Morgunblaðið - 13.09.1998, Blaðsíða 20
20 SUNNUDAGUR 13. SEPTEMBER 1998
MORGUNBLAÐIÐ
sky. Hann sagðist hafa hitt Lewin-
sky „tvisvar eða þrisvar í nóvember
1995, í „eitt eða tvö skipti þegar hún
færði mér skjöl“ og „einhvem tíma
fyrir jól“ þegar Lewinsky hafi
„komið við til að hitta Betty“.
Sjálfur viðurkenndi forsetinn við
yfirheyrslur að þau „kynnu að hafa
rætt, þó ekki í lagalegu samhengi"
um að leyna sambandi sínu. „Vel
mætti vera“ að hann hafi sagt
Lewinsky að segja öðrum að hún
hefði fært honum skjöl og heimsótt
CuiTÍe. Forsetinn sagði hins vegar:
„Ég bað frk. Lewinsky aldrei um að
ljúga.“
Fundunum leynt
Eftir fyrstu tvo ástarfundina,
sem áttu sér stað í nokkurra daga
fríi opinberra starfsmanna, segist
Lewinsky nær eingöngu hafa hitt
forsetann um helgar, þegar færri
voru við störf í vesturhluta Hvíta
hússins. „Hann sagði mér að hann
væri yfirleitt við um helgar og að
það væri í lagi að hitta hann þá.
Hann hringdi og við komum okkur
saman um að rekast á í ganginum
eða að ég myndi færa honum skjöl,“
sagði Lewinsky við yfirheyrslur.
Þar kom ennfremur fram að Lewin-
sky reyndi að komast hjá því að
sumir starfsmenn forsetans sæju til
sín nærri skrifstofu forsetans,
þeirra á meðal Nancy Hernreich,
aðstoðarmaður hans og yfirmaður
skrifstofu hans, en Hernreich lýsti
því yfir að sér hefði þótt Lewinsky
sækja of mikið i forsetann.
Af ótta við að til þeirra sæist, fóru
ástarfundir forsetans og Lewinsky
einkum fram á gluggalausum gangi
fyrir framan vinnuherbergi forset-
ans. Lewinsky sagði forsetann hafa
haft af því áhyggjur að einhver
kynni að sjá til þeirra inn um
glugga Hvíta hússins og þegar þau
voru inni í vinnuherbergi hans,
slökkti hann ljósin. Lewinsky segir
frá því að í árslok 1997 „þegar ég
fékk jólakossinn minn“ í dyragætt
vinnuherbergisins, hafi forsetinn
„horft út um gluggann með augun
galopin á meðan hann kyssti mig og
ég varð brjáluð því það var ekkert
sérstaklega rómantískt“. Forsetinn
svaraði: „Nú ég var bara að gá
hvort nokkur væri þarna [úti].“
Óttinn við að upp um þau kæmist,
olli spennu í samskiptum forsetans
og Lewinsky, samkvæmt frásögn
hennar. Forsetinn hafði dyrnar á
milli vinnuherbergis síns og forseta-
skrifstofunnar jafnan hálfopna á
meðan ástarfundunum stóð, til að
heyra ef einhver nálgaðist. Lewin-
sky sagði í vitnisburði sínum: „Við
höfðum bæði áhyggjur af hljóðun-
um og stundum... beit ég í hönd
mína - til að ég gæfi ekki frá mér
nein hljóð.“ Þá segir hún að forset-
inn hafi gripið fyrir munn hennar í
eitt skipti til að þagga niður í henni.
Þá varð ótti þeirra við að að þeim
yrði komið til þess að þau afklædd-
ust aldrei að fullu.
Um þessi atriði sagðist forsetinn
hafa reynt að leyna nánum sam-
skiptum þeirra. „Eg gerði það sem
fólk gerir þegar það gerir eitthvað
rangt. Ég reyndi að gera það þegar
enginn annar sá til.“
Skilaboð og bréf
Lewinsky segir forsetann hafa
haft áhyggjur af því að til væru
skilaboð, bréf og aðrar skriflegar
heimildir um samband þeirra. Segir
hún hann hafa ítrekað sagt henni að
sumt það sem hún skrifaði honum
væri of persónulegt til að setja nið-
ur á blað ef eitthvað færi úrskeiðis,
ef það týndist éða einhver annar
opnaði það.
Þá sagðist Lewinsky í tvígang
hafa beðið' forsetann um að fá að
fara með honum upp í forsetaíbúð-
ina en hann hafi neitað því vegna
þess að komur allra þangað væru
skráðar.
Lewinsky sagðist hafa haft trú á
því að ekki kæmist upp um samband
hennar við forsetann, þar sem engar
heimildir væru til um að þau hefðu
verið ein í vinnuherbergi hans, auk
þess sem hún myndi neita öllu. Þá
sagðist Lewinsky hafa huggað sig
við það að forsetinn hefði eiðsvarinn
neitað sambandinu. „Ef ég á að
segja eins og er, þá hef ég ekki leng-
SKÝRSLA STARRS TIL BANDARÍKJAÞINGS
CLINTON Bandaríkjaforseti ásamt trúarleiðtogum blökkumanna á bænafundinum á föstudag.
„Það er ekki hægt að orða það
á snyrtilegan hátt. Ég hef syndg-
að,“ sagði Clinton er hann ávarp-
aði árlegan fund trúarleiðtoga á
föstudag. í tilfinningaþrunginni
ræðu sagði Clinton tárvotur að
hann hefði vakað fram eftir
nóttu og velt því fyrir sér hvað
hann ætti að segja í ræðu sinni.
„Og þótt óvenjulegt sé, þegar ég
er annars vegar, þá reyndi ég að
koma hugsunum tnínum á blað,“
sagði forsetinn og baðst velvirð-
ingar á því að hann kynni að
þurfa að taka upp gleraugu sín
til að geta lesið rithönd sma.
Clinton sagðist sammála þeim er
væru þeirrar skoðunar að hann
hefði ekki verið nægilega fullur
iðrunar er hann ávarpaði þjóðina
í kjölfar yfirheyrslu Starrs í
ágúst. „Það er mikilvægt fyrir
mig að allir þeir sem ég hef sært
viti að sorg mín er einlæg. I
fyrsta lagi og fyrst og fremst
fjölskylda mín, þá vinir mínir,
starfsfólk og ríkisstjórn, Monica
Lewinsky og fjölskylda hennar
og bandaríska þjóðin.
Ég hef beðið alla um fyrirgefn-
ingu. En fyrirgefning krefst ekki
einungis sorgar að mínu mati
heldur að minnsta kosti tvenns til
viðbótar.
í fyrsta lagi einlægrar iðrunar,
staðfestu til að breytast og til að
bæta fyrir þann skaða sem ég hef
valdið.
Ég hef iðrast.
f öðru lagi þess sem Biblían
kallar sundurmarinn anda, sann-
færingar um að ég verði að njóta
aðstoðar guðs til að verða sú
manneskja sem ég vil vera, vilja
til að veita sjálfur þá fyrirgefn-
ingu sem ég æski, höfnun á stolti
og reiði sem brenglar dóm-
greindina og fær fólk til að af-
saka sig, bera sig saman við
aðra, ásaka og kvarta.
Hvaða þýðingu hefur þetta,
fyrir mig og okkur öll?
Fyrir það fyrsta mun ég gefa
lögmönnum mínum fyrirmæli um
að undirbúa sterka vörn og beita
ur áhyggjur því ég veit að ég lendi
ekki í vandræðum. Vitið þið af
hverju? Vegna þess að frásögnin
sem ég undirritaði - eiðsvarin - er
frásögn annars eiðsvarins manns.“
Upphaf sambandsins
Lewinsky hóf störf í Hvíta húsinu
í júlí 1995 og vann á skrifstofu Leon
Panetta, skrifstofustjóra Hvíta
hússins. Samkvæmt vitnisburði
hennar byrjuðu hún og forsetinn að
„daðra“ um mánuði síðar. Við
kveðjuathafnir og aðrar athafnir
gætti hún þess að ná augnsambandi
við hann, tók í hönd hans og kynnti
sig. Þegar hún rakst á hann á göng-
um Hvíta hússins, kynnti hún sig að
nýju og hann svaraði því til að hann
„Ég hef
syndgað“
öllum viðeigandi rökum, án þess
að nota lagamál til að breiða yfir
þá staðreynd að ég hef breytt
ranglega.
í annan stað mun ég halda
áfram á braut iðrunarinnar, Ieita
stuðnings presta og annars kær-
leiksríks fólks, svo það geti gert
mig ábyrgan fyrir skuldbindingu
minni.
í þriðja lagi mun ég auka við-
leitni mína til að leiða land okkar
og allan heiminn í átt til friðar
og frelsis, velmegunar og ein-
drægni, í von um að með sundur-
mörðum anda og sterku hjarta
geti ég þjónað almannaheill, því
við njótum blessunar og stöndum
frammi fyrir mörgum áskorun-
um, og við höfum mörg verk að
vinna. Ég bið ykkur um að biðja
fyrir því og óska aðstoðar ykkar
við að græða sár þjóðarinnar.
Og þótt ég geti ekki komist
undan eða gleymt þessu - og
raunar verð ég ávallt að líta til
þess sem varnaðarljóss í lífi mínu
- er mjög mikilvægt að þjóð okk-
ar stefni fram á við.
Ég er mjög þakklátur því fjöl-
marga fólki, bæði prestum og al-
mennum borgurum, sem hafa
skrifað mér og gefið mér góð
ráð. Ég er einlæglega þakklátur
fyrir stuðninginn sem mér hefur
verið sýndur af svo mörgum
Bandaríkjamönnum, sem virðast
þrátt fyrir allt gera sér grein
fyrir því að mér er annt um þá,
að mér er annt um vandamál
þeirra og drauma.
Ég er þakklátur þeim sem hafa
staðið með mér og sagt að í
þessu máli sem og mörgum öðr-
um hafi friðhelgi einkalífsins
verið rofin.
Það kann að vera rétt, en í
vissi vel hver hún væri. Lewinsky
sagði frænku sinni að forsetinn
„virtist laðast að henni eða hafa
áhuga á henni eða eitthvað" og
sagði vini, sem kom í heimsókn á
þessum tíma að hún „laðaðist að
[forsetanum], hún væri bálskotin í
honum og ég held hún hafi sagt mér
að henni hafi tekist að ná athygli
hans, að það hafi verið einhvers
konar augnsamband og að þau hafi
vitað hvort af öðru,“ sagði í vitnis-
burði vinarins.
í nóvember 1995 urðu deilur um
fjárlögin í Bandaríkjunum til þess að
loka varð skrifstofum hins opinbera í
viku. Aðeins þeir starfsmenn, sem
sinntu bráðnauðsynlegum störfum,
máttu vinna en nemar í starfsþjálf-
þessu tilviki gæti það þó hafa
verið blessun, því ég syndgaði
vissulega. Og ef iðrun mín er ein-
læg, og geti ég haft bæði sundur-
marinn anda og sterkt hjarta, þá
getur þetta orðið til góðs fyrir
land okkar, sem og fyrir mig og
fjölskyldu mína.“
Clinton vitnaði í Yom Kippur-
bókina, þar sem guð er ákallaður
og beðinn um að veita mönnun-
um styrk til að snúa til betri veg-
ar og viðurkenna misgjörðir sín-
ar, því það kosti mikla áreynslu
og sársauka. I lok ræðunnar ósk-
ar Clinton þess sama.
„Ég bið ykkur um að deila bæn
minni um að guð muni leita mín
og kanna hjarta mitt, reyna mig
og þekkja kvíðann sem býr í
hjarta mínu, og leiða mig í átt til
eilífs lífs.
Ég bið guð um að veita mér
hreint hjarta.
Lát mig breyta samkvæmt trú
en ekki sýnd. Ég bið enn um að
vera fær um að elska náunga
minn, alla náunga mína, eins og
sjálfan mig, um að vera verkfæri
guðs, um að orð mín, hugsanir og
gjörðir leiði til góðs.
Þetta vildi ég segja við ykkur í
dag. Þakka ykkur fyrir. Guð
blessi ykkur“.
Nokkrir þeirra trúarleiðtoga,
sem voru viðstaddir, höfðu orð á
því að ræða forsetans hefði leitt
hugann að 51. sálmi, einum
þekktasta iðrunarsálmi Biblíunn-
ar. Sálmurinn er eignaður Davíð
konungi, og litið er á hann sem
ákall hans til guðs eftir að hann
hafði framið hjúskaparbrot með
Bathsebu og sent eiginmann
hennar í stríð þar sem dauðinn
beið hans.
T.D. Jakes, biskup safnaðar í
Dallas, var einn þeirra sem áttaði
sig á tilvísuninni. Hann varpaði
fram þeim spurningu hvort
Clinton væri nógu sundurmarinn
til að iðrast, en samt nógu sterkur
til að vera við stjómvölinn. í sálm-
inum má finna bæn um að hljóta
hvort tveggja, styrk og náð.
un, þeirra á meðal Lewinsky, mættu
til starfa því þeir þáðu ekki laun.
Þessa viku kom forsetinn oft á
skrifstofu Panetta og ræddi þá
stundum við Lewinsky. Lýsti hún
þessum samskiptum sem „áfram-
haldandi daðri“. Sagði einn sam-
starfsmanna að hún fengi mikla at-
hygli hjá forsetanum.
Samband Lewinsky og forsetans
hófst á meðan á vinnustöðvuninni
vegna fjárlagadeilu stóð, 15. nóvem-
ber 1995. Forsetinn kom á skrifstof-
una sem hún vann á, til að ræða við
Panetta, og skiptist á augngotum
við Lewinsky. Þau hittust aftur, síð-
ar um daginn, í óformlegum afmæl-
isfagnaði eins starfsmanna Panetta.
Þá ræddust Lewinsky og forsetinn
m.a. einslega við í skrifstofu skrif-
stofustjórans. Hún segist hafa daðr-
að við hann, og meðal annars lyft
upp jakka sínum að aftan til að sýna
honum nærbuxnastrenginn, sem
sást í fyrir ofan buxnastrenginn.
Löðuðust hvort að öðru
Skömmu síðar, um kl. 20, gekk
hún í átt að snyrtingunni og fram-
hjá skrifstofu George Steph-
anopoulus, talsmanns forsetans.
Forsetinn sat einn þar og bað hana
að koma inn. Hún gerði það og
sagði forsetanum að hún væri hrifin
af honum. Hann hló og spurði hvort
hún vildi sjá einkaskrifstofu sína.
Gengu þau í átt að henni, í gegnum
borðstofu forsetans. „Við töluðum
stutt saman, vorum sammála um að
það væri eitthvað á milli okkar... og
að við löðuðumst hvort að öðru og
svo spurði hann hvort hann mætti
kyssa mig.“ Lewinsky játaði því og
þau kysstust á gluggalausum gang-
inum fyrir framan vinnuherbergið.
Aður en Lewinsky yfirgaf forset-
ann, skrifaði hún niður nafn sitt og
símanúmer fyrir hann.
Lewinsky segir að um tíuleytið
um kvöldið hafi hún verið ein á
skrifstofu skrifstofustjórans er for-
setann hafi borið að. Hann hafi beð-
ið hana að hitta sig að nýju á skrif-
stofu Stephanopoulos og hún hafi
komið þangað nokkrum mínútum
slðar. Þaðan hafi þau haldið í vinnu-
herbergi hans, þar sem ljósin voru
slökkt.
Lewinsky segist hafa faiáð úr
jakkanum og brjóstahaldaranum og
að forsetinn hafi snert brjóst hennar
með höndum og munni. Lewinsky
minnir að hann hafi svarað í símann
í eitt skipti og hafi þau farið af gang-
inum og inn í vinnuherbergið þar
sem hún segir forsetann hafa örvað
kynfæri hennar með höndunum. A
meðan forsetinn talaði í símann
[Lewinsky taldi viðmælandann vera
þingmann fulltrúa- eða öldunga-
deildar], hafði Lewinsky munnmök
við hann. Forsetinn lauk símtalinu
og bað hana að því búnu að hætta.
„Hann sagðist... þurfa að bíða þar til
hann treysti mér betur. Svo held ég
að hann hafi grínast með... að hann
hafi ekki fengið þetta lengi.“
Skrár Hvíta hússins staðfesta
tímasetningar Lewinsky. Þar kemur
ennfremur fram að forsetinn ræddi
við tvo fulltrúadeildarþingmenn
þetta kvöld, í fimm mínútur hvorn,
Jim Chapman og John Tanner.
Forsetinn stóð í dyragættinni
Lewinsky ber að hún hafi hitt for-
setann að nýju tveimur dögum síð-
ar, á meðan á vinnustöðvuninni
stóð. Hún segir að þeir sem fengu
að vinna hafi verið frameftir og að
pöntuð hafi verið pizza fyrir Bettie
Currie, Nancy Hernreich og Jenni-
fer Palmieri. Þegar pizzan hafi
borist, hafi Lewinsky farið inn á
skrifstofu Currie til að láta vita. Þar
var forsetinn fyrir ásamt fleira
fólki. Hópurinn hélt inn á skrifstof-
una þar sem maturinn var og ein-
hver rak pizzasneið í jakka Lewin-
sky og hún fór fram á snyrtingu til
að ná blettinum úr. „Þegar ég kom
út af baðherberginu stóð forsetinn í
dyragættinni að skrifstofu frú
Currie og sagði að ég gæti komist
út þá leiðina."
Lewinsky segir að hún og forset-
inn hafi kysst á snyrtingunni eða
ganginum fyrir framan en hún hafi
fljótlega losað sig úr faðmlögunum
og sagst yrðu að halda áfram að
vinna. Forsetinn hafi þá stungið
upp á því að hún færði honum pizza-
sneið. Það gerði hún. Currie hleypti
henni inn til forsetans, sagði „stúlk-
una með pizzuna“ vera komna.
Nokkur vitni bera að Lewinsky hafi
fært forsetanum pizzu og að þau
hafi verið ein stutta stund eftir það.
Óskað heimsókna um helgar
Að sögn Lewinsky sat Currie inni
á skrifstofu sinni. Lewinsky og for-
setinn kysstust og forsetinn þreifaði
á brjóstum hennar. Þá bar Currie að
dyrum vinnuherbergins, sem voru í
hálfa gátt og sagði að beðið væri um
forsetann í símann. Hann svaraði,
ræddi við fulltrúadeildarþingmann
með gælunafn, að sögn Lewinsky. A
meðan hann talaði í símann, renndi