Morgunblaðið - 01.12.2000, Side 47

46 FÖSTUDAGUR 1. DESEMBER 2000
MORGUNBLAÐIÐ
MORGUNBLAÐIÐ
FÖSTUDAGUR 1. DESEMBER 2000 47
STOFNAÐ 1913
Útgefandi: Árvakur hf., Reykjavík.
Framkvœmdastjóri: Hallgrímur B. Geirsson.
Ritstjórar: Matthías Johannessen,
Styrmir Gunnarsson.
MIKLIR HAGSMUNIR í HÚFI
MIKLIR hagsmunir okkar ís-
lendinga eru í húfi að tak-
ast megi að koma aðildar-
ríkjum ESB í skilning um að
fiskimjöl hefur ekkert með að gera
kúariðu, sem talin er eiga þátt í út-
breiðslu hins svonefnda Creutzfeldt-
Jakobs sjúkdóms. Eins og Morgun-
blaðið skýrði frá í gær hefur
franska þingið sett lög sem banna
að nota mjöl úr dýraafurðum í
skepnufóður og er fiskimjöl sett
undir sama hatt. í þýzka þinginu
liggur fyrir frumvarp um slík lög,
sem geta tekið gildi næstu sólar-
hringa og á vettvangi Evrópusam-
bandsins í Brussel er unnið að því
að setja reglur, sem gætu leitt til
þess að bannað yrði að nota fiski-
mjöl í skepnufóður í öllum aðildar-
ríkjum Evrópusambandsins.
Utanríkisráðuneytið brást hart
við þegar í fyrradag og gaf sendi-
ráðum Islands í öllum ESB-ríkjum
fyrirmæli um að koma nauðsynleg-
um upplýsingum til stjórnvalda og
löggjafaraðila þess efnis, að engin
vísindaleg rök væru fyrir því að
setja fiskimjöl undir sama hatt og
mjöl, sem unnið er úr kjöti og bein-
um. Jafnframt kallaði utanríkis-
ráðuneytið á sinn fund sendiherra
allra ESB-ríkja á íslandi svo og
nýjan sendiherra ESB, sem staddur
er hér á landi, þar sem þessum aðil-
um voru kynnt viðhorf íslenzkra
stjórnvalda og mjölframleiðenda til
þessa máls.
Fyrsti áfangasigur vannst í gær,
þegar ekki náðist tilskilinn meiri-
hluti innan dýralæknanefndar ESB,
sem fundaði um málið í gær. Hins
vegar kemur tillagan fyrir ráð-
herraráð ESB á mánudag.
En það er áreiðanlega mikið til í
því, sem Árni M. Mathiesen, sjávar-
útvegsráðherra (og dýralæknir),
segir í samtali við Morgunblaðið í
dag, að svo virtist sem pólitísk sjón-
armið skiptu meira máli í þessu
sambandi en vísindaleg rök. Sjávar-
útvegsráðherra bendir á, að fiski-
mjöl eigi að geta hjálpað landbúnað-
inum í Evrópu við að aðlaga sig
þessum breytingum og segir:
„Fiskimjölið gæti að einhverju leyti
komið í staðinn fyrir kjöt- og beina-
mjöl því sojamjöl og ýmsar aðrar
tegundir hafa ekki sömu eiginleika.
Þetta hafa okkar fulltrúar í Brussel
lagt upp með. Vonandi tekst að
koma í veg fyrir, að Evrópusam-
bandið geri einhverja vitleysu í
þessu máli.“
Viðbrögð utanríkisráðuneytisins í
þessu máli eru til fyrirmyndar. í
samtali við Morgunblaðið í dag seg-
ir Halldór Asgrímsson utanríkisráð-
herra m.a.: „Það er mín skoðun að
bann við viðskiptum með fiskimjöl
sé algjört brot á reglum Alþjóðavið-
skiptastofnunarinnar (WTO). Ef það
verður bannað þá er um alvarlegt
brot að ræða. Því er hins vegar bor-
ið við að erfitt sé að hafa eftirlit
með málinu en það er alveg ljóst að
sum ríki innan Evrópusambandsins
nota eigið fiskimjöl, eins og til
dæmis Danir. Á þessari stundu er
ekki gott að segja, hver úrslit máls-
ins verða á mánudaginn.“
Gunnar Snorri Gunnarsson,
sendiherra íslands hjá Evrópusam-
bandinu, sem sat m.a. fund dýra-
læknanefndarinnar í gær, segir í
samtali við Morgunblaðið í dag:
„Þrátt fyrir, að sum ríki sýndu
skilning á okkar sjónarmiðum, fund-
um við að þau eru undir miklum
pólitískum þrýstingi að taka ákvörð-
un sem fyrst. Málið er ekki búið og
við bindum vonir við að geta tekið
fiskimjölið út úr texta tillögunnar.
Það er lítil breyting en gæti orðið til
þess að tilskilinn meirihluti fengist
fyrir því að hafna tillögunni. Við
höfum að sjálfsögðu ekki seturétt á
fundi ráðherraráðsins en við munum
gera allt sem í okkar valdi stendur
til að koma okkar sjónarmiðum á
framfæri þar til á mánudag.“
Til marks um þá gífurlegu hags-
muni, sem hér eru í húfi, má nefna,
að við fluttum út um 235 þúsund
tonn af fiskimjöli í fyrra og þar af
um 146 þúsund tonn til landa ESB.
Útflutningsverðmæti fiskimjöls til
ríkja ESB nam í fyrra um 7 millj-
örðum króna og útflutningur fiski-
mjöls alls um 8,5 milljörðum. Hlutur
fiskimjöls í öllu útflutningsverðmæti
þjóðarinnar hefur undanfarin ár
verið á bilinu 5-15%.
Ef tillögur um að fella fiskimjöl
undir sama hatt og beina- og kjöt-
mjöl yrðu að veruleika myndi það
hafa djúpstæð og alvarleg áhrif á
atvinnulíf okkar og ekki bara sem
nemur ofangreindum tölum. Loðnu-
veiði myndi leggjast af að lang-
mestu leyti og þarf ekki að hafa
mörg orð um hvers konar áhrif það
myndi hafa á afkomu þeirra, sem
vinna við loðnuveiðar og -vinnslu og
þeirra fyrirtækja, sem byggð hafa
verið upp í kringum þá starfsemi.
Líklegt má telja, að nokkur byggð-
arlög á landsbyggðinni myndu á
skömmum tíma þurrkast út.
Kjarni málsins er þó sá, að það
eru engin vísindaleg rök, engar vís-
indalegar sannanir, engar efnislegar
upplýsingar, sem benda til að notk-
un fiskimjöls í skepnufóður geti
valdið kúariðu.
Þess vegna getur Evrópusam-
bandið sem slíkt og einstök aðildar-
ríki þess ekki verið þekkt fyrir að
taka geðþóttaákvarðanir sem þess-
ar, sem engin rök eru fyrir.
Heiður Evrópusambandsins er í
veði í þessu máli. Það er skiljanlegt
að framkvæmdastjórnin í Brussel
og einstök aðildarríki taki hart á
kúariðumálinu. Það ber þessum að-
ilum að gera enda hefur það verið
gert. En það væri óskiljanlegt með
öllu, ef framleiðsluvara, sem sann-
anlega hefur engin áhrif á þennan
sjúkdóm, yrði bönnuð, þótt engin
rök hafi verið færð fram fyrir slíku
banni. Er það þannig, sem Evrópu-
sambandið vinnur?
Pólitísk sjónarmið eiga vissulega
rétt á sér en pólitísk sjónarmið, sem
eiga sér enga stoð í veruleikanum
eða efnislegum rökum, eru forkast-
anleg. Ef rétt er að stjórnmálamenn
á vegum Græningja séu að nota
tækifærið til þess að bregða fæti
fyrir fiskveiðar með því að koma
fiskimjöli undir hatt, sem það á ekk-
ert erindi undir, er það stjórnmála-
hreyfingu Græningja í Evrópu til
vansæmdar svo að ekki sé sterkar
að orði kveðið.
•t
Meiríhluti náðist ekki í dýralæknanefnd Evrópusambandsins í gær fyrír banni á notkun dýramjöls í skepnufóður
Áfangasignr
í málinu að mati
utanríkisráðherra
Ráðherraráð Evrópusambandsins mun á mánudag fjalla um til-
lögu um bann við notkun dýramjöls í skepnufóður, þar með talið
fiskimjöl. Milljarða viðskipti eru í húfi fyrir íslenskan sjávarútveg
og hætta á að loðnuveiðar leggist af. Ovenju mikið kapp hefur ver-
ið lagt á það innan utanríkisþjónustunnar að skýra sjónarmið Is-
lendinga og þrýsta á ríki ESB að samþykkja ekki bannið.
Morgunblaðið/Bjöm Gíslason
TILSKILINN meirihluti
náðist ekki fyrir þeirri
tillögu innan dýra-
læknanefndar Evrópu-
sambandsins, ESB, að
banna notkun dýramjöls í skepnu-
fóður, þar með talið fískimjöl. Fund-
ur nefndarinnar stóð yfir í Brussel
fram undir kvöld í gær. Nefndin er
framkvæmdastjóm ESB til ráðgjaf-
ar, áður en ákvarðanir eru teknar,
og fer tillagan sjálfkrafa til umfjöll-
unar í ráðherraráði Evrópusam-
bandsins næstkomandi mánudag.
Þótt meirihluti hafi ekki náðst í
þessari ráðgjafanefnd er texti þess
efnis að banna m.a. fiskimjöl áfram
inni í tillögunni, sem upphaflega
kom frá Frökkum.
Bretar, Finnar, Svíar og Belgar
greiddu atkvæði á móti tillögunni á
fundi nefndarinnar og Danir, Hol-
lendingar og írar sátu hjá. Onnur
aðildarríki ESB samþykktu tillög-
una, þ.e. Frakkar; Þjóðverjar, Spán-
verjar, Grikkir, Italir, Austm-ríkis-
menn, Portúgalir og Lúxem-
borgarar. Hver þjóð hefur
mismunandi vægi atkvæða þannig
að meirihlutinn þurfti að vera meira
afgerandi svo tillagan næði fram að
ganga. Ef sama niðurstaða yrði í
ráðherraráði ESB, myndi ekkert
verða af fyrirhuguðu banni.
Áður höfðu Frakkar og Þjóðverj-
ar lagt fram frumvörp þessa efnis á
sínum þjóðþingum, og verið sam-
þykkt í Frakklandi og á þýska þing-
inu stendur til að staðfesta slík lög í
dag. Frakkar lögðu fram samsvar-
andi tillögu á nýlegum fundi með
landbúnaðarráðherrum ESB, sem
náði þá ekki fram að ganga, en var
aftur lögð fram í gær á fundi dýra-
læknanefndar ESB.
Gunnar Snorri Gunnarsson,
sendiherra Islands í Brussel, var
áheymarfulltrúi á fundi dýralækn-
anefndarinnar ásamt Snorra Pálma-
syni, sérfræðingi sjávarútvegsráð-
uneytisins. Gunnar Snorri sagði við
Morgunblaðið í gærkvöldi að líta
mætti á þessa niðurstöðu dýralækn-
anefndaiinnar sem áfangasigur í
málinu. Niðurstaðan hefði getað
orðið mun verri. Undir þetta sjónar-
mið tók Halldór Ásgrímsson utan-
rfldsráðherra þegar Morgunblaðið
ræddi einnig við hann í gærkvöldi.
Niðurstaðan gæfi von og svo lengi
sem svo væri yrði haldið áfram.
Þetta kallaði á frekari vinnu og at-
huganir stjómvalda næstu daga,
eða þar til ráðaherraráð ESB kæmi
saman. Vonandi myndi sú umræða
leiða til faglegri niðurstöðu.
Gunnar Snorri sagði að málstaður
Islands hefði hlotið skilning margra
aðildarríkja ESB, en íslendingar og
Norðmenn höfðu uppi sameiginleg-
an málflutning á fundi nefndarinnar
í gær sem áheymarfulltrúar. Hann
sagði stuðning Norðmanna hafa
skipt miklu á þessum fundi.
„Þrátt fyrir að sum ríki sýndu
skilning á okkar sjónarmiðum þá
fundum við að þau em undir miklum
pólitískum þrýstingi að taka ákvörð-
un sem fyrst. Málið er ekki búið og
við bindum vonir við að geta tekið
fiskimjölið út úr texta tillögunnar.
Það er lítil breyting en gæti orðið til
þess að tilskilinn meirihluti fengist
fyrir því að hafna tillögunni. Við höf-
um að sjálfsögðu ekki seturétt á
fundi ráðherraráðsins en við mun-
um gera allt sem í okkar valdi stend-
ur til að koma okkar sjónarmiðum á
framfæri þai- til á mánudag," sagði
Gunnar Snorri.
Hann bætti því við að ef ráðherra-
ráðið samþykkti bannið á mánudag
yrði málið tekið upp á sameiginleg-
um fundi sendiherra ríkja EES og
ESB. Það yrði fyrsti vettvangur til
að taka málið upp.
Bann yrði brot á
alþjóðlegum viðskiptareglum
Tíðindin af yfirvofandi banni
ESB, á notkun dýramjöls til
skepnufóðurs ullu miklu uppnámi
innan íslensku stjómsýslunnar í
gær og ekki síst innan ráðuneyta
sjávarútvegs og utanríkismála.
Samþykki ráðherraráð ESB til-
löguna á mánudag gæti það haft al-
varlegar afleiðingar í för með sér
fyrir íslenskan sjávarútveg þar sem
í húfi em m.a. veiðar á loðnu og kol-
munna, auk þess sem bannið er talið
geta haft áhrif á sfldveiðai'.
Halldór Ásgrímsson sagði að hér
væri alvarlegt mál á ferðinni og því
hefðu öll sendiráð í Evrópu verið
virkjuð í málinu ásamt ráðuneytis-
starfsmönnum á íslandi. í tilkynn-
ingu sem utanrfldsráðuneytið sendi
frá sér síðdegis í gær kemur fram
hvaða hagsmunir væm í húfi. Árlegt
verðmæti útflutnings á fiskimjöli frá
íslandi til Evrópusambandsins
nemur allt að sjö milljörðum króna
og heildarverðmæti um átta millj-
arðar ef ríki utan ESB em tekin
með í reikninginn. Utanríkisráðu-
neytið fól sendiráðum Islands í ríkj-
um ESB í gær að ganga á fund
stjómvalda þar og þrýsta á um að
fiskimjöl verði undanþegið yfirvof-
andi banni.
Um niðurstöðu dýralæknanefnd-
ar ESB sagði Halldór hana breyta
stöðunni og gefa meira svigrúm fýr-
ir ísland að koma sínum sjónarmið-
um á framfæri. Einkum yrði lögð
áhersla á að ræða við þau ríki sem
sátu hjá; Dani, Hollendinga og íra,
en áfram yrði rætt við öll önnur rfld
ESB. „Við munum beita okkur alls
staðar þar sem við getum,“ sagði
Halldór.
Fundað með sendiherrum
ESB-ríkja og framleiðendum
Halldór, ásamt Davíð Oddssyni
forsætisráðherra og Áma M. Mat>
hiesen sjávarútvegsráðherra, átti
fund í gærmorgun með talsmönnum
fiskimjölsframleiðenda hér á landi,
nýjum sendiherra ESB á íslandi,
Gerhard Sabathil, og sendiherrum
þeirra ríkja ESB sem kaupa fiski-
mjöl af íslendingum. Á fundinum
var afstaða stjórnvalda og hags-
munaaðila skýrð til fyrirætlana
Evrópusambandsins um að banna
notkun á fiskimjöli í dýrafóður.
Talsmenn fiskimjölsframleiðenda
skýrðu sín sjónarmið, meðal annars
þau að ekkert benti til þess að notk-
un fiskimjöls í fóðri gæti valdið
kúariðu og því væru engin vísinda-
leg rök fyrir því að láta bann við
mjöli úr beinum og kjötafgangi á
kvikfénaði ná einnig til fiskimjöls.
Sendiherrarnir lofuðu að koma sjón-
armiðum Islendinga á framfæri við
rfldsstjómir sínar.
„Það sem stendur í vegi fyrir
skynsamri niðurstöðu í málinu er sú
mikla hræðsla og það fát sem hefur
gripið um sig vegna þessa hræðilega
sjúkdóms sem Creutzfeldt-Jakob
er. Allir eru hins vegar sammála um
að fiskimjöl kemur þessu máli ekk-
ert við. Það er mín skoðun að bann
við viðskiptum með fiskimjöl sé al-
gjört brot á reglum Alþjóðavið-
skiptastofnunarinnar (WTO). Ef
það verður bannað þá er um alvar-
legt brot að ræða. Því er hins vegar
borið við að erfitt sé að hafa eftirlit
með málinu en það er alveg Ijóst að
sum ríki innan Evrópusambandsins
nota eigið fiskimjöl, eins og til dæm-
is Danir. Á þessari stundu er ekki
gott að segja hver úrslit málsins
verða á mánudaginn," sagði Hall-
dór.
Fram kemur í tillögunni í Brussel
að bannið taki ekki til fiskeldis, þ.e.
að fiskimjöl megi nota í slíku eldi en
ekki sem annað skepnufóður. Sam-
kvæmt upplýsingum frá fiskimjöls-
útflytjendum er fiskimjöl til fiskeld-
is ekki nema tíundi hluti þess mjöls
sem flutt er út til ríkja ESB.
Halldór benti á að stór hluti fiski-
mjöls frá Islandi færi til Noregs og
langmestur hluti mjölsins til ann-
arra landa í Evrópu færi til skepnu-
fóðurs.
„Það hefur komið fram í samtöl-
um við ýmsa aðila í Evrópu að þeir
óska eftir því að geta haldið áfram
að nota fiskimjöl. Það er nauðsyn-
legt að hafa eitthvað fóður fyrir
þessar skepnur. Væntanlega stend-:
ur ekki til að svelta þær í hel,“ sagði
Halldór.
Fiskimjöl gæti hjálpað
landbúnaðinum í Evrópu
Árni M. Mathiesen sjávarútvegs-
ráðherra sagði við Morgunblaðið að
yfirvofandi bann Evrópusambands-
ins væri vissulega ekki til bóta fyrir
íslenskan sjávarútveg. Hann sagðist
fara varlega í að túlka niðurstöðu
dýralæknanefndarinnar sem
áfangasigur, ómögulegt væri að
segja til um afgreiðslu ráðherra- _
ráðsins á mánudag. Svo virtist sem
pólitísk sjónarmið skiptu meira í
málinu en vísindaleg rök.
Ami sagði að allt kapp yrði lagt á
að fá rfld innan Evrópusambandsins
til að átta sig á því að það hefði eng-
an tilgang í baráttunni við kúariðu
og Creutzfeldt-Jakob sjúkdóminn
að banna fiskimjöl. Þvert á móti ætti
fiskimjöl að hjálpa landbúnaðinum
til að aðlaga sig þessum breytingum.
„Fiskimjölið gæti að einhverju
leyti komið í staðinn fyrir kjöt- og
beinamjöl því sojamjöl og ýmsar
aðrar tegundir hafa ekki sömu eig-
inleika. Þetta hafa okkar fulltrúar í
Brussel lagt upp með. Vonandi tekst
að koma í veg fyrir að Evrópusam-
bandið geri einhverja vitleysu í ~
þessu máli,“ sagði Ámi.
Hann minnti á að í fyrstu tillög-
um, sem lagðar vom fyrir dýra-
læknanefndina, hefði ekki verið
minnst á að banna einnig notkun
fiskimjöls. Sú tillaga hefði komið
fram á síðustu stundu af eftirlits-
ástæðum. Ami benti á að bann á
notkun dýramjöls, t.d. í Þýskalandi,
væri keyrt áfram af græningjum og
umhverfisvemdarsinnum. Þar væri
verið að tala um vemd á fiskistofn-
um.
„Samkvæmt þessu sýnist mér að
menn séu að reyna að koma að öðr-
um sjónarmiðum en þeim að koma í
veg fyrir kúariðu. Það vekur ugg
með manni hvemig þama er unnið
að málum,“ sagði Ami.
Markaðsstjóri SR-mjöls um hugsanlegt bann á
notkun fískimjöls í skepnufóður innan ríkja ESB
Bannið yrði
gífurlegt áfall
fyrir þjóðarbúið
Verðmæti útflutnings á loðnumjöli 1990-2000
Skipting á helstu útflutningssvæði. FOB-verð á gengi hvers árs.
10.000 milljónir kr.-
9.000
8.000
7.000
1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000
Verðvísitala loðnumjöls í SDR 1990-2000
Vísitala verðs í SDR, 1986 = 100
300
1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000
Þjóðverjar
flýta prófunum
á sláturkj öti
Berlfn, Parfe. AP, AFP.
SÓLVEIG Samúelsdóttir, mark-
aðsstjóri SR-mjöls hf., segir að
samþykki Evrópusambandið að
banna notkun fiskimjöls í dýra-
fóður hafi það mjög mikil áhrif.
„Það yrði gífurlegt áfall fyrir
þjóðina," segir hún. íslendingar
fluttu út um 235.000 tonn af
fiskimjöli í fyrra og þar af um
146.000 tonn til landa Evrógu-
sambandsins eða um 63%. Út-
flutningsverðmæti loðnumjöls
nam um 7,4 milljörðum króna og
útflutningur fiskimjöls samtals
um 8,5 milljörðum, þegar allt er
til tekið, en í fréttatilkynningu
frá utanríkisráðuneytinu kemur
fram að verðmæti fiskimjölsút-
flutnings íslendinga til Evrópu-
sambandsins nemi allt að sjö
milljörðum króna á ári.
Rúmlega 60% mjölsins
seld til ESB-landa
Útflutningur á mjöli frá ís-
landi var um 235.000 tonn í fyrra
og þar af fóru um 146.000 tonn
til Evrópusambandslanda.
Fyrstu 10 mánuði líðandi árs
voru flutt út um 229.000 tonn að
verðmæti um 8,3 milljarðar.
Þetta er að langstærstum hluta
loðnumjöl eða um 200.000 tonn,
en um 15.000 tonn af síldarmjöli
hafa verið flutt út á árinu og um
5.000 tonn af kolmunnamjöli.
í fyrra fóru um 63% íslenska
fiskimjölsins til Evrópusam-
bandslanda og það sem af er
þessu ári nemur útflutningur
þangað um 60%. í fyrra voru
flutt út um 57.000 tonn af síldar-
og loðnumjöli til Danmerkur en
þangað fóru um 43.000 tonn
fyrstu 10 mánuði ársins. Um
57.500 tonn voru flutt til Noregs
í fyrra en um 70.000 tonn það
sem af er árs. Til Bretlandseyja
fóru um 62.500 tonn í fyrra og
45.000 tonn í ár. Útflutningur til
Frakklands nam um 6.600 tonn-
um í fyrra en um 10.000 tonnum
í ár og samsvarandi tölur fyrir
Þýskaland eru 3.300 og 2.000
tonn, en 1998 nam útflutningur-
inn til Þýskalands um 19.700
tonnum.
Um 5 til 15% útflutnings-
verðmætis þjöðarinnar
Sólveig segir að þó engin vís-
indaleg rök séu fyrir því að fiski-
mjöl geti valdið kúariðu falli það
undir skilgreininguna á dýra-
próteini og verði bannið að veru-
leika innan ESB hafi það gríðar-
leg áhrif. „Útflutningsverðmæti
fiskimjöls og lýsis frá íslandi
hefur verið um fimm til 15% af
útflutningsverðmæti þjóðarinnar
á ári undanfarin 10 ár,“ segir
hún og bendir á að helstu sjávar-
útvegsfyrirtæki landsins séu með
mjöl- og lýsisframleiðslu, sem
nemi um einum þriðja og upp í
meira en 50% af veltu viðkom-
andi fyrirtækja. Aukinheldur séu
flestar fiskimjölsverksmiðurnar
á litlum stöðum úti á landi þar
sem allt snúist um framleiðsluna
og því séu margfeldisáhrif hugs-
anlegs banns mjög mikil.
„Þetta getur því haft geigvæn-
leg áhrif hér á landi og er
stærsta mál sem hefur komið
upp varðandi íslenskan sjávar-
útveg undanfarin ár,“ segir hún.
Hluti útflutnings fiskimjölsins
fer í fiskeldi en Sólveig segir að
það breyti litlu sem engu. 60 til
70% af framleiðslu íslands fari
til landa í ESB og lokist þessi
markaður sé ljóst að fiskimjöl
frá helstu framleiðsluþjóðunum,
Perú, Chile, Noregi, Danmörku
og íslandi, fari ekki allt í norskt
fiskeldi.
Iðnaðurinn
leggst af
Magnús Bjarnason, fram-
kvæmdastjóri Hraðfrystihúss
Eskifjarðar hf., segir að ákveði
ESB að banna alla notkun á
fiskimjöli í skepnufóður drepi
það einfaldlega iðnaðinn. Hann
segir að sérfræðingar séu al-
mennt sammála um að kúariða
sé vegna þess að nautgripir hafi
verið fóðraðir á smituðu kjöt- og
beinamjöli og hafi ekkert með
fiskimjöl að gera.
„Ef hræðslan verður með þeim
hætti að öll notkun verður bönn-
uð þá leggst þessi iðnaður af og
þá geta náttúruverndarsinnarnir
brosað hringinn," segir hann og
spyr hvort eingöngu eigi að
fóðra skepnurnar á grænfóðri.
„Ég get ekki hugsað þessa hugs-
un til enda en fari þetta á versta
veg, hefur það mjög alvarlegar
afleiðingar fyrir þennan iðnað.
Hins vegar vil ég ekki trúa því
að fiskimjölið verði bannað.“
Að sögn Magnúsar er þáttur
veiða og vinnslu vegna mjöl-
vinnslu fyrirtækisins um 60 til
70% heildarstarfseminnar.
„Þetta er því alvarlegt mál og
gríðarlegt áfall, ef af verður,“
segir hann.
í ÞVÍ skyni að hraða aðgerðum til
að slá á ótta neytenda við út-
breiðslu kúariðu, sem getur vald-
ið hinum banvæna heilahrörnun-
arsjúkdómi Creutzfeldt-Jakobs
(CDJ) í mönnum, boðuðu þýzk
stjórnvöld í gær, að frá og með
næstu viku yrði gengið úr skugga
um að kúariðusmit fyndist ekki í
öllum sláturnautum sem eru yfir
30 mánaða gömul.
Framkvæmdasijórn Evrópu-
sambandsins (ESB) hefur lagt til
að slíkar prófanir verði gerðar á
öllum yfir 30 mánaða gömlum
sláturnautum í öllum aðildar-
ríkjunum frá 1. júlí á næsta ári.
Þýzka sljórnin vildi hins vegar
bregðast hraðar við og heilbrigð-
isráðuneytið í Berlfn tilkynnti í
gær að í Þýzkalandi yrðu þessar
prófanir teknar upp strax. Kjöt
sem ekki hlyti vottun um að hafa
verið prófað með þessum hætti
færi ekki á markað.
Lög um kjötmjölsbann
í gildi á laugardag?
Gert var ráð fyrir að neðri deild
þýzka þingsins, Bundestag, sam-
þykkti í gær tillögu rfkisstjórnar
Gerhards Schröders kanzlara um
bann við notkun beina- og kjöt-
möls í dýrafóðri. Lögin hlytu síð-
an staðfestingu efri þingdeildar-
innar, Bundesrat (þar sem
fulltrúar stjórna sambandsland-
anna 16 silja) í dag, föstudag, og
gengju í gildi á laugardag.
Með þessari skyndilöggjöf og
nýju reglugerðum eru þýzk
stjórnvöld að bregðast við því, að
í síðustu viku greindist í fyrsta
sinn kúariða f nautgripum f
Þýzkalandi. Er talið að þeir hafi
fengið smitið úr fóðri sem innihólt
kjötnyöl.
Nærri þriðjungur allra Þjóð-
verja er nú tilbúinn til að snið-
ganga nautakjöt með öllu, sam-
kvæmt niðurstöðum
skoðanakönnunar sem birtar voru
í gær.
í Bretlandi hefur nautakjöti af
sláturdýrum yfir 30 mánaða aldri
verið haldið frá markaðnum, frá
því stjórnvöld þar í landi gripu til
róttækra aðgerða til að uppræta
kúariðu fyrir nokkrum árum.
Franski landbúnaðarráðherr-
ann Jean Glavany sagði í gær, að
frönsk stjórnvöld væru að fhuga
að aflétta banni við innflutningi
nautakjöts frá Bretlandi, að því
gefnu að Bretar tækju upp reglu-
legar prófanir á öllum nautgrip-
um yfir 30 mánaða gömlum.
Frakkar hafa fram til þessa ekki
viljað aflétta banni við kjötinn-
flutningi frá Bretlandi, þótt
Evrópusambandið hafi í fyrra af-
létt að stærstum hluta slíku banni
sem sett var árið 1996, þegar kúa-
riðufárið stóð sem hæst. Það hef-
ur biossað upp aftur að undan-
förnu, einkum eftir að
kúariðutilfellum fór hraðfjölgandi
í Frakklandi.