Skírnir - 01.12.1906, Qupperneq 85

Skírnir.
Ritdómar.
373
líkamans hafa. Hann getur einnig haft leiðsluverkan, eins og t. d.
glerið, sem lætur ljósið leiðast í gegnum sig. Alt starfið í heila-
frumlunum, allar efnabreytingarnar sem þar verða, miða þá ein-
göngu að því að gjöra heilann greiðfæran fyrir ýmsa andiega
geisla úr þeim heimi sem vér ekki þekkjum, eins og þegar t. d.
frumlustarf í hornhimnunni eyðir þeirri móðu sem á hana kemur
þegar hún bólgnar fyrir ahrif af bakteríum og augað, sem við það
blindaðist, fær sjónina aftur um leið og ijósgeislarnir geta óhindr-
aðir komist iun í augað. Heilinn er þá ekki annað en ákaflega
margbrotin vél, sem mauusaudinn notar til að geta birzt í gegn um.
Ef einhver hluti heilans skaddast, þá hverfur sá af andans eigin-
leikuin, sem var vanur að Ieggja leið sína um hann, aðra leið kemst
lmnn vanalega ekki, fyr en þessi heilapartur hefir náð sér aftur.
Það er bkt og rneð hljóðfærið; þegar einhver strengur þess slitnar,
hverfur sá tónn sein honum tilheyrir.
Seinni mótbáran, sem James hrekur, er létt á metunum, og það
virðist óþarfi að eyða um hana eins mörgum orðum og hann gjörir. Hún
er sú, að erfitt sé að hugsa sér og óviðkunnanlegt, að allur sá sægur, sem
frá upphafi hefir lifað og lifa mun, skuli eiga að lifa ál'rnm í seinni
tilveruuni. Ef mennirnir séu ódauðlegir, hljóti líka öll dyr og allar
plöntur að lifa áfram. — Próf. James telur engin tormerki á þessu
og ásakar þá um smásálarskap, sem hugsi þannig,
I fyrstu skýringunni aftan við bókina talar próf. James um
»gaps«, þ. e. bil sem só á milli miðstöðva í báðum heilahelftuuum.
Þetta finst mér vera harla villandi, því milli stöðvanna eru sam-
tengingarþræðir, »associations«-þræðir, en engin bil.
Að þýðingunni get jeg ekkert fundið.
Prentun og annar frágangur bókarinnar er í bezta lagi.
Kverið hið eigulegasta. Stgr. Matth.
*
* *
SKRÁ um skjöl og bækur i Landsskjalasafninu í Reykjavik. I, I. Rvik 1903.
106 bls. II. Rvik 1905. 215 -f- XXXVII bls.
Hilmar Einsen landshöfðingi lagði 13. april 1882 fyrsta grund-
völl undir stofnun Landsskjalasafns hér á landi, þar sent skyldi
geyrnd vera skjöl og bækur enibættismanna, en nær ekkert var
gert til að ná skjölum og bókum í safnið, fyr en sórstakur skjala-
vörður var skipaður 8. des. 1899 og reglugjörð sett 10. ágúst 1900,
og hefir skjalavörðurinn, dr. Jón Þorkelsson, sýnt mjiig mikinn
dugnað í starfi síuu, enda mun vera leitun á jafnhæfunt og áhuga-
sömurn nmnni í þá stöðu setn lionitm.