Morgunblaðið - 26.05.1998, Side 16

16 ÞRIÐJUDAGUR 26. MAÍ 1998
MORGUNBLAÐIÐ
BÆJAR- OG SVEITARSTJÓRNARKOSNINGARNAR 1998
Síðasta skoðanaköimun DY fdr næst kosningaúrslitunum í Reykjavik
Allar kannan-
irnar innan
skekkjumarka
Niðurstöður þriggja skoðanakannana,
sem gerðar voru síðustu dagana fyrir
kosningar, voru allar innan skekkju-
marka miðað við niðurstöðu borgar-
stjórnarkosninganna. Olafur Þ.
Stephensen ber saman kosninga-
úrslitin og kannanirnar.
NIÐURSTOÐUR þriggja skoð-
anakannana ura fylgi framboðslist-
anna í Reykjavík, sem gerðar voru
síðustu dagana fyrir kosningar,
voru innan tölfræðilegra skekkju-
marka miðað við kosningaúrslitin.
Niðurstöður í könnun Dagblaðs-
ins-Vísis fóru næst úrslitunum,
næst kom könnun Félagsvísinda-
stofnunar, sem gerð var fyrir
Morgunblaðið, og þá könnun
Gallup, sem gerð var fyrir Ríkisút-
varpið.
í meðfylgjandi töflu má sjá
frávikin í niðurstöðum hverrar
skoðanakönnunar um sig frá hin-
um eiginlegu kosningaúrslitum.
Hér er farin sú leið að skoða
frávikið hjá þeim fjórum framboðs-
listum, sem voru í kjöri í höfuð-
borginni, og leggja saman heildar-
frávikið. Þessi aðferð gefur réttari
mynd en ef reiknað væri frávikið
frá fylgi hvers framboðs, síðan
deilt í með fjölda flokkanna og
fengið meðalfrávik. Slíkt jafnar út
heildarfrávik milli flokka, sama
hvort þeir era stórir eða litlir.
Jafnframt skiptir máli að sjá hvaða
könnun gefur réttasta mynd af af-
stöðu flestra kjósenda.
í könnun DV, sem gerð var
fímmtudaginn 21. maí, er heildar-
frávikið 0,8%. Mest er frávikið frá
fylgi Launalistans eða 0,4%.
I könnun Félagsvísindastofnun-
ar, sem var gerð frá þriðjudegi 19.
maí til fimmtudags 21. maí er
heildarfrávikið 3,2%. Mestu munar
á fylgi R-listans eða 1,6%.
Mestu munar jafnframt á úrslit-
unum og fylgi R-listans hjá Gallup,
eða 2%. Könnun Gallups var gerð
dagana 19.-21. maí og heildar-
frávikið þar er 4%.
Könnuðir
ánægðir
Karl Sigurðsson, sérfræðingur
hjá Félagsvísindastofnun, segist
ánægður með það hversu nálægt
kosningaúrslitunum niðurstaða
könnunar stofnunarinnar hafi
farið. Hann segir að þegar kannan-
imar séu bornar saman, beri að líta
á að talað hafi verið við allt úrtak
DV, 1.200 manns, á fimmtudegin-
um. Kannanir Félagsvísindastofn-
unar og Gallup hafi hins vegar ver-
ið gerðar frá þriðjudegi til fimmtu-
dags og mæling DV sé því næst
kosningunum. „Stærstur hluti
svara hjá okkur fékkst á þriðju-
degi. Það er ekkert, sem segir að
þá séu úrslitin ráðin. Ymislegt get-
ur breytzt frá þriðjudegi til
fimmtudags,“ segir Karl.
Björn Jóhann Björnsson, um-
sjónarmaður skoðanakannana hjá
DV, segir að þar á bæ séu menn af-
ar ánægðir með að hafa komizt svo
nálægt kosningaúrslitunum og enn
á ný náð að skáka öðrum könnun-
um. Sér sé til efs að skoðanakönn-
un hafi áður farið svo nærri úrslit-
um. „Aðferðafræði DV sýnir enn á
ný að hún skilar sér, þrátt fyrir
fortölur vísindamanna," segir
Björn.
DV tekur ekki slembiúrtak úr
þjóðskrá eins og Gallup og
Félagsvísindastofnun heldur
hringir í úrtak úr símaskrá og
gætir jafnrar kynjaskiptingar.
Félagsvísindastofnun og Gallup
hringja í úrtakið þar til viðunandi
svarhlutfalli er náð, sem telst í
kringum 70%. DV bætir hins veg-
ar við úrtakið þar til náðst hefur í
600 eða 1.200 manns, eftir því
hvaða úrtaksstærð hefur verið
ákveðin.
Urtak getur gefið betri mynd
af skoðunum en kosning
Þorlákur Karlsson, ráðgjafi hjá
Gallup, segir að allar kannanirnar
hafi farið nærri nálægt úrslitunum
til þess að í raun hafi menn vitað
fyrirfram hver niðurstaða kosning-
anna yi-ði. Hann segir að búast hafi
mátt við einhverjum breytingum á
fylgi flokkanna síðustu 2-4 dagana.
Hann kemur jafnframt með þá at-
hyglisverðu ábendingu að vandlega
valið 2.000 manna úrtak gefi í raun
betri mynd af skoðunum Reykvík-
inga en sá hópur, sem mæti á kjör-
stað, vegna þess að alltaf sitji ein-
hverjir heima, sem hafi myndað
sér skoðun á framboðslistum.
„Veðrið getur breytzt og þá
annaðhvort kemur nokkur þúsund
manna hópur á kjörstað, sem ella
hefði ekki komið, eða öfugt,“ segir
Þorlákur.
Utstrik-
anir
töfðu
talningu
MIKIÐ var um útstrikanir af
listum í borgarstjórnarkosn-
ingunum í ár. Að sögn Eiríks
Tómassonar formanns yfir-
kjörstjórnar í Reykjavík var
mest um að strikað væri yfir
nafn Hrannars B. Arnarsson-
ar, sem skipaði 3. sæti á R-list-
anum, en einnig var þónokkuð
strikað yfir nafn Helga Hjör-
vars, oddvita R-listans.
Talið er að um fjórðungur
kjósenda R-listans hafi strikað
yfir nafn Hrannars B. At'nars-
sonar. „Það er ljóst að þessar
útstrikanir breyta engu, þær
þyrftu að vera fleiri til þess,“
sagði Eiríkur en meira en
helmingur kjósenda viðkom-
andi lista þarf að gera sömu
breytinguna til þess að hún
hafi áhrif á listann.
Talningin hefði skekkst
Eitthvað var um útstrikanir
á D-lista en þó í minna mæli að
sögn Eiríks. „Það voru
náttúrulega allar útgáfur af
þessu. Við eyddum ekki miklu
púðri í þetta,“ sagði Eiríkur en
farið verður yfir seðla með út-
strikunum á í þessari viku og
nánari niðurstöðu er ekki að
vænta fyrr en eftir hvítasunnu.
Eiríkur segir útstrikanir á
listum hafa verið mun meiri nú
en hann muni eftir að hafi
gerst á síðustu árum og hafi
þær tafíð fyrir talningu.
„Venjulega eru þessir seðlar
lagðir til hliðar og taldir síðast
en við ákváðum að taka þá með
í talninguna nú, annars hefði
talningin skekkst. D-listinn var
með fleiri seðla óbreytta en R-
listinn og ef við hefðum lagt til
hliðar breytta seðla þá hefðu
fyrstu tölur sýnt D-listann með
fleiri atkvæði en R-listinn.“
Samanburður á fráviki síðustu skoðanakannana
og úrslitum kosninganna í Reykjavík
Félagsvísindast. Gallup nu Kosningaúrslit
Morgunblaðið RÚV 1998
WVQ 19-21. mai frávik 15ý?1 frávik 21.maí frávik 23. maí
Sjálfstæðisflokkur 43,9% 1,3% 46,9% 1,7% 45,1% 0,1% 45,1%
Reykjavíkurlisti 55,2% 1,6% 51,6% 2,0% 53,4% 0,2% 53,4%
Húmanistaflokkur 0,6% 0,0% 0,9% 0,3% 0,5% 0,1% 0,5%
Launalisti 0,3% 0,3% 0,6% 0,0% 1,0% 0,4% 1,0%
Frávik samanlagt: 3,2% 4,0% 0,8%
Viðræður um meirihlutasamstarf hafnar 1 flestum stærri sveitarfélögum
Víöast samstarf
Framsóknar- og
Sjálfstæðisflokks
FORMLEGAR samningaviðræður
um samstarf flokka í bæjar- og
sveitarstjómum hófust víða um
landið í gær og sums staðar hefur
þegar verið skrifað undir málefna-
samning. Algengast er að stefnt sé
að samstarfi Sjálfstæðisflokks og
Framsóknarflokks. Framsóknar-
menn munu víðast hvar eiga full-
trúa í bæjarstjórnum því næst al-
gengast er samstarf þeirra og sam-
eiginlegra framboða vinstrimanna.
Fulltrúar Framsóknarflokks og
Sjálfstæðisflokks í Hafnarfirði ráð-
gerðu að hittast seinni partinn í
gær. Þorsteinn Njálsson, oddviti
framsóknarmanna, sagði að menn
væra ákveðnir í því að láta sam-
starf ganga upp. Hann gerði ráð
fyrir að gengið yrði frá málefna-
samningi undir vikulokin.
Utlit er fyrir að samstarf Sjálf-
stæðisflokks og Framsóknarflokks
undir forystu Sigurðar Geirdal
bæjarstjóra í Kópavogi haldi áfram
eftir góðan kosningasigur
framsóknarmanna.
Oddvitar Framsóknarflokks og
G-lista Alþýðuflokks, Alþýðu-
bandalags og Kvennalista í Mos-
fellsbæ ræddu saman um helgina
og ákváðu að leggja fyrir flokks-
menn sína að halda áfram sam-
starfi. Fundi átti að halda hjá báð-
um listum í gær, að sögn Jónasar
Sigurðssonar, oddvita G-lista.
Hann sagði að ekki hefði verið rætt
um annað en að núverandi bæjar-
stjóri, Jóhann Sigurjónsson, héldi
því starfi áfram.
Fulltrúar Framsóknarflokks og
E-lista Alþýðubandalags, Alþýðu-
flokks, Kvennalista og óháðra á
Akranesi ræddu saman á sunnu-
deginum og að sögn Sveins Krist-
inssonar, oddvita E-listans, átti að
vinna málefnavinnu hjá báðum
hópum í gær. Hann sagði að ekki
hefði komið fram nein krafa um að
Gísli Gíslason bæjarstjóri hætti
störfum.
Oddvitar Framsóknarflokks og
Sjálfstæðisflokks í Borgarbyggð
ræddu saman á sunnudagskvöldið
um áframhaldandi samstarf. Óli
Jón Gunnarsson, bæjarstjóri og
oddviti sjálfstæðismanna, vildi ekki
fullyrða um niðurstöður þeirra
viðræðna eða stöðu sína sem
bæjarstjóra fýrirfram.
Sjálfstæðis- og framsóknarmenn
í ísafjarðarbæ áttu í viðræðum um
samstarf á sunnudag og ætluðu að
halda þeim áfram í gærkvöldi.
Hvoragur oddvita listanna vildi
láta hafa nokkuð eftir sér varðandi
gang mála eða bæjarstjóraefni.
Samstarfssamningur B- og
D-lista í Skagafírði
Sjálfstæðisflokkur og
Framsóknarflokkur ákváðu á
sunnudag að ganga til samstarfs í
Skagafirði. Halda átti viðræðum
áfram í gær, en að sögn Herdísar
Sæmundsdóttur, oddvita
Framsóknarflokks, hafði ekki verið
ákveðið hver yrði sveitarstjóri.
Á Akureyri ræddu fulltrúar
Sjálfstæðisflokks og Akureyrar-
lista saman á sunnudaginn og lang-
ur fundur var haldinn í gær. Krist-
ján Þór Júlíusson, annar fulltrúa
D-lista í viðræðunum, segir þær
ganga vel en að menn ætli að gefa
sér góðan tíma til að ræða málin.
Fulltrúar S-Iista Sameiningar á
Dalvík gerðu framsóknarmönnum
samstarfstilboð á sunnudaginn.
Framsóknarmenn ætluðu að funda
um málið í gærkvöldi og sagðist
Kristján Eldjárn Hjartarson, odd-
viti S-lista, búast við svari að þeim
fundi loknum. Ef listarnir tveir ná
saman má búast við að Rögnvaldur
Skíði Friðbjörnsson bæjarstjóri
haldi því starfi áfram.
Eftir fund á sunnudaginn
ákváðu fulltrúar Sjálfstæðisflokks
og Framsóknarflokks á Siglufirði
að ganga til samstarfs. Haukur
Ómarsson, oddviti Sjálfstæðis-
flokksins, segir að ákveðið hafi
verið að biðja Guðmund Guðlaugs-
son að gegna áfram stöðu bæjar-
stjóra.
Á Seyðisfirði unnu sjálfstæðis-
menn hreinan meirihluta. Þoraald-
ur Jóhannesson, sem verið hefur
bæjarstjóri, lýsti því yfir fyrir
kosningarnar að hann væri að
hætta. Jónas A.Þ. Jónsson, oddviti
sjálfstæðismanna, segir að leitað
verði út fyrir Seyðisfjörð að nýju
bæjarstjóraefni.
Auglýst eftir bæjarstjóra í
Austurliéraði
í Austurhéraði era hafnar form-
legar viðræður milli framsóknar-
manna og F-lista „Félagshyggju
við Fljótið" og að sögn Brodda
Bjama Bjarnasonar, oddvita
framsóknarmanna, er talið að þær
muni taka 2-3 daga. Ákveðið hefur
verið að auglýsa eftir bæjarstjóra.
Fulltrúar H-lista, Kríunnar, í
Hornafjarðarbæ ræddu bæði við
sjálfstæðis- og framsóknarmenn í
gærmorgun, enda höfðu þeir lýst
því yfir að þeir gengju óbundnir til
kosninga. Gísli Sveirir Árnason,
oddviti Kríunnar, taldi að línurnar
færu að skýrast í dag, þriðjudag.
Bæði H-listamenn og framsóknar-
menn hafa lýst vilja til þess að
Sturlaugur Þorsteinsson gegni
áfram stöðu bæjarstjóra.
Sjálfstæðisflokkur __ og
Framsóknarflokkur í Árborg hófu
viðræður á sunndagskvöld en
stefndu að því að skrifa undir sam-
starfssamning í gærkvöldi. Ingunn
Guðmundsdóttir, oddviti Sjálf-
stæðisflokks, sagðist búast við því
að Karl Björnsson, bæjarstjóri á
Selfossi, yrði beðinn um að gegna
sama starfi í Árborg.
Óformlegar viðræður fóru fram
á sunnudaginn milli flokkanna
þriggja sem buðu fram í Reykja-
nesbæ. Aðfararnótt mánudags
óskuðu framsóknarmenn eftir
formlegum viðræðum við sjálf-
stæðismenn og í gærmorgun gáfu
þeir samþykki sitt. Viðræðurnar
fóra af stað síðdegis í gær. Ellert
Eiríksson, oddviti sjálfstæðis-
manna og bæjarstjóri, segir að
ekkert hafi enn verið ákveðið
varðandi framhald á störfum hans.
í Grindavík hafa framsóknar-
menn og sjálfstæðismenn átt í
viðræðum um áframhaldandi sam-
starf. Viðræður hófust á sunnudag
og Ólafur Guðbjartsson, oddviti
sjálfstæðismanna, taldi að þeim
myndi ljúka í gærkvöldi, ef ekkert
sérstakt kæmi upp á. Hann vildi
ekkert segja um það hvort Jón
Gunnar Stefánsson héldi stöðu
sinni sem bæjarstjóri.