Morgunblaðið - 12.09.2000, Qupperneq 58

J
58 ÞRIÐJUDAGUR 12. SEPTEMBER 2000
MORGUNBLAÐIÐ
Dýraglens
E6 \(ONA AÐ yKKUk,5E SA/AA,
EN EG VERÐ EKKIHER Á MORGUN!

ÞAMUNEGLEIÐA
HJÖRÖINA
PADERFINTL VIB
PURFUM 5MÁ HVÍLb
Grettir
IVE 60T IT FI6URE0 0UT,5IR.
UUINTER6REEN CANPV'
MAKE5 5PARK5 BECAU5E
OF 61ECTRICAL CMAR6E5..
Nú skil ég þetta, herra.
Þegar maður bryður nammi úr
vetrarliljuolíu þá myndast neistar
við núninginn vegna rafhleðslu.
Þetta er kallað „kaldaskin".
Nú, tyggðu betur,
ég er að reyna að
lesa á kortið.
Ég held að
tennurnar
séu búnar.
BRÉF
TIL BLAÐSINS
Kringlunni 1 103 Reykjavík • Sími 569 1100 • Símbréf 569 1329
Þorskar
í Reykjavík
Frá Guðbrandi Jónssyni:
ÞETTA vor var ég á siglingu við
Reykjavík, fisksjáin var á til að
fygljast með lífríki sjávar, óvenju
mikið svif var allt frá botni og upp
úr á siglingaleiðinni inn eftir Við-
eyjarsundi. Er ég kom framhjá
bryggjunni í Gufunesi og var á
milli Viðeyjar og Geldinganess
varð fisksjáin rauðglóandi og bát-
urinn fór að titra. Ég ákvað að
fara á krókarall og kanna hvað
undir var. Fyrir borð fór þriggja
öngla lína á stöng. Ekki náði færið
botni er á tók og upp komu þrír
vænir þorskar um sjö kg hver, allt
hængar. Ég færði mig undir
Lundey, önnur torfa og aftur þrír
vænir þorskar, allt hængar. Þetta
gerði ég sjö sinnum á jafn margar
torfur og fékk upp 21 þorsk, allt
hænga af sömu stærð. Trillukarlar
voru búnir að loka af Kollafjörð
með þorsknetagirðingu frá Lundey
að Brimnesi og þaðan vestur og
norður með Kjalarnesi.
Þorskar áttu hér enga mögu-
leika til lífs. Ég skrifaði niður hjá
mér kennitölur báta af belgjum er
þar voru og fór á næstu dögum að
fylgjast með löndun í Reykjavíkur-
höfn. Mér var nokkuð brugðið því
að í körum sem upp komu voru
hrygnur 95% en hængar 5%, allt
stór og fallegur fiskur. Þetta var í
þveröfugu hlutfalli við krókarallið
mitt.
Þetta vor kviknaði sú hugmynd
að friða þorsk í fæðingarorlofi til
Reykjavíkur fyrir þorskanetum
með línu frá Gróttu yfir í Kjalar-
nes og rækta þannig upp þorsk-
stofn næstu 10 árin. Ég reiknaði
út hvað gerðist hjá 40 hrygnum í
fæðingarorlofi til Reykjavíkur sem
væri þjónað af 400 hængum á
sama svæði. 10 hængar á hrygnu
sem hrygnir 10 sinnum á tveimur
mánuðum að vori. Forsendur og
niðurstöður eru þessar. Hver
hrygna er 10 kg eða stærri og eru
10 milljón egg í hverri hrygnu.
Hængamir eru 10 kg hver fiskur.
Ég nota dauðastaðall (mortality
rate) upp á 18% strax við hryggn-
ingu og endurtek það á hverju ári í
10 ár. Ég vil sjá stofnstærðina árið
2010. Þessar 40 hrygnur losa 400
milljónir hrogna sem eru eftir
fyrningu 328 milljónir hrogna. Ég
bíð í eitt ár þangað til hvert seiði
er 1 kg. Ég er nú með 328 milljón-
ir kg. Eftir eitt ár til viðbótar hafa
þorsklingarnir mínir náð að verða
2 kg. Ég er nú með 656 milljónir
kg. Ég fyrni um 18% og er þá með
538 milljónir kg. Ég endurtek
þetta í 10 ár og er með að þeim
tíma liðnum 2,8 milljónir þorska
og er hver þorskur 10 kg. Fiski-
stofninn minn við Reykjavík er nú
2.800 tonn af 10 ára fiski. Þorsk-
arnir mínir voru svo ánægðir í
fæðingarorlofinu til Reykjavíkur
að þeir komu allir aftur á 2. ári og
öll árin eftir það, 5 ára fiskur og
eldri var því að stofni 14.000 tonn.
Ég magnaði næst upp allar tölur
og var með 8.000 hrygnur (8o
tonn) og 80.000 hænga (8oo tonn)
og fékk þannig á 10 árum hrygn-
ingarstofn upp á 563.000 tonn og
veiðistofn í Faxaflóa upp á 280.000
tonn.
Þetta voru aðgerðir í friðuðu
umhverfi.
Frá Hafrannsóknastofnun hef
ég fengið upplýst að hrygningar-
stofninn nú er 440.000 tonn og er
veiðistofninn 220.000 tonn. Þetta
er árangur af 10 ára friðun þorsks
á Islandsmiðum og stingur nokkuð
í stúf við aðgerðir mínar í Reykja-
vík næstu 10 árin. Ég nota sömu
forsendur og áður en skipti upp
hrygningarstofni í hænga - hrygn-
ur. Þá verða hængar 90% eða
396.000 tonn en hrygnur 44.000
tonn.
I samanburði við dæmið frá
Reykjavík næstu 10 árin þar sem
80 tonn af hrygnum gefa af sér
563.000 tonn hljóta hrygnurnar í
dæminu frá Hafró að vera færri en
44.000 tonn. Hér blasir við sú öm-
urlega staðreynd að þorskhrygnur
í hrygningarstofni ríkisstjórnar Is-
lands eftir 10 ára friðun á íslands-
miðum eru innan við 2% af stofnin-
um, uppistaðan er því hængar
98%. Þetta er mesta umhverfisslys
Islandssögunnar sem hófst fyrir
10 árum með reglugerð um
möskvastærð þorskneta. Til-
gangurinn þá var að vernda smá-
fisk til að veiða síðar en árang-
urinn er útrýming hrygnu úr
stofninum.
Ég hef enga tríí á þvl að sjávar-
útvegsráðherra Islands taki þessa
grein alvarlega frekar en aðrar
sem gagnrýna fiskveiðistjórnun á
Islandsmiðum en ég hef meiri trú
á borgarstjóranum í Reykjavík og
geri mér vonir um að hún sendi
umhverfisráðherra bréf og krefjist
þess þar að þorskanet verði bönn-
uð á svæði sem dregið er með línu
frá Gróttu til Kjalarness. Svæðið
þar inn af kalla ég Reykjavík.
Ef umhverfisráðherra getur
bannað rjúpnaveiði á Reykjanesi
hlýtur sami ráðherra að geta
bannað þorskveiðar í net við fjörur
Reykvíkinga. Ég krefst þess að
umhverfisráðherra fyrirskipi opin-
bera rannsókn á kynskiptingu
þorsks í hrygningarstofni á Is-
landsmiðum. Látum náttúruna
njóta vafans. Hér er of mikið í húfi
fyrir Island.
GUÐBRANDUR JÓNSSON,
þyrluflugstjóri og
umhverfisvinur í Reykjavík.
Allt efni sem birtist í Morgunblaðinu og Lesbók er varðveitt í upplýsinga-
safni þess. Morgunblaðið áskilur sér rétt til að ráðstafa efninu þaðan, hvort
sem er með endurbirtingu eða á annan hátt. Þeir sem afhenda blaðinu efni
til birtingar teljast samþykkja þetta, ef ekki fylgir fyrirvari hér að lútandi.