Morgunblaðið - 27.09.1998, Blaðsíða 44
^4 SUNNUDAGUR 27. SEPTEMBER 1998
MORGUNBLAÐIÐ
Bandarísk
sápuópera
„Auðvitað er það yfírmáta óskiljanlegt að forseti Bandaríkj-
anna láti hanka sig í bólinu og það ekki einu sinni heldur
oft,“ skrifar Ellert B. Schram. „Islensk stjórnmál finna
smjörþefínn af því sem fjölmiðlafárið getur leitt yfír
mannfólkið og þá er engum hlíft.“
HUGSAÐ
UPPHÁTT
FYRST fannst manni
þetta fyndið. Svo var
þetta ekki lengur hlægi-
legt heldur blygðunarkennt.
Nú hefur manni blátt áfram
blöskrað og er farinn að hafa samúð með
Clinton. Kynlífshneykslunarhellan er komið
út í hreinar öfgar. Varla getur þetta nú ver-
ið í fyrsta skipti sem háttsettur stjórnmála-
maður stundar framhjáhald. Allir þekkja
orðsporið af Kennedy, Roosevelt átti sér
fasta hjákoiiu að sögn og jafnvel Eisen-
hower var ekki við eina fjölina felldur. Það
er helst Nixon blessaður sem var með
hreinan skjöld í þessum efnum, enda var
hann upptekinn við aðra og heldur
óskemmtilegri iðju. Willy Brandt var maður
fjöllyndur og Frökkum fannst ekki meira til
þess koma hvernig Mitterrand hagaði sér í
kvennamálum en svo, að laundóttir hans
var í fylgd með ekkjunni og öðrum nánum
ættingjum við útfór franska forsetans. En
það hefur að vísu breyst, að þá áttu hjákon-
urnar ekki neinar svo góðar vinkonur, sem
tóku leyndarmálin upp á segulband, og þar
var heldur ekki neinn sérskipaður saksókn-
ari til að fylgjast með bólförum forsetanna.
Ekki heldur myndbönd til útsendingar, þar
sem forsetarnir voru teknir til yfirheyrslu
um kynmök þeirra í smátriðum.
Nei, ég hef ekki tiltækar upplýsingar um
aðra forseta eða mikilsháttar stjórnmálafor-
ingja og kynlíf þeiira, enda nokkuð sem
manni kemur ekki við og vill helst ekkert
vita um. Churchill drakk og Jeltsín drekk-
ur, Stalín var haidinn ofsóknarbrjálæði og
Hitler var geðklofi. Kóngarnir í gamla daga
drápust úr sýfilis og allir þekkja söguna um
Napóleon og Jósefínu. Upptalningar á göll-
um og löstum og syndum þessara
manna mundu æra óstöðugan, en
eftir stendur hvað þeir gerðu og
________ skildu eftir sig í sögunni sem
þjóðhöfðingjar og valdamenn.
I kvikmyndaheiminum og poppbransan-
um er það daglegt brauð að lesa frásagnir
um framhjáhald og skilnaði og kynferðis-
legt ofbeldi og enginn kippir sér upp við
það. Nú er sagt að nær helmingur af banda-
rískum þingmönnum hafi skilið við eigin-
konur sínar eftir að þeir komu til Was-
hington. Astæðan: framhjáhald.
Eg las það nýlega að þrjú af hverjum
fimm hjónaböndum í vestrænum löndum
endi með skilnaði og allt þykja þetta eðlileg-
ir hlutir í nútímanum. Langalgengustu
ástæðurnar: framhjáhald.
n svo ætlar allt vitlaust að verða
þegar Clinton er staðinn að verki.
' Og þó aðallega fyrir það að hafa ekki
játað á sig „glæpinn" af fúsum og frjálsum
vilja. Menn standa grafalvarlegir og bein-
stífir fyi'ir framan sjónvarpsvélarnar og
lýsa því með dramatískum hætti, hvernig
forsetinn hafi leyft sér að þvælast fyrir
hinni alheilögu réttvísi, með því að neita að
svara, eða draga það að svara eða gefa loðin
svör ellegar svara með útúrsnúningum.
Þama standa þeir sem segjast vera fulltrú-
ar almennings, hinir skinheilögu menn, sið-
gæðispostularnir ógurlegu, sem vilja koma
því á framfæri, hvort forsetinn hafi komið
við brjóst Móníku eða kynfæri og hvort
hann hafi notað vindil sem kyntól!
Hver er það í okkar vina- eða kunningja-
hópi, sem vill lýsa því í smáatriðum hvernig
hann hagar sér í kynlífinu? Jafnvel „bara“
með maka sínum! Jafnvel forhertustu og
E
kjaftaglöðustu strákarnir í genginu í gamla
daga treystu sér ekki og vildu ekki lýsa at-
höfnum sínum í kynferðismálum. Og engum
kom það við. Ekki einu sinni þeirra nánustu,
hvað þá heimsbyggðinni allri.
Auðvitað er það yfirmáta óskiljanlegt
að forseti Bandaríkjanna láti hanka
sig í bólinu og það ekki einu sinni
heldur oft. Kvensemi hans ríður ekki við
einteyming. En kvensemi fer víst ekki í
manngreinarálit og Clinton verður að gjalda
fyrir lauslæti sitt í niðurlægingu, auðmýkt
og sjálfsagt óbætanlegu áhrifaleysi það sem
eftir er kjörtímabilsins, ef hann þá heldur
þáð út. Það er nefnilega eitt að standa
frammi fyrir synd sinni og iðrast, en annað
að standa frammi fyrir umfjöllun fjölmiðla
og viðbrögðum almennings. Almannarómur-
inn er sá, að umfjöllunin sé viðurstyggileg,
en almenningur er um leið búinn að missa
virðingu og tiltrú á forseta sínum, sem er
flettur klæðum í orðsins fyllstu merkingu.
Það er það sem Bandaríkjamönnum hefur
tekist, með þessu grátbroslega og sorglega
ferli saksóknar, kjaftasagna, niðurlægingar
og opinberunar á nákvæmum lýsingum á
kynmökum þess manns, sem þjóðin valdi til
forystu. Hver skyldi nú vilja takast það á
hendur í framtíðinni að gefa kost á sér til
æðstu metorða? Finnast menn með hreinan
skjöld í einkalífi sínu? Og hvers konar menn
Reuters
eru það? Trúboðar, hræsnarar, skírlífspost-
ular, syndlaus dusilmenni, sem annaðhvort
þekkja engar freistingar eða eru svo tilfinn-
ingalaus og siðvædd að líf þeirra er fiekk-
laust í vernduðu umhverfi smáborgarans.
Vakúmpakkaðir og gerilsneyddir.
Eru slíkir menn þeir hæfustu til að veita
heimsveldum forystu?
Og verið viss, þessi faraldur mun
breiðast út og berast til íslands, eins
og flest annað sem er til miska og
skaða í heimi æsifregna og hneykslismála.
Því hærra sem þú ert settur 1 þjóðfélags-
stiganum, því meir er um þig talað og tínt
til, bæði satt og logið.
íslensk stjórnmál finna smjörþefinn af
því sem fjölmiðlafárið getur leitt yfir mann-
fólkið og þá er engum hlíft. Skrumskælingin
í þessari bandarísku sápuóperu er sú, að allt
er þetta gert í nafni réttvísinnar. Réttur er
settur yfir einkalífinu og fulltrúa réttvísinn-
ar dugar ekki að fá upplýsingar og játning-
ar um kynmök. Hann vill að þeim sé lýst af
nákvæmni og verst var að vinkona Móníku
skyldi ekki hafa fengið tækifæri til að festa
kynlífssenurnar á mynd! Þá hefði réttlætinu
verið fullnægt og ákæruvaldið getað sýnt
myndbandið í beinni útsendingu með öllu
hinu kláminu.
Það væri í samræmi við annan ósóma í
þessu bandaríska sjálfskaparvíti.
Á Fótboltavef Morgunblaðsins
finnur þú
alla réttu
takkana
www.mbl.is/boltinn
Hverjir skora
Nýjustu fréttir,
innlendar og
erlendar
Beinar útsendingar
Staðan og næstu leikir
Tölfræði
Fótboltavefur mbl
Þar sem þú getur fylgst með boltanum í sumar.