Morgunblaðið - 15.02.2000, Qupperneq 6

6 ÞRIÐJUDAGUR 15. FEBRÚAR 2000
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Liðsmenn Ingólfs-Alberts sem og liðsmenn annarra björgunarsveita á höfuðborgarsvæðinu Ljósmynd/Hermann Sígurðsson
aðstoðuðu fjölmarga ökumenn sem sátu fastir í bifreiðum sínum. Liðsmenn Ingólfs-Alberts unnu frá 1 til 9 í fyrrinótt og sinntu um 200 tilfellum.
Friðurinn skammvinnur eftir stórhríðina á laugardag
Verstu veður í þétt-
býli í á annan áratug
Sex ökutæki, þar af einn snjóbíll, voru notuð við björgunarstörf Ingólfs-
Alberts og þurfti m.a. að koma snjóruðningstækjum til aðstoðar.
MIKIÐ var að gera hjá lögreglu og
björgunarsveitum á höfuðborgar-
svæðinu í fyrrinótt eftir annan stór-
hríðarkafla, sem rak hinn fyrri frá því
á föstudag og aðfaranótt laugardags.
Almennur vandræðagangur vegna
færðar um helgina hefur ekki verið
eins mikill í mörg ár á höfuðborgar-
svæðinu og segir formaður Hjálpar-
sveitar skáta í Reykjavík að fara
þurfi aftur til vetrarins 1983 til að
finna hliðstæðu við ástandið um
helgina.
Aflýsa þurfti flugi til ísafjarðar í
gær með Flugfélagi Islands en að
öðru leyti voru flugsamgöngur hjá
ílugfélaginu að komast í rétt horf um
kaffileytið í gær. Islandsflug aflýsti
þá flugi til Gjögurs og Bíldudals en
sendi vélar á aðra áfangastaði.
Storminn hafði ekki fyrr lægt
seinnipart laugardags en ný storm-
viðvörun var gefin út á sunnudag og
var komin stórhríð undir miðnætti
sama dag. Mestur var vindur úr aust-
suðaustri klukkan 3 í fyrrinótt er
hann mældist 14,2 m/sek í Reykjavík
sem samsvarar 50 km á klst. Veður-
hamurinn var mestur á tímabilinu 1
til 4 þegar lægja tók og vindur fór
niður í 11,6 m/sek klukkan 4.
A tíunda tímanum í gærmorgun
var snjómokstri að mestu lokið á síð-
ustu ófæru strætisvagnaleiðum borg-
arinnar. Starfsmenn snjóruðnings-
deildar borgarinnar höfðu þá verið að
störfum frá því klukkan sex á sunnu-
dagsmorgun en margir voru kallaðir
inn í fyrrinótt. Klukkan þjjú í fyrrin-
ótt var svo kallaður út auka mann-
skapur.
Unnið sleitulaust að
björgunarstörfum í fyrrinótt
Strax klukkan 1 eftir miðnættið
bað lögreglan í Reykjavík Björgunar-
STOFUGLUGGI á Mðarhúsinu við
gróðrarstöðina Braut í Reykholtsdal
sogaðist út í heilu lagi í óveðrinu sem
geisaði á landinu í fyrrinótt og lenti á
snjóskafli fyrir utan húsið án þess að
brotna. Auk þess brotnuðu um tut-
tugu til þrjátíu rúður í einu gróður-
húsi en að því er virðist urðu engar
skemmdir á plöntum.
Eigendur gróðrarstöðvarinnar og
íbúar hússins eru Kristjaná Markús-
dóttir og Jón Albert Sighvatsson
garðyrkjubændur. „Eg man ekki
eftir eins miklu veðurhöggi og var í
morgun [gærmorgun],“ segir Jón Al-
bert þegar hann lýsir atburðarásinni
í gær, en glugginn er það sem kallað
er brunagluggi og því ekki festur við
húsið eins og venjulegir gluggar.
„Ég ræsti út þrjá menn stuttu síðar
og áttum við fjórir fullt í fangi með
sveitina Ingólf-Albert um aðstoð
vegna ófærðar. Unnu sveitarmeðlim-
ir sleitulaust alla nóttina við hjálpar-
störf og voru samtals 30 menn að
störfum um nóttina og talið er að 200
aðstoðarbeiðnum hafi verið sinnt frá
klukkan 1 til 9 í gærmorgun. Björg-
unarsveitin hafði í notkun þrjá jeppa,
tvo trukka og einn snjóbíl og meðal
verkefna var aðstoð við snjómokst-
ursbifreiðar sem höfðu fest sig í
ófærðinni. í gærmorgun var mikill
erill hjá björgunarsveitarmönnum
við að flytja starfsfólk sjúkrastofnana
og annarra opinberra stofnana til og
frávinnu.
Átta liðsmenn úr Hjálparsveit
skáta í Reykjavík voru að störfum í
gærmorgun eftir að aðstoðarbeiðni
barst frá lögreglunni klukkan 5. Talið
er að liðsmenn hafi sinnt á fjórða tug
tilfella frá klukkan 5 til 9 í gærmorg-
un og mestar annir voru vegna flutn-
inga starfsfólks heilbrigðisgeirans
sem þurftu að komast til og frá vinnu.
að koma glugganum aftur í gatið en
samt er það hlémegin," segir hann
ennfremur.
Jón Albert segir að svo virðist sem
slæmur vindstrengur liggi um jörð-
ina sem valdi stormhviðum enda hafi
þau ítrekað orðið fyrir tjóni vegna
veðurofsa á undanförnum tíu árum
eða frá því þau keyptu gróðrarstöð-
ina Braut í Reykholtsdal. „Við höfum
átta sinnum orðið fyrir miklu tjóni á
þeim tíu árum sem við höfum búið
hérna. í flestum tilvikunum var það
vegna veðurs," segir Jón Albert í
Einnig voru fjölmargar fastar bif-
reiðir dregnar úr snjósköflum víðs-
vegar um borgina.
Að sögn Kristins Ólafssonar, for-
manns HSSR, var nýliðin óveðurs-
helgi í heild mjög annasöm hjá
HSSR. Fyrsta útkallið kom aðfara-
nótt laugardags og síðan íylgdi annað
í kjölfarið strax á laugardagsmorgun
og loks hið þriðja í gærmorgun. Auk
þess sem liðsmenn óku starfsfólki úr
heilbrigðisgeiranum í og úr vinnu,
sem var uppistaðan í hjálparstarfinu,
aðstoðaði sveitin lögregluna við ýmis
verkefni. Alls voru 13 bifreiðir á veg-
um HSSR í notkun þegar mest var og
eru þá meðtaldar einkabifreiðir liðs-
manna HSSR.
Reynslan af illviðrum ekki fyrir
hendi ly'á borgurum
Kristinn segir færðina þá verstu
síðan 1983 og þar sem langt sé um lið-
ið síðan borgarar fengu að takast al-
mennilega á við vetur konung, virðist
samtali við Morgunblaðið en þau eru
með tvö samtals sextán hundruð fer-
metra gróðurhús þar sem þau rækta
paprikur. Nefnir hann sem dæmi að í
óveðrinu í desember 1997 hafi brotn-
að um 500 rúður í gróðurhúsunum og
í janúar árið eftir hafi brotnað um
300 rúður. Auk þess hafi þau orðið
fyrir plöntutjóni. Fyrsta tjónið sem
þau hafi hins vegar orðið fyrir var í
óveðrinu í janúar 1991 en þá hafi þau
verið illa tryggð. Síðan þá hafi þau
reyndar verið betur tryggð og fengið
bætur en þó aldrei að fullu eins og
engu líkara en að þeir hafi gleymt því
hvemig eigi að bera sig að við slíkar
aðstæður.
„Þegar nokkrir svona veðurkaflai-
komu í röð árið 1983 þá var fólk farið
að komast upp á lagið með að meta
aðstæður rétt, þ.e. hvenær óhætt
væri að að leggja af stað út í umferð-
ina og hvenær best væri að halda sig
heima,“ segir Kristinn. „Þessi
reynsla var hins vegar ekki til staðar
um helgina og fólk spáði þar af leið-
andi ekki rétt í hlutina."
Hann segir jafnframt að tímabært
sé að huga að því hvernig megi auka
upplýsingaflæði til almennings í að-
stæðum sem þeim er ríktu um helgi-
na og bendir á, að á tölvuöld væri
sjálfsagt unnt að koma á fót fleiri
upplýsingaleiðum en hafa verið not-
aðar til þessa. í gærmorgun hafi engu
að síður margir hlustað á viðvaranir í
útvarpi og tekið mark á þeim.
Kristinn segir þá borgarstarfs-
menn og aðra snjómokstursmenn
hafa unnið þrekvirki í snjómokstri
um helgina, sérstaklega þegar óveðr-
ið skall á aðfaranótt laugardags. „Það
var með ólíkindum hvað menn voru
snöggir út og duglegir að ryðja götur
miðað við hvemig aðstæðumar vora
og okkur fannst þeir standa sig virki-
lega vel,“ segir hann.
Hjálparsveit skáta í Kópavogi var
á ferðinni í fyrrinótt með á annan tug
liðsmanna á tveim bifreiðum eftir að
aðstoðarbeiðni barst frá lögreglunni í
Kópavogi um klukkan 2. Einkum
þurfti að koma fólki sem hafði fest
bifreiðir sínar í sköflum til aðstoðar.
Að sögn Oddgeirs Sæmundssonar,
formanns HSSK, var það mál liðs-
manna hans að annað eins óveður
hefði ekki komið síðan 1989 en menn
myndu þó best eftir illviðravetrinum
1983.
gerist og gengur með slíkar trygg-
ingar. „Þegar við keyptum gróðrar-
stöðina vissum við að stöðin hefði
farið illa í óveðri árið 1981 en síðar
fóram við að heyra af fleiri tilvikum,"
segir Jón Albert og bendir aukin-
heldur á að lesa megi um slæman
vindstreng við Braut í sögu Borgar-
fjarðar. Hann segist því vera farinn
að velta því fyrir sér af alvöra hvort
ekki séu einhveijir möguleikar á því
að losna við gróðrarstöðina til að
mynda með því að aðilar ríkisins
kaupi stöðina á svipaðan hátt og Of-
anflóðasjóður kaupir Mðarhús á
svæðum þar sem ekki þykir búandi
vegna snjóflóðs. „Það er nóg að
þurfa að hafa áhyggjur af lífsviður-
værinu þótt maður þurfi ekki að hafa
áhyggjur af Mðarhúsnæðinu líka,“
segir Jón Albert að lokum.
„Ein-
manalegt
í bílnum“
VISTIN var Reyni Freyssyni 17 ára
pilti frá Ólafsvík ekki góð í fólks-
bifreið hans sem festist á Fróðár-
heiðinni í óveðrinu í fýrrinótt með
þeim afleiðingum að hann mátti
dúsa í bifreiðinni alla nóttina fram
til klukkan 6 í gærmorgun þegar
björgunarsveitarmenn frá Ólafsvik
fundu hann.
Lögreglan á Ólafsvík kallaði út
menn frá þremur björgunarsveitum
upp úr klukkan átta á sunnudags-
kvöld til að sækja fólk sem fest hafði
bifreiðir sínar á heiðinni og var
Reynir sá síðasti sem bjargað var.
Kallaðar vora út fjórar bifreiðir frá
þremur björgunarsveitum, tveir
snjósleðar og rúmlega tuttugu
menn. Níu manns var bjargað af
heiðinni og fimm eða sex bflar skild-
ir eftir. Björgunarleiðangurinn
gekk ekki átakalaust fyrir sig því
björgunarsveitamennirnir festu sig
sjálfir á heiðinni í gærmorgun en
komust af sjálfsdáðum til byggða
um klukkan hálfníu í gærmorgun
Mesta leitin var gerð að Reyni
sem staddur var á sunnanverðri
heiðinni og var farið með hann á
sveitabæ í Staðarsveit. Hann var
staddur á Vegamótum í Miklaholts-
hreppi klukkan 20:17 í gærkvöldi og
hafði því verið í bflnum frá þeim
túna og þar til honum var bjargað á
heiðinni um sexleytið í gærmorgun.
Að sögn Adolfs Steinssonar, lög-
regluvarðstjóra á Ólafsvík, var veð-
ur mjög slæmt á Fróðárheiði en það
fór að ganga niður um sex- eða sjö-
leytið í gærmorgun. Björgunar-
sveitamenn áttu fullt í fangi með að
tolla á snjósleðum og þurftu sumir
þeirra að snúa við.
Viðvaranir fóru framhjá pilti
Reynir var á leiðinni frá Borgar-
nesi til Ólafsvíkur á sunnudagskvöld
og hafði að eigin sögn ekki heyrt
neinar viðvaranir sem gefnar höfðu
verið út um óveðrið sem var í nánd.
„Ég fór upp á heiðina og þá kom
svo geðveikt veður að óg komst ekki
Iengra,“ sagði Reynir. „Vinur minn
vissi af mér og lét björgunarsveitina
vita og hún kom sfðan að mér um
morguninn.“
Nærri lætur að Reynir hafi dvalið
í bifreiðinni hátt í hálfan sólarhring,
þar af dijúgan hluta tímans í óupp-
hitaðri bifreiðinni þar sem hann
varð að drepa á vél hennar fijótlega
eftir að hún stoppaði. Ekki tókst
honum að sofna svo nokkru næmi
og þótti honum vistin slæm allt þar
til björgunarsveitarmenn fundu
hann.
„Ætli ég hafi ég hafi ekki sofið í
30 mínútur eða svo og mér var frek-
ar kalt. Ég heyrði siðan í útvarpinu
að enn ætti eftir að ná í einn mann
af heiðinni og var að vona að þar
væri átt við mig. Það var ein-
manalegt og skitkalt í bflnum, en
björgunarsveitarmennimir gáfu
mér að borða, fengu mér teppi og
unnu þetta ágæt.lega," sagði Reynir.
Bóndinn á Braut í Reykholtsdal man ekki annað eins veðurhögg
Stofugluggi sogað
ist út í heilu lagi