Morgunblaðið - 27.04.2000, Side 52
52 FIMMTUDAGUR 27. APRÍL 2000
MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ
AGUST
VIGFÚSSON
+ Ágúst Vigfússon
fæddist á Gilja-
landi í Haukadal 14.
ágúst 1909. Hann
lést á Hjúkrunar-
heimilinu Skjóli 1.
febrúar siðastliðinn
og fór útför hans
fram frá Áskirkju 9.
febrúar.
Hjáþérfannégástaryl
æddi kulda hryna.
Það voru döpur þáttaskil
þegarþúkvaddirvina.
Þannig kvaddi Ágúst Vigfússon
fóstru sína er hún lést. Ágúst var þá
aðeins 16 ára gamall. Má heyra á
þessu Ijóði hve mjög hann unni henni.
Þetta var vestur í Dölum á Harð-
arbóli. Að Harðarbóli kom Ágúst
fimm ára gamall. Faðir hans, Vigfús
Ikkaboðsson, varð bráðkvaddur á
heimili sínu, Giljalandi í Haukadal,
en hann var þá nýfarinn að búa þar á
hluta á jörðinni ásamt konu sinni
Margréti Sigurðardóttur ættaðri af
Snæfellsnesi.
Þá stóð ekkjan uppi með tvö böm,
Halldór og Ágúst, sem þá var á
fyrsta ári. Efnin voru engin svo móð-
irin sá sér ekki annað fært „en að láta
litla reifastrangan frá sér þó væru
þung spor“ eins og hún sagði. En
frændsystkin Ágústs höfðu tekið að
sjá fyrir drengnum og gefa með hon-
um.
Eldri drengurinn fylgdi móður
sinni; þá voru ekki til neinar barna-
bætur né tryggingar.
Lítið sagðist Ágúst muna eftir fyrr
en hann kom að Haðarbóli. Húsbóndi
hans reiddi hann yfir Hörðudalsána,
sem var milli bæjanna. Á hlaðinu stóð
fullorðin kona gráhærð og ákaflega
hlýleg. Bóndinn tók drenginn af baki
og sagði: Héma kem ég með geml-
inginn, ég er að skila úr
fóðrunum. Gamla kon-
an gekk til Ágústs,
kyssti hann á kinnina
og sagði: Vertu velkom-
inn, litli vinur. Þessu
augnabliki sagðist
Ágúst aldrei gleyma og
þeirri miklu hlýju sem
hann naut frá þessari
gömlu konu. Hún hét
Sigurrós Hjálmtýsdótt-
ir og Ágúst sagðist
aldrei geta fullþakkað
að fá að alast upp hjá
þessari góðu og merku
konu. Margt sagði
Ágúst mér frá þessari fóstm sinni.
Einu langar mig til að segja frá hér.
Bróðir hennar hafði verið ofdrykkju-
maður. Nú var hann gamall og kvald-
ist mikið en milli kvalanna bað hann
um vín. „Ég heyrði í honum hljóðin
og fóstra mína spyrja af hverju hon-
um liði svona illa? Æ, Gústi minn.
Hann eyðilagði sig á ekkisen víninu.
Smakkaðu það aldrei. Láttu engan
ógna þér með því að þú þorir ekki, því
sá er sterkastur sem þorir að standa
einn.“ Þessum orðum fóstrannar
góðu gleymdi Ágúst aldrei.
Ég kynnist honum fyrst vestur í
Bolungavík, þar voram við samkenn-
arar í þrjú ár, en aðallega hef ég
kynnst honum nú á síðari áram, en
hann fluttist suður 1957. Ágúst var
mjög góður hagyrðingur og má ég til
með að láta nokkrar stökur hans
fylgja. Hér kemur mannlýsing: þó að
drottinn þyki snjall þá kom samt á
daginn að þegar hann gerði þennan
kall þá var hann ekki laginn.
Einhvern tíma orti hann til konu
sinnar:
Enginnkuldiámérhrín
eðafrostavetur.
Svonamildðmildinþín
mannihlýjaðgetur.
Birtíng afmælis- og
m inningai 'greiim
MORGUNBLAÐIÐ tekur afmælis- og minningargreinar til birtingar
endurgjaldslaust. Greinunum er veitt viðtaka á ritstjórn blaðsins í
Kringlunni 1, Reykjavík, og á skrifstofu blaðsins í Kaupvangsstræti 1,
Akureyri. Þá er enn fremur unnt að senda greinarnar í símbréfi (569
1115) og í tölvupósti (minning@mbl.is). Nauðsynlegt er, að símanúmer
höfundar/sendanda fyigi.
Um hvern látinn einstakling birtist formáli, ein uppistöðugrein af
hæfilegri lengd, en aðrar greinar um sama einstakling takmarkast við
eina örk, A-4, miðað við meðallínubil og hæfilega línulengd, - eða 2.200
slög (um 25 dálksentimetra í blaðinu). Tilvitnanir í sálma eða ljóð tak-
markast við eitt til þrjú erindi. Greinarhöfundar era beðnir að hafa
skírnarnöfn sín en ekki stuttnefni undir greinunum.
Við birtingu afmælisgreina gildir sú regla, að aðeins era birtar grein-
ar um fólk sem er 70 ára og eldra. Hins vegar era birtar afmælisfréttir
ásamt mynd í Dagbók um fólk sem er 50 ára eða eldra.
Mikil áhersla er lögð á, að handrit séu vel frá gengin, vélrituð eða
tölvusett. Sé handrit tölvusett er æskilegt, að disklingur fylgi útprent-
uninni. Það eykur öryggi í textameðferð og kemur í veg fyrir tvíverknað.
Auðveldust er móttaka svokallaðra ASCII-skráa sem í daglegu tali era
nefndar DOS-textaskrár. Þá era ritvinnslukerfin Word og Wordperfect
einnig auðveld í úrvinnslu.
+
Hjartans þakkir fyrir auðsýnda samúð, hlýhug
og stuðning vegna andláts og útfarar ástkærs
eiginmanns míns, föður okkar, tengdaföður
og afa,
ÚLFARS MAGNÚSSONAR,
Biönduhlíð 33,
Reykjavík.
Sérstakar þakkir til starfsfólks hjartadeildar
Landspítalans.
Bjarndís Kr. Guðjónsdóttir,
Ágústa Úlfarsdóttir,
Sigurveig Úlfarsdóttir, HaraldurÁ. Haraldsson,
Ólöf Kr. Gunnarsdóttir,
Elfa Huld Haraldsdóttir, Úlfar Gauti Haraldsson.
Þá má fara með þessa um ónefnd-
an mann:
Þrekið hans ég mikils met
mesturíþeimvanda
að hopa ekki um hænufet
hafann á röngu að standa.
Þetta er aðeins sýnishom af þeim
mörgu stökum, sem Ágúst gerði. Þar
að auki var hann sagnabrannur mik-
ill og góður rithöfundur. Nefni ég
tvær bækur eftir hann „Dalamaður
segir frá“ og „Mörg era geð guma“.
Þessar bækur era mjög vel skrifaðar
og skemmtilegar. I seinni bókinni
segir hann frá vatnsberanum henni
Bjöggu gömlu, sem sótti vatn fyrir
fólkið í Bolungavík.
Hún rogaðist með vatnsfötumar
illa klædd hvernig sem veður var,
þáði aldrei bita þó henni væri boðið
eitthvað en sagði: „Nei þakka þér
fyrir, en er heitt á könnunni?" Það
eina sem hún gerði sér til afþreying-
ar var að fara í kirkju við jarðarfarir.
Hún sagði við fólk. „Það verður með
seinna móti sem ég kem með vatnið.
Ég ætla að skreppa til jarðarfarar að
gamni mínu“.
I hinni bókinni Mörg era geð guma
segir hann meðal annars frá móður
sinni.
Hennar ævi var erfið, en hún gat
haft Halldór bróður minn með sér
þar til hann var fermdur. Hann var
mesti efnispiltur og rann upp einsog
fífill í túni. En eftir tvö ár veiktist
hann og dó skömmu síðar. Mikla erf-
iðleika átti hún við að stríða eftir
þetta. En eitt var sem létti henni lund
alla ævi en það vora Ijóð og lausavís-
ur. Hún var einnig hagmælt og hefur
Ágúst sótt hagmælskuna til hennar.
Ágúst sagðist hafa komið til henn-
ar eitt sinn skömmu áður en hún dó
Hafði hann orð á því við hana hvað
hárið á henni væri orðið þunnt. Já,
sagði hún.
Það er að fara eins og annað. Mér
datt í hug þessi vísa:
Gisna hárin gráu mín.
Göngu minnkar hraði.
Byrgjatekursólarsýn,
sveigtaðhinstavaði.
Ágúst hefur ekki haft langt að
sækja hagmælskuna. Ágúst var mjög
góður ræðumaður og lét þar ekki á
sig halla. Hann stóð fast með verka-
lýðnum og þeim sem minna máttu
sín. En aldrei hallaði hann réttu máli
eða talaði með óvirðingu til nokkurs
manns. Ég harma að ritverk hans
urðu ekki fleiri.
Lífsbaráttan þá var hörð. Hann
vann mikð í félagsmálum í Bolungar-
vík. Hygg ég að tími hans til að setj-
ast við skriftir hafi ekki verið mikill
fyrr en þau hjón fluttust suður og
hann gerðist kennari í Kársnesskóla í
Kópavogi.
Hann skrifaði hka fjölda greina
sem birtust í blöðum og tímaritum.
Einnig flutti hann mörg erindi í út-
varpi. Þá veit ég að eftir hann liggur
fjöldi vísna (ferskeytlna) mjög vel
gerðar og oft með skemmtilegan
húmor. En nú hefur Ágúst vinur
minn sveigt að hinsta vaði eins og
móðir hans kvað svo snilldarlega.
Ég vil að lokum þakka Ágústi inni-
lega fyrir hans miklu vinsemd og all-
ar þær skemmtilegu sögur og vísum-
ar sem hann lét mig heyra.
Hulda Runólfsdóttir.
Minningarkort
Styrktarsjóðs
hjartasjúklinga
LANDSSAMTÖK
HJARTASjÚKLINGA
Sími 552 5744
Innhelmt með gíróseðl!
INGIMUNDUR
HÖRÐDAL
KRIS TJÁNSS ON
Ingimundur
Hörðdal Krist-
jánsson fæddist í
Tungu íHörðudal 24.
maí 1912. Hann lést á
Sjúkrahúsi Akraness
7. apríl siðastliðinn.
Foreldrar hans voru
hjónin Kristján
Gestsson frá Tungu
(f. 21.12. 1880, d.
22.9. 1949) og kona
hans Sigurlaug Dan-
íelsdóttir frá Stór-
ugröf í Stafholts-
tungum (f. 7.2. 1877,
d. 8.2. 1974). Bjuggu
þau fyrst í Tungu en síðar á
Hreðavatni. Bræður Ingimundar
eru Daníel (f. 25.8. 1908, d. 24.4.
1982) bóndi og skógarvörður á
Hreðavatni. Gestur (f. 3.11. 1910)
fyrrverandi deildarstjóri í Borg-
arnesi, Haukur (f. 3.9. 1913) fyrr-
verandi yfirlæknir í Reykjavík,
Magnús (f. 28.6.1916) fyrrverandi
bóndi í Norðtungu og Þórður (f.
8.6. 1921) fyrrverandi bóndi á
Látinn er gamall, tryggur vinur,
Ingimundur í Heyholti. Ekki var ég
gamall þegar ég heyrði fyrst minnst
á hann. Sú vinátta sem tókst með
honum og pabba heitnum, Birni
Hjartarsyni, varð þess valdandi, að
sumarhús var reist í Svignaskarðs-
landi við Skarðslæk.
Ingimundur tilheyrði þeirri kyn-
slóð sem upplifði hvað mestar breyt-
ingar í íslensku samfélagi. Úr sjálfs-
þurftarbúskap í þjóðfélag allsnægta.
En það raskaði ekki ró Ingimundar.
Á sínum yngri áram átti hann góð
hross. Og þegar tæknin tók við
keypti hann manna fyrstur dráttar-
vél að Svignaskarði. Alla sína bú-
skapartíð var hann vel tækjaður og
nýjungagjarn.
Eftir að sumarhúsið okkar reis var
Ingimundur tíður gestur. Kom hann
yfirleitt alltaf á morgnana, í tíma til
að hlusta á veðurskeytin. Þáði hann
þá vínarbrauð og appelsínu-límon-
aði, því hann var sælkeri hinn mesti.
Margar urðu ferðirnar að vitja um í
Hópinu á þessum áram. Veiðarnar
vora hans aðal-áhugamál.
Við Ingimundur kynntumst hvað
best á námsáram mínum á Hvann-
eyri, er ég dvaldi löngum stundum í
sumarhúsinu. Ekki brást það, drátt-
arvélin stoppaði á melnum margan
morguninn. Á þessum áram lengd-
ust alltaf þær stundir sem við Ingi-
mundur sátum og spjölluðum í bú-
staðnum.
Ingimundur var að upplagi hlé-
drægur maður, sem bar ekki tilfinn-
ingar sínar á torg. En stríðinn var
hann, og gat stundum hleypt manni
upp með ádeilu á vísindaleg vinnu-
brögð, og þegar það hafði tekist
neistuðu augun í honum af glettni.
Hann var mjög vel lesinn, og mundi
nánast allt sem hann las. I rökræð-
um við hann kom það vel fram. Hann
hlustaði mikið á útvarp, og hafði gott
eyra fyrir tónlist.
Heimili Ingimundar í Svigna:
skarði var honum einkar kært. í
góðu yfirlæti var hann hjá Rósu og
Skúla, og þó stundum hafi þau greint
á um einstaka framkvæmd í daglegu
amstri, studdu þau alltaf við bakið á
hvert öðra, þegar á reyndi. Og óx
virðing þeirra og kærleikur eftir því
sem árin liðu. Ingimundur var í góðu
símasambandi við Svignaskarð, eftir
að hann flutti á Dvalarheimilið í
Borgarnesi. Ráðlagði hann þá, að
gott væri að leggja núna eða annað
varðandi búskapinn.
Veikindastríði Ingimundar er lok-
ið, en lífsviljinn var mikill. Um leið
og þökkuð er samfylgd þessa trygg-
lynda höfðingja, sem hafði manngild-
ið ofar auðgildi. Færi ég vandamönn-
um hans hugheilar samúðarkveðjur.
Hann er öragglega búinn að
leggja netin hinum megin.
Sigbjörn Björnsson.
Hreðavatni og síðar
umsjónarmaður
BSRB í Munaðar-
nesi. Einnig ólu for-
eldrar þeirra upp
Reyni Ásberg Níels-
son (f. 26.4.1931).
Ingimundur var
tekinn í fóstur árið
1914 af hjónunum í
Svignaskarði, Guð-
mundi Danielssyni
móðurbróður sinum
og konu hans Guð-
björgu Sæmunds-
dóttur. Þau voru
barnlaus en ólu upp
auk Ingimundar Sigurbjörgu
Guðmundsdóttur (f. 7.1. 1899, d.
28.5. 1981) og Arndísi Magnús-
dóttur (f. 18.8.1901, d. 29.7.1942).
Ingimundur átti heimiii í
Svignaskarði, en stundaði búskap
í Heyholti. Hann var ókvæntur og
barnlaus.
Utför Ingimundar fór fram frá
Borgarneskirkju 15. apríl.
Mig langar að minnast Ingimund-
ar. Hann og amma mín heitin vora
uppeldissystkini og á bernskuheimili
mínu í Svignaskarði átti Ingimundur
heima. Hann var á vissan hátt mikið
náttúrabarn og naut þess að geta ró-
ið út á Hópið, veitt silung eða lax og
ekki hafði hann minni ánægju af að
gefa aflann. Það muna sjálfsagt
margir eftir Ingimundi á traktorn-
um, en á honum fór hann alltaf á milli
Svignaskarðs og Heyholts. Ingi-
mundur var fróður um margt og
ótrúlegt minni hafði hann, það var
gaman að vera með honum úti í nátt-
úranni og fræðast af honum um örn-
efni, fugla og gamlar sagnir. Fjöl-
skyldan í Svignaskarði vill með
þessum fáu línum kveðja góðan vin.
Á fjallsins hljóðu eyðilöndum átt
þú upptök þín við grænan dýjablett,
þar sýgur grasið sól og jarðarmátt,
þar sýngur heiðló milt við barð og klett.
I hyljum þínum speiglast grjótið grett,
hið gráa ský og heiðið fagurblátt,
uns haust og vetur hefta glaðan sprett
og hneppa þig í kaldan fjötur brátt
Þitt spor mun eigi að sumri siður létt,
þitt sönglag eigi að vori miður kátt,
en ævi manns var eigi fyrirsett
að öðlast nýjan styrk á slíkan hátt.
Því hrukkan verður aldrei aftur slétt,
og aldrei dökknar framar hárið grátt.
(Jón Helgason.)
Sigríður Helga Skúladóttir.
Frágangur
afmælis-
og minning-
argreina
MIKIL áhersla er lögð á, að
handrit séu vel frá gengin, vél-
rituð eða tölvusett. Sé handrit
tölvusett er æskilegt, að diskl-
ingur fylgi útprentuninni. Það
eykur öryggi í textameðferð og
kemur í veg fyrir tvíverknað.
Þá er enn fremur unnt að senda
greinarnar í símbréfi (5691115)
og í tölvupósti (minn-
ing@mbl.is). Nauðsynlegt er,
að símanúmer höfundar/send-
anda fylgi.
Um hvern látinn einstakling
birtist formáli, ein uppistöðu-
grein af hæfilegri lengd, en aðr-
ar greinar um sama einstakling
takmarkast við eina örk, A-4,
miðað við meðallínubil og hæfi-
lega línulengd, - eða 2.200 slög
(um 25 dálksentimetra í blað-
inu).