Morgunblaðið - 22.03.2000, Blaðsíða 22

22 MIÐVIKUDAGUR 22. MARS 2000
VIÐSKIPTI
MORGUNBLAÐIÐ
3 Sölumiðstöð Úr ársreikningi 1999
f*^| hraðfrystihúsanna
Rekstrarreikningur 1999 1998 Breyting
Heildartekjur Milljónir króna 38.063,3 33.616,8 +13,2%
Rekstrargjöld 3.820,7 3.850,4 -0,8%
Afskriftir 332,7 319,5 +4,1%
Fjármunatekjur (fjármagnsgjöld) -326,5 -382,0 -14,5%
Reikn. tekjusk. og eignarskattar 166,2 83,3 +99,7%
Hagnaður af reglul. starfsemi 172,4 13,4
Hlutdeild minnihluta i hagnaði -7,6 44,8
Hagnaður (tap) ársins -186,8 16,3
Efnahagsreikningur 31.12.99 31.12.98 Breyting
Eignir samtals Milljónir króna 19.099,9 18.566,5 +2,9%
Eigið fé 2.973,7 3.070,8 -3,2%
Skuldir og skuldbindingar 16.126.2 15.495.6 +4.1%
Skuldir og eigið fé samtals 19.099,9 18.566,5 +2,9%
Kennitölur og sjóðstreymi 1999 1998 Breyting
Arðsemi eigin fjár -6,28% 0,53%
Eiginfjárhlutfall 15,57% 16,54%
Veltufjárhlutfall Milljónir króna 1,15 1,13
Veltufé frá rekstri 459.3 230,4 +99,4%
Síðasta ár erfítt SH-samstæðunni
Tapið 187
milljónir króna
VÞI undirritar viljayfirlýsingu um aðild að NOREX
Rýfur einangrun
íslensks verð-
bréfamarkaðar
HEILDARTEKJUR SH-samstæð-
unnar á síðasta ári námu 38 mil-
Ijörðum króna en voru 33,6 mill-
jarðar árið áður og er það aukning
um 13%. Félagið jók á árinu kaup
afurða í eigin nafni í stað um-
sýsluviðskipta sem ekki teljast til
eigin veltu. Hagnaður samstæð-
unnar fyrir fjármagnsliði var 665
milljónir króna, en var 479 milljón-
ir króna árið 1998 og er það um
39% aukning. Hagnaður af reglu-
legri starfsemi fyrir skatta meira
en þrefaldaðist milli ára og varð
um 338 milljónir króna. Að teknu
tilliti til skatta varð hagnaður af
reglulegri starfsemi 172 milljónir
króna en var 13 milljónir króna ár-
ið 1998.
Tekjur móðurfélagsins námu
1.401 milljón króna árið 1999, en
voru 1.385 milljónir króna árið áð-
ur. Hagnaður móðurfélagsins af
reglulegri starfsemi fyrir skatta
nam 125 milljónum króna en var 48
milljónir króna árið 1998. Eftir
skatta varð hagnaður móðurfélags-
ins 93 milljónir króna árið 1999, en
var 39 milljónir króna árið áður.
Óregluleg gjöld 622
milljónir króna
í tilkynningu frá SH kemur fram
að óreglulegar tekjur samstæðunn-
ar hafi numið 397 milljónum króna
og vegur þar þyngst 346 milljóna
króna söluhagnaður af innlendum
hlutabréfum í eigu eignarhaldsfé-
lagsins Jökla hf. Einnig er hér til-
færð lækkun á tekjuskattsskuld-
bindingu frá fyrra ári um 40
milljónir króna og söluhagnaður
varanlegra fastafjármuna, rúmar
11 milljónir króna.
Óregluleg gjöld námu 622 millj-
ónum króna. Þar er stærsti liður-
inn óbein afskrift að upphæð 401
milljón ki’óna vegna starfsemi fé-
lagsins í Rússlandi. Henni til við-
bótar nam hlutdeild í rekstrartapi
félagsins í Rússlandi 166 milljónum
króna. Eftir viðvarandi taprekstur
hlutdeildarfélagsins Navenor allt
frá því í ágúst 1998 ákvað stjórn fé-
lagsins að leggja niður starfsemina
í Rússlandi og leita eftir sölu eigna.
Vegna óvissu um söluverðmæti
fastafjái-muna hlutdeildarfélagsins
var ákveðið að færa eignarhlutann
og kröfur á félagið að fullu niður í
bókum SH hf.
Hlutdeildarfélagið í Rússlandi
mun því ekki hafa frekari áhrif á
rekstur samstæðunnar, nema ef
kostnaður við að leggja starfsem-
ina niður verður meiri en nemur
söluverði eigna.
Afskriftir og niðurfærsla við-
skiptakrafna dótturfélagsins Sæ-
marks ehf. námu 73 milljónum
króna í árslok. Áfallin lífeyris-
skuldbinding nam 68 milljónum
króna og loks var afskrifað yfirverð
keypts eignarhluta í Árnes Europe
að fjárhæð 66 milljónir króna. Tap
samstæðunnar nam því 187 millj-
ónum króna í heild á árinu.
Veruleg endurskipulagning
á rekstrinum
Veruleg endurskipulagning fór
fram á rekstri móðurfélagsins og
dótturfélaga á árinu og kemur hún
að fullu til framkvæmda frá 1. jan-
úar 2000. Umsýslusölu hefur verið
hætt og einstök dótturfélög eru
ábyrg fyrir innkaupum sfnum og
samningum við framleiðendur.
Stofnað hefur verið nýtt dótturfé-
lag á Islandi, SH Þjónusta ehf.,
sem veita mun markaðsfyrirtækj-
unum aðstoð við innkaup, skipulag
flutninga, gæðamál og annað sem
óskað verður eftir. Starfsmönnum
á Islandi hefur fækkað úr sem
svarar liðlega 100 ársstörfum í 45.
Móðurfélagið mun einkum sinna
hlutverki eignarhaldsfélags og
beina fjárfestingum sínum að
mestu að því að efla markaðs-
starfið.
Dótturfélögin Sæmark ehf. og
Jöklar hf. voru sameinuð móðurfé-
laginu 30. júní 1999. Er þessum
breytingum ætlað að gera þjónust-
una skilvirkari og ódýrari auk þess
sem áherslur og ábyrgðarsvið eru
skerpt.
„Síðasta ár var félaginu sérlega
erfitt og um margt óvenjulegt.
Veruleg endurskipulagning átti sér
stað með lokun fyrirtækja og fækk-
un starfsfólks og tap vegna fjár-
festinga í Rússlandi vai’ tekið inn
af fullum þunga. Það er von og trú
félagsins að áföll af slíku tagi séu
að baki. Fyi’irtæki eins og SH býr
þó áfram við annars konar áhættu
sem tengist verðsveiflum á mark-
aði. Gerist ekkert óvænt þar er það
mat forráðamanna félagsins að
hagnaður af reglulegri starfsemi
árið 2000 verði meiri en hann var
árið 1999,“ segir í tilkynningu frá
SH.
VERÐBRÉFAÞING íslands hf.,
VÞI, undirritaði í gær viljayfirlýs-
ingu um aðild þingsins að NOREX,
sem er samstarf norrænna kaup-
halla um rekstur viðskiptakerfis,
sameiginlegar viðskiptareglur og
markaðsmál. Aðilar að NOREX
eru danska og sænska kauphöllin,
en samskonar viljayfirlýsing var
undirrituð í nóvember 1999 fyrir
hönd norsku kauphallarinnar.
Það voru þeir Tryggvi Pálsson,
stjórnarformaður VÞI, Stefán
Halldórsson, framkvæmdastjóri
VÞI, og Hans-Ole Jochumsen, for-
stjóri dönsku kauphallarinnar og
varastjórnarformaður NOREX,
sem undirrituðu viljayfirlýsinguna.
Við þetta tækifæri sagði Hans-
Ole Jochumsen að hann gæti nefnt
tvær ástæður fyrir því hvers vegna
stofnun hins norræna samstarfs og
aðild VÞI væru hagstæðar fyrir
alla aðila. Hann sagði að tvennt
þyrfti að vera til staðar til að
markaður væri fyrir hendi; annars
vegar staður til að kaupa og selja
vöruna, sem í tilfelli verðbréfa-
markaða nútímans væri í tölvu- og
hugbúnaðarkerfum viðkomandi
kauphalla. Hins vegar þyrfti að
ríkja traust af hálfu fjárfesta til
markaðsaðila, og væri það eitt
meginhlutverk rekstraraðila kaup-
halla að sjá til þess að umhverfi
VERÐBRÉFAÞING íslands hf.
hefur áhuga á að fleiri skráð fyi’ir-
tæki taki upp opinber níu mánaða
uppgjör og síðar meir þriggja mán-
aða uppgjör. Tryggvi Pálsson, for-
maður stjórnar Verðbréfaþings,
sagði á aðalfundi þingsins sem hald-
inn var í gær að búast mætti við að
ákvörðun yrði tekin á næsta starfs-
ári um aukna tíðni uppgjöra. Það
yrði þó aðeins gert að höfðu samráði
við skráð hlutafélög og með hliðsjón
af væntanlegri samræmingu reglna
norrænna kauphalla í NOREX, sem
viljayfirlýsing hefur verið undirrituð
um að VÞI kaupi hlut í.
„Með þessu fær markaðurinn ör-
uggari og betri upplýsingar og fjár-
festar geta gert sér gleggri grein
fyrir verðmæti skráðra bréfa. Birt-
ing ársfjórðungsuppgjöra minnkar
þörfina á að gefa út rekstraráætlanir
og afkomuviðvai’anir og síðast en
ekki síst dregur tíðari birting upp-
gjöra úr líkum á innherjasvikum,"
sagði Tryggvi.
Nafnbirting vegna innherjavið-
skipta verður tekin upp 1. júlí
Verðbréfaþings íslands hefur
ákveðið að taka upp nafnbirtingu
innherja sem eiga viðskipti með bréf
frá 1. júlí næstkomandi og jafnframt
hyggst VÞI beita sér fyrir því að
skilgreining á innherjum verði gerð
skýrari, þannig að ekki leiki vafi á
því hveijir eru fruminnherjar í
hverju félagi og við hvaða aðstæður
aðrir geti orðið innherjar um
skemmri eða lengri tíma.
Tryggvi sagði eina af undirstöðum
skipulegs markaðar vera sýnileika
viðskipta. Upplýsingar um viðskipti
viðskiptanna stuðli að slíku trausti.
„Segja má að með stofnun
NOREX séu kauphallirnar í sam-
starfinu að samnýta tölvukerfið,
sem í þessu tilviki er SAXESS-
viðskiptakerfi, en það er mjög
skynsamlegt frá kostnaðarlegu
sjónarmiði og ætti að lækka við-
skiptakostnað. Þetta er í raun
nærri því að vera samruni tölvu-
kerfa. Hins vegar mun samtenging
markaðanna skapa traust yfir
landamæri," sagði Jochumsen.
Tryggvi Pálsson sagði að í þess-
ari viljayfirlýsingu fælist að nú
yrði sest niður til að semja um
eignarhlut VÞÍ í Nordic Exchang-
es, NOREX, og einnig verði samið
um viðskiptakerfið. „Ef allt gengur
að óskum má búast við að það
verði komið í gagnið á þessu ári.
Þessu fylgir að sjálfsögðu, ef allt
gengur upp, að við munum vinna
enn frekar að því að samræma
ýmsar reglur sem gilda um verð-
bréfaviðskipti," sagði Tryggvi.
Mun dýpka og styrkja íslenskan
verðbréfamarkað
I fyrirspurnum á eftir var spurt
hvort líklegt væri að kauphöllin í
Finnlandi gengi til liðs við NOR-
EX-samstarfið, og sagði Hans-Ole
Jochumsen að erfitt væri að svara
því fyrir þeirra hönd, en vilji væri
innherja gætu haft talsverð áhrif á
verðmyndun bréfa og því væri stjórn
VÞI einhuga um að taka upp nafn-
birtingar innherja.
Tryggvi sagði að þótt íslenska
markaðinum hefði fleygt fram í ýms-
um efnum á liðnum árum ætti hann
enn nokkuð langt í land með að
standa jafnfætis þróuðum erlendum
mörkuðum í vinnubrögðum og
virkni.
„Verðbréfaþingið hefur jafnan
kappkostað að vinna að framförum
og fyrir nokkru beitti það sér fyrir
því ásamt öðrum að hleypa af stokk-
unum samstarfsverkefni um fram-
þróun markaðarins á vettvangi
Verlsunan’áðs íslands. Þar er nú
unnið öflugt starf í vinnuhópum um
ýmsa málaflokka og er þess vænst að
í byrjun sumars verði gerð grein fyr-
ir tillögum um m.a. aðgerðir til að
til þess hjá þeim sem standa að
NOREX að Finnar slægjust í lið
með hinum fjórum kauphöllunum
sem fyrirsjáanlega verða aðilar að
samstarfinu innan tíðar. Stefán
Halldórsson bætti við að finnska
kauphöllin hefði ákveðið fyrir
sextán mánuðum að ganga til sam-
starfs við kauphöllina í Frankfurt
á sviði afleiðuviðskipta og í hefð-
bundnum hlutabréfaviðskiptum. „Á
þessum tíma hefur enn ekki verið
samið um hefðbundin hlutabréfa-
viðskipti, þannig að það er enn op-
ið til umræðu," sagði Stefán.
Á fundinum sagði Tryggvi Páls-
son að mikilvægt væri að með
þessu væri búið að rjúfa einangrun
íslensks verðbréfamarkaðar. „Nú
verða VÞI og íslenski markaður-
inn, ef viljayfirlýsingin gengur eft-
ir, þátttakendur í þróuninni en
ekki einangrað fyrirbæri.“ Hann
sagðist telja að samstarf kauphalla
ætti eftir að aukast í framtíðinni,
en markaðir hvers lands myndu
áfram gegna mikilvægu hlutverki.
„Með því að við tökum upp nýtt
viðskiptakerfi og gerumst aðilar að
NOREX er von til þess að það
opnist greiðari leið fyrir erlenda
fjárfesta inn á íslenskan markað.
Það mun hjálpa til að dýpka mark-
aðinn og styrkja hann,“ sagði
Tryggvi Pálsson.
efla samkeppnisstöðuna gagnvart
erlendum mörkuðum, breytingar á
starfsháttum á verðbréfamarkaði,
markaðssetningu til fjárfesta, inn-
lendra sem erlendra, og skarpari
reglur um útboðs- og skráningarlýs-
ingar, upplýsingaskyldu og yfir-
töku,“ sagði Tryggvi.
Nauðsynlegt ad herða eftirlitið
Hann sagði Verðbréfaþing vilja
stuðla að aga á markaðinum, m.a.
með því að þingið sýndi festu gagn-
vart þingaðilum og útgefendum
skráðra bréfa varðandi flagganir, til-
kynningar um innherja og viðskipti
þeirra, svo og aðra upplýsingagjöf.
„Við teljum nauðsynlegt að herða
eftirlitið og vera óhrædd við að taka
á málum þegar ástæða er til, en gæta
þess jafnframt að allir sitji við sama
borð,“ sagði Tryggvi Pálsson.
VÞÍ vill að tíðni uppgjöra fyrirtækja verði aukin
Dregur úr líkum á
innheri as vikum
Morgunblaöið/Ásdís
Tryggvi Pálsson, formaður stjórnar Verðbréfaþings íslands hf., í ræðustól
á aðalfundi VÞI sem haldinn var í gær.