Skírnir

Årgang

Skírnir - 01.08.1909, Side 15

Skírnir - 01.08.1909, Side 15
Prestarnir og játningarritin. 20T tínópel — í Konstantínópel hafi yfirhöfuð engin játning yerið samin — og hafi aldrei verið samþykt sem játning fyrir hina heilögu almennu kirkju á nokkru allsherjar- kirkjuþingi. Hún sé miklu fremur tilraun til sambræðslu- játningar, sem bæði rétttrúnaðarmenn, Hálf-Aríanar og Andaféndur (pneumatomachar) geti sætt sig við. Hún sé að stofninum til skírnarjátning sú, er notuð hafi verið í Jerúsalem um og eftir miðbik 4. aldar, aðeins lítið eitt vikið við í anda Níkeu-játningarinnar af Kýrillusi biskupi í Jerúsalem, sem siðan hafi borið hana fram á fundinum í Konstantínópel sem s í n a játningu. Seinna, um miðja 5. öld, hafi biskupinn í Konstantinópel rekist á þessa játn- ingu Kýrills í skjölum kirkjufundarins frá 381, og haldið hana vera játningu fundarins, en ekki athugað, að hér vantaði þann liðinn, sem Atanasíus hafði lagt megináherzl- una á í Níkeu (»af veru föðurins«) og Konstantínópel- fundurinn játast undir. En þrátt fyrir þetta nær þessi játning smámsaman útbreiðslu í kirkjunni, svo að undir lok 5. aldar er tekið að nota hana sem skírnarjátningu í austrænu kirkjunni í stað Níkeu-játningarinnar, og seinna er tekið að nota hana í vestrænu kirkjunni og það jafn- vel, um tíma, í staðinn fyrir sjálfa postullegu skírnar- játninguna1). Jafnvel meðal katólskra guðfræðinga hefir játning þessi verið talin mjög grunsöm. Þannig telur Vincenzi (í riti »De process. Spiritus sancti. Romæ 1878) játningu þessa »griska handaskömm frá byrjun 7. aldar«, en slíkt nær engri átt. Umþriðju fornkirkju-játninguna, Atanasíusar-játninguna svonefndu, eru menn fyrir löngu orðnir á eitt sáttir, að hún eigi ekkert skylt við Atanasíus biskup, sem mestu réð á fundinum í Níkeu 325. Þetta er meðal annars auð- sætt af því, að hér er haft tillit til kenninga, sem ekki verða deiluefni í kirkjunni fyr en á 5. og 6. öld. Fyrri helmingur játningarinnar álítur Harnack að sé saminn i ‘) Sbr. dr. Adolf Hamack: Lehrbuch der Dogmengeschichte 3. yerbesserte und vermehrte Auflage. 2. bindi, bls. 225—26 og 265—67r sérstaklega neðanmálsgreinin bls. 265—66).

x

Skírnir

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Skírnir
https://timarit.is/publication/59

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.