Morgunblaðið - 26.05.1998, Page 11

MORGUNBLAÐIÐ
FRETTIR
ÞRIÐJUDAGUR 26. MAÍ 1997 11
til þess að framlengja starfsleyfið
til ársloka 1990, en um það hafði
félagið sótt. Bankaeftirlitið krafði
stjórnendur þess um greinargerð
þar sem fram kæmi til hvaða
ráðstafana stjórnin hygðist grípa af
þessu tilefni. I skýrslunni er síðan
vísað til svarbréfs frá stjórnarfor-
manni Lindar hf., þar sem fram
kemur að til greina komi að leggja
félagið niður eða sameina það öðru
fyrirtæki. I því bréfi kemur einnig
fram, að verði fyrirtækið rekið
áfram sem sjálfstætt félag, muni
eigendur þess auka eigið fé þess
þannig að eiginfjárhlutfallið nái
10% eins og þágildandi lög gerðu
ráð fyrir. Eigið fé félagsins var síð-
an aukið um 115 millj. kr. í lok des-
ember 1990 og komu 80,5 m.kr. í
hlut Landsbankans. Uppfyllti
félagið þar með lágmarkshlutfall
eigin fjár skv. lögum nr. 19/1989 og
staðfesti viðskiptaráðuneytið í
framhaldi af því að starfsleyfi
félagsins væri í gildi, með bréfi
dags. 23. janúar 1991. í skýrslunni
gerði bankaeftirlitið ýmsar athuga-
semdir við starfsemi félagsins.
Meðal annars varar bankaeftirlitið
við þeirri áhættu, sem getur skap-
ast fyrir eignarleigufyrirtæki ef
gerðir eru leigusamningar um muni
sem festir eru við fasteign eða skip.
I janúar 1993 sendi bankaeftirlit
Seðlabankans frá sér aðra skýrslu í
framhaldi af athugun þess á starf-
semi Lindar hf. Miðaðist sú athug-
un við stöðu efnahagsliða og ein-
stakra mála, pr. 30.09. 1992. í nið-
urstöðum þeirrar skýrslu kemur
m.a. fram að bankaeftilitið taldi að í
milliuppgjöri, pr. 30.09. 1992 vanti
um 15-20 m.kr. afskriftaframlag
vegna stöðvaðra samninga og að
bankaeftirlitið taldi óvíst að 1% al-
menn niðurfærsla af útistandandi
ki’öfum félagsins á sama tíma væri
nægjanleg. Bankaeftirlitið taldi
ennfremur hættu á að eiginfjár-
hlutfall fyrirtækisins væri undir
lögskyldum 10% mörkum, eða á bil-
inu 9,4-9,6%. Eftirlitið lagði því
áherslu á að við ársuppgjör fyrir
árið 1992 væri farið nákvæmlega
yfir stöðu stærstu lánþega sjóðsins
og vanskilamál með hliðsjón af tap-
hættu og að afskriftaþörf sé metin
og tekið tillit til hennar við ársupp-
gjörið. Komi í ljós við það uppgjör
að eiginfjárhlutfallið sé undir lög-
skyldum mörkum, verði þegar í
stað gripið til viðeigandi ráðstaf-
ana. I árslok 1992 eignaðist Lands-
banki Islands 99% hlutafjár í Lind
hf. á móti 1% hlutafjár í eigu Veð-
deildar bankans.
í ágúst 1994 sendi bankaeftirlitið
aftur frá sér skýrslu um athugun
þess á nokkrum þáttum í rekstri og
efnahag Lindar hf. Sú athugun
miðaðist við stöðu efnahagsliða og
einstakra mála pr. 30.04. 1994. I
skýrslunni er m.a. bent á að fyrir-
sjáanlegt sé að félagið komi til með
að tapa verulegum fjármunum á
rekstrarleigustarfsemi með vinnu-
vélar sem félagið hóf árið 1993.
Bankaeftirlitið gerði einnig athuga-
semd við vaxtabindingu skulda fyr-
irtækisins, en lán sem höfðu verið
tekin, þegar vaxtastig var mjög
hátt, voru til mun lengri tíma en
samsvarandi eignarleigusamning-
ar. Þetta taldi bankaeftirlitið geta
haft alvarleg áhrif á afkomumögu-
leika fyrirtækisins í framtíðinni.
Megin niðurstaða skýrslunnar var
sú, að raunveruleg afskriftaþörf
Lindar 31.12.1993, hefði numið 340
m.kr. en ekki 280 m.kr. eins og árs-
reikningurinn það ár sýndi. Banka-
eftirlitið gerði einnig athugasemd
við framsetningu ársreiknings
vegna ársins 1993. Þá kom fram í
skýrslunni að bankaeftirlitið taldi
þörfina á afskriftaframlögum á
skoðunardegi vera samtals 400
m.kr. eða um 50-100 m.kr. hærri en
þá var búið að leggja í afskrifta-
reikning og að hugsanlega væri hún
enn meiri. Bankaeftirlitið fór því
fram á það við forráðamenn Lindar
hf. að þeir legðu fram endurskoðað
milliuppgjör, ásamt greinargerð
þar sem fram kæmi með hvaða
hætti þeir áformuðu að tryggja
áframhaldandi starfsemi fyrirtæk-
isins. Var óskað eftir því að um-
beðin gögn bærust fyrir lok sept-
embermánaðar 1994.
Endurskoðað árshlutauppgjör,
pr. 31. ágúst 1994, barst bankaeftir-
litinu í lok október 1994 ásamt
greinargerð löggilts endur-
skoðanda. Samkvæmt því var tap
tímabilsins um 62 m.kr., eftir að 46
m.kr. höfðu verið lagðar í afskrifta-
reikning Lindar hf. í uppgjörinu
hafði endurskoðandinn gert ráð
fyrir 200 m.kr. ábyrgð Landsbanka
Islands, en til hennar kom ekki þar
sem í kjölfar þessa var Lind hf.
sameinuð Landsbankanum enda
uppfyllti fyrirtækið ekki lengur eig-
infjárákvæði laga. Formlegri af-
greiðslu viðskiptaráðuneytisins á
heimild til samruna þessara
tveggja aðila lauk með bréfum
ráðuneytisins til þeirra, dags. 2.
nóvember 1994. Seðlabanka íslands
var tilkynnt um afgreiðslu ráðu-
neytisins með bréfi, dags. 3. nóvem-
ber 1994, en áður hafði Seðlabank-
inn veitt umsögn um samrunann
skv. ákvæðum laga um viðskipta-
banka og sparisjóði nr. 43/1993 og
lögum um aðrar lánastofnanir en
viðskiptabanka og sparisjóði nr.
123/1993. Gerði Seðlabankinn ekki
athugasemdir við fyrirhugaðan
samruna. Áður höfðu farið fram
bréfaskipti milli bankaeftirlitsins
og Lindar hf. og stjórnenda Lands-
bankans vegna þeirrar stöðu sem
félagið var þegar komið í.
Eftir að Lind hf. var lögð niður
og Landsbankinn yfirtók útistand-
andi eignarleigusamninga hefur
bankaeftirlitið ekki haft frekari af-
skipti af því sérstaklega. Frá
árslokum 1994 hefur starfsemin
verið rekin sem ein deild í Lands-
bankanum og ekki hafa verið gerðir
nýir eignarleigusamningar. Eftirlit
bankaeftirlitsins frá þeim tíma hef-
ur því ekki beinst sérstaklega að
Lind hf., en verið Iiður í almennu
eftirliti með Landsbanka Islands
hf. Nefna má í því sambandi að í lok
ársins 1995 fékk bankaeftirlitið
samkvæmt beiðni ljósrit af öllum
bréfum sem löggiltur endur-
skoðandi Landsbankans sendi
bankanum á órunum 1994 og 1995,
sem m.a. fjölluðu sérstaklega um
þá deild sem sér um fyrrum eignar-
leigustarfsemi Lindar hf.
Að síðustu má nefna að á árunum
1992-1995 bárust bankaeftirlitinu
fimm formlegar kvartanir einstak-
linga vegna viðskipta þeirra við
Lind hf. Voru gerðar athugasemdir
við starfshætti félagsins í tveimur
þeirra og í öðru tilvikinu taldi
bankaeftirlitið að starfshættir
félagsins væru í andstöðu við meg-
intilgang laga um eignarleigustarf-
semi, vinnubrögð væru ófagleg og
stórlega ámælisverð. í öðrum til-
vikum þótti ekki ástæða til athuga-
semda.“
Forsætisráðherra um háiendisfrumvörpin þrjú
Verða afgreidd á
þessu þingi
DAVIÐ Oddsson forsætisráðherra sinni eigin áskorun. undir þær skoðanir sem komið hefðu
sagði aðspurður í upphafi þingfund- Forsætisráðherra kvaðst í fyrstu fram í leiðurum Morgunblaðsins um
ar á Alþingi í gær að sá vilji ríkis-
stjórnarinnar um að afgreiða há-
lendisfrumvörpin þrjú á þessu þingi
væri óbreyttur.
Þetta sagði hann í kjölfar þess að
þingmenn í stjórnarandstöðu gerðu
að umtalsefni yfirlýsingu fram-
bjóðenda Sjálfstæðisflokksins til
borgarstjórnar í Reykjavík, sem
birtist í Morgunblaðinu sl. laugar-
dag. Þar er skorað á ríkisstjórnina
að ljúka ekki afgreiðslu frumvarpa
um skipan mála á miðhálendinu á
þessu þingi heldur fresta henni til
haustsins.
Svavar Gestsson, þingmaður
Alþýðubandalags og óháðra, hóf
máls á þessari umræðu í upphafi
þingfundar í gær og sagði að það
væri ástæða til að gera sér vonir um
að það hefðu orðið ákveðin skoðana-
skipti í stjórnarliðinu til hálendis-
frumvarpanna, þar sem í hópi fram-
bjóðenda Sjálfstæðisflokksins í
Reykjavík væri Davíð Oddsson for-
sætisráðherra. Ráðherra skipaði 30.
sæti listans eða heiðurssætið.
Svavar kvaðst því hafa orðið
nokkuð undrandi þegar hann hefði
séð dagskrá Alþingis í gær, þar sem
umræður um sveitarstjórnarlög
væru fyrsta dagskrármálið, ekki
síst vegna þess að hann hefði haldið
að forsætisráðherra gæti orðið við
ekki vera viss um að R-listinn í
Reykjavík hefði haft samráð við
Gylfa Þ. Gíslason, fyrrverandi
ráðherra, um allar sínar helstu yfir-
lýsingar, en Gylfi skipaði 30. sæti og
heiðurssæti Reykjavíkurlistans. Þvi
næst sagði forsætisráðherra að
frambjóðendur D-listans í Reykja-
vík hefðu yfirleitt ekki haft samráð
við sig sérstaklega þegar þeir hefði
gefið frá sér yfirlýsingar frekar en
hann vænti þess að R-listinn hefði
fundað mikið með Gylfa Þ. Gíslasyni
um sumar þær yfirlýsingar sem frá
listanum hefðu komið.
Ráðherra ítrekaði síðan að ríkis-
stjórnin stefndi að því að afgreiða
hálendisfrumvörpin þrjú á þessu
þingi og að sá vilji hefði ekkert
breyst.
Aðrii' þingmenn í stjómarand-
stöðu tóku undir málflutning Svav-
ars m.a. Rannveig Guðmundsdóttir,
þingflokld jafnaðarmanna. Hún
benti ennfremur á að Vilhjálmur Þ.
Vilhjálmsson borgarfulltrúi sem
skipað hefði annað sæti á lista Sjálf-
stæðisflokksins til borgarstjómar í
Reykjavík væri jafnframt fonnaður
Sambands íslenskra sveitarfélaga og
sem slíkur hefði hann gegnt lykil-
hlutverki í afgreiðslu sveitarstjórn-
arfrumvarpsins.
Rannveig kvaðst ennfremur taka
að það væri misskilinn metnaður
ráðherra og þingmanna að knýja
mál með hraða í gegnum þingið.
Frekar ætti að taka mark á áhyggj-
um almennings og fresta afgreiðslu
hálendisfrumvarpanna.
Halldór Ásgrímsson utanríkis-
ráðherra tók einnig til máls í þessari
umræðu og kvaðst reyndar telja
hana afar undarlega. „Þetta snýst
ekkert um það hvað er skrifað í
Morgunblaðið, þetta snýst ekkert
um það hvað einstakir frambjóðend-
ur hafa sagt í sveitarstjómarkosn-
ingum sem er lokið,“ sagði hann.
„Auðvitfið verður hver og einn að
hafa sína skoðun á þessu máli eins
og öðm. Það kemur mér á óvart að
stjómarandstaðan hér á Alþingi vilji
framkvæma í einu og öllu það sem
stendur í Morgunblaðinu. Það er al-
veg nýtt. En málið snýst um það að
meirihluti Alþingis óskar eftir því að
ljúka umræðunni um sveitarstjóm-
arlög með lýðræðislegum hætti. Eg
hef fram að þessu haldið að það væri
þessi meirihluti sem skipti máli.
Stjórnarandstaðan vill hins vegar
koma í veg fyrir að lýðræðið virki
hér á Alþingi og það þýðir ekkert að
vera að beita Morgunblaðinu eða
einstökum frambjóðendum Sjálf-
stæðisflokksins fyrir því í þeim efn-
um,“ sagði hann m.a.
Beint leiguflug
12.-23. júní
á mann m.v. tvo í íbúð á Residence Regina
Viareggio er töfrandi strandbær í Toscanahéraði
og þar bjóðum við gott úrval hótela og ibúða-
hótela. Ströndin er ein sú breiðasta og besta við
Míðjarðarhafið og upplagt er að skreppa til
Flórens og Pisa.
Bókunarstaða
Flug og bíll
Bókunarstaða
30. júní
7. júlí
14. júlí
21. júlí
28. júlí
alla þriðjudaga frá 30. júní til 8. sept.
5 sæti laus
laus sæti
laus sæti
uppselt/biðlisti
laus sæti
4. ágúst
11. ágúst
18. ágúst
25. ágúst
1. sept.
4 sæti laus
uppselt/biðlisti
uppselt/biðlisti
laus sæti
laus sæti
SGífGífliíumítalíu
Ítalska menningarreisan 11. ágúst uppselt/biðlisti
Unaðsveröld Garda og Suður-Tíról uppselt/biðlisti
skattar innifaldir
Vikulegar ferðir til Toscana og Garda
alla laugardaga frá 25. júlí til 5. september
4 4
^URVAL-UTSYN
Lágmúla 4: sími 569 9300, ercenl númer: 800 6300.
Hafnarfirði: sími 565 2366, Keflavík: sími 421 1353,
Selfossi: sími 482 1666, Akureyri: sími 462 5000
- og hjá umboðsmönnum um land allt.
VISA
18. júlí laus sæti
25. júlí laus sæti
l.ágúst 5 sæti laus
8. ágúst uppselt/biðlisti
15. ágúst 9 sæti laus
22. ágúst 5 sæti laus
29. ágúst uppselt/biðlisti
5. sept. laus sæti