Morgunblaðið - 06.02.1999, Blaðsíða 24
24 LAUGAKDAGUR 6. FEBRÚAR 1999
UR VERINU
MORGUNBLAÐIÐ
VIÐSKIPTI
GSM-sími með séríslenskum stöfum
/
Islenskir bókstafir verði í
sem flestum tækjum
Morgunblaðið/Kristinn
EINAR Oddgeirsson hjá Landssíma Islands hf. og Björn Bjarnason
menntamálaráðherra kynna sér notkunarmöguleika Benefon io-sím-
ans, sem hefur valmynd á íslensku og séríslenska stafi.
FULLTRÚAR Landssímans af-
hentu á fimmtudag Birni Bjarna-
syni menntamálaráðherra GSM-
síma, sem er framleiddur með
valmynd á íslensku og með sérís-
lensku bókstöfunum ð og þ.
Síminn er finnskur og ber heit-
ið Benefon io. Samstarf tókst
milli notendabúnaðardeildar
Landssfmans og Benefon-fyrir-
tækisins um þýðingu á valmynd
nýja io-símans og breytingar á
búnaði símans þannig að íslensku
stafirnir birtast á skjánum. Hafin
er sala á io-síminn.
Einar Oddgeirsson, hjá not-
endabúnaðardeild Landssímans,
þýddi valmynd io-símans. Hann
segir að þýðingin hafi verið tíma-
frek og alls ekki vandalaus. Hann
segist hafa fengið orðalista frá
finnska fyrirtækinu yfir val-
myndir sem hann þýddi og sendi
til baka. „íslensku stafirnir eru
ekki til í finnsku letri og aðal-
vandamálið hjá Finnunum var að
fá íslensku stafina til að birtast á
valmynd símans.“
Einar sagði að í io-símanum
væri hægt að fá alla íslenska
stafi sem ekki hefði verið mögu-
legt að hafa í GSM-símum áður. I
tilkynningu frá Landssímanum
segir að fyrirtækið vonist til að
framhald geti orðið á samstarfi
við erlenda birgja þannig að
hægt verði að bjóða fleiri GSM-
síma með íslenskum stöfum og ís-
lenskri valmynd.
Björn Bjarnason menntamála-
ráðherra sagði mikilvægt að val-
mynd GSM-síma væri íslenskuð
og að í slíkum tækjum væru ís-
lenskir stafir. „Eitt af því sem Is-
lendingar þurfa að gæta að er að
íslenskir bókstafir séu á valmynd
GSM-síma. Hér hafa því orðið
ákveðin þáttaskil í tækjafram-
leiðslu og nú eiga kaupendur að
gera þá kröfu að hlutir sem þess-
ir verði íslenskaðir.“
Aðspurður sagði Björn að
hann vonaðist til að framtak
Landssímans yrði öðrum hvatn-
ing til þess að íslenska tækjabún-
að. „Samstarf Landssímans og
Benefon sýnir að það er ekki
óframkvæmanlegt að íslenska
valmynd GSM-síma og koma ís-
lenskum stöfum fyrir í þeim.
Menn eiga að setja sér há mark-
mið þegar íslensk tunga er ann-
ars vegar og það hefur verið gert,
í þessu tilviki."
Björn sagði að athygli sín hefði
verið vakin á því að Islendingar
þyrftu að hafa auga með því
hvernig íslenskir bókstafir héldu
sér í ýmsum leturgerðum. „Sér-
fræðingar í leturgerð og íslensku
máli hafa bent mér á að efla þarf
varðstöðu um íslenska tungu
gagnvart leturframleiðendum.
Ekki er á valdi hins opinbera
nema í litlum mæli að sinna þess-
ari gæslu, því að þar ráða
ákvarðanir í viðskiptalífinu
mestu eins og samstarf Lands-
símans og Benefon ber með sér.
Ég hef þó velt því fyrir mér
hvort vert sé að koma á sérstakri
samstarfsnefnd til þess að Ijalla
um slík málefni. Þar skapaðist
vettvangur fyrir menn til að átta
sig á stöðunni og nauðsynlegum
aðgerðum. Mikilvægt er fyrir Is-
iendinga að fylgja samræmdri
stefnu og að íslensk tunga og
bókstafir verði í sem flestum
tækjum.“
Björn sagðist hafa átt GSM-
síma fyrir en hann taldi víst að
hann mundi nota io-símann sem
fulltrúar Landssímans afhentu
honum.
-----------------
Daimler-
Chrysler
hagnast á
árinu helga
Frankfurt. Reuters.
DAIMLER-Chrysler AG mun
hagnast á straumi kaþólskra píla-
gríma til Rómar árið 2000, því að
ítölsk fyrirtækjasamtök hafa pantað
rútur fyrir 550 milljónir marka.
Daimler-Chrysler deildin EvoBus
GmbH Setra-Omnibusse í Þýzka-
landi býst við að undirrita endan-
legan samning í marz um að selja
um 1.000 rútur fyrirtækjasamsteyp-
unni Templa í Róm fyrir apríi 2000.
Fyrstu rúturnar verða afhentar í
júlí.
Jóhannes Páll páfi hefur kallað
árið 2000, upphaf þriðja árþúsunds-
ins, heilagt ár. Búizt er við að millj-
ónir pílagn'ma fari til Rómar í tilefni
ársins.
Árið helga hefst á aðfangadag
jóla 1999 og því lýkur á þrettándan-
um 2001. Gert er ráð fyrir mestu
pílagrímaferðum sögunnar vegna
ársins.
RSTE
íslandsmeistaramót barna
°9 unglinga
keppendur
Ar í Smáranum Kópavogi,
7. febrúar kl. 9.30
Úrslit kl. 13.00
K a i
Auglýsing þessi er eingöngu birt í upplýsingaskyni.
SP-FJÁRMÖGNUN HF
Skráning skuldabráfa
SP-fjármögnunar hf.,
1. fl. 1998;
á Verðbréfaþing Islands
Verðbréfaþing íslands hefur samþykkt að taka skuldabréf
SP-fjármögnunar hf., 1. flokk 1998, á skrá.
Bréfin verða skráð fimmtudaginn 11. febrúar nk.
Skráningarlýsingar er hægt að fá hjá umsjónaraöila skráningarinnar,
Kaupþingi hf. Þar er einnig hægt að nálgast þau gögn sem vitnað er til
í skráningarlýsingunum.
KAUPÞING HF
Fjárfestingarbanki
Ármúla 13A, 108 Reykjavík, sími 515 1500, fax 515 1509.
GRÆNL,
ISLAND
FÆRKYJAR
Ijaltland
Örkn^yjar
Hatton- 'r
Rockall R«ka"
svœðið f \
Tvö íslenzk skip
á Hatton-banka
Norskar rannsóknir benda til þess að
veiðarnar geti verið arðbærar
TVÖ íslenzk fiskiskip eru nú að
reyna fyrir sér við veiðar á Hatton-
Banka, langt suður af landinu. Ernir
BA hefur verið við veiðarnar í rúma
viku og landaði nýlega um 25 tonn-
um í Irlandi, sem fóru á markað í
Frakklandi. Sjóli HP er á leið á mið-
in og mun líklega hefja veiðar á
sunnudag eða mánudag. Haraldur
Jónsson, framkvæmdastjóri hjá
SJólaskipum, segir mikilvægt að Is-
lendingar afli sér veiðireynslu á
þessum miðum, því veiðistjórn verði
vafalítið komið þar á í framtíðinni.
„Þá verðum við að vera inni í mynd-
inni,“ segir hann.
Fiskistofa Noregs og fiskifræðing-
ar þar telja nú að hægt sé að stunda
arðbærar veiðar á Hatton-banka.
Talið er að bezt sé að landa aflanum
ferskum til sölu í Frakklandi. Veiðar
á þessu svæði eru öllum opnar enda
er það utan 200 mílna lögsögu.
Frakkar og Færeyingar hafa stund-
að veiðar á þessu svæði og íslend-
ingar hafa einnig reynt þar fyrir sér,
en með litlum árangri.
Það er norska blaðið Fiskeribla-
det, sem greinir frá þessum niður-
stöðum. Englendingar gerðu áður
tilkall til Hatton-banka, þegar þeir
drógu 200 mílna landhelgi sína úr
klettaskerinu Rockall. Það gera þeir
ekki lengur og því eru þessi mið öll-
um opin.
Mest Frakkar
Það hafa fyrst og fremst verið
Frakkar sem hafa stundað veiðar á
Hatton-banka að einhverju marki
undanfarin ár. Fyrir vikið hefur
myndazt markaður fyrir ferskar
djúpsjávartegundir sem þarna veið-
ast, slétthala, langhala, stinglax og
háffiska. Þessar tegundir hafa verið
seldar ferskar á mörkuðum í Frakk-
landi og er það líklega bezta leiðin til
að koma fiskinum í verð.
Norðmennirnir veiddu 19 tonn af
þessum tegundum í tilraunaveiðum á
svæðinu og fengu um 140 krónur á
hvert kfló að meðaltali á frönsku
ferskfiskmörkuðunum. Bezta slóðin
er talin vera á norðanverðum og
norðvestanverðum bankanum og þar
fékkst einnig eiithvað af karfa, en
botninn er sagður erfiður þar. Jafn-
framt koma til gi'eina línuveiðar á
vestanverðum Rockall-banka. Þar
hafa bæði lúða og keila veiðzt.
Vara við aukinni sókn
Fiskifræðingar telja að stofn slétt-
hala og stinglax sé nokkuð öflugur á
svæðinu og því hægt að stunda þar
reglulegar veiðar, en vara þó við auk-
inni sókn. Bretar, Frakkar, Rússar
og Þjóðverjar hafa stundað veiðar
reglulega á þessu svæði og jafnframt
stundað nokkrar rannsóknir.
Möguleikar fyrir íslenzk skip ættu
að vera nokkrir á þessu svæði og
hugsanlega mætti tengja búrfisk-
veiðar sókn á Hatton-banka. Búr-
fiskurinn veiðist djúpt suður af land-
inu og fyrir hann hefur fengizt mjög
hátt verð á frönsku ferskfiskmörkuð-
unum.
Haraldur Jónsson segir að þarna
megi frá blálöngu, ýsu, karfa, þorsk,
stinglax og jafnvel búi-fisk, en hann
verði að sækja mjög langt í suður.
„Við höfum aflað okkur mikilla upp-
lýsinga um veiðar þarna og allt
bendir til þess að þær eigi að geta
gengið alveg þokkalega,“ segir hann.
Tillaga um skiptingu makrflkvóta
Islendingar fengju
2000 tonna kvóta
TILLAGA um skiptingu makn'l-
kvóta utan lögsagna á umráðasvæði
N orðaustur-Atlantshafsfiskveiði-
nefndarínnar (NEAFC) verður
rædd á aukaaðalfundi nefndarinnar
sem hefst í Brussel á mánudag. Sam-
kvæmt tillögunni fengju Islendingar
úthlutað 2.000 tonna makrílkvóta í
úthafinu á ári. Sendinefnd Islands
mun á fundinum leggjast gegn tillög-
unni.
Tillagan er borin fram af Evrópu-
sambandinu, Norðmönnum og Fær-
eyingum. Þessar þjóðir leggja til að
heildarmakrílakvóti NEAFC utan
lögsagna verði á árinu 44 þúsund
lestir. I tfllögunni er gert ráð fyrir að
Rússland fengi úthlutað 30 þúsund
lestum, ESB, Noregur og Færeyjar
samtals 10 þúsund lestum, Island
2.000 lestum, Pólland 1.000 lestum
og aðrar þjóðir 1.000 lestum.
ESB, Norðmenn og Færeyingar
líta svo á að þjóðirnar teljist strand-
ríki að markrflveiðisvæði NEAFC
og eigi þess vegna að veiða saman úr
einum kvóta. Ennfremur vísa þessar
þjóðir til þess að strandríkin hafi í
hyggju að takmai’ka veiðar Innan
lögsagna sinna samtals við 500 þús-
und lestir.
íslendingar andvígir
tillögunni
Tillagan verður til umræðu á
aukaaðalfundi NEAFC á mánudag
og segir Kristján Skarphéðinsson,
skrifstofustjóri, henni verða mót-
mælt þar sem í tillögunni sé litið
fram hjá því að Island sé strandríki.
„Við höfum fyrir því vísindaleg gögn
að makríll finnst innan íslenskrar
lögsögu. Við teljum þess vegna að Is-
land eigi að teljast sem strandríki í
þessu sambandi og því verði að nást
heildarstjóm á stofnum sem finnast
innan allra lögsagnanna,“ segir
Kristján.