Morgunblaðið - 12.09.2000, Blaðsíða 66

66 ÞRIÐJUDAGUR 12. SEPTEMBER 2000
MORGUNBLAÐIÐ
FÓLK í FRÉTTUM
Radiohead og Sigur Rós í Danmörku
>
Morgunblaðið/Birgir Öm Steinarsson
Kjartan í Sigur Rós var einbeittur úti í horni.
í tjaldi
í Kaup-
mannahöfn
Hljómsveitin Sigur Rós er nú á tónleikaferð
með einni af stærstu hljómsveitum heims.
Birgir Örn Steinarsson skellti sér á tón-
leika Radiohead í Danmörku þar sem gull-
drengirnir íslensku sáu um upphitun.
hafa nánast einungis verið að leika
nýleg óútgefin lög síðasta hálfa árið.
Hljómsveitin náði góðu sambandi við
þá sem á hlýddu en vissulega, eins og
eðlilegt er, voru margir komnir í
þeim höfuðtilgangi að sjá Radiohead
spila. Því magnaðist kliðurinn því
fjær sem maður færði sig frá sviðinu.
Hljómsveitarmeðlimimir virtust
afslappaðir og í fullkomnu sambandi
við tónlistina og lyftu því höfðinu
sjaldan upp til þess að virða áhorf-
endur fyrir sér. Einu viðbrögðin sem
sýndu að hljómsveitarmeðlimimir
vissu yfir höfuð af áhorfendunum var
bros á vöram Jónsa söngvara þegar
einhver stoltur íslenskur fótbolta-
áhugamaður kallaði eftir eitt lófa-
klappið: ,Áfram KR!“.
Sigur Rós tók lögin „Svefn-g-engl-
ar“, „Ný batterý“ og „Nýja lagið“
(kom út sem b-hlið á smáskífunni
,,Svefn-g-englar“) í bland við nýtt
efni sem stóðst fullkomlega saman-
burðinn við eldri lögin. Það verður
ekki leiðinlegt að heyra hvemig þeim
tekst að vinna úr því efni sem upp
hefur safnast á þessu ári síðan platan
kom út. Tónleikaflutningur nýju lag-
anna lofar góðu.
Sigur Rós stigu stoltir af sviðinu
með hávær fagnaðarlæti á bakinu og
vora þetta víst að þeirra eigin sögn
best heppnuðu tónleikamir hingað til
í tónleikaferðinni með Radiohead.
Neita að fara
hefðbundnar leiðir
Textar Radiohead fjalla margir um
þá tilfinningu að finna ekki sinn stað í
hinum staðfasta heimi sem við höfum
skapað okkur. Svo virðist sem sú til-
finning stjómi mörgum skoðunum
sveitarinnar því hún neitar yfirleitt
að fara hinar hefðbundnu leiðir. Til
dæmis vora tónleikamir haldnir í
tjaldi við hliðina á íþróttasal sem
hefði hæglega getað rúmað tónleik-
ana. Hljómsveitin tók hinsvegar þá
ákvörðun að halda alla tónleika í sért-
ilbúnu tjaldi sem væri laust við öll
auglýsingaskilti og aðra óþarfa að-
skotahluti. Einnig hafa þeir tekið þá
ákvörðun að gefa hvorki út neinar
smáskífur né framleiða tónlistar-
myndbönd af væntanlegri plötu sinni,
Kid A, sem kemur í búðir 2.október.
Sú plata er talsvert ólík þeirri sem
kom út fyrir þremur áram og er ekki
ólíklegt að margir aðdáendur eigi eft-
SÚ ÍMYND sem blaðamaður hafði
verið að leika sér með í huganum, að
hinn dæmigerði aðdáandi hljómsveit-
arinnar Radiohead væri skyrtu-
klæddur gleraugnaglámur í hang-
andi buxum með hermannatöskuna
strengda yfir öxlina virtist við fyrstu
sýn vera á rökum reist. Það var að
minnsta kosti það fyrsta sem blaða-
maður sá þegar hann gekk inn á tón-
leikasvæðið í Kaupmannahöfn þar
sem sveitin lék ásamt Sigur Rós á
fimmtudags- og föstudagskvöldið síð-
asta.
Vert er að taka fram að hér era
ekki fordómar blaðamanns á ferð því
hann gerði sér vel grein fyrir því að
^ ekki era allir aðdáendur sveitarinnar
áþekkir. Þeir eru eins og restin af
mannkyninu til í öllum litum, stærð-
um og gerðum. Astæðurnar fyrir
vangaveltunum vora af mun persónu-
legri toga. Blaðamaðurinn var einn á
flækingi í útlöndum og því var það
léttir þegar hann sá fólk af svipuðu
sauðahúsinu og hann sjálfur. Hann
laumaði því hendinni ofan í hliðar-
tösku sína, náði í gleraugun sín, lag-
aði skyrtukragann og gekk í átt að
bláa risatjaldinu þar sem tónleikamir
vora í þann mund að hefjast. Hérna
var blaðamaður svo sannarlega vel-
kominn.
„Áfram KR!“
Fjórar risavaxnar súlur með rauð-
'vum blikkljósum á toppnum héldu
tjaldinu frá jörðu. Þrír sterkh- ljós-
kastarar sendu ljóssúlur í átt til him-
ins og þríhymingur myndaðist á skýi
fyrir ofan. Minnti helst á afslöppuð og
yfirveguð flugvélaleitarljós.
Tjaldið rúmar um tíu þúsund
manns og áhorfendum var skipt í tvo
hluta þar sem fólk borgaði aukalega
fyrir að vera nær goðunum sínum. I
tjaldinu á föstudagskvöldið vora um
7000 þúsimd manns og því var hægt
að staðsetja sig í þægilegri fjarlægð
frá næsta manni þótt mannhafið hafi
- ^nánast þakið alltgólfpláss tjaldsins.
Sigur Rós stigu á svið við þó nokk-
um fögnuð viðstaddra enda á sveitin
stóran aðdáendahóp í Kaupmanna-
höfn. Einnig var auðséð og heyrt að
margir íslendingar vora í tjaldinu.
Plata Sigur Rósar Ágætis Byrjun
kom nýlega út í Evrópu og því sáu
hljómsveitarmeðlimir ástæðu til þess
_ að taka lög af þeirri skífu, en þeir
Morgunblaðið/Birgir Öm Steinarsson
Georg Hólm hafði nægt pláss fyrir sig á sviðinu.
Morgunblaðið/Birgir Öm Steinarsson
Jonny Greenwood lætur
gítarinn væla.
ir að „reka upp stór eyra“ við fyrstu
hlustun.
Á þessum seinni tónleikum í Kaup-
mannahöfn byrjaði sveitin á lagi sem
heitir „The National Anthem", líkleg-
ast mesta keyrslulagið á nýju plöt-
unni þrátt fyrir að vera þó nokkuð af-
slappað miðað við eldri lög
sveitarinnar. Einföld en grípandi
bassalína keyrir lagið áfram og það
var engu líkara en áhorfendur ættu
hreinlega ekki nægilegt loft í lungun-
um til þess að lýsa yfir kæti sinni.
Lag númer tvö var líka nýtt, „Opt-
imistic" heitir það og þarfnast ef til
vill meiri hlustunar en lagið á undan
og því urðu áhorfendur þakklátir og
fegnir að lagið „Airbag" kom strax á
eftir.
Hljómsveitin var í mun betra formi
á föstudagskvöldið en þeir höfðu ver-
ið kvöldið áður og náðu að fanga at-
hygli áhorfenda strax á fyrsta lagi.
Söngvari sveitarinnar, Thom York,
náði ótrúlega vel til fjöldans - þrátt
fyrir að syngja nánast allt kvöldið
með lokuð augun. Seiðkraftur raddar
hans er slíkur að það er engu líkara
en hún nái heljartaki á hlustandan-
um, þannig að því kraftmeiri sem
söngurinn verður því daufari verður
tilfinningin í hnjáliðunum. Auk þess
iðar hann allur í fjörugri lögunum,
kippir hausnum til hægri og vinstri í
takt við tónlistina og notar hendum-
ar óspart, líkt og hann sé að reyna
teygja tilfinningar sínar til áhorf-
enda.
Allir spila á allt
Einn af þeim hlutum sem hljóm-
sveitin hefur brotið utan af sér við
gerð nýju plötunnar er hin hefð-
bundna hljóðfæraskipan meðlima.
Þannig spilaði gítarleikarinn Jonny
Greenwood sjaldnast á gítarinn sinn í
nýju lögunum, Thom York skellti sér
stundum fyrir framan píanóið eða
orgelið, Colin Greenwood bassaleik-
arinn spilaði stundum á sérstakan
bassahljóðgervil og Phil Selway
trommuleikarinn studdist oft við el-
ektróníska takta. Af þeim nýju lögum
sem þeir fluttu á tónleikunum tókst
þeim best upp þegar þeir tóku
stærstu hliðarsporin frá gamla gítar-
rokkinu. Lög eins og „Everything In
Its Right Place“, „Motion Picture
Soundtrack" og „Idioteque" nutu sín
best í hljóðkerfinu og það var nokkuð
augljóst að Thom naut sín líka best
við flutning þeirra laga.
Það sem kom blaðamanni mest á
óvart var það að hljómsveitin lét sér
ekki einungis-nægja að flytja lög af
væntanlegri skífu heldur flutti einnig
þrjú ný lög sem þar verður ekki að
finna. Þau vora öll frekar tormelt og
greinilegt að hljómsveitarmeðlimir
gera sér vel grein fyrir því. Thom
söngvari tilkynnti áhorfendum meira
að segja áður en þeir spiluðu eitt
þeirra á fimmtudagstónleikunum að
þar sem næsta lag væri frekar
„furðulegt" væri rétti tíminn til þess
að skreppa á salernið.
Þó svo að hljómsveitin leggi mikla
áherslu á nýja efnið verðlaunar hún
alltaf áhorfendur fyrir þolinmæðina
með því að spila slatta af eldri og
þekktari lögum inn á milli. Þá fluttu
þeir helst lög af plötunni OK Comp-
uter auk þess sem tvö eða þijú lög af
The Bends fengu að fljóta með.
Það er líklegast fátt sem er meira
töfrandi en að heyra sjö þúsund radd-
ir blandast við hina vinalegu rödd
Thom Yorks í ljúfum ballöðum eins
og „Fake Plastic Trees“, „Exit Mus-
ic“ og „Street Spirit“. Á þeirri unaðs-
legu tilfinningu nærast Radiohead
menn líklegast því að öll rólegri og
dramatískari lögin þeirra lifa enn
góðu lífi á tónleikadagskrá sveitar-
innar. Þó þeir haldi einnig traustu
taki í rokkaðri lög eins og „Just“ og
„Paranoid Android" þá hefur t.d.
slagarinn „Creep“ verið lagður á hill-
una sökum hás aldurs og ofnotkunar.
Eftir þriðja uppklappið var frekara
lófaklapp kæft með því að ljósin vora
kveikt í tjaldinu. Enda var það líkleg-
ast það eina sem hægt var að gera til
þess að áhorfendur sætti sig við að
gamanið væri búið og þeir snéra aft-
ur til síns heima. Því þótt langflestir
hafi farið sáttir heim eftir afbragðs-
tónleika þá er ætíð erfitt að segja
skilið við vellíðan.