Skírnir - 01.08.1913, Blaðsíða 68
260
Heimur versnandi fer.
Áður fyr var heimtað af öllum til herþjónustu, að
þeir gætu séð gleraugnalaust. Á seinni árum hefir orðið
að kippa þessu ákvæði burtu til þess að hægt væri að fá
nægilega marga hermenn. (Og nú skjóta þeir Tyrkjann
með gleraugum á Balkanskaganum).
Langvinnir sjúkdómar aukast stöðugt, eins og t. d.
lifrarsjúkdómar, nýrnasjúkdómar, æðasigg og meltingar-
sjúkdómar. Æðasigg drepur nú þrem sinnum fleira fólk í
Bandaríkjunum en fyrir tíu árum síðan. Sykurveiki og
hjartveiki þriðjungi fleira, en langvinn nýrnaveiki helm-
ingi meira. Satt er það að meðalæfin hefir lengst í menn-
ingarlöndunum um 15 ár eða svo á síðasta aldarhelming.
Þessi líflenging er að þakka framförum í læknavísindum
og einkum því, að ungbarnadauðinn er fyrir þær orðinn
mikið minni, og svo því, að sóttvarnir eru orðnar miklu
betri, svo að færri deyja úr næmum landfarsóttum. En
samhliða þessum miklu framförum hefir hinsvegar mann-
dauði af langvinnum sjúkdómum vaxið mjög mikið, og af
því heflr leitt, að manndauði
milli 40 og 50 ára aldurs hefir aukist um 34%
— 50 — 60 — - 22%
— 60 — 70 — - 25%
á síðari árum.
Dr. Kellogg segir: Árlega deyja í Bandaríkjunum
um 750000 manns. Helmingurinn af þessum mönnum
hefði ekki dáið, ef heilbrigðisástandið hefði verið eins gott
og fyrir 30 árum siðan, að því er snertir langvinna sjúk-
dóma. — Það er feikna munur á hinum lifskæðu næmu
sjúkdómum og langvinnu (krónisku) sjúkdómunum. Menn-
irnir eiga sjálflr mestan þátt í að viðhalda og rnagna út-
breiðslu beggja, en munurinn erþessi: Vér sækjum næmu
sjúkdómana til nágranna vorra, en langvinnu sjúkdómana
sköpum vér sjálfir með skaðlegum venjum, einkanlega með
því að venja oss á margs konar eiturefni, sem smátt og
smátt skaða líkamann og eyðileggja heilsuna.
Glœpafjölgun. Siðferðinu fer síhnignandi með úrkynj-
un sálar og líkama. Morð eru tvöfalt tíðari meðal Banda-