Skírnir

Árgangur

Skírnir - 01.12.1906, Síða 5

Skírnir - 01.12.1906, Síða 5
Skirnir. Islenzk þjóðlög. 293 inn eins og með hið norræna mál, sem vér nú köllum íslenzku; hvorttveggja var alment um öll Norðuiiönd fyrir þúsund árum og hvorttveggja tiuttist hingað með land- námsmönnunum; hvorttveggja aflagaðist fyrst en hvarf síðan um öll Norðuiiönd, en hvorttveggja varðveittist furðanlega lítið breytt á vorri afskektu fósturjörð alt til þessa dags. Þess vegna höfum vér hinn sama rétt til að kalla tvísönginn íslenzkan og vora eiginlegu eign, eins og að kalla málið, sem vér ritum og tölum, íslenzku. Hin elztu tvísöngslög, sem vér höfum á nótum í ís- lenzkum skinnhandritum, eru skrifuð á Munkaþverá í Evja- firði 1473. Ef vér berum saman hin elztu tvísöngslög vor, sem í handritum finnast, og þau tvísöngslög, sem voru sungin hér alla 19. öldina og eru sungin liér á nokkrum stöðum enn í dag, er munurinn helzt sá, að í hinum eldri ræður mestu hin d ó r i s k a tóntegund, en í hinum síðari hin 1 ý d i s k a, og að í hinum eldri koma fyrir fleiri tón- bil en kvint, t. d. ters, sext og oktava, en aftur á móti hneigjast hin síðari tvísöngslög í þá átt að útiloka að mestu öll tónbil nema kvintinn. öll tvísöngslög vor, eldi i og yngri, hafa það sameiginlegt, að kvart kemur ákaflega sjaldan fyrir í þeim og aldrei hver kvartinn eftir annan. Aður fyrri hét lagið sjálft vox principalis en fylgiröddin vox organalis; síðar var lagið kallað t e n ó r en fylgiröddin b a s s i, og svo er það kallað enn; að syngja fylgiröddina í tvísöngslögum er mjög oft kallað »að fara upp«. Aðrai' tegundir af margrödduðum söng hafa þekst lijá oss á miðöldunum; um það bera handritin vott; því þar er bæði diskantsöngur, þrí- og fjórraddaður söngur og reglulegir k a n ó n a r. En allar slíkar tilraunir í þá átt að komn inn hjá þjóðinni öðrum margrödduðum söng en kvintsöngnum virðast hafa borið lítinn ávöxt og orðið nær því að engu. En við kvintsönginn hélt þjóðin fast öld eftir öld, bæði við sálma og veraldleg kvæði, bæði i kirkj- um og heimahúsum.
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95
Síða 96
Síða 97
Síða 98
Síða 99
Síða 100
Síða 101
Síða 102
Síða 103

x

Skírnir

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Skírnir
https://timarit.is/publication/59

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.