Skírnir - 01.01.1893, Side 73

England.
78
málstofunni, og brýndi einkum fyrir félögum sínum hve mikla ábyrgð
þeir bökuðu sér ef þeir höfnuðu lögunum. Nú væri alt kyrt á írlandi, en
jafnskjótt og lögunum yrði hafnað, mundi alt komast þar í uppnám og
væri það þeim að kenna. Flestir mæltu aptur á móti frumvaipinu og
hélt hertoginn af Devonshire þar aðalræðuna; tók hann einkum fram, að
frumvarpið eins og það lægi fyrir, væri ekki verk þjóðarinnar og ekki
neðri málstofunnar, heldur eins manns, Gladstone’s. Þegar seinustu kosn-
ingar hefðu farið fram, hefði þjóðin ekki þekt frumvarpið, heldur að eins
nafnið á því; hefði hún þekt það sjálft mundi hún ekki hafa kosið fylgis-
menn Gladstone’s; væri nú ráð að slíta þinginu, efna til nýrra kosninga
og sjá hvað alþýða segði. Góður rómur var gerður að máli hertogans og
var auðséð að flestir. lávarðarnir voru honum samdóma; var nú kýtt um
málið í 4 daga og loksins var frumvarpið felt við aðra umræðu — fyrstu
umræðu var slept — 9. september; voru 41 atkvæði með því, en 419
á móti.
Lengra komust Home-Rule-lögin ekki 1893 og verða frekari fréttir
um þau að biða næsta Skirnis. En þess verður að geta, að mjög mikið
hefir verið talað um framkomu efri máístofunnar í máli þessu og til hvers
hún muni leiða. Þeir, sem fylgja Gladstone að málum, segja, að ekki komi
til greina, að slíta þingi og efna til nýrra kosninga, þótt efri málstofan
feldi frumvarpið, þar sem hann haíi haft meira hlut atkvæða með sér í
neðri málstofunni. Öllun; hinum frjálslyndari mönnum á Englandi er illa
við efri málstofuna og telja hana úrelta stofnun og óþarfa. Gladstone
hefir sjálfur gefið í skyn, að ekki sæti á lávörðunum að láta mjög drýg-
indalega, því að því kunni að reka innan skamms, að kjósendur á Bret-
landi fái að láta í ljósi álit sitt um hvort efri málstofan ætti að vera
lengur við lýði eða ekki, og segði sér svo hugur um, að fleiri mundu segja
nei en já. Yfir höfuð að tala er því spáð, að framkoma efri málstofunnar
í Home-Rule verði meðal annars, til þess að nema hana alveg úr lögum,
þótt þess kunni ef til vill að verða nokkuð langt að bíða.
Meðan Home-Rule-lögin voru á dagskrá lágu flest önnur laganýmæli
niðri. Þó má geta þess, að 3. maí var samþykt við aðra umræðu í neðri
málSIofunni, að námamenn skyldu ekki þurfa að vinna nema átta klukku-
stundir á sólarhring hverjum; voru 279 atkvæði með, en 201 á móti. Lög
þessi hafa allmikla þýðingu fyrir England, því þar er fjöldi námamanna,
einkum við kolanáma.
2. nóvember var tekið til þingstarfa aptur eins og ráð hafði verið