Skírnir - 01.08.1909, Blaðsíða 44
Abraham Lincoln.
236j
arlaust í ljós. »Ef ræða þessi verður mér að f'alli«, sagði
hann enn fremur, »gott og vel, þá fell eg með sannleik-
anum, þá læt eg lífið fyrir góðan og réttan málstað.«
Rás viðburðanna lét orð hans rætast.
Viðureignin við Douglas og ræður þær sem Lincoln
hélt á málfundum þeim, er þeir áttu með kjósendum sín-
um, gerðu hann á skömmum tíma þjóðkunnan í öllum
Bandaríkjunum. Og það að maklegleikum. Eru ræður
þessar þann dag i dag talandi vottur um rökrétta hugs-
un, óviðjafnanlegt sannfæringaraíi og hárbeitta rökfimi.
Bæði þjóðveldissinnar og lýðveldismenn höfðu mikinn
undirbúnað undir forsetakosninguna 1860. A allsherjar-
fundi þjóðveldissinna, sem haldinn var í Chicago um vor-
ið, var Lincoln meðal annarra þjóðmálaskörunga tilnefnd-
ur sem forsetaefni, og við 3. atkvæðagreiðsluna fekk hann
flest atkvæði af þeim, sem tilnefndir voru.
Hann var sjálfur, ásamt nokkrum vinum sínum,stadd-
ur á símastöðinni i Springfield, þegar símskeytið um til-
nefningu hans barst þangað. Vinir hans ^fögnuðu mjög
þeim sigri og óskuðu honum til heilla. En hann tók sím-
skeytið og sagði ofurstillilega: »Herrar mínir, á heimili
mínu er kona, sem finst að öllum likindum meira koma
til skeytis þessa en mér. Þér fyrirgefið þó eg bregði mér
með það yfir til hennar.«
Næsta dag flutti nefnd þjóðveldismanna honum skýrslu
urn fundarúrslitin. Tóku þá nokkrir vinir hans i Spring-
field sig saman, keyptu nokkrar flöskur af bezta víni, sem
var að fá, og sendu honum. Ætluðust þeir til, að hann
gæddi nefndarmönnum á þvi. Enhann sendi flöskurnar aftur
jafnharðan með þeim ummælum: »Þér vitið, að á heimili
mínu er áfengi aldrei haft um hönd.«
Hins vegar áttu lýðveldismenn fund með sér i Char-
leston í Suður-Carolina, en gátu ekki orðið á eitt sáttir að
styðja Douglas. Það reið baggamuninn, og við hina endi-
legu forsetakosningu um haustið hlaut Lincoln kosningu.
Þó greiddu ekki nema 180 kjörmenn honum atkvæði, hin
hlutu meðbiðlar hans til forsetatignarinnar. Voi’u þvi í