Morgunblaðið - 06.02.1999, Blaðsíða 65

Morgunblaðið - 06.02.1999, Blaðsíða 65
MORGUNBLAÐIÐ_______________________________________________________LAUGARDAGUR 6. FEBRÚAR 1999 65_^ MINNINGAR GUÐBJÖRN GUÐMUNDSSON + Guðbjörn Guð- mundsson fædd- ist á Ketilvöllum í Laugardal í Arnes- sýslu 16. júní 1920. Hann lést á heimili sínu í Reykjavík 27. janúar síðastliðinn og fór útför hans fram frá Langliolts- kirkju 5. febrúar. Margar góðar minn- ingar komu í huga minn þegar ég heyrði andlát vinar míns Guðbjörns Guðmundssonar frá Böðmóðsstöð- byggði sér fallegt heim- ili að lokum í Vestur- húsum 14 með Unni sambýliskonu sinni. Þar ríkti þjóðleg gestrisni, hlýhugur og gaman- semi sem var svo nota- leg. Enda þótt Guð- björn hafi verið um- svifamikill athafnamað- ur á byggingamarkað- inum hér í Reykjavík á sínum tíma þá minnist ég hans fyrst og fremst sem Laugdælingsins Guðbjörns á Böðmóðs- stöðum sem fékk í arf frá forfeðrum sínum einstaka veiði- um. Fyrstu kynni mín af Guðbirni voru í gegnum foreldra mína. Þau höfðu miklar mætur á þessum unga Laug- dælingi sem var fluttur úr dalnum til Reykjavíkur. Eg átti til dæmis að muna það, að ef ég lenti í þoku og væri hræddur um að ég væri villtur, þá ætti ég að bíða af mér þokuna eins og Guðbjörn hefði gert, þegar hann ungur að árum hefði verið á rjúpnaveiðum með pabba sínum uppi á Miðdalsfjalli og orðið viðskila við hann í þokunni. Þá gróf Guðbjörn sig í fónn og beið eftir því að þokunni létti, kom hann hlaupandi ofan af fjallinu heill á húfi. Einhvern tímann þegar ég ætlaði að fá frí í skóla vegna þess að ég taldi mig vera veikan þá fékk ég að heyra sögur af Guðbimi. Þegar hann flutti til Reykjavíkur og stofnaði sitt heimili, hóf nám í Iðnskólanum í Reykjavík og útskrifaðist þaðan sem byggingameistari án þess að vanta nokkru sinni í tíma og fékk sérstaka viðurkenningu fyrir. Svona mann ætti ég að taka mér til fyrirmyndar og ekki að koma mér undan skyldum með einhverjum ímynduðum veik- indum. Iðnskólinn var þá kvöldskóli og nemendur unnu fulla vinnu með skóla. Mér fannst þessi Guðbjörn frá Böðmóðsstöðum af þessum sökum frekar þreytandi. En ég óx úr grasi, flutti til Reykjavíkur eins og Guð- bjöm og það leið ekki á löngu að ég kynntist Guðbimi á eigin forsendum. An þess að vita af þvi var ég kominn í vinahópinn. Vísbendingarnar sem ég fékk voru að við værum Árnes- ingar, Laugdælingar og að Guðbjörn væri frá Böðmóðsstöðum. Guðbjörn var hlýlegur, kátur og stríðinn, en stríðni hans var alltaf hlýleg. Árin liðu og það kom að því að ég byggði mér mína fyrstu íbúð. Guðbjörn var byggingameistari að blokkinni. Hann hélt stuttan fund með okkur og þar setti hann það skilyrði að hann tæki því aðeins að sér þessa byggingu að við greiddum skilvíslega greiðslu sem nægði til út- borgunar launa á réttum tíma, því það kæmi aldrei til greina að borga ekki laun á réttum tíma. Orð skyldu standa og handsal væri jafngilt und- irskrift. Þetta samstarf gekk með ágætum og okkar vinátta hélt áfram að þróast. Guðbjörn var umsvifamikill bygg- ingameistari hér í Reykjavík og hafði orð á sér fyrir heiðarleika og dugnað. Árin liðu og svo kom að því að við ákváðum að hann kæmi með fjármálaviðskipti sín til mín. Þetta var alit ákveðið á léttum nótum og gamansaman hátt, í anda Guðbjörns. Svo kom að því að viðskiptin hæfust. Þá mætti hann mjög alvarlegur og var honum mjög niðri fyrir. Eg spurði: „Hvað er að?“ Þá svaraði hann: „Vinátta okkar er ekki bara byggð á kynnum okkar, hún er miklu djúpstæðari, byggð á vináttu for- eldra okkar og forfeðra og því verð- ur þú að lofa mér einu. Öll viðskipti okkai- verða að vera á faglegum nót- um og hvernig sem þau fara, mega þau ekki setja nokkurn blett á þessa löngu vináttu forfeðra okkar.“ Á þessum árum kynntist ég athafna- manninum Guðbirni, kappsfullum, traustum og um fram allt heiðarleg- um. Svo kom að því að Guðbjörn lauk starfsferli sínum og settist í helgan stein. Mér finnst að Guðbjörn hafi uppskorið eins og hann sáði. Hann mennsku, kapp og dugnað, trygg- lyndi og hlýju. Böðvar Magnússon. Nú ertu farinn, afi minn, það virð- ist ekki langt síðan ég og systkini mín eyddum heilu og hálfu sumrun- um í bústaðnum þínum á Böðmóðs- stöðum. Þau sumur í bústaðnum þín- um og í návist þinni eru ljóslifandi ævintýrasumur í minningu okkar krakkanna. Þar fórum við með þér í margar veiðiferðir hvort sem var stangveiði eða skotveiði. Þær ferðir sem við fórum með þér einkenndust af gleði og umhyggju, gleði yfir því að fara að veiða með þér og þeirri umhyggju sem þú sýndir okkur til að gera daga okkar í sveitinni sem eftir- minnilegasta. Aldrei fórum við krakkarnir tómhentir heim eftir veiði með þér, allir fengu físk, enda beittir þú öllum þínum „töfrabrögð- um“ til að koma honum á. Við þökk- um þér allar þær töfrastundir sem við áttum með þér og þú munt alltaf eiga kærleiksríkan stað í hjörtum okkar ki-akkanna í Stekkjarseli 7. Pétur Hannes. Látinn er vinur og mágur. Eg hitti Guðbjörn, eða Bubba eins og hann var nefndur af vinum og vandamönn- um, fyrst árið 1952. Síðar kynntist ég systur hans sem varð kona mín. Frá upphafi hafa öll okkar kynni og samskipti verið góð og einlæg. Bubbi var stór og myndarlegur mað- ur, hress og hvers manns hugljúfi, sem vildi leysa hvers manns vanda. Hann var byggingameistari og var meistari af mörgum stórbyggingum bæði í Reykjavík og úti á landi. Má þar nefna Bændahöllina sem reis upp á undraverðum hraða. Hann var mjög farsæll sem meistari enda sjálfur góður og vandaður smiður og lét ekkert verk frá sér, nema það væri óaðfinnanlegt enda valdi hann í lið með sér úrvalsmenn. Guðbjörn ólst upp hjá foreldrum sínum elstur 14 systkina og varð fljótt farinn að hjálpa til. Guðmundur faðir hans var mikill veiðimaður og grenjaskytta sveitai- sinnar og Bubbi var ekki hár í loftinu þegar hann fór að fylgja honum eftir sérstaklega við rjúpna- veiði og veiðar í Brúará og Hagaós. Bubbi tók síðan við af fóður sínum sem gi-enjaskytta í Laugardalnum og víðar og var hann einstakur veiði- maður og mjög góð skytta. Hann plataði margan refinn með gaggi sínu. Bubbi byggði sumarhús á Böð- móðsstöðum og notaði hann það mik- ið ásamt fjölskyldu sinni og vinum. Hann var mikill ræktunarmaður og gróðursetti mikið af trjám í landið sitt. Hann hafði mest gaman af því að sjá til þeirra sjálfur eða rækta þær frá græðlingum. Bubbi var vina- margm- og hafði gaman af því að vera í vinahópi og kannski kíkja í glas ef svo bar undir. Hann var tví- kvæntur. Fyrri kona hans var Þóra Rristjánsdóttir og áttu þau 7 börn. Síðari kona hans var Herdís sem er látin fyrir nokkrum árum og áttu þau tvær dætur. Seinustu árin bjó hann með Unni Haraldsdóttur og byggðu þau sér fallegt heimili við Vesturhús. Þar undu þau sér vel saman. Unnur reyndist Bubba og fjölskyldunni hans allri einstaklega vel í hans veikindum sem voru hon- um erfið, sérstaklega síðast. Það er margs að minnast eftir nærri fimmtíu ára kynni. Fyrst þeg- ar þú leiddir konu mína að altarinu og varst okkar svaramaður. Síðar út- vegaðir þú okkur lóð og byggðir okk- ar fyrstu íbúð og varst alltaf okkar ráðgjafi og hjálparhella ef með þurfti. Einhverju sinni var Bubbi að fara til veiða í Brúará og hafði boðið með sér unglingunum á bænum, sér hann þá sex ára son minn, sem mæn- ir á hann vonaraugum. Þá segir Bubbi, heyrðu frændi, ekki má skilja þig eftir. Hann var tekinn með og Bubbi sinnti honum sérstaklega og fékk hann tvær bleikjur og verður þetta honum ævinlega minnisstætt og kallaði Bubbi hann síðan alltaf veiðimanninn. Við Dísa kveðjum þig með söknuði og virðingu og sendum Unni, börn- unum þínum og öðrum ástvinum innilegai' samúðai'kveðjm'. Blessuð sé minning þín. Vilhjálmur Sigtryggsson. Kunningsskapur okkar Guðbjörns Guðmundssonar spannar nú yfir sjö ái-atugi, eða frá því ég fyrst man. Milli æskuheimila okkar ríkti rótgró- inn kunningsskapur og vinátta, jafn- vel nokkurra kynslóða, enda voru þau móðir mín og faðir Guðbjörns uppeldissystkin og ævilangt náin sem bestu systkin. Þessi kunnings- skapur skilaði sér til næstu kynslóð- ar og lét Guðbjörn heitinn ekki sitt eftir liggja að rækta þann akur, svo trygglyndur sem hann var. Foreldrar Guðbjörns, þau heiðurs- hjón Guðmundur Njálsson og Kar- ólína Árnadóttir, sem lengst af bjuggu á Böðmóðsstöðum í Laugar- dal, eignuðust alls fimmtán börn og komust öll upp nema fyrsta barnið, sem dó nýfætt. Þessi systkinahópur þótti allur hinn mannvænlegasti í sjón og raun. Á þeim árum sem við Guðbjörn vorum að slíta barnsskónum var ennþá við lýði farkennsla í flestum sveitum, sem þýddi gjarnan að heim- ilin skiptust á að halda hvert annars börn, svo þau mættu njóta kennslu einnig meðan kennarinn var stað- settur annars staðar í sveitinni. Þetta stuðlaði m.a. að meh'i og nán- ari kynnum krakkanna, sem með þessu móti urðu samvista allan sól- arhringinn að störfum og leik. Hér eru ekki efni til að rifja upp ýmsa skemmtilega og miður skemmtilega atburði frá þessum góðu tímum. Eitt er þó víst, að sameiginleg æsku- og bernskubrek hafa einatt orðið undir- staðan að ævilangri vináttu, og þá ekki hvað síst þegar í hlut átti ti'yggðatröll á borð við Guðbjörn. Foreldrar Guðbjörns, þau Guð- mundur og Karólína voru víst fátæk að flestu öðru en kjarki og bjartsýni þegar þau hófu hjúskap og búskap. En með stakri elju og þrautseigju tókst þeim að koma sínum fjórtán börnum upp og til manns af myndar- skap sem vakti furðu á þeirri tíð. Það lætur að líkum, að Guðbjörn, sem var elstur þeirra systkina, sem lifðu, hlaut snemma að leggja fram sitt lið í sameiginlegri lífsbaráttu fjölskyldunnar. En pilturinn var bráðgjör og öðlaðist fljótt metnað og sjálfstraust til að standa sig. En þessi snemmfengni metnaður og já- kvætt keppnisskap sem síðan hefur fylgt honum, hygg ég eigi ekki hvað minnstan þátt í gengi hans síðar á ævinni. Guðbjörn fór ungur til náms á bændaskólann á Hvanneyri og lauk þaðan prófi með ágætum rúmlega tvítugur. Ekki gerði hann þó búskap að starfi sínu, heldur hélt til Reykja- víkur og hóf nám í húsasmíði og það var á þeim vettvangi sem hann lét áður langt leið allrækilega að sér kveða. Hann öðlaðist fljótt meistara- réttindi og er ekki að orðlengja það, innan tíðar var hann orðin einn af at- kvæðamestu verktökum í þem'i grein. Nú kom honum að notum það sjálfstraust, metnaður og dirfska, sem hann hafði heyjað sér í æsku. Þessir eigihleikai' öfluðu honum frá upphafi trausts jafnt viðskiptavina sem starfsmanna, sem fundu að hann stóð við samninga og loforð hans stóðust hvort sem þau munnleg eða skjalfest. Hér yrði of langt mál að fara að telja upp þær byggingar, stæn-i og smærri, sem hann hefur ýmist reist fyrir eigin reikning eða risið hafa undir hans forsjá, en eitt er víst að á köflum voru umsvif hans mikil. Það gefur að skilja að tíðum hefur vinnudagur Guðbjörns verið alllang- ur, því iðulega var hann með mörg hús í takinu hér og þar á höfuðborg- arsvæðinu og þá með álíka marga vinnuflokka að annast. Auk þess voru auðvitað öll aðföng á efni, bankaferðir, skrifstofuhald o.s.frv. á hans höndum, m.ö.o. margra manna verk, sem hann hlaut að annast. Svo einkennilegt sem það virðist um svo önnum hlaðinn mann sem Guðbjörn kom það varla fyrir að maður hitti hann svo að hann hefði ekki nægan tíma til að rabba í rólegheitum um dag og veg. Ég hafði eitt sinn orð á þessu við sameiginlegan vin okkar, sem einmitt hafði veitt þessu athygli, og lýsti furðu minni á þessu. Hann var ekki nærri eins hissa á þessu og ég, sagði það einmitt einkenni þeirra manna sem mestu kæmu í verií, að þeir væru aldrei að flýta sér. Ég hef síðan komist að raun um að þetta er sannleikurinn. Um Guðbjörn er það að segja að honum tókst að ljúka stóru dagsverki þótt manni sýndist hann stundum flýta sér hægt. Faglegur metnaður Guðbjöms var meh’i en svo að hann leyfði sér nokkru sinni að skila af sér illa unnu verki, heldur skyldi það standast strangai' gæðakröfur. Guðbjörn var bóngóður og greið- vikinn í besta lagi, það ætti undirrit- aður vel að vita. Hann vr félagslynd- ur og þótti gott að deila geði með vinum og félögum, höfðingi heim að sækja og mikill hrókur fagnaðar á gleðifundum, glaðlyndur og gæddur ágætri kímnigáfu. Skemmdi þá lítt þótt glóði ögn á skálum. Hann var og snjall spilamaður og stundaði tals- vert brids með góðum félögum. Ein var þó hans tómstundaiðja, sem síst ætti að gleyma, en það var veiði- mennska af öllum gerðum, en af þeirri íþrótt varð hann víðfrægur. Frækni hans við hvers konar veiðar var slík að fáir hefðu þurft við hann að keppa. Stangveiði var honum mjög hugleikin og hlaut hann að frægð eigi alllitla. Þó vom fugla- og refaveiðar líklega það sem hann lagði hvað mesta alúð við. Hann var t.d. slíkur snillingur með byssu að sjaldan missti hann marks. Hann hafði í æsku lært af fóður sínum ým- is tök og aðferðir, sem síst má án vera við veiðar, svo sem að þekkja hegðun dýranna við breytilegar að- stæður, þolinmæði og rétt viðbrögð. Á þessu öllu náði Guðbjörn slíkum tökum að furðu vakti. Sumh' vina hans kölluðu hann að vísu í gamni, refasálfræðing. Vafalítið voru það glöggskyggni hans, íhygli, tak- markalítil þolinmæði og dugnaður yfii'leitt, sem gerði hann einn fræg- asta veiðisnilling landsins á sinni tíð. Guðbjörn var á yngri árum og raunar alla tíð talinn glæsimenni, jafnt á vöxt sem á svip og að öllu hið mesta karlmenni. Hann var lengst af vel hraustur svo sem vinnuafköst hans sýna og starfsþreki hélt hann lítt skertu til sjötugs, jafnvel lengur. Fyrir nokkrum árum kenndi hann hjartabilunar svo hann gekkst undir aðgerð á Landspítalanum. Sú aðgerð heppnaðist með ágætum og varð hann fljótur að ná fullri heilsu á ný. En því miður entist honum sú heilsa ekki lengi, því á síðasta ári greindist í honum illkynja mein, sem ekki varð við ráðið. Honum varð fljótt ljóst að hverju stefndi, en eins og líklegt var af honum æðraðist hann ekki. Ég átti við hann langt viðtal nú síðast, mig minnir milli jóla og nýárs. Þá var honum vel ljóst að heilsan væri endanlega farin, en taldi það ekki til að angra sig yfir. Hann kviði ekki dauðanum og væri sáttur við guð og menn, lífið hefði verið sér gjöfult á flestan hátt svo sér væri nær að þakka gjafir þess en að víla þótt leið- arlok blöstu við, þau gætu svo sem hvort eð væri ekki verið svo fjarri. Fyrir mig var þetta samtal mjög hressandi. Sömu sögu sögðu mér tveir vinir hans sem heimsóttu hann aðeins tveim dögum áður en hann dó. Hann var þá hinn hressasti og fagnaði þeim af öllu hjarta. Við þá var hann eins hreinskilinn og hann hafði áður verið við mig og bað þá að ergja sig ekki yfir þvi sem fyrir hon- um lægi. Að öðru leyti hélt hann sínu gamla lagi og gerði að gamni sínu eins og í gamla daga, og margþakk- aði þeim fyrir komuna. Mælt á þann kvarða, sem okkur er tamast að leggja á æviskeið manna og lífshlaup, gat Guðbjörn að leiðar- lokum kvatt heiminn með ánægju og stolti. Hann gat glaðst yfir fleiru en reisulegum mannvirkjum sem víða blasa við sjónum. Afkomendur hans skipta orðið mörgum tugum og eru þeir upp til hópa hið mesta mannval og margt af þeim afreksfólk. Hann eignaðist níu börn með tveim eigin- konum sínum. Um fjölda barnabarna veit ég ekki, en þau eru hvort tveggja mörg og mannvænleg. Þegar ég kveð vin minn, heiður- skallinn Guðbjörn Guðmundsson, samfagna ég honum að hann fékk að kveðja þennan heim „með gló-fagran skjöld, glaður og reifur hið síðasta kvöld“. Við hér á Laugamesvegi blessum minningu Guðbjörns og vottum ást- vinum hans samúð okkar. Hilmar Pálsson. • Fieiri minningnrgreinar um Guðbjöm Guðmundsson bíða birtingar og munu birtast, í blaðinu næstu daga. t Móðir okkar, tengdamóðir og amma, VALÝ ÞORBJÖRG ÁGÚSTSDÓTTIR, andaðist á elli- og hjúkrunarheimilinu Grund miðvikudaginn 20. janúar sl. Þökkum við umhyggju og hjúkrun sem hún naut þar. Útför hennar fór fram í kyrrþey að ósk hinnar látnu. Börn, tengdabörn og barnabörn. Innilegar þakkir til allra sem sýndu okkur hlýhug og samúð við andlát og útför HJÁLMARS KRISTJÁNSSONAR, Langholtsvegi 28, Reykjavík. Guð veri með ykkur. Sígríður Pétursdóttir, Ásgeir Guðnason, Sigríður Líba Ásgeirsdóttir, Guðmundur Ásgeirsson, Embla Dís Ásgeirsdóttir. mbl.is 1
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.