Morgunblaðið - 17.11.1999, Blaðsíða 2

2 MIÐVIKUDAGUR 17. NÓVEMBER 1999
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Umhverfísráðherra segir markmiðið að eampylobacter í kjúklingum
í eldishópum á hverju kjúklingabúi fari ekki yfír 10%
Tíðni bakteríunnar allt
að 48% á einu búanna
LAGT er til í skýrslu sem unnin var fyrir um-
hverfisráðherra um könnun á útbreiðslu
campylobacter, að frá og með næsta ári megi tíðni
bakteríunnar í kjúklingum í eldishópum á hverju
kjúklingabúi ekki vera meiri en 10%. Þrettán bú
af sautján sem voru rannsökuð reyndust smitlaus,
en bakterían greindist í fjórum kjúklingabúum og
þar var hlutfallið 25-48%. Tvö þessara fjögurra
kjúklingabúa hafa 65% markaðshlutdeild á
kjúklingamarkaði. Meginniðurstöður skýrsluhöf-
unda eru m.a. þær að campylobacter er aðallega í
kjúklingum, þegar rannsóknin beindist að mat-
vælum.
Campylobacter-mengun fannst mest í
kjúklingabúinu Reykjagarði hf., sem hefur 43,7%
markaðshlutdeild með alifugla, en 48% eldishópa
reyndust campylobacter-sýktir. Á kjúklingabú-
inu Móum hf. var hlutfallið 25% en Móar ráða yfír
20,8% hlutdeild á markaðnum. Sama hlutfall
campylobacter-sýktra eldishópa fannst á
kjúklingabúinu Bræðrabóli og Helluvaði, en sam-
anlögð markaðshlutdeild þein-a er tæp 5%.
Við athugun á algengi sýkinga í starfsfólki í
tveimur stærstu alifuglasláturhúsunum sem
starfrækt eru á landinu, kom í ljós að 6 af 59
starfsmönnum Reykjagarðs voru sýktir af bakt-
eríunni er könnunin fór fram í september sl. og 1
af 20 starfsmönnum ísfugls.
Skýrsluna unnu sérfræðingai- hjá embætti yfir-
dýralæknis, Hollustuvernd ríkisins, sóttvarna-
læknir hjá landlækni, sýklafræðideild Landspítal-
ans, Tilraunastöð Háskólans í meinafræði á Keld-
um ásamt fulltrúum sóttvarnarráðs.
Siv Friðleifsdóttir umhverfisráðherra sagði á
blaðamannafundi í gær í tilefni af útkomu skýrsl-
unnai-, að markmið yfirvalda gegn campylobacter
væru háleit, enda væri til þess ætlast að tíðni sýk-
inga í kjúklingum í eldishópum á hverju kjúklinga-
búi færi niður í 10% frá og með á næsta ári.
Ströng krafa yfírvalda
„Hjá þeim framleiðsluaðilum sem ráða yfir
meirihluta markaðarins eru sýkingar á bilinu
25-48% og við gerum þá kröfu að þeir nái 10%
hlutfalli á næsta ári,“ sagði ráðherra í samtali við
Morgunblaðið.
„Fari þeir yfir þau mörk sem þeim eru sett verða
þeir að farga því sem umfram er, þannig að krafa
okkar er mjög ströng. Stjómvöld í öðrum löndum
hafa ekki sett sér slík markmið, þar sem matvæla-
iðnaðurinn hefur sjálfur gert það en hérlendis er
það á hendi stjómvalda og það krefst umfangsmik-
illa úi-bóta í kjúklingaeldi miðað við það sem nú
þekkist. Við viljum miða okkur við þau lönd þar
sem tíðni sýkinga er sem lægst, þ.e. í Svíþjóð og í
Noregi."
Siv Friðleifsdóttir sagði ljóst að sökum
campylobaeter-málsins væri matvælaeftirlit hér-
lendis flókið og þungt í vöfum þar sem það væri á
hendi þriggja ráðuneyta auk sveitarfélaga, sem
fæm með heilbrigðiseftirlit á viðkomandi svæð-
um.
„Mörkin em óljós milli þessara aðila og við höf-
um séð þá þróun í nágrannaríkjunum að þar er
verið að einfalda matvælaeftirlit og koma því und-
ir einn hatt í stað þess að hafa það á hendi tveggja
stjórnsýslustiga. Ég hef því velt því íyrir mér í
kjölfar þessa máls hvort rétt væri að skoða þann
möguleika nánar að einfalda eftirlitið í því skyni
að bæta það. Hugsanlega væri unnt að færa það
undii' eitt eða tvö ráðuneyti og færa það frá sveit-
arfélögum til ríkisins.“
í baráttunni gegn campylobacter er einnig
stefnt að öflugu fræðsluátaki í byrjun næsta árs
og verður fræðslu beint til neytenda og þeirra
sem starfa við framleiðslu og dreifingu matvæla.
Siv sagði þó enga ástæðu fyrir neytendur að
láta af kjúklinganeyslu vegna campylobacter-um-
ræðu þar sem um væri að ræða holla og góða
fæðu.
„Það er hins vegar brýnt að meðhöndla
kjúklinginn rétt við matreiðslu og forðast kross-
smit og því hvet ég neytendur eindregið til að
borða kjúkling,“ sagði ráðherra.
■ - .. . - ^
K •'i Jgap,

► f ■mm
Morgunblaðið/Golli
Tekjur vegna
söfnunarkassa og
happdrættisvéla
Fengu rúm-
lega milljarð
til ráðstöfun-
ar í fyrra
ÍSLENSKIR söfnunarkassar sf. og
Happdrætti Háskóla íslands höfðu
samanlagt til ráðstöfunar 1069
milljónir króna á síðasta ári vegna
söfnunarkassa og happdrættisvéla,
sem fyrirtækin reka, að frádregn-
um vinningum og kostnaði. Þetta er
meðal þess sem fram kemur í skrif-
legu svari dómsmálaráðherra við
fyrirspum Ogmundar Jónassonar,
þingmanns Vinstrihreyfingarinnar
- græns framboðs, um söfnunar-
kassa og happdrættisvélar.
I svari dómsmálaráðherra kemur
fram að í heild skiluðu söfnunar-
kassar og happdrættisvélar Is-
lenskum söfnunarkössum sf. 1.133
milljónum króna í fyrra og Happ-
drætti Háskóla íslands 757 milljón-
um. Fyrstu sex mánuði þessa árs
hafa Islenskir söfnunarkassar sf.
fengið 584 milljónir króna vegna
rekstrarins og Happdrætti Háskóla
Islands 486 milljónir króna.
Séu vinningar og kostnaður
dregnir frá höfðu íslenskir söfnun-
arkassar sf. 834 milljónir króna til
ráðstöfunar á síðasta ári og Happ-
drætti Háskólans 235 milljónir, og
fyrstu sex mánuði þessa árs fékk
fyrrgreinda fyrirtækið 432 milljónir
króna til ráðstöfunar en Happ-
drætti Háskólans 150 milljónir
króna.
--------------
Ríkið krefst
sýknu af bóta-
kröfu Briggs
RÍKISLÖGMAÐUR lagði í gær
fram greinargerð í Héraðsdómi
Reykjavíkur í skaðabótamáli því sem
Bretinn Kio Briggs hefur höfðað
gegn ríkinu fyrir að hafa sætt frels-
issviptingu í tæpt ár á meðan rann-
sókn og dómsmeðferð fór fram á
máli hans hér á landi.
Ríkið krefst sýknu í málinu á
grundvelli 175. greinar laga um með-
ferð opinberra mála og að sögn
Skarphéðins Þórissonar ríkislög-
manns mun í málinu reyna á túlkun
nýrra ákvæða í lögum um meðferð
opinbeiTa mála, sem sett voru í lögin
á grundvelli mannréttindasjónar-
miða í vor.
Kio Briggs var ákærður fyrir stór-
fellt e-töflusmygl en var sýknaður af
ákærunni í Hæstarétti hinn 16. júlí
sl. og fór í framhaldinu fram á 27
milljóna króna skaðabætur fyrir
gæsluvarðhald og farbann.
-----*-♦-+----
Glugginn
þrifinn
Vignir þrífur glugga af út-
sjónarsemi í versluninni Is-
lenskir karlmenn við Lauga-
veg.

' itloimml
"" ' ' Á ÚR I WÁ
¥•
A MIÐVIKUDÖGUM
%•••••••••••••••••••••••••••%
2 Evrópukeppni í handknattleik •
• - mál félaganna / B8 I
• Fulltrúar Stoke komnir til
I Óslóar með tilboð I Rúnar / B1
4SÉUÍ
Með
Morgun-
blaðinu f
dag er
dreift
blaði frá
Vöku-
Helga-
felli, „Jól
1999“.