsvegar um landið.
Haldið fram að breytt
lög ættu ekki við
Maðurinn hafði átt í viðræðum
um greiðslu sektar, er hann hafði
verið dæmdur til að greiða, við lög-
reglustjóraembættið í Reykjavík og
taldi hann sig hafa gert samning um
að ljúka greiðslu sektarinnar fyrir
26. september 2001 en hann fékk
greiðsluáskorun í nóvember 1996.
Lögmaður óskaði þess fyrir hönd
mannsins að hann fengi að gera upp
sektarskuld sína með jöfnum
mánaðarlegum afborgunum í fjögur
ár og að fyrir eftirstöðvum hennar
26. september 2001 yrði gefið út
skuldabréf til 22 mánaða, tryggt
með veði í fasteign. í bréfinu sagði
að þessi ósk væri sett fram þrátt
fyrir ákvæði lögreglulaganna „þar
sem það lagaákvæði getur aðeins
átt við sektir sem koma til inn-
heimtu eftir gildistöku laganna (1.
júlí 1997)“.
Lögreglustjórinn í Reykjavík
sagði í bréfi 19. ágúst 1997 að ekki
hafi verið gefið loforð um 5 ára
greiðslusamning og tilkynnti að
ákvörðun um afplánun 21. ágúst
1997 stæði, kæmi ekki fram fyrir
þann tíma greiðsla eða jafngreiðslu-
samningur, sem fæli í sér loka-
greiðslu á næstu 12 mánuðum.
Ráðuneytið sagði ákvörðun lög-
reglustjóra standa
Akvörðun lögreglustjórans var
kærð til dóms- og kirkjumálaráðu-
neytisins 20. ágúst og úrskurðaði
það 21. janúar 1998 á þann veg að
ákvörðun lögreglustjórans um að
hafna ósk mannsins um að gera upp
sektarskuld sína með öðrum hætti
en lögreglustjóri krafðist skyldi
standa óbreytt.
6. febrúar kvartaði maðurinn við
umboðsmann Alþingis og byggði á
því að lögreglustjóraembættið í
Reykjavík hefði ekki farið að þá-
gildandi lögum við innheimtu sekt-
arinnar. I bréfi umboðsmanns til
mannsins, sem dagsett er 17. maí
sl., segir m.a. að enginn samningur
hafí legið fyrir um greiðslu sektar-
innar með afborgunum og að mað-
urinn hafi ekki innt neinar slíkar af-
borganir af hendi. „Er það því
skoðun mín, að ekki verði ráðið af
þeim gögnum, sem fyrir mig hafa
verið lögð, að við gildistöku nýrra
laga hafi verið kominn á samningur
milli yðar og lögreglustjórans í
Reykjavík um afborganir á sekt yð-
ar.“
Enginn samningur og
engar afborganir
„Samkvæmt skýrum fyrirmælum
2. mgr. 52. gr. laga nr. 19/1940 [alm.
hegningarlaga], sbr. 1. gr. laga nr.
57/1997 [lögreglulaga], er lögreglu-
stjóra eftir 1. júlí 1997 ekki heimilt
að semja um lengri afborgunartíma
sekta en eitt ár. Umræddur árs-
frestur tekur til hámarksfrests til
greiðslu sekta. Verður því ekki séð
að samningur, sem gerður er eftir
gildistöku umræddra laga, geti
tekið til lengri tíma en árs, þó að
sekt hafi komið til innheimtu fyrir
þann tíma. Með vísan til framan-
greinds tel ég, að eftir 1. júlí 1997
hafi lögreglustjóranum í Reykjavík
ekki verið heimilt að ganga að til-
boði yðar um greiðslu sektar með
afborgunum á fimm árum. Er það
því skoðun mín, að ekki sé tilefni til
athugasemda af minni hálfu vegna
niðurstöðu dóms- og kirkjumál-
aráðuneytisins í úrskurði þess frá
21. janúar 1998, [...].
Virðingarfyllst, Gaukur
Jörundsson."