Morgunblaðið - 27.10.2000, Blaðsíða 13

MORGUNBLAÐIÐ
FÖSTUDAGUR 27. OKTÓBER 2000 13
FRÉTTIR
Þýsk-íslenska verslunarráðið heldur upp á fímm ára afmæli
Ráðið hefur hlúð að við-
skiptatengslum þjóðanna
Morgunblaðið/Ami Sæberg
Kristín S. Hjálmtýsdóttir, framkvæmdastjóri Þýsk-íslenska verslunar-
ráðsins, og Páll Kr. Pálsson, formaður ÞÍV.
Verslunarráð íslend-
inga og Þjóðverja, ÞIV,
var stofnað 27. október
1995 og er ráðið því
fimm ára í dag. Páll Kr.
*
Pálsson formaður ÞIV
og Kristín S. Hjálmtýs-
dóttir framkvæmda-
stjóri sögðu Jóhönnu K.
Jóhannesdóttur frá
starfsemi ráðsins.
MARKMIÐIÐ með stofnun verslun-
arráðsins var að efla viðskipti milli
þjóðanna og aðstoða íyrii-tæíd við að
kynna sér markaði og koma sér fyrir í
nýju landi.
Þjónusta ráðsins náði fyrst um sinn
aðallega til íyrirtækja í útflutningi
sjávarafurða og iðnaðarvara auk
ferðaþjónustunnar en Þjóðverjar
hafa sótt mikið til Islands undanfama
áratugi og hafa þeir sterka skynjun
og tilfínningu íyrir íslenskri náttúru.
Nú er að sögn Páls sjónum félags-
manna beint lengra til framtíðar, á
nýja útflutningsmöguleika. Stefnan
er tekin á aukinn útflutning nýja hag-
kerfisins, það er íyrirtæki sem
byggja á upplýsingatækni þar sem
inntakið í verðmætasköpun er þekk-
ing og fjármagn og úttakið lausnir.
Páll segir mikla möguleika vera fyrir
íslendinga að flytja út þekkingu fyr-
irtækja innan hugbúnaðargeirans,
þ.e. margmiðlunarfyrirtæki, fjölmiðl-
un og kvikmyndagerð, sem hann tel-
ur eiga vænlega framtíð á þýskum
maikaði. „Líftækniiðnaðurinn býður
án efa einnig upp á mikil tækifæri fyr-
ir okkur en Þjóðverjar eru afar fram-
arlega í lyfjatækni. Við sjáum líka
möguleika á sviði sérhæfðrar ferða-
þjónustu s.s. heilsutækni og -þjón-
ustu. Áhersla er einnig lögð á fjar-
skiptafyrirtæki og orkutækni og fleiri
fyrirtæki af þessum nýju þekkingar-
sviðum."
Þýsk stjórnvöld hafa einnig í
hyggju að markaðssetja Þýskaland
sem vænlegan stað til náms og rann-
sóknastarfa og var ÞIV, sem aðili að
Samtökum þýskra iðnaðar- og versl-
unarráða (DIHT), beðið að leggja sitt
af mörkum til að kynna þennan kost
fyrir íslenskum námsmönnum auk
þeirra möguleika sem t.d. tölvu-
menntuðu fólki bjóðast í þarlendum
fyrirtækjum.
Samningur við Samtök þýskra
iðnaðar- og verslunarráða
Kaflaskipti urðu í starfsemi ÞÍV
þegar samstarfssamningur milli þess
og Samtaka þýskra iðnaðar- og versl-
unarráða (DIHT) var undirritaður.
Með undirritun samningsins var
formlega staðfest að ÞÍV væri fulltrúi
þýsks viðskiptalífs á Islandi. Þar með
gekk ráðið inn í öfluga keðju þýskra
verslunarráða sem starfa í 75 löndum
með 110 skrifstofur. Auk þessara
verslunarráða um heim allan tilheyra
DIHT 83 verslunarráð í Þýskalandi.
Með samningnum býðst íslendingum
tækifæri til að ná beint til allra fyrir-
tækja í Þýskalandi, því skylduaðild er
að svæðisbundnum verslunarráðum
þar í landi. „Við getum þama nýtt
okkur þekkingu, reynslu og gagna-
grunna þýskra viðskiptamanna," seg-
ir Kristín.
Félagatal ÞÍV hefur vaxið ört á
undanförnum áium og eru félags-
menn, bæði þýskir og íslenskir, vel yf-
ir hundrað talsins, einkum félög og
fyrirtæki úr flestum greinum þjóðlífs-
ins. Ráðið er því eins konar þver-
skurður af atvinnulífínu.
Ráðið er rekið með félagsgjöldum
auk þess sem þjónustugjöld eiu mik-
ilvæg tekjulind. Æðsta vald verslun-
arráðsins er sjö manna stjóm þýskra
og íslenskra félagsmanna sem Mttast
á um tveggja mánaða fresti til að fara
yfír málefm líðandi stundar, ný við-
skiptasambönd, verkefni sem era í
bm-ðarliðnum, reglur og álitsgerðir. í
stjóm sitja, auk Páls: Bjami Ár-
mannsson, Steinn Logi Bjömsson,
Kristján Hjaltason, dr. Hans Christ-
ian Bremme, Peter Greim og Hein-
rich Schembecker.
Endurgreiðsla virðisaukaskatts
mikilvæg nýjung í viðskiptum
Þjónusta ÞIV er yfírgripsmikil og
segir Kristín hana vera allt frá aðstoð
við bréfaskriftir og þýðingarvinnu yf-
ir í markaðsrannsóknir og aðstoð við
endurgreiðslu virðisaukaskatts vegna
viðskiptaferða í Þýskalandi. Að sögn
Kristínar þurfa fyrirtæki sem nýta
sér þessa virðisaukaskattsþjónustu
að vera skráð í fyrirtækjaskrá og hafa
virðisaukaskattnúmer.' Framrit
reikninga era svo lögð inn til ÞIV sem
sér um framhaldið. Kristín segir að
þjónustan geti sparað fyrirtækjum
háar fjárhæðir þar sem um sextán
prósenta endurgreiðslu er að ræða á
t.d. allri hótelgistingu, veitingastöð-
um, leigu sýningarbása, kostnaði á
síma og faxsendingum, bflaleigubfl-
um og svo mætti lengi telja.
Þýsk-íslenska verslunarráðið
stendur auk þess fyrir árlegum ís-
landskynningum, sérstökum kynn-
ingarráðstefnum um Island og ís-
lenskt efnahags- og atvinnulíf.
Sömuleiðis era fundfr hér á landi um
þýskt stjómmála- og atvinnulíf. Páll
segh' ráðið ætíð hafa átt góð sam-
skipti við þýska sendiráðið og dr.
Reinhart Ehm sendiherra og séu
þessi samskipti ómetanleg. Ráðið hef-
ur að sögn Páls verið ötult við að
bjóða þýskum fjölmiðlamönnum og
ráðamönnum á þessar kynningar auk
fjölda þingmannanefnda frá Þýska-
landi þar sem lögð er rík áhersla að
vekja sterka og jákvæða meðvitund
um íslenskt atvinnulíf og viðskipti.
Páll segir þetta enda vera eitt mikil-
vægasta framtíðarhlutverk og vaxt-
arbroddur ÞÍV: ,A-ð veita almenna
aðstoð við að byggja upp ímynd ann-
ars vegar íslenskrar vöra og þjónustu
í Þýskalandi og þýskrar vöra á ís-
landi, og hins vegar að aðstoða fram-
kvöðla við að finna fjárfesta. Framtíð
verslunarráðsins byggist á afar
sterkum og góðum granni áratuga og
aldalangra viðskiptatengsla þjóð-
anna.“
Mjólkurfræð-
ingar deila
við atvinnu-
rekendur
DEILA mjólkurfræðinga og at-
vinnurekenda vegna ági'einings um
hvort forgangsréttarákvæði kjara-
samninga hafi verið brotin hefur far-
ið harðnandi að undanförnu. Deilan
kom upp vegna ágreinings um hvort
forgangsréttarákvæði kjarasamn-
ings mjólkurfræðinga hafi verið
brotið með uppsögnum fjögurra
mjólkurfræðinga hjá Mjólkursam-
lagi KE A í ágúst sl.
Að sögn Birgis Jónssonar, for-
manns Mjólkurfræðingafélags ís-
lands, ætla mjólkurfræðingar af öllu
landinu að halda fund á morgun til að
ráða ráðum sínum vegna málsins en
félagsmenn era mjög óánægðir með
svar sem félaginu barst frá Samtök-
um atvinnulífsins fyrr í þessari viku.
Hinn 6. október sl. krafðist Mjólk-
urfræðingafélag íslands þess að MS-
KEA og MS-KÞ léti þegar af meint-
um brotum á forgangsréttarákvæð-
um kjarasamnings aðila sem félagið
telur felast í að ófaglærðum starfs-
mönnum sé falið að sinna umrædd-
um störfum mjólkurfræðinganna
sem sagt var upp. Fór félagið fram á
að uppsögnum mjólkurfræðinganna
yrði frestað í 6 mánuði á meðan þess
yrði freistað að leiða deiluna til lykta.
Samtök atvinnulífsins fallast ekki
á það sjónarmið mjólkurfræðinga að
forgangsréttarákvæði hafi verið
brotin, að sögn Ara Edwald, fram-
kvæmdastjóra SA.
í svarbréfi samtakanna til Mjólk-
urfræðingafélagsins segir m.a. að
SA geti ekki fallist á að í umsömdum
forgangsrétti stéttarfélaga felist
einkaréttur til ákveðinna starfa
þannig að stéttarfélag geti ávallt
krafist uppsagnar einstaklinga í öðr-
um félögum ef störfum fækkar á
vinnumarkaði eða í einstökum fyrir-
tækjum. Á forgangsrétt stéttarfé-
laga skv. kjarasamningi reyni við
nýráðningar stai'fsmanna.
Leituðu SA m.a. eftir afstöðu Ein-
ingar-Iðju á Akureyri vegna krafna
mjólkurfræðinga um forgang að til-
teknum störfum í Mjólkursamlagi
KEA. í svarbréfi Björns Snæbjörns-
sonar, formanns Einingar-Iðju, seg-
ir að það sé skilgreining félagsins að
störf þau sem um ræðir séu störf
sem tilheyra Einingar-Iðju. Félagar
þess hafi unmð þessi störf í gegnum
tíðina án afskipta mjólkurfræðinga.
Um 100 þátttakendur á fyrsta Rannsóknarþingi norðursins á Akureyri í næstu viku
Tækifæri íbúa norður-
slóða til umfjöllunar
FYRSTA Rannsóknarþing norðurs-
ins (Northern Research Foram)
verður haldið í Háskólanum á Akur-
eyri dagana 4. og 5. nóvember næst-
komandi. Þorsteinn Gunnarsson,
rektor Háskólans á Akureyri, og
Lassi Heininen, stjórnarformaður
Rannsóknarráðs norðursins, kynntu
þingið á fundi á Akureyri í gær, en
Lassi var í Háskólanum í Rovaniemi
í Finnlandi og fór fundurinn fram
um fjarfundarbúnað.
Mai'kmiðið með Rannsóknarþingi
norðursins er að skapa umræður og
auka samráð milli vísindamanna og
hagsmunaaðila á norðurslóðum.
Umræðm'nar munu fjalla um mikils-
verð mál, vandamál og tækifæri sem
snúa að íbúum norðurslóða bæði
með tilliti til félags- og umhverfis-
breytinga og hnattvæðingar efna-
hagslífsins. Á þessu fyrsta þingi
verður skapaður vettvangur fyrir
stefnumótandi umræðu um hlutverk
rannsókna sem tengjast sjálfbærri
þróun og lífvænlegri búsetu, friði og
öryggi, félagslegri stefnumótun,
umhverfisstefnu og áhrifum hnatt-
rænna breytinga. Þessi málefni
verða einnig meginviðfangsefni Há-
skóla norðurslóða en Rannsóknar-
þing norðursins tengist starfsemi
þeirrar stofnunar traustum bönd-
um.
Herra Ólafur Ragnar Grímsson,
forseti íslands, kom fyrstur fram
með hugmynd um Rannsóknarþing
norðursins í september árið 1998 í
ræðu sem hann hélt í tilefni af
tuttugasta starfsári Háskólans í
Lapplandi í Rovaniemi, Finnlandi.
Starfsemi Rannsóknarþingsins
hófst á íslandi fyrir réttu ári með
myndun stjórnamefndar. Háskólinn
á Akureyri og Stofnun Vilhjálms
Stefánssonar sjá um skipulag og
daglega starfsemi þingsins, en að
sögn Þorsteins er ætlunin að byggja
Akureyri upp sem alþjóðlega mið-
stöð í málefnum norðurslóða.
Mörg mikilvæg mál
til umfjöllunar
Yfirskrift fyrsta Rannsóknar-
þings norðursins er „Stefnumót í
norðri“ (North meets 'North) og
verður sérstök áhersla lögð á mikil-
vægi sögunnar fyrir frið og öryggi á
okkar tímum, efnahagskerfi norð-
lægra svæða og hnattvæðingu,
svæðaskiptingu og stjórnun, fram-
kvæmd stefnu um norðlæga vídd og
hagnýtingu vísinda og tækni á norð-
lægum svæðum. Herra Ólafur
Ragnar Grímsson forseti mun halda
opnunarræðuna, en að henni lokinni
munu þekktir sérfræðingar um mál-
efni norðlægra svæða flytja ávörp.
Þá verða flutt erindi og umræður
verða um þau, en fyrirlesarar eru á
bilinu 25-30 talsins frá að minnsta
kosti átta þjóðlöndum. Um 100
manns munu sækja þingið.
í heiðursráði Rannsóknarþings
norðursins era forseti íslands, herra
Ólafur Ragnar Grímsson, Martti
Ahtisaari, fyrrverandi forseti Finn-
lands, dr. Thor Heyerdahl, land-
könnuður í Noregi, Lennart Meri,
forseti Eistlands, Juri V. Neylov,
fylkisstjóri í Yamalo Nenets Okrug í
Rússlandi, ogVaira Vike-Freiberga,
forseti Lettlands.
Rannsóknarþing norðursins verða
haldin í aðildamkjum Norður-
skautsráðsins annað hvert ár og eru
þátttakendur vísindamenn, kennar-
Morgunblaðið/Kristján
Jón Haukur Ingimundarson, sérfræðingur á Stofnun Vilhjálms Stefáns-
sonar, Þorsteinn Gunnarsson, rektor Háskólans á Akureyri, og Þórleif-
ur Stefán Björnsson, alþjóðafulltrúi Háskólans á Akureyri, á fundi þar
sem fyrsta Rannsóknarþing norðursins var kynnt.
ar, stjórnmálamenn, stjórnendur
fyi'irtækja, embættismenn, sveitar-
stjórnarmenn og þeir sem stjórna
auðlindum og nýta þær. Ungt fólk
og fólk með nýjar og óhefðbundnar
aðferðir er sérstaklega hvatt til að
sækja Rannsóknarþingið.
Heimskautalöndin
unaðslegu
I tengslum við Rannsóknarþing
norðursins verður opnuð sýning í
Listasafninu á Akureyri sunnudags-
kvöldið 5. nóvember en hún ber yfir-
skriftina „Heimskautalöndin unaðs-
legu“ en hún tengist lífi og starfi
Vilhjálms Stefánssonar landkönnuð-
ar. Ekkja hans, Evelyn Stefansson
Nef, verður viðstödd opnunina og
hún mun einnig sitja Rannsóknar-
þing norðursins. Kvöldið áður en
þingið hefst verður fluttur minning-
arfyrfrlestur um Vilhjálm, ævi hans
og störf.