Morgunblaðið - 02.09.2000, Blaðsíða 16

Morgunblaðið - 02.09.2000, Blaðsíða 16
16 LAUGARDAGUR 2. SEPTEMBER 2000 MORGUNBLAÐIÐ FRÉTTIR Umhverfisráðherra kynnti sér störf landvarða á tveggja daga ferð um hálendið Morgunblaðið/Rúnar Þór Áð í skála Kára landvarðar Kristjánssonar í Hvannalindum. Frá vinstri: Árni Bragason, Þórhallur Þorsteinsson, Siv Friðleifsdóttir, Kári og Bryndís Bjarnarson. Hér sést hvernig Jökulsá á Fjöllum hefur skolað burtu veginum að Herðubreiðarlindum að norðan. Kári bendir hópnum hvernig rútan sem fór í ána á dögunum barst nokkur hundruð metra niður með henni. Kynna þarf þjónust- una og bæta aðstöðu á fjölsóttum stöðum Aukin aðsókn ferðamanna í friðlönd og þjóðgarða krefst aukinnar þjónustu og fjármagns til uppbyggingar, segir Siv Friðleifsdóttir umhverfísráðherra. Jóhannes Tómasson slóst í för með ráð- herra og fleiri forráðamönnum náttúru- verndarmála á nokkrar hálendisperlur. Siv Friðleifsdóttir umhverfisráð- herra staldraði meðal annars við í Herðubreiðarlindum á ferð sinni um hálendið í vikunni. „MEGINTILGANGUR ferð- arinnar var að kynna mér þau miklu og mikilvægu störf sem landverðir hafa með höndum í þjóðgörðum og friðlöndum. Mér fannst brýnt að hitta landverði og heyra hvað þeir hafa að segja. Starfsemin er um- fangsmikil og fjölbreytt og ég tel að við þurfum að koma því betur á framfæri hversu mikil þjónusta er í boði fyrir ferðamenn," segir Siv Frið- leifsdóttir umhverfisráðherra í viðtali við Morgunblaðið. Alls eru 35 landverðir í starfi hjá Náttúruvernd ríkisins á 13 stöðum á landinu. Farið var í Hvannalindir, Kverkfjöll, Öskju og Herðu- breiðarlindir. Með ráðherra í för voru Árni Bragason, for- stjóri Náttúruverndar ríkis- ins, Bryndís Bjamarson, varaformaður Náttúruvemd- arráðs, Kári landvörður Kristjánsson sem býr yfir fjölþættri reynslu eftir 12 ára störf, og Þórhallur Þor- steinsson, stjómarmaður í Ferðafélagi Fljótsdalshér- aðs, til margra ára. Kári og Þórhallur sitja einnig í Nátt- úruverndarráði. Ferðafélögin hafa einmitt átt náið sam- starf við Náttúmvemd ríkis- ins um ýmsa þætti er snerta báða aðila. Þannig greiða Ferðafélag Fljótsdalshéraðs og Ferðafélag Húsavíkur helming kostnaðar við land- vörslu í Hvannalindum á móti Náttúmvemd ríkisins og Ferðafélag Akureyrar deilir þessum kostnaði varð- andi Öskju og Herðubreiðar- lindir. „Eftir ferðina tel ég að við þurfum að kynna betur þá þjónustu sem landverðir bjóða. Hún felst meðal ann- ars í því að bjóða og skipu- leggja gönguferðir fyrir ferðamenn sem koma á þessa staði, bæði reglulegar ferðir og stundum geta þeir einnig mætt sérstökum ósk- um. Þeir inna af hendi fræðslu um gróður, dýralíf og jarðsögu sem er mjög mikilvæg til að ferðalangar geti betur kynnst náttúm- perlum okkar. Þeir fylgjast með því að umgengni sé góð og menn aki ekki utan vega. Þeir sjá um að merkingar séu í lagi og ekki síst má nefna öryggið sem felst í því að landverðir era til taks á þessum stöðum.“ Þannig er til dæmis skemmst að minn- ast afreks og aðgerða þeirra Elísabetar Kristjánsdóttur og Kára Kristjánssonar þeg- ar þau fóm á báti að rútu sem festist í Jökulsá á Fjöll- um við Herðubreiðarlindir. Gátu þau róað fólkið sem beið á þaki rútunnar og fullvissað það um að hjálp væri á leiðinni. Var það til þess að stappa stálinu í nokkra þeirra sem höfðu í raun misst kjarkinn og töldu enga von um björgun. Siv telur mikla hugarfars- breytingu hafa orðið meðal ferðamanna, að umgengni um náttúmna sé nú mun betri en áður. Undir það taka þau hin og segir Þór- hallur Þorsteinsson íslend- inga ekki síst hafa bætt sig í þessum efnum. Minna sé um utanvegaakstur og þeir leggi orðið meira uppúr því að staldra við og ganga um á þessum stöðum en ekki að- eins að koma þar við, taka eina mynd og halda síðan á næsta stað. Árni Bragason bendir lika á að í könnun- um meðal erlendra ferðamanna hafi komið fram að milli 80 og 85% þeirra nefni nátt- úra íslands sem fyrstu eða aðra ástæðu þess að ferð þeirra er heit- ið hingað til lands. Námskeið fyrir landverði Á ári hverju era haldin í Reykjavík sérstök 120 tíma námskeið fyrir landverði og segir Árni Bragason þau einnig í boði á Hól- um í Hjaltadal og Garðyrkjuskólan- um i Hveragerði. Þá er í undirbún- ingi að bjóða landvarðanám í fjarkennslu. Alls útskrifast milli 50 og 60 manns á ári með landvarða- réttindi og segir Árni námið nýtast ýmsum sem starfa að ferðaþjónustu en ekki aðeins til starfa að landvörslu. Starf landvarða tekur smám saman breytingum með bættri umgengni og segja má að mestur tími þeirra fari í hvers kyns fræðslu og upplýsingagjöf. Áður þurftu þeir kannski reglulega að hafa afskipti af fólki sem ók utan vega eða gekk á annan hátt illa um og snúa því á rétta braut. Með viðhorfsbreytingu og kannski einmitt líka fyrir starf landvarða hefur hegðan ferðamanna gjörbreyst, það heyrir til undantekninga ef þeir þurfa að gera athuga- semdir við framferði ferða- manna. En eru landverðir nógu margir? „I framtíðinni er nauðsyn- legt að fá fleiri vegna þess að við erum að fá sífellt fleiri erlenda ferðamenn til lands- ins og íslendingar eru mjög að auka ferðir sínar inn á há- lendið. Það er brýnt að hlúa að og byggja upp fjölsótta ferðamannastaði til að þeir geti tekið við þessum aukna þunga,“ segir Siv og bendir á að í ár megi búast við að er- lendir ferðamenn verði í fyrsta sinn fleiri en íbúar landsins era, eða kringum 300 þúsund enda ferðaþjón- ustan orðin næst stærsti at- vinnuvegur þjóðarinnar. Spáð er allt að 500 þúsund erlendum ferðamönnum árið 2020 og telja sumir raunar að þeir verði þá orðnir enn fleiri. Mikil verkefni framundan Auk Náttúruvemdar ríkis- ins hafa Vegagerðin og Ferðamálaráð á sinni könnu verkefni vegna uppbygging- ar fyrir ferðamenn og er Siv nánar spurð um samvinnu þessara aðila: „Við þurfum Málin rædd í Sigurðarskála í Kverkfjöllum. Haukur Grönli, landvörður og skálavörður þar, er lengst til hægri, Kári Kristjánsson í dyrunum og þá Siv Friðleifsddttir og Árni Bragason. aukið fé í þessa uppbyggingu vegna þess hve náttúra landsins er viðkvæm og við þurfum að einbeita okkur að þeim stöðum sem eru við- kvæmastir. Kringum 12 þús- und manns koma á hverju sumri í Herðubreiðarlindir, Öskju og Hvannalindir og um 6 þúsund koma í Kverk- fjöll. Það hefur verið gróf- lega áætlað að verða þurfi á næstu árum um 400 milljón- um króna til þessara verk- efna,“ segir ráðherra og tel- ur gott samkomulag ríkja milli þessara aðila. Hversu langt á að ganga? í ferðinni var rætt nokkuð um hversu langt unnt er eða æskilegt er að ganga til að bæta aðstöðu og aðkomu ferðamanna á þessum nátt- úruperlum. Þannig sagði Þórhallur Þorsteinsson að fram hefðu komið óskir um að smíðuð yrði brú yfir Skolpu sem kemur úr Kverkjökli en það myndi stytta gönguleiðina frá Sig- urðarskála og inn að hvera- svæðinu úr 10 tímum í 8. Göngubrú hefur einnig verið nefnd í þessu sambandi en slíkt mannvirki þyrfti að vera mjög rammgert á þess- um slóðum til að þola snjó- þunga. Þórhallur benti frek- ar á þann möguleika að fyrir ámóta fjármagn mætti laga vegarslóðann inn að Kverk- fjöllum talsvert og stytta þannig ferðatímann sem kæmi ekki síst þeim til góða sem aka þangað að morgni og staldra aðeins við yfir daginn. Hann sagði líka ákveðna stemmningu fólgna í því að ganga erfiðar leiðir, um skriðjökul eins og er í þessu tilviki, til að komast að fegurð hverasvæðisins þar efra. Á sama hátt er spurning um leiðina frá Vikraborgum við Öskjuop og inn að Víti. Um hálftíma gangur er þennan spotta um slétta vik- urvelli og er akstur þangað bannaður. Á að hverfa frá þessu banni og leggja vegar- slóða síðasta spölinn? A að gera öllum kleift að komast með góðu móti akandi sem næst áhugaverðum og skoð- unarverðum stöðum? Enn má spyrja varðandi Herðubreiðarlindir. Jökulsá á Fjöllum hleður undir sig og byltir sér um gamla og nýja farvegi. Hjó hún á dög- unum skarð í veginn við Lindaá þannig að færa varð hann frá hraunjaðri og nokk- uð inná hraunið, nokkuð sem náttúruverndarmenn vilja helst komast hjá. En haldi áin áfram þessu háttalagi er eins líklegt að hún fari yfir hluta gróðurlendis við hraunjaðarinn meðfram Lindaá og jafnvel ógnar hún flugvelli og skálunum í Herðubreiðarlindum. Fari svo er spurning hvort nauð- synlegt verður að leggja 6-8 km langan veg vestar á hrauninu. Árni Bragason segir menn standa frammi fyrir þessari spurningu nú því betra sé að rannsaka kostina og sjá út vegstæði ef áin lætur til skarar skríða. Náttúran er aðal auðlind okkar „Náttúran er aðalauðlind okkar gagnvart ferðaþjón- ustunni og því ber okkur að virða hana og ganga vel um hana þannig að við getum nýtt þessa auðlind áfrarn með sjálfbærum hætti. Ég legg mikla áherslu á að við byggjum upp þessar náttúraperlur, friðlönd og þjóðgarða til að geta tekið á móti auknum ferðamannast- raumi án þess að náttúran beri skaða af. Það er á ábyrgð umhverfisráðuneytis og Náttúruverndar ríkisins ásamt ferðaþjónustuaðilum," sagði Siv að lokum eftir þessa fræðsluferð um há- lendið.
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.