Skírnir - 01.01.1845, Side 163

165
búa, og öðruin er vilja, akuryrkju. Leitast og
sljórnin rið að koma á í rikinu þeirri inentuu
sein er lijá enum voldugu þjóbuuum, er Iiúii tekur
sbr í mörgu til fyritnyndar; og í því skyni hefnr
lnin ráfcið hjá ser marga útlenda visinda- og lista-
inenn, einkiim frá þýðskalandi, og gert vej tii
þeirra. Ilefur því mentuu i rikinu aukist að iiud-
anförnti voniirn fremur; og er von á að það verði
meira með timanum; því þótt márgir örbugleikar
séu á slíku, eiukum ánauð alþýbunnar, er gerir
það að verkum, að þegar fara á að kenna henni
eitthvab, er hún bæði ónáinfús og einsog álfur
, koiuinn úr klettum, lætur þó stjórnin ekki af
áformi sínu; og ferst henni allt öðruvísi enn
stjórninni í Miklagarbi er þegar hefur liætt við
endurbætur sinar i hálfu kafi. Nikólaus hefur að
undanförnu mikið létt ánauð bænda á inörguiu af
ríkisjörðunum, til þess að þeir skyldu verða hæfi-
iigri fyrir mentun og menuingti; og í ár hefur
liann byrjað á slíkn á þeim jörðum er einstakir
menn (aðalsmenn og aðrir) eiga; fyrir þá sök
liefur hann sett jarðeigendiinum tvo kosti: aunað-
livört ab selja rikinu fasteignir sinar, svo þab géti
létt ánauðunni á bændunum, eða sjálfir að létta
á þcim ánaubarokiuu fyrir ákveðið gjald. þótt
kjör margra af bændiim ineð þessuin hætti liafi
mikið batnað, vantar þó eun mikið á að þeir séu
meb öllu frjálfir, og viða brennur enn á enum
göinlu kolunum. Verslun Rússa og handiðnir taka
og töluverðuin framföruin ár frá ári; þó er hvöru-
tveggja þetta, enn þá sem komib er, miiina
eun hjá eniim öðrum voldugu þjóðunum. Einn