Skírnir - 01.08.1909, Page 52

244
Betur má ef duga skal.
og leikfimin líkamann við óhollustuna og óþarfann,« seg-
ir grískur spekingur. Hámentaðan og þrekprúðan anda
gátu Grikkir ekki hugsað sér nema í fögrum, hraustum
og vel tömdum líkama. Rammari fyrirlitningarorðum varð
trauðla farið um menningu nokkurs manns en að segja
um hann að hann kynni »hvorki aðsynda né les a«.
— Leikfimin var Grikkjum þjóðþroska- og þjóðfrelsismál.
íþróttirnar áttu að vej-a almenningseign, uppeldisvegur
þjóðinni i heild sinni, en ekki til þess að einstöku gai’par
legðu sérstaklega stund á þær. Þess vegna voru reistir í
hverri borg á þjóðfélagsins kostnað veglegir leikfimisskól-
ar og þeir faldir til umsjónar einhverjum mesta heiðui’s-
manni borgarinnar, því að engar stofnanir átti þjóðin til
í eigu sinni, er henni væru hjartfólgnari. Og þess vegna
voru haldin kappleikamót víðsvegar um land á ákveðn-
um tímum, allsherjarmótið á Olympsvöllum i Elishéraði
fjórða hvert ár, og þeir sem þar hlutu sigursveig voru í
hávegum hafðir af almenningi og mærðir af skáldunum;
meiri heiður var eigi unt að ávinna sér en að sigra í
þeim leikum. Þessir skólar og þessi íþróttamót voru eins-
konar brennideplar þjóðlífsins, er stöfuðu ylgeislum um
land alt. Þaðan dreifðist út um borg og bygð atgjörvis-
þrá, fegurðarvit, ættjarðarást og frelsisást. Þaðan runnu
upp kynslóðir, er ljóma bregður af um lönd öll enn til
þessa dags, kynslóðir er stóðust hverja eldraunina á fæt-
ur annari, þá er voldugar þjóðir, margfalt fjölmennari en
Grikkir, bjuggust til að granda frelsi þeirra og þjóð-
menningu.
Þau eru eftirtektarverð ummæli spekingsins Sólons
um tilgang ólympsku leikanna. Honum farast meðal ann-
ars orð hér um bil á þessa leið: »Þessi íþróttamót eru
eigi haldin eingöngu vegna kappleikanna, til þess að menn
geti unnið sér þar sigurlaun, því að það geta vitanlega
fæstir. Þar er ekki um olíuviðarsveiginn að gera, heldur
um annað og meira, um samfagnað þjóðarinnar yfir fegurð,
afli og einurð sona sinna, um æfilán hennar, frelsi og
sæmd«.