Morgunblaðið - 17.11.1999, Blaðsíða 46

M, MIÐVIKUDAGUR 17. NÓVEMBER 1999
MORGUNBLAÐIÐ
MINNINGAR
+ Axel Jóhannes-
son fæddist á
Gunnarsstöðum í
Þistilfírði 30. apríl
1918. Hann lést á
Elli- og hjúkrunar-
heimilinu Grund 11.
nóvember síðastlið-
inn. Foreldrar hans
voru hjónin Jóhann-
es Árnason, bóndi á
Gunnarsstöðum, f.
18.6. 1890, d. 25.2.
1971, og Aðalbjörg
Vilhjálmsdóttir, ljós-
móðir, f. 24.2. 1892,
d. 10.4. 1939. Systk-
in Axels eru: 1) Anna Guðrún, f.
2.6.1920, d. 21.5.1995, maki Jón-
as Aðalsteinsson. 2) Arnbjörg, f.
31.5. 1924, maki Arni Árnason.
3) Sigríður, f. 10.6. 1926, maki
Sigfús A. Jóhannsson. 4) Þor-
björg, f. 9.4. 1928, maki Kristinn
Skæringsson. 5) Árni, f. 16.1.
1930, maki Ingibjörg Sveinsdótt-
ir. 6) Arnþrúður Margrét, f. 25.7.
1931, maki Sigurður Gunnlaugs-
son. 7) Guðbjörg, f. 6.1. 1934,
maki Benedikt Halldórsson.
Hinn 2. september 1951
*Tívæntist Axel, Sigurbjörgu
Malmquist Jóhannsdóttur, f. 17.
nóvember 1915, frá Borgargerði
í Reyðarfírði, dóttur Jóhanns
Malmquist, f. 26.10.1877, d. 16.3.
1936, og konu hans Kristrúnar
Bóasdóttur, ljósmóður, f. 20.12.
1882, d. 30.12. 1927. Bam Axels
og Sigurbjargar er Kristín Mar-
Stjúpfaðir, tengdafaðir, afi og
langafi, Axel Jóhannesson er lát-
-ííJPln, og verður til moldar borinn í
dag 17. nóvember.
Þessari jarðvist er lokið. Þetta er
leiðin okkar allra, en minnumst
þess að leiðin að heiman er leiðin
heim, leið ljóss og lita, þar sem
þjáning og þraut er víðs fjarri.
Lífshlaup Axels verður ekki rak-
ið hér. Við viljum aðeins þakka hon-
um með fáum orðum samfylgdina,
og þá ást og vináttu sem hann sýndi
okkur alla tíð. Ávallt var hann
reiðubúinn að rétta okkur hjónum
hjálparhönd, og eru okkur minnis-
stæðar stundimar sem hann eyddi
við að koma upp fyrstu íbúðinni
okkar. Umhyggja, natni og vand-
virkni var í fyrirrúmi í hverju sem
^xel tók sér fyrir hendur, og bar
* úðin þess glöggt vitni að þar hafði
fagmaður verið að verki.
Bamabörnin fóm ekki varhluta
af elsku hans og umhyggju. Hann
var alltaf til staðar ef þau þurftu
einhvers með. Það voru ófáar ferð-
imar sem farnar vom upp í hest-
hús, eða bíltúramir og þá var oft
stungið „nammi“ í litla munna.
Naut hann þessara samverastunda
ekki síður en þau. Mörg fleiri minn-
ingabrot koma upp í hugann en
munu ekki tíunduð hér.
Á kveðjustund þökkum við allt
það sem hann var fjölskyldu okkar,
grét, f. 17.8. 1951,
maki Árni Ámason,
börn þeirra era: Ár-
ni, f. 23.7. 1975, Ax-
el, f. 24.8. 1979, Jó-
hannes, f. 18.3.
1983, og Helena, f.
27.10. 1984. Stjúp-
böm Axels eru: 1)
Jón Ellert Guðjóns-
son, f. 23.3. 1936,
maki Sólveig Snæl-
and Guðbjartsdótt-
ir, böm: Guðjón Ax-
el, f. 18.4. 1962,
Guðbjartur Ellert, f.
15.6. 1963, og Sig-
urbjörg Rún, f. 29.5. 1968. 2)
Guðrún Bóel Guðjónsdöttir, f.
9.3. 1939, maki Viðar Hjartar-
son, böm: Harpa, f. 5.7. 1965, og
Heimir, f. 8.12.1971.
Axel var í Alþýðuskólanum á
Laugum 1934-36, búfræðingur
frá Hólum 1941, stundaði nám í
Handíða- og myndlistaskólanum
1943-44, kennarapróf 1952.
Kennari við Héraðsskólann að
Reykjum í Hrútafirði 1944-51,
við Laugamesskólann í Reykja-
vík 1952-66. Nám í Statens Slöjd
og tegnelæreskole, Notodden,
Noregi 1958-59. Kennari við
Réttarholtsskólann í Reykjavík
1966-83. Síðan leiðbeinandi við
félagsmiðstöð aldraðra við Dal-
braut í nokkur ár.
Útför Axels verður gerð frá
Fossvogskirkju í dag og hefst at-
höfnin kl. 13.30.
órofa vináttu og velgerðir margar.
Við biðjum honum blessunar,
klökkum og þakklátum huga.
Móður, tengdamóður, ömmu og
langömmu vottum við okkar dýpstu
samúð.
Margs er að minnast,
margterhéraðþakka.
Guði sé lof fyrir liðna tíð.
Margs er að minnast,
margserað sakna.
Guð þerri tregatárin stríð.
(V. Briem.)
Ellert, Sólveig,
böm og bamabörn.
Menn eins og hann afi minn era
ekki á hverju strái. Hann vai-
smíðakennari, garðyrkjumaður og
búfræðingur og ég var svo lánsöm
að fá að njóta leiðsagnar hans og
samvista á öllum þessum sviðum.
Sagt hefur verið að þeir sem eru
góðir við börn og dýr séu góðir
menn og það má svo sannarlega
segja um afa. Hann var ótrúlega
góður og þolinmóður við okkur
krakkana og gat látið alla okkar
drauma rætast, smíðaði leikföng
sem ævinlega urðu miklu flottari en
við höfðum getað ímyndað okkur
og eins gat hann gert við það sem
óvart skemmdist svo það varð eins
og nýtt. Öll börn löðuðust að hon-
um, í rólegheitin og öryggið. Mér
er það minnisstætt þegar næst-
yngsta barnabarnið fótbrotnaði,
2ja ára gamalt. Þá sat hann með
snáðann í fanginu við eldhúsborðið
samfellt í 6 vikur og hvorugum
leiddist. í gegnum tíðina hafa
margir smákrakkar setið hjá hon-
um við eldhúsborðið og var hann
einkar laginn við að halda þeim
þannig að þau gátu ekki með
nokkru móti slegið neitt niður sem
á borðinu var. Það gerði hins vegar
ekkert til því þau vissu öll að þeim
yrði séð fyrir öllu, afa þótti nefni-
lega mjög gaman að gefa krökkun-
um að borða og byrjaði oftast á
rjómanum eða eftirréttinum.
Ekki get ég kvatt hann afa án
þess að minnast á hestana okkar og
hesthúsið. I hestamennskunni átt-
um við afi, amma og ég okkar bestu
stundir. Afi umgekkst hestana af
einstakri nærgætni og hlýju og hef
ég reynt að taka hann mér til fyrir-
myndar í þeim efnum. Reyndar
datt mér stundum í hug að hann
talaði hestamál svo auðvelt átti
hann með að fá hestana á sitt band.
Reiðmennskan var ekki endilega
aðalatriðið heldur allt stússið í
kringum hestana, handlagni hans
kom sér vel þegar vantaði beisli,
tauma eða ólar og svo dekraði hann
á allan hátt við okkur ömmu; lagði á
fyrir okkur, var alltaf kominn á
undan okkur á áningarstað í hesta-
ferðunum með kaffi og brauð, mér
finnst ég svo ótal sinnum hafa setið
í sólskini með afa og ömmu og borð-
að brauð með reyktum laxi eða ver-
ið svo dauðfegin að sjá í bílinn, fun-
heitan í grenjandi rigningu og
þoku. Afí klikkaði aldrei.
Það er hægt að segja margt
fleira um afa sem lýsir honum bet-
ur. Hann gerði margt og mikið og
skilur eftir sig bæði fallega muni og
stór tré en ekki síst góðar minning-
ar sem alltaf má ylja sér við. Bara
að fleiri líktust honum, nú þegar
enginn hefur tíma til mannlegra
samskipta. Okkur krökkunum
fannst við alltaf virkilega mikilvæg
og það hvarflaði ekki að okkur
nokkurn tíma að við værum fyrir,
enda er ég viss um að við vorum
það aldrei. Afi taldi okkur trú um
að við gerðum alveg gríðarlegt
gagn, hvort sem við vorum með
honum í görðum, uppi í skóla eða í
hesthúsunum og hann hafði alltaf
nægan tíma.
Síðustu tvö árin dvaldi afi á elli-
heimilinu Grand, þangað vildi hann
fara þegar heilsan bilaði því hvorki
fyrr né síðar vildi hann íþyngja
okkur í fjölskyldunni heldur halda
sjálfstæði sínu eins og hægt var.
Þau amma hittust þó því sem næst
hvern dag því hún fór alltaf til hans
hvernig sem viðraði.
Við systkinin fáum seint full-
þakkað almættinu að hafa átt frá-
bæran, alvöra afa.
Harpa.
Þegar við hugsum um afa koma
ótal góðar minningar upp í hugann.
Þegar við fórum með honum á hest-
bak, hann söng fyrir okkur; „Stóð
ég úti í tunglsljósi...“, ljúfar stundir
fyrir framan arininn í Ystaseli.
AXEL
JÓHANNESSON
LEGSTEINAR
i—. P
Guðmundur
Jónsson
F. 14.11. 1807
D. 21. 3.1865

Qraníí
HELLUHRAUN 14
220 HAFNARFJÖRÐUR
SIMI: 565 2707 FAX: 565 2629
HEIMASÍÐA: www.granit.is

OSWALDS
sfMi 551 3485
| ÞJÓNUSTA ALLAN
SÓLARHRINGINN
I ADAl S1 R/I 11 4 B • 101 UUYKJ AVÍK
l)itvi<) . htgcr Últifuv
Útfiivtirstj. Uttisjtin Útftmmtj.
LÍKKISTUVIN N USTOFA
EYVINDAR ÁRNASONAR
- ; ; v -; 1899
Hann var alltaf til í að leika við okk-
ur, sama hvort það var bara að
spila ólsen, fara á bak eða jafnvel
að smíða eitthvað, og þá var alveg
sama hvort það var að tálga hníf
eða byggja kofa, það var allt hægt.
Venjuleg verk eins og að taka upp
kartöflur urðu meiriháttar viðburð-
ur með afa og alltaf fengum við að
vera með. Þegar við síðan fluttum
norður urðu stundimar því miður
færri en það var alltaf gott að koma
í heimsókn til ömmu og afa og mað-
ur var alltaf guðvelkominn. Við
munum búa að þessum stundum
svo lengi sem við lifum og afi mun
lifa í hjörtum okkar um ókomna tíð,
prakkarinn, ljúflingurinn og spek-
ingurinn sem hann var. Takk fyrir
allt, elsku afi, megir þú hvíla í friði.
Axel, Ámi, Helena og Jóhannes.
Axel Jóhannesson hefur lokið
ævistarfi sínu og kvatt okkur sam-
ferðafólkið. Frændrækinn var Axel
og fylgdist vel með högum okkar
sem nærri honum stóðum. Hann
var minnugur og glöggur og fylgd-
ist af áhuga með málefnum líðandi
stundai'. Mörgum hefur hann
kennt traust handbragð í smíða-
kennslu lengst af í Laugarnesskól-
anum. Hann hafði næmt auga fyrir
fallegum formum og gat hannað og
unnið listilega fallega muni úr
margskonar efniviði. Það var sama
hvort hann skipulagði lóðir og bjó
til falleg blómabeð eða smíðaði hús-
gögn. Axel var kíminn og oft var
brosið í hverjum andlitsdrætti þeg-
ar verið var að ræða eitthvað sem
hægt var að finna spaugilega fleti á.
Stríðnin var ekki langt undan og
gat Axel látið fólk fuðra upp út af
ýmsum málum, oftast var hann að
láta mann taka afstöðu á móti sér
til að reyna mann í rökfimi. Hann
hafði ákveðnar skoðanir og vildi að
ungt fólk væri hreinskiptið og trútt
sinni sannfæringu. Á sumrin komu
þau Axel og Sigurbjörg heim í
Gunnarsstaði, nafna mín dóttir
þeirra var í sveit hjá okkur og
komu þau að heimsækja hana og
voru okkur öllum kærkomnir gest-
ir. I kvöldblíðunni voru hestai-nir
teknir til kostanna á Leiranum á
bökkum Hafralónsár, farið í
Brúarland til Önnu og Jónasar og
svo heim eftir gamla veginum. Allt-
af komu þau með eitthverjar nýj-
ungar og man ég vart annan eins
undrunarsvip á barnaskaranum í
eldhúsinu á Gunnarsstöðum eins og
þegar þau kynntu okkur poppkorn-
ið. Ég veit að það gladdi Axel mjög
þegar hann eignaðist alnafna á
Gunnarsstöðum sem nú er ungur
maður, glöggur, glettinn, stríðinn
og einstaklega handlaginn eins og
nafni hans.
Móðurbróðir minn Axel skilur
eftir margar hlýjar minningar frá
uppvaxtarárum mínum.Ég var ekki
há í loftinu þegar hann í orðsins
fyllstu merkingu bar mig á höndum
sér þegar ég þurfti að dveljast í
Reykjavík til lækninga. Á skólaár-
um mínum var ég heimagangur hjá
þeim Axel og Sigurbjörgu Þau voru
ætíð boðin og búin að hjálpa mér og
heimili þeirra stóð mér opið hve-
nær sem var. Fyrir öll þessi góðu
samskipti og tryggð fyrr og síðar
við mig og mína fjölskyldu þakka
ég nú að leiðarlokum. Innilegar
samúðarkveðjur sendi ég ástvinum
Axels, sérstaklega Sigurbjörgu,
nöfnu, Daisy, Ellert og fjölskyldum
þeirra.
Blessuð sé minning elskulegs
frænda og vinar.
Kristín Sigfúsdóttir
frá Gunnarsstöðum.
Nú hringir Axel frændi minn
ekki oftar og byrjar á því að biðja
afsökunar á ónæðinu. Því miður
hefur þeim símtölum og samtölum
sem við höfum átt saman farið
fækkandi að undanfömu, eftir því
sem fjör hans hefur dvínað. Öft
byrjuðu slík samtöl umbúðalaust
og án útskýringa; „Þú stendur þig
vel, frændi minn“ eða „þú hefðir
mátt láta í þér heyra“ _ um eitthvað
sem farið hafði framhjá mér eða ég
ekki látið til mín taka. Síðan kom
álit hans á viðkomandi máli, krydd-
að gamansemi og svo var kvatt, án
málalenginga.
Þannig var Axel frændi, móður-
bróðir minn. Hann var fastur hluti
af tilverunni um áratuga skeið, allt
frá þvi jólabögglarnir frá Axel og
Boggu fóra að verða eitt af til-
hlökkunarefnum okkar systkin-
anna í bernsku heima á Gunnar-
sstöðum og til síðustu ára, þegar
hann eins lengi og heilsa og kraftar
leyfðu tók þátt í fjölskylduatburð-
um eins og skím bama okkar.
Listilegir smíðisgripir, sem bera
hagleik hans fagurt vitni, forláta
hornponta og útskornir og ágrafnir
askar skipa heiðurssess á heimil-
inu.
Nú er skarð fyrir skildi þar sem
var Axel með gamanyrði á vörum
og stríðnisglampa í augum. Um-
fram allt annað var hann fulltrúi
þess í umgengni við okkur frænd-
fólk sitt, sem lífgaði upp á hvers-
dagsleikann og stundum þannig að
tilefninu sem oftast var einhver í
hópnum þótti nóg um. Allt var það
þó af væntumþykju gert og í trausti
þess að þeir sem stóðu honum nógu
nærri gætu tekið gamni.
Mjög varð mér hugsað til þeirra
frænda minna á nýliðnum haust-
dögum þegar ég, genginn í endur-
nýjun lífdaganna, sem gangnamað-
ur í Hvammsheiði, smalaði út
miðheiðina og var „hnútumaður" í
útheiði. Sem ég þeysti uppundir
Hnútuna, spratt af baki og teymdi
fáka mína upp á kollinn, varð mér
samstundis hugsað til þeirra
beggja, Axels og Sigurbergs, af
minni kynslóð. Sigurbergur lenti í
því fyrir nokkuð mörgum árum að
ríða óviljugur yfir Hnútuvatnið,
hvað entist frænda í Reykjarík
lengi til gamanmála. Utsýnið af
Hnútunni er fagurt. Ofanvið
glampai' Hnútuvatnið og skarpar
brúnir Skessuhamarshlíðar í vestri
og Kálfafjalla til norðvesturs bera
við himin. Niðurandan eru móholt
og ljósalykkjuflóar og brúnn kollur
Hávarðsstaðahæðar er austan og
útundan. Frændi geymdi heiðina
sína og sveitina í hjartanu þótt
hann dveldi langdvölum annars
staðar, svo mikið veit ég.
Og enn stendur mikið til. Það
verður öragglega glatt á hjalla og
margar stríðnissögur sagðar, jafn-
vel eitthvað hrekkt líka, þegar farið
verður til þess að hressa upp á
Ytri-kofann. Endurreisn Borgar-
innar er á einnig á dagskrá og von-
andi að hún muni skarta sínu feg-
ursta út við Krók þegar húsið
heima á Gunnarsstöðum fagnar 75
ára afmæli sínu innan skamms.
Blessuð sé minning Axels Jó-
hannessonar.
Steingrímur J. Sigfússon.
Birting afmælis- og
minningargreina
MORGUNBLAÐIÐ tekur afmælis- og minningargreinar til birting-
ar endurgjaldslaust. Greinunum er veitt viðtaka á ritstjóm blaðsins í
Kringlunni 1, Reykjavík, og á skrifstofu blaðsins í Kaupvangsstræti
1, Akureyri. Þá er enn fremur unnt að senda greinarnar í símbréfi
(569 1115) og í tölvupósti (minning@mbl.is) — vinsamlegast sendið
greinina inni í bréfinu, ekki sem viðhengi.
Um hvern látinn einstakling birtist ein uppistöðugrein af hæfilegi-i
lengd, en aðrar greinar um sama einstakling takmarkast við eina örk,
A-4, miðað við meðallínubil og hæfilega línulengd, - eða 2.200 slög (um
25 dálksentimetra í blaðinu). Tilvitnanir í sálma eða ljóð takmarkast
við eitt til þrjú erindi. Greinarhöfundar eru beðnir að hafa skírnar-
nöfn sín en ekki stuttnefni undir greinunum.