Skírnir - 01.08.1909, Page 51

Betur má ef duga skal.
243
Og sé svo, að líkamsraenning okkar sé enn á afturfarar-
skeiði, eru það þá nokkrar öfgar að segja, að kynþáttura
okkar sé enn yflrleitt að fara aftur?
Sagan sýnir að líkamsþróttur verður að vera grund-
völlur og máttarstoð hinnar andlegu menningar, eigi hún
að vera til frambúðar, laus við öfgar og óhollustu.
Ef við rennum augum aftur yfir aldirnar og látum
þjóðir veraldarsögunnar líða okkur fyrir sjónir, þá getur
okkur eigi dulist, að þar er ein þjóð sem ber ljóma af
öllum hinum, að því er kemur til a 1 h 1 i ð a m a n n g i 1 d-
i s einstaklinganna. Hún er atgjörvisprúðust þeirra allra.
Okkur getur ekki annað en hitnað um hjartaræturnar af
aðdáun, er við sjáum, hversu langt þessi þjóð var komin
áleiðis í samræmisríkri atgjörvi sálar og líkama: hreysti,
líkamsfegurð, hugprýði, viljaþreki, vitsmunum, smekkvísi
og andlegri göfgi. Og okkur hlýtur að hitna um hjarta-
ræturnar af þakklætistilfinningu, er við minnumst þess,
hversu ríkan þátt hún hefir átt i heimsmenningunni, hversu
hjart leiðarljós hún hefir látið eftir sig í vísindum, listum
og líkamsmenning, — þótt oft hafi því miður verið á það
skygt af öfgaillgresi vanþekkingar og trúarofstækis.
Eg á við Forn-Grikki.
Grikkir voru menn bjartsýnir og lífsglaðir. Þeir litu
ekki svo á jarðlífið sem væri það hermdargjöf, óheiliaeign,
er engan þroskarétt ætti og bezt væri að losast við. Þeir
stefndu þvert á móti að því takmarki, að gera sér lífið
sem fegurst og unaðsríkast, að fullkomna sjálfa sig og
niðja sína sem framast var kostur. Og þeim duldist það
ekki, að heillavænlegasta leiðin til þess að vinna að full-
komnun mannsins, til þess að ala upp atgjörvisprúðar
kynslóðir, væri sú, að leggja fult eins mikla rækt við
menningu líkamans sem við menningu sálarinnar. Þeir
sáu það glögt, hversu mjög sálarþroskinn er háður líkams-
þroskanum, ekki sizt fegurðarvitið, athyggjuskerpan og
viljaþrekið, og að undir viljaþrekinu er það aðallega kom-
ið, hversu notadrjúg hver atgjörvi verður. »Eins og hism-
ið hrýtur af korninu, þá er því er kastað, þannig losar
16*