Morgunblaðið - 22.04.1999, Blaðsíða 8

8 FIMMTUDAGUR 22. APRÍL 1999
MORGUNB LAÐIÐ
FRÉTTIR
Forsætisráðherra líkadi ekki smásagan—,
Smásaga í Lesbók
VIÐ viljum ekki sjá svona meingallað Esju-gen í fína gagnagrunninn okkar hr. biskup.
Nýtt hús-
næði að
Sólvangi
INGIBJÖRG Pálmadóttir heil-
brigðisráðherra tók um síðustu
helgi formlega í notkun nýtt hús-
næði heilsugæslustöðvarinnar í
Sólvangi í Hafnarfírði.
í nýja húsnæðinu, sem er sam-
tals 314 fermetrar, eru þrjár
læknastofur, aðstaða fyrir ung-
barnavernd og mæðravernd,
skiptiklefi og móttaka hjúkrunar-
fræðinga.
Morgunblaðið/Halldór Kolbeins
Verð
ni fullkomnu
Lavamat 74620
Þvottahæfni „A“
Þeytivinduafköst „B“
Ljósabretti: Sýnir hvar vélin er stödd í þvottakerfinu
Vindingarhraði: 1400/1000/800/600/400 sn/mín
afgangsraki 50%
Mjög hljóðlát Ytra byrði hljóðeinangrað
Klukka: Sýnir hvað þvottakerfin
teka langan tíma. Hægt að
stllla gangsetningu vélar allt
að 19 tíma fram í tímann
Öll hugsnaleg þvottakerfí
BRÆÐURNIR
Lágmúla 8 • Sími 5332800
Umboðsmenn um allt land!
Heimsending innifalin í verði.
Þroski barna og Waldorf-skólarnir
Mæta þörfum
barnsins í takt
við þroska þess
Waldorf-uppeldis-
stefnan á rætur
að rekja til upp-
eldisfræðingsins Rudolf
Steiner. Áhrifa þessarar
skólastefnu gætir einkum
í Þýskalandi og á Norður-
löndum. I þessum löndum
hafa Waldorf-skólarnir
verið valkostur við hefð-
bundna skólakennslu
barna. I Svíþjóð eru núna
starfandi 30 Waldorf-skól-
ar og nemendur skipta
þúsundum. A Islandi eru
starfræktir Waldorf-skól-
inn í Lækjarbotnum og
Waldorfskólinn Marar-
götu.
Ulrik Hofsöe, kennari
við Waldorf-skólann
Lundi í Svíþjóð, hélt íýrir-
lestur í Ráðhúsi Reykja-
víkur í síðustu viku í
tengslum við dagskrá
Waldorf-uppeldisfræði.
- Hvers vegna Waldorf-skólai-?
„Skólastefna Waldorf-skólanna
leggur áherslu á heildarsýn
mannsins á heiminn sem hann
byggir. Tæknihyggja nútímans
hefur sterka tilhneigingu til að
brjóta veruleikann niður í eining-
ar sem öðlast sjálfstætt líf án inn-
byrðis samhengis. Við höfum lent
í öngstræti með þessa heims-
mynd vegna þess að hún veldur
því að smáatriðin byi-gja okkur
sýn á heildarmyndina. I Waldorf-
skólanum freistum við þess að ná
utan um einstaklinginn í stóra
samhenginu," segir Ulrik.
-Hvað áttu við með einstak-
linginn í stóra samhenginu?
„Ég skal nefna dæmi sem
skýrir þetta sjónarmið nánar. A
sjöunda áratugnum var umræða
um það innan uppeldisfræðinnar
hvemig fara ætti að því að bæta
stærðfræðikennslu. Með því að
kanna námshæfileika nemenda
sem sköruðu framúr í stærðfræði
álitu menn að hæfíleikinn til
óhlutbundinnar hugsunar væri
ráðandi fyrir getu nemenda til að
læra stærðfræði.
í framhaldi var lögð áhersla á
að kenna óhlutbundna hugsun.
En það gleymdist að börn þurfa
að ná ákveðnum þroska til að
takast á við óhlutbundna hugsun.
Hafí börn ekki náð þessum
þroska þegar þeim er kennd
óhlutbundin hugsun er hætt við
að hún fari fyrir ofan garð og
neðan. Og það sem verra er,
börnin fínna til leiða og sjálfs-
traustið þverr vegna þess að þau
fá á tilfmninguna að þau geti ekki
lært.
Engum myndi detta í hug að
láta níu ára barn bera 50-70 kílóa
byrði. Líkaminn er einfaldlega
ekki orðinn nógu þroskaður til að
bera slíkan þunga. Á sama hátt
þarf vitundarlíf barns að ná
ákveðnum þroska til að takast á
við óhlutbundna hugsun. Við tólf
ára aldur eru þau tilbúin."
- Hvar liggja
Waldorf-skólanna í
kennslu?
„Við reynum að
mæta þörfum barns-
ins í takt við þroska
þess. Okkar viðhorf er
að böm eigi að fá
tækifæri til að öðlast
þroska og tileinka sér þekkingu
án tillits til þess hvaða starfsvett-
vang þau velji sér í framtíðinni.
Grunnþekkingin sem barn öðlast
í Waldorf-skóla á að nýtast hvort
sem viðkomandi verður bóndi, fé-
lagsráðgjafi eða verkfræðingur.
Við kennum menningarlæsi, vís-
indi og sögu. Saga er mikilvæg
► Ulrik Hofsöe er fæddur í
Danmörku árið 1948. Eftir
tveggja ára nám í uppeldis-
fræði í Danmörku hélt hann til
Svíþjóðar á Rudolf Steiner
Seminaret. Hann lærði mynd-
listarmeðferð í Þýskalandi og
vann um árabil með þroska-
heftum nemendum. Undanfarin
15 ár hefur Ulrik starfað í
Waldorf-skólanum í Lundi í Sví-
þjóð. Sérkennslugreinar hans
eru vísindi og stærðfræði.
námsgrein vegna þess að með
sögulegri vitund áttar mann-
eskjan sig betur á stöðu sinni og
samtímans. Þá eru handverk og
listir í hávegum hafðar í Waldorf-
skólum. Böm læra best með því
að fá að gera hlutina sjálf, hvort
sem það er vísindatilraun, mynd-
list eða tónlist."
- Það hefur verið sagt að
Waldorf-skólar ali upp listamenn.
„Já, ég þekki þessa goðsögn.
Hún varð væntanlega til vegna
þess hversu mikið við leggjum
upp úr handverki og listum. En
raunveruleikinn segir okkur aðra
sögu. I könnun sem var gerð á
fyrrverandi nemum í Waldorf-
skólum í Svíþjóð kom í ljós að
þriðjungur þeirra valdi raun-
greinasvið í framhaldsskóla. „
- Við hvaða aldur miða
Waldorf-skólarnir?
„Miðað er við 12 ára nám, frá 7
ára aldri til 18 ára. Ekki hefur
það þó gengið eftir alls staðar. I
Svíþjóð erum við með 9 ára nám
þannig að nemendur úr Waldorf-
skólum hefja framhaldsskólanám
samtímis jafnöldrum sínum úr
hefðbundnu grunnskólunum.“
- Eru bekkjarkennarar í
Waldorf-skólum ?
„Já, á aldrinum 7-14 ára er
mikilvægt að bömin hafi bekkjar-
kennara. Lagt er upp úr því að
börnin séu tekin á eigin forsend-
um og fái að þroska hæfileika
sína. Með bekkjarkennara mynd-
ast persónulegt samband milli
nemenda og kennara og það
skiptir sköpum á þess-
um aldri. Eftir 14 ára
aldur eru bömin nægi-
leg þroskuð til að fá
sérhæfðari kennslu og
um hana sjá kennarar
sem einbeita sér að
einni eða tveimur
námsgreinum." -Er það til-
fellið að engir skólastjórar séu í
Waldorf-skólum ?
„Við vinnum ekki samkvæmt
hefðbundnu skipulagi. Kennarar
sjá sameiginlega um skólastjórn-
ina og skipta með sér þeim
stjórnunarverkum sem þarf að
sinna,“ segir Ulrik.“
áherslur
Börn læra
best með því
að fá að gera
hlutina sjálf